N1. 3780 Zaterdag 26 Januari 1924; 37"u Jaargang. ieuws- en Advertentieblad. Spoor- en Bootdienst. Binnenland. FEUILLETON. HET SLOT DYUECK ABONNEMENT!» u AM7ERTENTIEN worde* aangenoaaa* bg d. Oitg. Tra*. LANUSVILI* IC K O O IJ, Parkstraat, Boa* of T i x bi NtEMEUERS STER-TABAK TEXELSCHE COURAN verscbQoi Woensdag en zaterdagmorgen Abennementeprpi per S maanden, Voor den Burg 50 Cta. Franco per post door geheel Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen met verhooging der porto's. Loss* nummers 3 cent. idvertentiën daags voor de attgave vóór 4 aur nam. PrÜ» der Advertenitèn j Van 1 tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Qroote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend, TELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11. Y y POSTCHEQUE- en OIRODIENST No. 652, Licht op Van Zaterdag 26 Jan. tot en met Vrijdag 1 Februari. voor rijwielen 5,12 uur, voor rijtuigen 5,42 uur HOOGWATER reede van Texel. Donderdag 24 Jan. v.m. 10,15 Vrijdag 25 10,52 Zaterdag 26 11,33 Zondag 27 12, Maandag 28 12,38 Dinsdag 29 .1.26 Woensdag 30 2,22 Des namiddags Is het ongeveer een hall uui later hoogwater. Post- en telegraafkantoor den Burg geopend. Op Zon- en feestdagen Vm. 8 tot 9 uur n.m. 1 tot 2 uur Op werkdagen voor Telegrammen Vm. 8 uur tot n.m. 8 uur. voor Postzaken Vm. 8 uur tot n.m. 7'/5 uur. Voor postwissels, kwltantlBn, Rijks verzekeringsbank, postcheque en girodienst. Vm. 8.30 uur tot n.m. 3 uui Voor Rijkspostspaarbank Vm. 9 uur tot n.m. 7,30 uur Zaterdagavond na 6 uur voor postdienst gesloten Dienstregeling 7 October 1923. Vertrekuren van de Boot. Dagelijks Vertrek Texel 8,—vm. 11,—v.m. 2 30nm Helder 9,30 vm. 12,—midd. 4.15 nm Vertrek en aankomst der treinen van den Helder naar Amsterdam. Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam 6,32§ 9,04 6.49f 9,04 7,30 sneltrein 9,04 10,04§ '2,10 1 12,40 2,54 2.04ft 4-40 3,546,— 4,15§ 6,40 7,25 9,31 Donderdag naar Schagen een markttrein, ver trek 7,45 aankomst 8,35. Van Amsterdam naar Helder. Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder 5,19§ 8,35 7,57§ 9,37 9,11 11,21 12,28§ 2,41 3,04 6,19 5,49§ 8,05 9,16 '1,05 11,21+ '2.57 Niet op Zon- en feestdagen t Alleen op Zon- en Feestdagen, ff Alleen op Zaterdag Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen. door ILZE - BORE TANNER. Nadruk verboden. 4) Maar nu is mijn brief al zoo lang ge worden en nog steeds schreef ik niets over de hoofdzaak, over tante Klarissa en jullie bent zeker al erg boos. Nadat ik dus wat toilet had gemaakt, ging ik met een kloppend hart weer naar beneden naar de groote hall, waar de oude Koentaad al op mij wachtte. Hij opende een deur, die toegang gaf tot een groote zaal met een parketvloer, groote spiegels en kristallen kronen, maar verder geheel leegtoen kwamen wij door de bibliotheek, daarna door de eetzaal, die volgens mijn begrip ook echt vorstelijk was ingericht en daarop liet hij mij ^eindelijk in tante Klarissa's kamer binnentreden. Ik zag de eerste oogenblikken niets an ders dan de groote, magere, zwarte gestalte met het gele gelaat, die heel stijf in een hooge, fraai bewerkte steel zat tn ik moet eeilijk bekennen, dat ik het gevoel had, alsof mijn bart in een ijze -en ritg bekn fid TEXEL. 25 Januari 1924. Giften Witte Kruis. A. D. Oudescbild t 1,- N. N. Koog f 1,— A. L. Burg 1 1,— J. v. d. B. Waal f,1,50. Wed. K B. Burg f5.-. Holl. Mij. v. Landbouw. We hebben ons niet*.vergist de vrienden van weleer waren Dinsdag goed vertegenwoordigd, in de vergadering bovengenoemd in hotel de Lindeboom. Wanneer de heer Keesom als voorzitter met een kort woord de vergadering heeft geopend, vangt de heer Visser aan met te zeggen, dat het wel niemand zal verwonderen wanneer hij verklaart, dat het hem een genoegen is voor zooveel goede bekenden te spreken over een zaak die hem na aan het harte ligt. Al zou ik hier thans niet willen terugkeeren, toch heb ik hier vijf gelukkige jaren doorge bracht. Dat ik daarvan de aangenaamste her innering over heb, ligt hem aan de Texelaars zelf, die zooveel animo nebben betoond voor de landbouwwetenschap, dat het mij daardoor bizonder gemakkelijk werd mijn aandeel te leveren. Ik herinner me gf en aangenamer dagen dan die van de cursusten hier gehouden en zonder te kort te doen aan hetgeen hier later is -gebeurd op dit terrein, hoop ik te kunnen zeggen, dat hetgeen ik Uvanavond za| vertellen, van de nieuwere stikstofmeststoffen, er een vervolg op was. En dan herinnert spr. er allereerst aan hoe de geleerden reeds in de dagen toen de land bouwwetenschap zich nog moest baanbreken, toen het gebruik van de kunstmest nog moest beginnen, zich reeds het h^ofd hebben gebroken met de vraag: wat ermojst gebeuren wanneer de stikstofmest op was. Men was er n I. van overtuigd, dat wanneer het gebruik van kunst meststoffen algemeen zou worden, de toenmaals bekende stikstof bronnen spoedig zouden zijn ujtgeput. Als stikstofmeststoffen kende men aanvankelijk slechts de chili-salpeter en de zwavelzure ammoniak. De eerste wist men in beteekenende mate in de buurt van Chili be graven, de zwavelzure ammoniak als bijpro duct van de gasfabricage. Al is de voorraad chilisalpeter daar in Zuid-Amerika nog zoo groot, waar afgaat en niet bijkomt, daar is een einde van de voorraad te wachten, zoo rede neerde men terecht. Zwavelzure ammoniak in beperkte hoeveelheid a's bijproduct gepro duceerd, kon de wereld niet van voldoende stikstof voorzien. Zoo stond, zegt de heer Visser, toen het wereldprobleem. Het oog was gevestigd op de stikstof in de dampkringslucht aanwezig. Waren aanvankelijk de kosten veel te hoog om met succes de stikstof uit de lucht aan eenige stof te binden, de latere onderzoekers, de Noren, zijn er in geslaagd de kwestie op te lossen, voor stikstofvrees bestaat geen reden meer. We hebben zegt de heer Visser, de kiaan thans gevonden, we kunnen aftappen zonder eind, want de dampkringslucht boven zat, en ik bleef doodstil en als verlamd bij de deur staan. „Kom toch wat dichter bij, Henriëtte," zeide zij. en ik gehoorzaamde willoos; ik geloof, dat ik beefde, toen ik voor haar stond. Daarop stak tante mij met een glim lachje haar hand toe en ik maakte een diepe buiging en kuste haar hand. „Dus jij bent nu mijn achternicht," zeide zij daarop en haar sombere, groote oogen zagen my doordringend van onder tot boven aan. „Nu, ik' hoop, dat wij het goed met elkander zullen kunnen vinden en dat je mij wat vroolijkheid en zonneschijn in mijn eenzame ouderdom zult verschaffen." Het was toch heel vrimdelijk, wat ze zei maar toch bleef mijn hart maar angstval lig kloppen en ik geloof, dat mijn stem trilde, toen ik haar beloofde al het moge lijke te doen, om haar tevreden te stellen en haar wat op te vroolijken. Ik denk dat het komt, omdat tante :so >'n hijzonder eigen aardig gezicht heeft. Ir het begin ben je verschrikt, zoo leelijk is het, maar als je haar dan nauwkeuriger bekijkt, dan kun je toch zien, dat ze vroeger mooi ge veest moet zijn. Zij heeiit zulke wond* rlljke oogen, bijna onaangenaam zou ik haast zeggen, en een heel kleine mond en een 1C0 bunder land, is, naar berekening voldoende om de heele wereld gedurende tien jaren van stikstofmest te voorzien. Statistisch heeft de heer Visser in kaart ge bracht het gebruik van stikstofmest over de geheele wereld, in de verschillende thans be kende vormen, over de jaren 1907, 1913, 1917, 1920 en aan de hand daarvan komt spr. tot de conclusie, dat de Nederlandsche landbouw stik stofmest koopt in sleur. Dat men in Nederland niet zegtIk heb stikstofmest noodig, in welke vorm kan ik mij die met het meeste voordeel aanschaffen maar dat men in de meeste geval len zegt: ik heb Chili noodig. Volgens de statistische cijfers bedroeg het gebruik van de kunstmatige slikslofmest in 1907 nog maar ongeveer 1 pCt., in 1913 reeds 10 pCt., 1907 30 pCt., 1920 43 pCt., terwijl volgens otficieuse cijfers thans het wereldgebruik van kunstmatige stikstofmeststoffen grooler is. meer dan 50 pCt bedraagt. Deze evolutie, van zoo groote belee- kenis, spiegelt zich in Nederland zoo zwak af, dat spr. met geruslheid meent te mogen zeggen dat men hier koopt uit sleur, zich niet de vraag stelt: „welke stikstof zal ik aanwenden?" in Duitschland, dat zich gedurende de oorlog met stikstofmest uit de lucht voor zooveel mogelijk op de been heeft weten te houden, is ook na de oorlog het gebruik van Chilisalpeter van geen beteekenis. Dit ter inleiding, zegt spr., die dan tot de behandeling van verschillende kunstmatige stik stofmeststoffen overgaat. Over kalkstikstof zegt spr. o.a. dat het is een product van een fabriek aan de Adriatische zee, die vroeger cyaan-kali, een soort stikstof produceerde voor de goud winning in Zuid-Afrika en toen die gedurende de oorlog stilstond, zich op de vervaardiging van stikstofmest is gaan toeleggen. De cyaan kali in zijn oorspronkelijke vorm zeer vergiftig wordt in een andere vorm omgezet, de kalk stikstof. Aan het gebruik van kalkstikstof is het be zwaar verbonden, dat de stof niet direct in aanraking mag worden gebracht niet groeiende planten, na 10 dagen ongeveer is het planlengif omgezet in een waardevol [plantenvoedsel. Op goede gronden heeft die omzetting een bevre digend verloop en op de proefvelden in Neder land is gebleken, dat kalkstikstof ,in het gebruik als stikstofn est heel weinig onderdoet voor chili-salperer. Kalkstikstof is 30 pCt. goedkooper dan chilisalpeter. Aan het gebruik van kalk stikstof zijn bezwaren verbonden, ie. Dat het niet als overbemesting is te gebruiken welnu zegt spr, gebruik daarvoor dan een meststof, die er wel geschikt voor is. 2e. Dat het zoo sterk stuiftstrooi het uit bij stil weer en wapen uw oogen met een stofbril. De natron-salpeter is mede een nieuwere stikstofmest, scheikundig gelijk aan chili-salpe- ter, maar fijn van korrel, meelachtig, waardoor het gemakkelijk samenpakt, het bevat een hooger natrongehalte dan chili-salpeter en is vrij van perchoraat, zoodat perchoraat-vergiftiging, wat wel eens met chilisalpeter voorkomt, is uitge sloten. Ammoniak-saipeter komt slechts ais gelegen heidspartij aan de markt. Deze meststof bevat de stikstof op twee manieren gebonden, n.l. in lange, smalle neushaar geheele gezicht is trouwens smalletjes en erg geel en de handen ook. En als zij glimlacht, wat maar heel zelden gebeurt, dan is het heelemaal geen echte glimlach zooals bij een ander, het maakt haar gezicht niet vriendelijk. Sedert ik tante gezien heb, kan ik mij levendig voorstellen, dat juffrouw Schroth en Koenraad zoo zjjn precies zooals tante, nadat zij 35 jaar, juffrouw Schroth zelfs 40 jaar, met haar samen hebben geleefd. Maar misschien is tante ook niet altijd zoo geweest, wie weet, wat voor moeilijk tijden zij heeft beleefd, wat haar zoo stil en on doorgrondelijk maakt. Ik zou er mij toch zoo zeer over verheugen, indien het rnjj gelukte met haar wat op te vroolyken. Ik moest naast haar gaan zitten en moest van u vertellen, maar het scheen m jj toe, alsof zij er maar met een half oor naar luisterde en opeens sprak ze „Je bent niet erg net jes gekapt Henriëtte. Leg die vlechten toch om je hoofd heen en laat het haar van voren wat losser; dat gladgestreken haar ziet er zoo kleinburgerlijk uit." Toen raakte ik den draad van mijn verhaal kwijt en ik was blij, dat tante mij toen liet gaan om mijn koffers uit te pakken en zei, dat ze mij de thee wel boven op mijn kamer zou laten biengen. maakh alle rookers tof haarvrienden. DE BESTE voor den prijs ammoniak en in salpeter, tot een percentage van wel 35 pCt. Is dat hooge percentage stik stof misschien soms een bezwaar, als men een lichte stikstofbemesting wil geven, in ander opzicht is dat een voordcel. Chili bevat 15 pCt. stikstof, zwavelzure ammoniak 20 pCt„ zij bren gen resten in de grond, 85 en 80 pCt., waardoor bij voortdurend gebruik zich ongewenschte verschijnselen kunnen voordoen. Gebleken Is reeds, dat bij voortdurend ge bruik van chilisalpeter de grond sterk alkalisch wordt en bij herhaald gebruik van zwavelzure ammoniak zuur. Van ammoniak-salpeter blijft niets over, de nadeeiige werking van de am moniak heft die van de salpeter op en omge keerd. Nog een nieuwe stikstofmest noemt de heer Visser, n.l. de ureum, bekend als het waarde volle bestanddeel van de vloeibare uitwerpselen van het vee. Ureum bevat een stikstofgehaltc van 46pCt. en is naar spr.'s oordeel, een stof, die een groote toekomst tegemoet gaat. Na een korte pauze komt de heer Visser aan de behandeling van de stikstofmeststof „Norge- salpeter," een troetelkind van spreker, naar hij zelf zegt. Uitvoerig wordt de fabricage van de Norge-salpeter belicht en hoe die fabricage slechts rendeerend mogelijk is in een land als Noorwegen, waar men over naiuur-krachtbron- nen, watervallen, beschikt, die de frrijs van een kilo-watt-uur electriciteit terugbrengen tot een honderste gedeelte van die in ons land. Elke dag worden op die fabrieken in het hooge Noorden 5000 vaten norgc-salpefer bereid. Het gebruik van norge-salpeter is als dat van chili-salpeter. Norge-salpeter echter beslaat voor 26 pCt. uit kalk. Terwijl chili-salpeter door het hoog gehalte aan natron op zware kleigronden vooral slempend werkt, werkt b.v. norge-salpeter door het kalkgehalte op kalkarme- en kleigronden in goede richting. Een ander voordeel, door spr. reeds eerder genoemd, is, dat norge-salpeter beslist vrij is van perchoraat. 't is waar, vervolgt spr., norge-salpeter is watertrekkend, waarom het product in een speciale verpakking moet worden verscheept. Norge-salpeicr wordt echter verpakt geleverd netto 10:1 K.G. De verpakking niet in rekening gebracht. Al is de waarde van de verpakking, de vaten zoowel als de zakken, met papieren voering Ook de koffie kreeg ik vanmorgen op m(jn kamer en daarbij liet tante zeggen, dat zij zich eenigszins ongesteld gevoelde en dat z(j mij pas 's avonds aan tafel wilde zien wij eten hier heel voornaam pas om zeven uur en om twaalf uur ge bruiken we een warme lunch - en ik kon den dag verder doorbrengen zooals ik zelf wilde en als ik er zin in had, het park en de broeikassen bezichtigen. Dat liet ik mij natuurlijk geen twee maal zeggen en ben kris en kras door het heerlijke park geloopen en gevoelde me als een vrye prin ses. Over het park en de broeikassen moej ik u een anderen keer nog eens schrijven deze brief wordt anders veel te lang. Aan tafel zat ik naast tante op een van de leeren stoelen met de enorm hooge, sty've, doch kunstig bewerkte leuning, waar aan men zich eerst moet wennen, en het was mij temidden van al die voorname pracht en die koele oogen van tante heel onhuiselijk te moede. Stel u voor donker groene, leeren tapijten, een reusachtig ge beeldhouwd buffet en schenktafel, alles met zwaar zilvergerei beladen, en dan een lange, breede tafel, aan welks hoofd tante zat in zwarte zijde, als de verpersoonlijk- ste voornaamheid en daarnaast dan uw dochter, die toch anders haar woordje wel wist te doen en allesbehalve verlegen was heel bescheiden en deemoedig. (Wordt vervolge

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1924 | | pagina 1