Gemeenteraad van Texel.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws,
Gemeentelijke verordening tot beperking
van de snelheid waarmede motormaniakken
en -akjes door de smalle, kronkelende
straten van Den Burg rijden.
Dan valt de hamer, de deuren gaan dicht,
de Heeren Raadsleden krijgen sigaren en
thee en de toeschouwers gaan naar huis.
Zitting van Zaterdag 26 April 1924.
nam. 3 uur.
Voorzitter: de heer R. P. Keijser Cz. loco
burgemeester.
Secretaris de heer Jonker.
Aanwezig alle leden.
De voorzitter opent de vergadering, zegt dat
door afwezigheid van de burgemeester aan
hem de leiding van de vergadering is opge
dragen en stelt onmiddellijk aan de orde
1. Installatie raadslid.
De gevorderde eeden, die van zuivering en
trouw, worden door de heer Pisart afgelegd,
die daarna als lid tot de ^vergadering wordt
toegelaten.
Volgt voorlezing van de notulen, die daarna
zonder hoofdelijke stemming worden vastge
steld.
2. Ingekomen stukken.
De voorz. doet mededeeling en voorlezing
van
a. schrijven van Dr. Keidel te Cocksdorp
houdende aanneming van benoeming tot ge
meente-geneesheer in wijk E.
b. idem als schoolarts in wijk III.
c. schrijven van Dr. v. d. Vegt houdende
aanneming benoeming tot schoolarts in wijk II.
Dr. Boswijk heeft mondeling aan de heer
Burgemeester medegedeeld, dat de benoeming
tot schoolarts in wijk I door hem wordt aan
genomen.
d. Verslag van de commissie van toezicht
op het lager onderwijs in onze gemeente over
het jaar 1923.
De voorz. deelt mede, dat de commissie
ditmaal bijzondere zorgen aan het verslag heeft
besteed, dat er belangrijke adviezen worden
gegeven, waarom het door hem in de algemeene
belangstelling wordt aanbevolen.
Op voorstel van de voorz. wordt besloten
het verslag bij de leden van de raad te doen
circuleeren.
e. Proces-verbaal van kasopneming bij de
gemeente-ontvanger.
Kas en boeken in orde bevonden.
Behalve een bedrag van f 8635,96' aan kas
geld heeft de gemeente nog de beschikking
over een bedrag van f 75,000,— tegen onder
pand van effecten, belegd bij de Nationale
Bankvereeniging alhier.
Voor kennisgeving aangenomen.
3. Goedkeuring begroofing 1924 en finan-
cieele regelingen uan het jaar 1923 uan
het Algemeen Weeshuis.
Op de staat van betalingen uit de post |van
onvoorziene uitgaven kwam een optelfout voor
van f 100,—, welke fout sedert is hersteld. De
begrooting 1924 wordt, op voorstel van de
commissie met het onderzoek belast, goedge
keurd, evenzoo de financieele regelingen over
1923.
4. Intrekking besluit benoeming F. Euers
tot onderwijzer.
De heer F. Evers, in een vorige zitting be
noemd tot onderwijzer aan de M U.L.O. school
alhier, heeft voor die benoeming bedankt. Opdat
eventueel door de benoemde daarop niet terug
kan worden gekomen, wordt op voorstel van
B. en W. het besluit van benoeming inge
trokken.
Was niet onderzocht, vraagt de heer de Graaf
of de heer Evers de benoeming zou aannemen
Zeker, zegt de voorz., de heer Evers heeft aan
vankelijk verklaard de betrekking te zullen
aanvaarden. Op verzoek van de voorz. geeft
de secretaris dienaangaande nog nadere inlich
tingen.
5. Benoeming onderwijzeres aan de
M.U.L.O. school.
Op voorstel van de voorz. wordt de ver
gadering even geschorst. Na heropening wordt
met 9 stemmen benoemd mej. G. van Dok,
te Helder, no. 2 van de voordracht. Op mej.
R. A. Mees no. 1 van de voordracht worden
twee stemmen uitgebracht, een op no. 3, mej.
A. M. Kuiper. Een stem op mej. Bok uitge
bracht wordt van onwaarde verklaard.
6 Opneming kinderen uan N. Gomes in
het Weeshuis.
Komt ter tafel een schrijven van het Bestuur
van het Algemeen Weeshuis, houdende het
verzoek aan de Raad, machtiging te willen
verleenen twee kinderen van N. Gomes, te
weten: Hillebrand oud 17 jaar en Marretje oud
5 jaar, in genoemde instelling op te nemen.
Het Bestuur licht in het schrijven toe, dat
Gomes na het vertrek van zijn ziekelijke moeder,
die sedert het overlijden van zijn vrouw bij
hem inwoonde, herhaaldelijk pogingen heeft
aangewend om een huishoudster te krijgen,
doch daarin niet is kunnen slagen. Wanneer
Gomes nu thuis moet blijven om voor zijn
kinderen te zorgen, is hij niet in de gelegenheid
iets te verdienen en alsdan op de openbare
liefdadigheid aangewezen. Aanvankelijk heeft
men gemeend, op het verzoek tot opneming
niet te moeten ingaan, doch na herhaalde be
handeling van de aanvrage is besloten, in het
uitsluitend belang der kinderen, ze in de instel
ling op te nemen, mits Gomes daarvan geheel
afstand doet, op wettelijke wijze. Zoodra het
Bestuur daarvan zekerheid heeft, verklaren zij
zich bereid tot de opneming over te gaan,
wanneer althans de Raad daartoe toestemming
zou willen verleenen.
In het preadvies door B. en W. ter zake uit
gebracht, wijst dit college er op, dat het regle
ment van het Algemeen Weeshuis toelaat, in
bijzondeie gevallen halfweezen in de instelling
op "te nemen wanneer de Raad daartoe toe
stemming verleent.
B en W zijn van oordeel, dat zich hier inder
daad bijzondere omstandigheden voor doen. j
De jeugdige kinderen zijn van alle vrouwelijke J
hulp verstoken tn de behoeftige omstandig- j
heden worden grooter naar mate de toestand
langer voortduurt.
Het belang der kinderen en derhalve het
algemeen belang eischt dat op eenigerlel wijze
wordt ingegrepen.
Het Bestuur van het Weeshuis vat, meenen
B en W, zijn taak juist op, door zich bereid
te verklaren, zich het lot der kinderen aan te
trekken.
In de vergadering van ons college, heet het
verder in het preadvies, heeft het een punt van
bespreking uitgemaakt, in hoeverre het ge-
wenscht moet worden geacht, dat de vader een
bijdrage in het onderhoud der kinderen ver
leent. B en W gaan echter niet zoover, het als
voorwaarde te willen stellen, al verdient het
h. i. wel aanbeveling, dat het Bestuur van het
Weeshuis weet welk standpunt de Raad te dier
zake inneemt.
Overigens stellen zij voor de gevraagde
machtiging te verleenen en aan het Bestuur
van het Weeshuis te berichten, dat de Raad er
geen bezwaar tegen heeft, dat de kinderen
reeds dadelijk in het Weeshuis worden opge
nomen, wanneer de vader een verklaring teekent
dat hij er genoegen mede neemt, dat hij van
de voogdij wordt ontheven.
Het bestuur eischt zekerheid, zegt de heer
Dros. Kan die zekerheid gegeven worden?
Gomes is en blijft toch voogd, meent spr.
Op verzoek van de voorz. licht de secretaris
toe, dat bij de wet iemand kan worden ont
heven of ontzet van de voogdij over zijn kin
deren. Ontheffing wordt verleend wanneer
iemand onmachtig is de voogdij uit te oefenen
en dit kan geschieden op eigen verzoek,
De heer de Graaf juicht de opneming van
de kinderen in het Weeshuis verbazend toe.
Daar zijn de kinderen op hun plaats, zegt spr.
Wat betreft bijdrager, in het tonderhoud der
kinderen door de vader, spr. zou aan de re
dactie willen toevoegen„zoo mogelijk".
In het ontwerp wordt het al of niet doen
bijdragen door de vader al aan het Bestuur van
het Weeshuis overgelaten, merkt de heer Keesom
op. Spr. kan zich daar best mee vereenigen.
Zonder stemming wordt overeenkomstig het
voorstel van B en W besloten.
7. Subsidie aanurage uoor schoolreisjes.
Van de oudercommissie van de o. I. school
te Oost is ingekomen een verzoek om toeken
ning van een jaariijke bijdrage uit de gemeente
kas van f 1,50 per leerling voor te maken
schoolreisjes.
De oudercommissie te Oost is zoodanig door
drongen van het nut der schoolreisjes, dat zij
het ten hoogste gewenscht acht, dat de kinderen
daarvan elk jaar zullen genieten. Omdat de te
bezoeken plaatsen zoover afgelegen zijn, vor
men de kosten voor de ouders van de leerlingen
een groot bezwaar, vandaar het verzoek om
gemeente-subsidie. In de gemeente Helder
geniet men een subsidie van gemeentewege
van f 2000,—.
B en W ontkennen geenszins de waarde van
de schoolreisjes, doch zij achten het mogelijk,
dat, waar de scholen in onze gemeente door
een gemengde bevolking worden bezocht, het
mogelijk is ook zonder steun van de overheid
de noodige gelden bijeen te brengen. De er
varing heeft geleerd dat ook niet-ouders willen
bijdragen. B en W adviseeren afwijzend te
beschikken op het verzoek.
De heer Pisart gaat met het voorstel van
B en W accoord. Spr. heeft nogal eenige
ervaring betreffende schoolreisjes en is van
oordeel, dat maar rekening moet worden ge
houden met de middelen.
Het verzoek is aan de heer Vonk zeer sym
pathiek. De bedoeling is een bijdrage uit de
gemeentekas ten behoeve van alle schoolkin
deren. Genoegzaam bekend mag het worden
geacht, dat meerdere onderwijzers voor de
schoolreisjes met financieele moeilijkheden
hebben te kampen. De school te Oost wordt
bij na uitsluitend door arbeiderskinderen bezocht.
Voor die arbeiderskinderen hebben de school
reisjes juist de grootste waarde. Ze verhoogen
de algemeene kennis, de algemeene kennis.de
algemeene ontwikkeling. Wanneer arbeiders
kinderen de schoolbanken hebben vaarwel ge
zegd, komt er van reizen buiten de gemeente
niets. Spr. acht de schoolreisjes een ernstig
volksbelang en het verzoek ernstige over
weging waard.
Geheel accoord met hetgeen de heer Vonk
aanvoerde gaat de heer v. d. Ree, die een reis
op één dag heen en weer zeer vermoeiend acht.
Met die zienswijze kan de heer Pisart zich
heel niet vereenigen. Meermalen stelde spr.
bij de terugkeer te Helder aan de kinderen de
vraag of ze weer naar Amsterdam wilden
terugkeeren in plaats van naar huis te gaan.
Algemeen werd die vraag dan met ja beant
woord, zegt spr.; van moeheid was geen sprake
bij de jeugd.
Niet omdat de heer Epe schoolreisjes niet
nuttig acht, zal deze zijn stem geven aan 't voor
stel B en W. Voor diegenen die de berichten dien
aangaande in de dagbladen volgen, zal het
duidelijk zijn, dat zich donkere wolken samen
pakken boven het gebouw van het onderwijs,
zegt de heer Epe. Straks zal de gemeente heel
wat hebben bij te dragen voor het ondeiwijs,
als scholen als die te Oost en misschien ook
te Waal dreigen éénmansscholen te zullen
worden, één onderwijzer voor zes klassen.
Spr. hoopt, dat dan B en W actief zullen
blijken te zijn voor de werkelijke belangen
van het kind.
Wanneer iemand vraagt om ondersteuning
dan is daar reden voor. meent de heer Roeper,
die de helft van de gevraagde subsidie en voor
één jaar zou willen toestaan. B en W spreken
wel van bijdragen door de meergegoeden,
maar de gemeenschapszin staat wat dat be
treft nog op een laag peil, zegt spr.
In plaats van f 0,75, zooals door de heer
Roeper voorgesteld, zou de heer Vonk genoe
gen kunnen nemen met een subsidie van b.v.
f 1,per leering.
Het groote nut van schoolreisjes ziet de heer
de Graaf niet in, die ook betwijfelt of het
onderwijzerscorps in z'n geheel er zooveel
voor gevoelt als de heer Vonk gelooft, spr.
heeft een van de onderwijzers althans hooren
zeggen, dat de kinderen bij een bezoek aan
Amsterdam en Artis, dagenlang over niets
spreken dan over de apen. die ze daar hebben
gezien.
De heer Vonk zal zelf niet oordeelen over
de waarde van de schoolreisjes, doch stelt
voor, de onderwijzersvereeniging daarover te
hooren.
Tegen de bewering van de heer de Graaf,
dat de kinderen slechts apen zouden zien in
Amsterdam komt de heer Pisart op.
Het voorstel van B en W wordt met 10
tegen 3 stemmen aangenomen, tegen stemmen
de heeren Roeper, Vonk en v.d. Ree.
De heer Boon motiveert zijn tegenstemmen
met te zeggen, het kind wel iets te gunnen,
doch geen waarborg te hebben in deze, wat
ze zullen zien.
8. Versmalling stoep uoor het raadhuis.
De rollaag van de stoep eischt een herstel
ling die f 40,— zal kosten. In verband daar
mede hebben B en W zich de vraag gesteld
of het met het oog op het verkeer nu niet
gewenscht is, tevens tot versmalling over te
gaan. Zonder berwaar meent het college, kan
de stoep een meter smaller worden. Zij stellen
voor om de nieuwe stoep dan te doen maken
van kleine bruine klinkers, z.g. IJselsteen, gezet
in portland-cement op een vlaklaag. Men
bespaart dan een bedrag van plm. f,12,—voor
het wieden van de stoep, dat thans 3 èi 4
maal 'sjaars moet gebeuren.
Kosten van de nieuwe stoep zijn begroot op
een bedrag van f 385,—.
De heer de Graaf kan wel met het voorstel
meegaan tot verruiming en verfraaiing, maar
vindt de kosten wat hoog, waarop de voorz.
repliceert, dat volgens begrooting de nieuwe
stoep toch dat bedrag zal moeten kosten. Spr.
wijst er voorts op, dat de kosten van het
wieden gekapitaliseerd een groot deel van de
benoodigde som bedragen.
Zonder hoofdelijke stemming wordt het voor
stel aangenomen.
9. Aanleg en uerbetering uan straten.
B en W stellen voor tot bestrating over te
gaan van het Schildereinde en het Waalder-
einde te den Burg, kosten begroot op f4306,25
einde Peperstraat en strookjes grond te Ooster
end f1080,—, voetpad aan de Zuidzijde van de
straatweg te de Cocksdorp f262.50, verder het
Klif "te den Hoorn f 247,50. Globaal geraamd
een en ander op f6000,—.
De heer Pisart verklaart zich sterk voor de
bestrating aan het Schildereinde. Zooals de
toestand daar in het regenseizoen is, meent spr.
dat die kostelijk geëigend is voor het nemen
van modderbaden, men behoeft daarvoor dan
niet naar het buitenland te gaan.
Ligt het in de bedoeling het werk aan te be
steden vraagt de heer Keesom. Wel de leve
ring van steenen, antwoordt de voorz., de
bestrating gaat per M\
De heer Keesom zegt de groote oppervlakten
te bedoelen, zooals Schildereind, Waaldereind
en Oosterend.
Op informatie van de heer Dros, zegt de
heer Epe, dat het straatwerk van de duinweg
te Koog ook per vierkante meter gaat.
De voorzitter wil het voorstel van de heer
Keesom als een advies aannemen. Spr. is er
wel sterk voor steenen te koopen in tijds. Voor
aanbesteding verklaart zich nog de heer de
Graaf, ook de heer Boon, die het wel uitslui
tend voor Texelaars zou willen aanbesteden,
als het niet, zooals bij de vischafslag, f600,—
extra zou moeten kosten.
Bij acclamatie wordt overeenkomstig het
voorstel van B en W besloten.
10. Aankoop uee-bascule.
Herhaaldelijk hebben B en W klachten
bereikt over de veebascule in de Waag.
Meer "dan eens is getracht die bascule te
verbeteren, doch zonder resultaat. B en W
stellen voor een nieuwe veebascule te
koopen, kosten begroot op rond f375,
Zij brengen onder de aandacht dat de kosten
van aanschaffing van een weegbrug tot
een maximum van 10.000 K.G. ongeveer
f2000,— zullen bedragen en stellen er prijs
op de meening van de Raad in deze te
vernemen.
Voor het wegen van varkens prefereert
de heer Keesom het gebruik van balans
met schalen en gewichten. De veebascule
van de gemeente deugt heelemaal niet en
de kosten van een weegbrug acht spr. te
hoog om te den Burg rendabel te zijn
Naast een weegbrug zou toch een vee-
bascle noodig zijn.
Wat het laatste betreft, deelt de voorz.
mede, dat de veebascule te Schagen is op
geruimd en de varkens er op de weegbrug
worden gewogen.
Voor de aanschaffing van een weegbrug
voelt de heer Dros niet veel en de plaats
bij de Waag acht spr. heel ongeschikt.
Van die meening verklaart zich ook de
heer Keesom, evenzoo de heer de Graaf,
die de weegbrug eventueel buiten den Burg
zou willen plaatsen. Op voorstel van de
voorz. wordt tet aanschaffing van een vee
bascule besloten.
Ruim de heele vischmarkt op, adviseert
nog de heer Roeper.
11. Financieele regelingen.
De wijzigingen in de begrooting 1924
houden verband met de uitgaven voort
vloeiende uit de besluiten heden geno
men en worden zonder discussie aangeno
men.
Bij de rondvraag dringt de heer Boon
aan op verbetering van de straten te
Oudeschild wat betreft afvoer van water.
De heer de Graaf bepleit de noodzakelijk
heid van het stichten van groote regen
bakken bij gemeentescholen en dergelijke.
Op plaatsing van een pomp in de put bij
de Ruigendijk dringt de heer Stoepker aan.
De voorz. zegt voorziening toe. Rioleering
te de Waal acht de heer Roeper gewenscht
en de voorz. i3 van meening, dat het wel
terecht komt. Politie toezicht acht de heer
Keesom noodzakelijk betreffende ontsmet
ting van wagens, enz bij het verlaten va n
met mond en klauwzeer besmette boerde
rijen. Het heeft onze aandacht, zegt do
voorz. Over de standplaatsen van decon-
curreerende autobussen, spreekt de heer
Dros, over de rommelplaatsen aan de wegen
bij Oosterend, klaagt de heer Vonk. De
voorz. zegt spoedige voorziening toe, een
van de verzamelplaatsen is al opgeruimd.
Verveloos is de school te de Cocksdorp,
zegt de heer v. d, Ree en een woning aan
de dwarsweg op het land van de hofstede
Leiden acht spr. onbewoonbaar. Betere
woningen zijn beschikbaar. Voor verven
van het schoolgebouw te de Cocksdorp is
reeds een bedrag op de begrooting ge
plaatst, de bedoelde woning heeft de aan
dacht van B en W.
De heer Pisart verklaart, dat het hem
genoegen deed, dat de kas en boeken van
de ontvanger in orde werden bevonden.
Praatjes die de ronde deden zijn daarmede
voor goed de kop ingedrukt en de betrokken
personen gerehabiliteerd. Spr. acht het
verder een les, voor wie in het gebouw
verkeeren, om voortaan de mond te houden.
In de politieverordening zag spr. graag
bepalingen opgenomen betreffende maxi
mum-snelheid; het verkeer met motorrij
wielen maakt de Weverstraat levensge
vaarlijk terrein.
Onze vergadering is geen instituut, zegt
de voorz., waar met kletspraatjes van de
straat rekening woidt gehouden. Wil de
heer Pisart hier over een of ander spreken,
dan moeten namen en feiten genoemd
wrrden. Aan een verordening ter beteuge
ling van het snelverkeer wordt gewerkt.
Sluiting.
TEXEL, 29 April 1924
Het s.s. Alesia is gisteren weder
tien meters in een goede richting naar
zee gebracht.
Oudeschild28 April.
Op Donderdag 1 Mei herdenkt de heer
M. VlasCz, den dag, waarop hij vóór 25
jaar werd benoemd tot koster in de Ned.
Hervormde kerk. Onder de trouwe kerk-
gangeis is er zeker wel niemand die de
opgewekten, vriendelijken man niet zul
len achten als altijd op zijn post zijnde
en voor ieder welwillendheid betuigende.
Van harte gunnen we den vriendelijken
grijsaard nog eenige jaren van gezondheid
en kracht. Zeer zeker zal deze dag voor
onzen goeden koster niet onopgemerkt
voorbijgaan.
De verkoop van het Emmabloempje
heeft opgebracht f 25.32. Een woord van
dank aan de dames welke zich de moeite
van verkoopen hebben getroost is zeker
wel op zijn plaats.
De gouden regen bevat in alle dee
len het zeer vergiftige Cytisine.
Eén zaadje, door kinderen ingeslikt,
kan reeds zware vergiftigingsverschijnse
len veroorzaken. Meestal volgt genezing,
doch men moet, vooral bij kinderen, voor
deze plant nadrukkelijk waarschuwen.
G e z.
(Mevrouw haar nieuwe dienstmeisje
het eerste loon uitbetalend); Wees nu
zuinig, Annaoch meid, 't is zoo pret
tig, als je aan 't eind van de maand nog
zoo'n paar losse guldens overhebt.
Dienstmeisje O, ik begrijp 't al. Ja, ja,
in mijn vorigen dienst moest ik ook door
gaans aan 't eind van de maand bijsprin
gen.
Vliegtuig verongelukt.
Het vliegtuig F. 3 van de Koninklijke
Luchtvaart Mij., dat Donderdagmorgen
m6t twee passagiers van uit Croydon
(Engeland) is vertrokken, is ongetwijfeld
verongelukt.
Tot heden is er nog niets naders van
vernomen.
Overreden.
Dinsdagnacht tegen twaalven is op
den hoek van de Prinsegracht en de
Warmoezierstraat in den Haag een man
van ongeveer 45 jaar, vermoedelijk een
werkmaD, door een motorwagen van
tramlijn 10 overreden. De man, wiens
identiteit nog niet vaststaat, was op
slag dood.
Voorbijgangers verklaarden, dat zij
den indruk hadden gekregen, dat de
man óf doof was óf diep in nadenken
was verzonken de bestuurder van den
motorwagen heeft hard gebeld en sterk
geremd.
De man was gekleed in een zwart
cheviot costuum en droeg een bruinen
gieufhoed en lichtbruine paatofFeis. In
zijn portemonnaie werden loterijbriefjes
gevonden, waarop met pot'ood de naam
Siob was geschreven.
