'n Gemoedelijk woord
3828
Zaterdag 12 Juli 1924.
37s" j» aar gang
ieuws- ©n
Advertentieblad.
Van eten en drinken.
Se pluimveeteelt op J'exel,
Texelsche Berichten.
Gemengd Nieuws
Olt felsd verschijnt Voemdif- en Zaterdagmorgen
Advertentlfin daags voor de uitgave vóór 4 uur nam.
De Huisvesting van Pluimvee.
De Plaatjes voor de Rijwielbelasting.
Wil lazou in „Het Va Ierland" dat de
Rijwielbelasting waarschijnlijk 1 Augus
tus zal ingaan. Men beett van de belas-
lingplaatjes waarvan onze lezers een
afbeelding bierbij geboden wordt even-
1J. ,-J
'jes 1,700 C00 laten aanmaken. Zij zijn
reeds aan de postkantoren verzonden en
wie z'n drie gulden graag op bet belas-
tiDgaltaar wil plengen, kan zoo'n mooi
plaatje ten postkantore spoedig krijgen'
Naar wij vernamen zijn reeds ver
schillende winkeliers bier ter plaatse aan
gezocht om de verkoop van de ket-
tiokj°s of bandjes, waarmede deze nieuwe
belastingversiersels aan de fiets bevestigd
moeten worden, ter bandjte willen nemen
terwijl ook de rijwielhandelaren er wel
voor zullen zorgen dat-men de plaatjes
bij h9n gemonteerd kan krijgen.
Joh G de Winter, zoon van mej.
Wed de Winter en leerling van de
MULO school alhier, deed dezer dagen
met goed gevolg toelatingsexamen tot
d9 3e klasse der Rijks Hoogere Burg-r
School .te Alkmaar.
Het Vliet mdtsche Postkantoor
Het wilde cLstijls nRt zoo erg nv t de
verko p vau l et Viielaudacbe ex po i
aan enkelen van onze adverteerders:
Waarom komt ge tocli altijd zoo laat
met uw advertenties aandragen
Weet ge dan niet dat wij u in 't geheel
niet kunnen garandeeren dat advertenties,
die Dinsdags en Vrijdags na vier uur
binnen komen, nog worden opgenomen
Zorg dat uw advertenties uiterlijk
Dinsdags- en Vrijdagsmiddags om vier
uur in ons bezit zijn, maar breng ze
liever nog een dag eerder.
De Administratie van de
Texelsche Courant.
kantoor. Nu is er weer een poging tot
ve'koop gedaan. Verschillende bioders
liepen met bun bod zoo tusschen de
31 0 gld, B. Kooiman te Harlingen)
en de 4290 gld (burgemeester Blanke
stoyn, Vlieland) Met bijna drieduizend
gulden erboven, 7050 gld. wist echter
bet Groene Weesbuis der Ned. Herv.
Gemeente te Groningen eigenares te
worden.
Het noodlot trof hemzelf.
Een bekend Nederlandsch rechtgeleer
de en dichter, Mr. Jacob.Isiael de Haan,
is in Palestina bet slachtoffer van een
laffe moordaanslag geworden. Meikwaar-
dig is een uitspraak van hem in een
artikel, dat van zijn hand in het Week
blad voor het Recht verscheen dit toch
vangt aan met de woorden „Palestina
is een onveilig land. Er gaat geen dag
voorbij zonder moord". Die sombere uit
spraak is thans aan hemzelf bewaarheid.
Alles vliegttot fokstieren toe.
Het vliegtvig, gemerkt HNABR, beeft
Woensdag de eer genoten a's passagier
naar Parijs te mogen vervoaren Z.D.H.
Nico XI, zoon van Lord Nico en Paulke,
iDgescbraven in bet register van joog vee,
6 mamden oud en alreeds 260 K.G.
zwaar.
Waar onze grenzen voor het vervoer
van veo naar Frankrijk gesloten zjjn
beeft men deze wijze van vervoer geko
zen om een mooie jonge fokstier van
Holland naar Parijs te krijgen.
Om kwart voor vier werd hetbeestj9
in de vliegmachine gezet. Nadat men
eerst eeDS had nagegaan of-ie good tegen
het donderend geraas van een vliegtuig
motor kon wat inderdaad bet geval
was ging de geleider er naast zitten
de bestuurder klom op z'n bankje en daar
ging de stier de lucht in.
Men beeft hem rood-wit blauwe linten
omgehangen, waaraan een bepaaldelijk
voor deze gelegenheid geslagen bronzen
penning hingbet beele kongres voor
veehandelaars heeft het lieve diertje uit
geleide g idaan, ja, men heeft zelfs toe
spraken tot de stier gehouden, hem de
boop des Vaderlands genoemd en hem
opgedragen toch vooral zijn plicht te doen.
Of de stier hierop antwoordde „dat 't aan
bem niet zou liggen" vermeldt de historie
jammer genoeg niet..
De antieke broeken.
Een welgestelbe boer te Go-hen (Staat
NewYoik) vervoegde zien dezer dag9n
in den winkel, waarin bij 40 jaar geleden
van den vader van den tegen woordigen
eigenaar een paar lange bioeken had
gekocht, 'ie broeken warén Dooit gedra-
g n ei zaten nog in hetzelfde papier
gevouwen, als waarin de toenmalige be
diende zo inpakte. De boar wonsebte nu
de- broeken te ruilen voor een arder
artikel of anders zijn gold temg Men
verwens Jjpjn caar een handelaar in
antiquiteiten.
COURANT.
AbennemenUpri/s per S maanden.
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts. - Naar Amerika en andere landen
met verhooging dei porto's. Losse nummers 3 cent.
TELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11.
Priji der Advertenttinf
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Oroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekena.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST JNo. 652.
ABONNEMENTEN ett A ^TIRT E N T I E N wordes aangi?noa»«s bQ de Jito. Fjrm* lANHiïïHbó S R O O W, Parkstraat, Buae or T
In en uitklaring van schepen.
De Burgemeester van Texel, maakt ten
verzoeke van den Minister van Financiën
bekend dat bij Koninklijk besluit van 17
Juni '24 Staatsblad no. 293, het volgende
is bepaald
Art. 1.
De aanwijzing van de eerste en laatste
wachten Helder, Vliereede, Ameland, Oost-
mahorn en Delfzijl wordt, wat de aldaar
toegelaten in- en uitklaring van ter zee
binnenkomende of uitgaande vaartuigen
betreft, beperkt tot de navolgende zeegaten.
Voor Helder tot het Nieuwediep,
voor Vliereede tot het Vlie,
voor Ameland tot het Borndiep,
voor Oostmahorn tot het Friesche gat
en voor Delfzijl tot de Wester- en Ooster-
eems.
Art. 5?.
Dit besluit treedt in werking met ingang
van 15 Juli 1924.
Texel, 9 Juli 1924.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
ii.
De Keuringen.
En is die keuringsdienstopeet-endrink-
waren nu een soort politie, ingesteld om
al die deugnieten van kruideniers, oplichters
van bakkers en pompende melkventers te
bekeuren en zoo eenigszins mogelijk de
gevangenis in te zetten
Wie zoo denkt, heeft het glad mis. Want
zeker zou de dienst dan niet in die mate
op medewerking of belangstelling aanspraak
kunnen maken. Men is zoo verstandig
uit te gaan van de stelling dat men, bij
koopers en verkoopers beide, met-, eerlijke
en goedwillende menschen te doen heeft.
Dat weliswaar de kooper waar voor zijn
geld wenscht te ontvangen, maar even
zeer de verkooper waar voor het ontvangen
geld wenscht te geven.
En doordat men zoo optreedt kreeg de
keuringsdienst over 't algemeen een pret
tige samenwerking met de winkeliers.
Weliswaar is het simpele feit, dat men
ondeugdelijke waren in voorraad heeft vol
doende om een strafrechterlijke vervolging
in te stellenmaar als "regel werd hiertoe
wanneer men van de goede trouw van de
-betrokken winkelier overtuigd was, niet
overgegaan Meestal trouwens bood" deze
uit eigen beweging reeds aan. de waren
die ondeugdelijk bevonden werden, te ver
nietigen. Immers de degelijke kruidenier
of bakker zal er zelf prijs op stellen slechts
goede waar in voorraad te hebben? In som
mige gevallen was het mogelijk een ondeug
delijke waar b v. voor veevoeder geschikt
te maken dan gaven de keurmeesters hun
volledige medewerking daartoe waardoor
vernietigiging werd voorkomen.
In 1923 werden door de keurmeestersin
winkels, in pakhuizen en op marklen in
totaal gekeurd zesenzeventig duizend vier
honderd en zeventig voorraden.
En hoeveel er ru werd afgekeurd Totial
1600 partijen, of ongeveer 2 pCt. Dat valt
dus nogal mee.
De wijze waarop pluimvee, in het bijzonder de
kip wordt gehuisvest, speelt een zeer voorname
rol in de opbrengst, d.w.z. het aantal eieren dat
een kip legt is tendeele afhankelijk van de
inrichiing van nacht- en dagverblijf, m.a.w.
men mag nog zulke beste kippen hebben en
men mag nog zoo goed voeren, wanneer er aan
de huisvesting iets hapert zal men nooit het
aantal eieren krijgen, dat men redelijkerwijze
van een kip verwachten mag want in het ergste
geval worden ze ziek en leggen ze weken of
zelfs maanden niet, in vele gevallen lijden ze
alleen te veel zonder bepaald ziek te worden
maar dan leggen ze toch ook niet, eten doen
ze niettemin even goed.
Nu is er al heel lang gezocht naar de manier
waarop men hoenders het beste kan huisvesten,
alle mogelijke denkbeelden zijn daar bij ontwik
keld en toch zijn we nog altijd bezig naar „het
beste" te zoeken.
Want het beste is in dit geval een ideaal en
idealen kan men wel benaderen, maar nooit
bereikep. Zoover zijn we echter toch al, dat we
zoo zachtjes aan weten, hoe het niet moet en
daarmede zijn we dus al een heel eind in de
goede richting. Het Heeft evenwel een heele tijd
geduurd voor men zoover was en nog zijn er
een massa kippenhouders, die dat niet weten,
ook zijn er, die tegen betet weten in, toch
hun verkeerd ingerichte hokken maar houden
en niet de geringste moeite doen om hun hok
of loop te verbeteren.
Absoluut verkeerd Is een gesloten hok, dus
een hok zonder licht en ventilatie en hoe kleiner
het hok is, hoe meer die gebreken zich laten
gelden. Toch treft men nog veel donkere en
slecht geventileerde hokken aan en nog veel
meer te kleine hokken. Die hokken zijn meest
voortgesproten uit het denkbeeld, dat kippen
's winters, 's nachts vooral, warm moeten zitien,
daar ze anders in de wintermaanden heelemaai
niet leggen, ja in verschillende streken van ons
land ging men zoo ver, dat men het kippenhok
maakte boven de koeien of boven de varkens,
want daar was het 's nachts lekker warm en
dan zouden de kippen zeker leggen. Wat leerde
de praktijk echter, dat slechts in enkele bijzon
dere gevallen, als alles eens meewerkte, de
jonge kippen aldus gehuisvest, 's winters wat
eieren legden, de ouden echter heelemaai niet,
dat allerlei ziekten, vooral snot en diphterie,
duchtig onder de kippen huishielden en dat in
de zoogenaamde warme stallen en in vele kleine
gesloten hokjes en ook wel grootere, tuberculose
ieder jaar een groor aantal slachtoffers eischte
om van enkele andere ernstige besmettelijke
ziekten niet te spreken, die soms in enkele
weken, in heele streken duizende kippen het
leven kostten.
Pluimveehouders, die aandacht aan hun kip
pen besteedden, ontdekten wel, dat gesloten hok
ken niet deugden en dat kippen die 's nachts
buiten sliepen het gezondst en het sterkst waren.
Op sommige boerderijen kwam het wel voor,
dat het 's zomers zoo warm in de hokken was
en dat ze zoo vol luis zaten, dat de kippen op
een goede avond in massa be boomen ingingen
en voortaan met geen stok meer in het hok te
krijgen waren, en als dan bleek dat er kori daarop
meer eieren kwamen, gingen de oogen van de
boer of boerin wel eens open en kwam men
tot de conclusie, dat hun hok voor de zomer
evenmin deugde. Een feit is dan ook dat die
zelfde donkere hokken de Nederlandsche pluim
veehouders ieder jaar een enorm aantal eieren
kosten, eenvoudig omdat de kippen 's nachts op
de stokken zoo van de warmte lijden, dat ze
van de leg afraken. En dan spreek ik nog niet
eens van de bloedluis, die zulke hokken een waar
eldorado vinden en bij duizenden, honderddui
zenden. millioenen soms op de zitstokken en in
de naden en kieren zitten en 's nachts de arme
kippen zooveel bloed uitzuigen, dat ze er in let
terlijken zin rood van zien. De kleur van het
beestje is lichtgrijs, alleen als ze bloed kunnen
krijgen schijnen ze rood door; hoeveel eieren
zouden, figuurlijk gesproken, die kleine beestjes
niet opzuigen
Leerzaam is het op een avond, als het weer
warm is gewtest, zoo'n kippenhok eens open
te doen, men zal zich dan verbaasd afvragen,
hoe' houden de dieren het eruit en inderdaad is
het onbegrijpelijk, dat ze uit pure gewoonte, dat
warme hok iedere avond maar weer opzoeken
waaruit blijkt, dat een kip het verstand niet in
den weg zit Maar met dat al zittpn ze in let
terlijken zin van het woord op stok te gapen
van de warmte, van de stank zwijg ik dan nog
maar.
Maar nu genoeg over de gevolgen van ver
keerde huisvesting, laten we nu eens nagaan,
hoe we al die narigheid voorkomen kunngp.
Praktische menschen kwamen al jaren «eleden
tot de ontdekking dat frissche lucht een van
de voornaamste levensvoorwaarden voor een kip
is en dat, als ze daar maar in kunnen vertoeven
ziekte gewoonlijk wel buiten het kippenhok blijft
Er waren er dan ook, die het front ir» hun hok
alleen maar met wat gaas afmaakten en zomer
en winter openlieten en een zekere heer Tolman,
een Amerikaansch pluimveehouder, ontwierp
een hok, berustend op het beginsel, dat volgens
hem het ideaal kippenhok het meest nabij kwam.
Dat hok weid ook in ons land bekend, maar
mijnheer Tolman woonde blijkbaar in een kli
maat dat eenigszins afweek van het klimaat in
Nederland, want hoewel het heel wat beter was,
dan de meeste hokken hier. voldeed het niet
geheel en al, voor onze sombere winterdagen
was het vooral nog te donker. Het hok werd
wat gewijzigd, het front werd verhoogd en in
twee gedeelten opgetrokken, het bovenste deel
werd glas cn de ramen konden open, dit was
het z.g. gewijzigde Tolmanhok en het is dit hok
dat toevallig op Texel nogal wat opgang heeft
gemaakt. De heer Eelman, Julianastraat den
Burg, was de pionier op Texel daarvoor. Op
aanraden van den toenmaligen pluimveetcelt-
consulen' der V.P.N den lieer Beaufort, liet hij
zooln hok bouwen en h-.cl wat kippenhouders
op Texel, maar voornamelijk In den omtrek van
den Burg, hebben dit model nagemaakt, toen
bleek dat de heer Eelman er beslist succes mede
had. Die hokken komen nog op Texel voor en
men mag het den eigenaars gerust vragen of
ze niet al eieren rapen, als anderen er nog niet
aan denken om in de legnesten te gaan kijken
Wel een bewijs dat zoo'n hok op het gure
Texel voldoet en daaruit blijkt ook afdoende,
dat de kippen dat zoogenaamde dichte, warme
hok heelemaai niet noodig hebben en dat ze
koude uitstekend kunnen verdragen. Trouwens
hoe kan het ook anders, ze hebben een beste
warme jas en ieder jaar tegen den winter krij
gen ze gratis een nieuwe en de kop en de
pooten, die onbeveerd blijven, steken ze, als ze
op stok zitten, ook onder de veeten, de kop
tusschen een vleugel en de pooten wordendoor
de buikveeren bedekt. Nooit zal men zien, dat
ze met eén bevroren kam uit het hok komen,
die bevriezen (als het hard vriest altijd) wanneer
ze 's morgens éen poosje van de stok af zijn,
en hoe kleiner en dus hoe warmer het hokje
was, hoe gauwer ze bevriezen, want dan kunnen
ze de overgang van de warmte in de koude
niet verdragen.
In open-fronthokken zal men nooit k'ppen
met bevroren kammen aantreffen,alleen bijeen
scherpe Oostenwind en daarbij harde vorst, moet
men geen hoenders buiten laten, want daar kan
geen enkele kip, die een eenigszins ontwikkelde
kam heeft, tegen. Wanneer ik dus ergens be
vroren kammen aantref, dan weet ik al bij voor
baat, dat het hok niet deugt.
Nu vindt men op het vasteland niet veel meer
van die Tolman- of open-fronth"kken sedert
men meer werk aan de kippen is gaan besteden,
zijn die langzamerhand verdwenen, er is eerst
nog zoo'n beetje een tusschenvorm geweest,
maar die voldeed heelemaai niet en daaruit
onstond tenslotte een flink ruim hok met deuren
en ramen en schuiven, die naar behoefte kunnen
worden opengezet en waarmee men de tempera
tuur en ventilaiie in het hok meer in de hand
heeft In open-fronthpkken komt het wel voor,
dat de eieren in het hok bevriezen, in de tegen
woordige hokken komt dat niet voor, ulters'en
worden dus uitgeschakeld en het hok is zoö-
danig ingericht, dat het met eenige zorg en
oplettendheid de kippen tegen alle uitersten
van ons wisselvallig klimaat beschermt en dat
moeten we toch hebben, want aD het hok ons
op den een of anderen tijd in den steek laat
en de kippen ondervinden nadeel, dan kost dat
eieren en dat gaat direct van de winst af.
B. v. ASPEPEN VERVENNE.
's Gravenhage, Juli 1924.
(Wordt vervolgd
