V°. 3839
Woensdag 20 Augustus 1924.
373I' Jaargang
Nieuws- en
4dveirtentieblad.
Van week tot week.
Texelsche Berichten.
TEXELSCHE COURANT.
JU fcUë verschfiut Woensdsf- ««ttatenUimorgc»
Abonnemenltprf per S maanden-.
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts, Naar Amerika en andere landen
met verhooging dei porto's. Losse nummers 3 cent.
tdverteiUtüu daags voor d« uitgave vóór 4 aar aan.
Ptiji der Advertentiini
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Qroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend,
TELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11. W y POSTCHEQUE- en QIRODIENSTJNo. 652.
ABONNEMENTEN es ASfVIBTENTIEN worde» «.aagenonai bfl 4* XJitg. Tim a L A N tf E V L >8 R O OII, ParkstraatBu*« OF T x i
Wat iedere maand te doen geeft.
(2e helft Augustus.)
Nadruk verboden.
De graanoogst ondervond in de eerste
helft veel tegenstand door het natte weer.
Zoo voorspoedig het met den hooibouw
ging, zoo traag kon men opschieten met
het koren, dat op vele akkers zelfs "al
begon uit te loopen. Zulk zaad is natuur
lijk voor den zaai niet geschikt. Overigens
valt de zaadopbrengst der rogge, ofschoon
het gewas niet te dik stond, wel meede
aren zijn vrij goed geladen. Ofschoon we
nog eenige weken voor den zaaitijd van
het wintergraan zijn (wintergerst eind
Sept., winterrogge van begin tot half Oct.)
moet de voorbereiding der akkers nu reeds,
zoo mogelijk, geschieden.
De gerst stelt hooge eischen, vooral op
zware grond na vaste stoppels, in welk
geval men het best doet driemaal te ploegen.
Was het voorgewas aardappelen, dan kan
men eerst eggen, daarna ploegen, vervol
gens weer eggen voor de zaai. In plaats
van het aardappeland te eggen, kan men
ook de cultivator gebruiken. De grond
raag niet al te los gemaakt worden met
het oog op het gevaar voor uitwinteren
van het gewas.
Inzonderheid bij gerst is rijenteelt aan
te bevelen. Dit verhoogt de wintervast-
heid, voorkomt het legeren en vermindert
het gevaar voor roest. De grondbewerking
voor rogge moet ten doel hebben, dat zij
diep kan wortelen. Is de akker in den
regel behoorlijk diep bewerkt, dan is een
bijzondere bewerking voor de rogge niet
noodig; in het .tegenovergestelde geval
verdient het aanbeveling de ondergrond
los te maken niet te keeren door
middel van de ondergrondsploeg; bij het
gebruik hiervan blijft dus de ondergrond
ook beneden, alleen wordt de bouwvoor
verdiept.
Breng de mest niet te diep weg; strooi
die uit bij het voorlaatste ploegenals ge
driemaal ploegt, dus bij de tweede maal
ploegt ge twee keer, dan reeds bij het
stoppelploegen. Denk er aanrogge houdt
van bezakte grondtusschen het onder-
ploegen van de mest en het zaaien moet
derhalve eenige tijd verloopen.
Wij kunnen thans bij de grondbewer
king van het roggeland niet langer stil
staan, alleen herhalen weer mogen onder
de bouwvoor geen harde lagen blijven
zitten en .bonken" moeten met een diep
gaande egge naar boven worden' gehaald
en fijn gemaakt worden.
In den hof: 't Is nu een geschikte tijd
om vele vaste planten, die 's wiüters bui
ten overblijven, te verplanten of te scheu
ren, b.v. het welriekend viooltje. Niet-
verplante violen bloeien in 't voorjaar niet
zoo rijk als de wel verplante. Na het
scheuren zet men ze op eenige afstand op
pollen, na te voren den grond goed gemest
te hebben, tenzij deze in beste conditie
mocht zijn. Eenige bedekking in de winter
is wenschelijk, omdat ze na verplanting
altooé gevoeliger zijn.
Ook de Primula-Veris, in 't voorjaar om
haar bloemen zeer gezocht, scheurt men
thans. Geef acht op uw Zonale (Geranium)
perken, de eene bloem groeit harder dan
de andere, zoodat het perk licht wat onre
gelmatig wordt en opgeknapt dient te
worden Dan moeten de potten er worden
afgenomen en opnieuw worden aangebon
den men neme de wortels onder aan de
pot weg, eveneens de gele bladeren en
uitgebloeide bloemen, begiete de planten
goed, ook met sterk verdunr.e gier, en plaatse
daarna de planten weer op het perkde
groote in het midden, de kleine aan de
kant. Ze gaan dan opnieuw groeien en
bloeien.
Snijd van de oude aardbeiplanten de
bladeren bij den grond af, verwijder de
zijrankenschoffel de bedden eens goed,
hark ze uit, en ge zult dan de .planten na
een poos weer jong blad zien maken. Hebt
ge onze raad gevolgd en einde Juli begin
Augustus wortelen gezaaid Dan staan
ze nu zeker al flink boven de grond en
moet ge de bedden wieden en vervolgens
losmaken; tevens de planten uitdunnen,
hetwelk nog noodiger is dan in de zomer,
omdatze Óehoorlijk ruimte moeten hebben
om vóór de winter nog geschikt te worden
voor 't gebruik. Wied ook de laatst ge
zaaide beddenSpinazie, veldsla, enz.,
en gebruik bij droog weer de schoffel. Ir
de nazomer wordt het schoffelen en wieden
dikwijls nagelatendit is verkeerd, want
men krijgt daarvoor in 't volgend voorjaar
weer zooveel te meer onkruid in de bedden,
en dus ook meer werk. In de meloen- en
komkommerbakken, welke thans reeds op
geruimd kunnen worden, kan men nu uit
stekend postelein zaaien, 't zjj voor
direct gebruik of wel voor de inmaak.
Daarna goed omspitten en vochtig maken
Wie bakken en ramen bezit, kan ook
de geheele winter door kropsla hebben.
Het zaad (broeigeel kropsla) zaaie men
onder glasin zuivere aarde, anders vallen
de plantjes weg. Wanneer de plantjes twee
blaadjes hebben, zet men ze op de bakken.
De grond moet niet alleen zuiver, maar ook
goed vochtig zijn.
2—9 Aug.
De afgeloopen week heeft weinig belang
rijk binnenlaudsch nieuws gebracht. De
strijd tegen de TariefwetsberzieniDg wordt
in de bladen voortgezet, ook laten meer en
meer tot oordeelen bevoegde corporaties
hun stem daarover hooren en komen met
adviezen aan regoering en Kamer aandra
gen. Men kan alles beschouwen als het
voorspel van wat bij d6 openbare behan
deling te wachten staat. Verder valt aan
te stippen, dat de regeering een wetsont
werp heeft ingediend tot wijziging der
Gemeentewet, voorzoover de belastinghef
fing betreft en waarvan het doel ia een
andere, naar de regeering meent, betere
en billijke regeliog te verkrijgen inzake
de forensenbelasting en den attrek voor
noodzakelijk levensonderhoud. Voorts wordt
gemeld, dat de minister van onderwijs in
getrokken heeft het destijds veel besproken
wetsontwerp tot wijziging van de Leer
plichtwet, beoogende opschorting van de
leerverplichting voor het zevende leerjaar
tot 1 Jan. 1925 En ten slotte mede-
deeling dat nu eerlang de postcheque en
girodienst weer zal beginnen ifc werken,
voorloopig op zeer bescheiden schaal. Wij
moeten het bij deze enkele aantebkeningen
latenook al met net oog op het belang
rijke buitenlandsche rieuws.
O0—0
De laatste dagen toch van de afgeloopen
week zijn op het gebied der buitenlandsche
politiek dagen van spanning geweest. Het
ging op de confereptie te Londen om de
kwestie van de militaire oniruiming van
het Roergebied en daarbij bleek de groote
moeilijkheid om de Franscben en Duitscberd
tol elkander te brengen.
Herriot was Maandag met zekere voor
waarden uit Parijs teruggekeerd. Voor-
waardeu die bi) ,daar pas na lange bespre
kingen verkregen hal ea waarmee hij
dacht de Duitschers tevreden te kunrien
stellen. Voorwaarden ook, die niet al te
zeer zouden ingaan tegen de openbare
meening in Frankrijk.
De Fransche premier kre»g dan verlof,
om het eerst aan de Duitschers gedane
voorstel te wijz'gen. Niet. rog twee j tar
zou ere bezetting van het Roergebied voort
duren, doch Dog slechts ééa jaar.
Hiermede had men nu het terrein van
het loven en bieden betreden- De Duilscbe
delegatie weigerde het voorstel te accep
teeren. Wel wilde zy meegaan met het
sluiten van een Frausch-Uuitsch handels
verdrag en enkele andere concessies toe
staan, maar op het punt van de militaire
ontruiming van het Roergebied bleef zy op
haar stuk staan. Ze bleef als voorwaarde
stellen: de onmiddellijke ontruiming van
bet Roergebied.
Van Maandag tot Donderdag hebben
beidt paityen onderhandeld om tot over
eenstemming te komen, maar de Duitschers
bleven 'even vast op buu stuk staan als
de Franscben Zoo kwamen de besprekingen
op bet doode punt Macdonald werd er bij
gehnald en deze"n verzocht bemiddelend
op te treden, 't Gtvolg werd, dat Herriot
nog wat, concessies deed Hj verklaarde
dat do ontruiming zou kunnen worden be-
spue-ig t als bet oleek, d it do Duitschers
spoed betrachtten met do uiivoeting van
het Dawes-rapport, maar aan het stellen
van den termijn van een jaar moest hij
vasthouden. H(j stelde het de Duitscbe
gedelegeerden zoo aanlokkelijk mogelijk
voor. Als de Duitschers slechts hun best
deden om het plan-Dawes uit te voeren en
om een handelsverdrag te sluiten, zou de
openbare meening zich ook in Frankrijk
spoedig wijzigen en zou het misschien
zelfs wel mogelijk zjjn dat reeds op 10
Januari de ontruiming een feit kon worden.
In een uitstel tot 10 Januari had de
Duitsche regeering reeds berust, zulks met
het oog op het feit, dat dan tevens de
eerste söne van het bezette gebied zal
worden ontruimd, ingevolge de bepalingen
van het Vredesverdrag.
De Duitschers bleveD weigeren en toen
grepen de geallieerden in. Macdonald
kwam, mede namens de AmerikanDSche
gedelegeerde Kellogg, aun Marx en Strese-
mann mededeelen, dat de geallieerden een
stemmig van oordeel waren dat Frankrjjk
thans een bevredigende tegemoetkoming
had getoond en dat de Duitschers dus
goed zouden doen de Fransche voorstellen
aan te nemeD.
Er liepen, nadat dit in de pers was
medegedeeld, al* dadeiyk geruchten over
een crisis. Zoo erg is het echter niet ge
weest. Integendeel, uit latere berichten is
voldoende gebleken, dat de onderhandelin
gen in een goede toon en jn een sfeer
van vertrouwen en het kennen van eikaars
moeilijkheden, werden gevoetd.
De Duitschers stelden zich met Berljjn
in verbinding en verzochten uitstel van
beslissing. President Ebert riep onmiddellijk
een ministerraad b|jeen en men voelde
algemeen dat thans het beslissende mo
ment naderde. Ook te L'tnden werden de
besprekingen tusschen Herriot en Marx
nog voortgezet en naar luid der berichten
deed Herriot nog als laatste en/uiterste
concessie, dat zoodra het Dawesplan in
werking is getreden, Mannhoim, KarlBruhe,
Offenbach eu Wezel de gebieden die
bet laatst werden bezet zouden worden
ontruimd.
't Heeft er zoowel te Londen als te
Berlijn, waar men niet minder dan te
Parijs rekening moet houden met de open
bare meening, erg gespannen, maar het
resultaat der schier eindelooze conferenties
is ten slotte toch geweest, dat de Duitsche
regeering besloot de Fransche voorstellen
te aanvaarden.
Juist een maand nadat de conferentie te
Londen een aanvang nam. werd dit resul
taat bereikt.
-o-o-o—
In de Vereenigde Staten is de verkie
zingsstrijd om het presidentschap begonnen.
Wei zal de beslissing pas in November
vallen, maar bet land is groot en decandi-
daten voor het Witte Huis moeten zich
zooveel mogelijk in alle groote centra laten
zien en hooren.
De campagne is de vorige week geopend
door Davids, de candidaat der Democraten.
Hy heeft zijn eerste groote verki6zingsrcde
gehoulen, die door de radio naar alle
streken werd overgebracht en waarvan we
als het voornaamste noemen, dat h|j zich
als een vurig voorstande? *an den Volken
bond heeft Iat6n kennen. Een klein beetje
voorzichtigheid heeft b|j daarby echter in
acht genomen, door te zeggen, dat bij niet
onmtddeliyk als bij gekozen mocht worden
de maatregelen zal nemen om Amerika
tot den Volkenbond te doen toetredeu. Hy
zal eerst een duideiyke uitspriak van het
land afwachten. Noodig echter acht hij
die toetreding wel.
Ook president Coolidge. die, zooals men
weet, de candidaat der republikeinen zal
zijn, heeft zqn eerste verkieziogsspeech
gehouden. En ook bij had het 'daarbij
o»er deu Volkenbond en sprak daarover
in warme, vriendelyke bewoordingen. Hy
wenecht dat Amerika met den Volkenbond N
zal samenwerken Al kan bet niet het
Volkenbondstatuut bekrachtigen, toch belet
de Amerikaansche grondwet niet bij telarg-
ryke aangelegenbeden m 't d>u Volken
bond samen te werzen. Amerika is tevens
voornemens lid te worden van het Werel
gerechtshof en zoo La het Diwes-pian in j
WBr-ritti i-t get'eden, z tl de Amer caa- scbe
regeonag ztcu mal Ue mogtntihoduu in I
verbinding stellen voor het [houden van
een nieuwe conferentie voor de verdere
inkrimping van bewapening en voor de
codifioatie van het Volkenrecht.
Ook verklaarde Coolidge dat Amerika,
als het Dawes-plan in werking is getreden,
Duitschland met een geldleening ter zyde
zal staan, omdat by hel de plicht van zijn
land acht, de hulpbronnen waarover het
heeft te besobikken, te gebruiken tot ver
lichting van den druk, die op de naties
rust en tot verbetering van den toestand
der wereld.
We zullen nu ook wel spoedig hooren
dat La Folette en de andere candidaten
er zijn er nog meer, meest van kleine
partyen hun verkiezingscampagne heb
ben geopend.
Wolprijzen. Afnemende produktie en
stijgende prijzen.
In een vorig nummer deelden wij een
en ander mede over de stand van de
wolproduktie in de laatste jaren. In
aansluiting daarop ontleenen wij de vol
gende mededeelingon aan de Telegraaf
van 15 Aug. j I.
Volgons de Times wordt de wolproduk
tie in Australië en Nieuw-Zeeland voor
het seizoen 1923 '24 geschat op ruim
2.300.000 balen, of wel 133.000 balen
minder dan in 1922 '23.
Tegenover een vermindering
van bet aantal verkochte balen staat een
verhooging van de verkoopprijs met,
voorzoover dit de totale omzet betreft,
ongeveer f 120.000 000. De gemiddelde
prijs per baal is gestegen van 22.9 pond-
sterling tot 22.9/9 pond sterling of, tegen
de koers van 11.60 in Hollandsch geld
omgerekend, is de prijs per baal geste
gen van 1 260,42 tot f 342,08.
De bev^iging van de rijwielplaatjes.
Men is het er vrijwel over eens
dat de rijwielplaatjes in alle opzichten
niet deugen eu niet in het minst vindt
men ze te duur. Maar daar is nu een
maal niets aan te doen.
Een andere kwestie isboe bevestig
ik het plaatje op de doelmatigste wijze
Nu is ook al weer dit eigenaardig, dat
de praktijk hier al binneu enkele dagen
heel andere wegen in slo^g dan de theorie
aengaf* Officieus van Rijkswege aanbe
volen werd eigenlijk da bevestiging met
een smal koperen bandje en een moertje
met 'n schroefje daar doorheen. Deze
bevestiging biedt echter het bezwaar
dat diefstal er eigenlijk door in de hand
gewerkt, we zouden haast zoggen uit-
genoodigd wordt. Wat is toch eenvou
diger dan een klein kDjjptangetje achter
het moertje te zetten en het beele zaakje
met een elegante zwaai in je vestj tszakje
te steken
Vrjj algemeen ziet men dan ook tot
soldearen overgaan. Wie een niet at te
mooie fiets heeft laat bet plaatje met
de beide lipjes gewoonweg op de stuur
stang soldeeren. Heelt men een mooie
fiets dan wordt er eerst een koperen of
ijzeren buis om de stuurstang heen ge-
schoven en hetplaaljo hierop gesoldeerd.
Ook ziet 'men wel manschen rijden met
een vierkant houdertje, een soort portret-
iijstje, waar het plaatje ingeschoven
wordt. Een zeer praktische wijze van
bevestiging zagen wij toegepast door
iemand die het plaatje met een viertal
koperen klinknageltjes op z'n spatbord
had geklonken. Of deze wijze van be
vestiging door de wet toegelaten wordt
durven wij echter »niet met zekerheid
zeggen.
Wel waarschuwen wij oizo iezerser
mot nadruk voor dat het nut to'doendo
is her, rijwielplaatje ia de p irtemonnee
te lt hh n. nt, zooals wij o k iemand
zig-n, uoi als cue dekoratie of medaille,