m «jïjïï'SS
%T(\ 3847
Woensdag 17 September 1924*
38su Jaargang
ieuws- en
Advertentieblad.
Nationaal flaldeblijk
Ks'Ti iSSS.kostte60'00S-, °'k1e
Van week tot week.
Texelsche Berichten.
COURANT.
■*<i »1b«! rerscbyat Woensdag- «a aaterdagmorges
Abenncnenttprüi per 8 waandeHl
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door gebeei
Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verbooging dei porto's. Losse nummers 3 cent.
ITELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11.
4dvcrtentiëu daags voor de uitgave vóór 4 uil# aan.
Pr#j der Adeertentiint
Van I tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Qroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
POSTCHEQUE- en QIRODIENSTJNo. 652.
ABONNEMENTEN ob A9YEBTENTIEN wordea aaageaoaax bfi d» U itg. T«ma ANSSVSLÊ 8 ROOI!, Parkstraat, Bcft« OfTixat
Ten einde bij iedereen vrijen toegang
te verkrijgen, zal onze Courant zich houden
buiten alle partijschappen en zich bepalen
tot het mededeelen van hetgeen in onze
omgeving voorvalt en der vermelding waar
dig isOns blaadje vinde in iedere
woning eene plaats en worde bij allen een
welkome vriend; het worde een middel
van gemeenschap tusschen verschillende
personen, en voor allen een bron ombekend
te worden met hetgeen op ons eiland plaats
vindt, in één woord, het worde de vraag
baak voor allen, die niet onverschillig zijn,
voor hetgeen op Texels bodem voorvalt.
Texelsche Courant, no. 1, 15 September
A° 1887.
aan de
NEDERLANDSCHE
REDDINGMAATSCHAPPIJEN.
Op 11 November 1924 zal het honderd
jaar geleden jaar zijn, dat do ook op Texel
welbekende Noord- en Zuidhollandsche
Keddingmaatschappij, benevens de Zuid
hollandsche Maatschappij tot redding van
schipbreukelingen werden opgericht. Wij
laten hier een en ander volgen uit de ge
schiedenis dier Maatschappijen.
Bij een scheepsramp aan het strand bij
Huisduinen in November 1824 trokken de
dappere kustbewoners er in een primitieve
vlet op uit om redding te bieden. Helaas,
de boot sloeg in de hooge zee om, tien van
de redders en de heele bemanning van het
gestrande schip vonden den dood in de
golven. Deze gebeurtenis werd het sein
voor een betere organisatie onzer reddings
middelen. Willem van Houten Jr. in
Rotterdam en Barend van Spreekens in
Amsterdam richtten een oproep tot hun
landgenooten en reeds in dezelfde maand
November 1824 werden in beide groote
Koopsteden de twee Reddingmaatschappijen
■opgericht. Zij herdenken dus beide in het
•efnd van dit jaar haar honderdjarig bestaan.
Zonder elkander concurrentie aan te doen
administreert iedere Maatschappij haar
eigen stations, de Rotterdamsche ten Zui-
deD van Loosduinen, de Amsterdamsche
ten Noorden daarvan.
Er zijn waarlijk redenen te over, dat het
Nederlandsche volk zich aangordt en aan
zijn waardeering voor het werk dezer
Reddingmaatschappijen uiting geeft. Zon
der noemenswaardige hulp toch van
staatswege, vrijwel geheel uit eigen midde
len hebben beide Maatschappijen in die lüü
jaren op 39 plaatsen langs onze laDge en
gevaarlijke kustlijn reddingsstations in het
leven geroepen, waarvan, een viertal op
Texel zijn gelegen.
Wanneer op stormachtige winternachten
een schip op 't strand loopt, trekken onze
zeelui er op uit, om mannen, vrouwen en
kinderen van het in nood verkeerend schip
af te halen. Soms wordt zoo'n boot vele
malen teruggeslagen, komen de mannen
met bevroren ledematen thuis en moet
eene nieuwe bemanning opgeroepen wor
den om nog een laatste, gelukkig vaak
geslaagde, poging te doen. We weten
maar al te goed, hoevelen in die honderd
jaren zijn omgekomen bij hun heldenwerk
en het is ook om hun nagedachtenis te
eeren, dat een beroep wordt gedaan op
aller offervaardigheid.
Een enkel cijfer moge de beteekems van
het werk der maatschappijen naar voren
brengen. In die 100 jaren hebben plaats
eebad 900 reddingen, waardoor aan den
dood zijn ontrukt '8359 personen en 59
a eheele equipages, totaal circa 9U00 men-
gClhen, die aan den moed onzer zeehelden
hpV leven danken.
Rp* is duidelijk, bij een zooveel omvat
tendi verk, dat de Maatschappijen op hooge
kosten zitten. In vroegere jaren waren de
reddingmiddelen betrekkelijk goedkoop
Kostte i n 1824 een boot compleet met
walen cima flOOO, de laatste motorred-
8t waarvan de rhaatschappyen er
kosten van onderhoud stijgen belangrijk,
de maatschapp Ü-
Dan zouden de maatschappijen gaarne
meer willen doen voor de ouden van dagon
die zich vroeger voor het reddingwerk ver
dienstelijk hebben gemaakt en nu hulp
mmdig hebben.
liet is om al deze redenen, dat zich eene
Landelijke Commissie heeft gevormd tot
het aanbieden van een Nationaal Huldeblijk
aan de Ned. Reddingmaatschappijen, welke
Commissie een beroep doet op de offervaar
digheid van het Nederlandsche Volk, ten
einde op de herdenkingsdagen der oprich
ting, nl. 11 November te Amsterdam en 24
November te Rotterdam elk dezer Maat
schappijen de helft aan te bieden van het
bijeengebrachte kapitaal, teneinde haar in
staat te steller uit de renten daarvan de
steeds stijgende kosten harer stations te
bestrijden.
Ook op Texel zal voor dit doel een inza
meling worden gehouden. De heer Koop
man, schipper der Reddingboot te Oude-
schild, lid der Vereeniging „Moed, Volhar
ding en Zelfopoffering*, heeft aan de
Commissie zijne hulp toegezegd en de
welwillende medewerking ontvangen van
vele jonge dames, die voer dit doel een
aantal reddingboei-speldjes ten verkoop
zullen aanbieden.
Moge de verkoop dier speldjes een groot
succes zyn in het belang van het edele
doel door beide Reddingmaatschappijen na
gestreefd.
6—13 Sept.
Als deze regels in druk verschijnen heeft
den Haag weer z(jn Prinsjesdag gehad. De
„gouden koets" zal dan weer door de straten
hebben gereden, de kanonschoten hebben
weder gedreund over de stad en in de Rid
derzaal zal men weer, zoover men tot het
kleine troepje gunstelingen behoort, hebben
kunnen genieten van de schittering van
uniformen en galakleeding. De Koningin
heeft dan de „Troonrede" uitgesproken en
door haar mond heeft de regeering den
volke kond gedaau van haar voornemens
op wetgevend en besturend gebied.
Daarmee ia dan meteen weer de vacantie
van het parlement vooreerst geëindigd.
Eigenlijk eindigde die Zaterdag reeds toen
met de gebruikelijke plechtstatigheid de
zitting gesloten werd, bijgewoond echter
door slechts een heel klein deel van de
vertegenwoordigers des volks, Heteigenlijke
werk begint pas deze week met de nomina
tie voor het voorzitterschap, de indiening
der S'.aatsbegrooting en de millioenenrede
van den minister van financiën, den heer
Coljjn.
Ed de „Troonrede", waarnaar als steeds
met eeDige gerechtvaardige belangstelling
uitgezien is zal de pers weer gelegenheid
geven tot allerlei beschouwingen, al ver
wacht men ook niet, dat ze belangrijk
nieuws zal brengen. Het is in de laatste
jaren de gewoonte geworden dat er in de-ze
officieels regeeringsverklariDg groote sober
heid wordt betracht. Niet omdat het aan
de noodige stof ontbreekt om werkelijk iets
belangrijks te zeggen, maar blijkbaar omdat
wie veel zegt, veel moet verantwoorden
oo o
Op het gebied der buitenlandsche politiek
zijn in de laatste dagen twee vragen aan
de orde, welke wel in de eerste plaats
Duitschlaod aanbelangen, maar die toch ook
van internationale beteekenis zijD. Dez6
vragen zijn of Duitschland tot don Volken
bond zal toetreden en of de Duitsche regee-
ring gevolg zal geven aan haar voornemen
om de reeds by voorbaat door Engeland en
Frankrijk gemaakte nota inzake de schuld
vraag, aan de mogendheden te verzenden.
Deze beide vragen beheerschen geheel de
binnenlandsche politiek in Duitschland en
men kan wel zeggen dat ze de partyen in
twee kampen hebben verdeeld. De eene
partij wenscht onmiddeliyke aansluiting bij
den Volkenbond en waarschuwt tegen hot
verzenden van de nota inzake de schuld
vraag. Ze Warot gevotmd door de soc.aal-
democraien en de meerderheid der midden-
panyen Daartegenover staat de rechterzijde
en e6n deel der middeupartyen. die meenen
dit aansluiting t-y den Volkenbond nog
zoo's naast niet heeften die er tevens sterk
op staan, dat de nota omtrent de schuld
vraag verzonden zal worden.
Wat de toetreding van Duitsobland tot
den Volkenbond betreft, deze is ook in de
afgeloopen week opnieuw ter tafel geweest
op de Volkenbondsconferentie by de bespre
king in de Commissie welke tot taak heeft
de uiteenloopende inzichten tusschen Parys
en Londen inzake arbitrage en garantie-
verdragen met elkaar te verzoenen. Naar
luid der berichten beloven deze besprekin
gen sucoes te zullen hebben men is te
Genève althans zeer optimistisch gestemd.
Bij de desbetreffende besprekingen nu heeft
de Engelsche gedelegeerde Lord Parmoor
nog eens weer een pleidooi voor de aanslui
ting van Duitsobland by den Volkenbond
gehouden en algemeen wns men te Genève
van gevoelen, dat een desbetreffende aan
vrage van Duitschland niet meer op ernstige
bezwaren zal stuiten.
De voorstanders van aansluiting nu heb
ben zich in de laatste dagen in Duitschland
krachtig laten gelden. Zy meenen dat het
oogenblik thans gunstiger dan ooit ie en
dat dit heel speedig weer vetanderen kaD.
Niemand kan zeggen, hoe lang Herriol nog
aan het bewind zal zijn en niemand kau
ook voorspellen hoede nieuwe verkiezingen
in Engeland zullen uitvallen.
Afwachten moet men np maar of de
Duitsche regeering haar nota inzake de
schuldvraag zal verzenden. Herriot en
Macdonald hebben daartegen krachtig go-
waarscbuwd, maar het Duitsche Kabinet
heeft zich door een belofte tegenover de
Duitsche nationalisten verbonden. De tyd
dat Duitschland enkel en alleen aansprake-
ïyk werd gesteld voor den oorlog, is thans
wel voorbij. Zelfs in de geallieerde landen
weet mon wel beter. Maar het staat nog
in het verdrag van Versailles en de recht-
sche partyen in Duitschland achten het een
kwestie waarby de eer vau het land ge
moeid is. Men mag dan ook benieuwd
zijn naar het besluit dat bet Kabinet eerst
daags zal moeten nemen.
o—o—o—
Het ïykt er wel op, alsof in Engeland
de verkiezingsactie reeds begoonen is. Wel
is de crisis er nog niet, maar zooala we
reeds eerder in een der vorige overzichten
schreven, men rekent er op, dat ze niet
lang op zich zal laten wachten, zoodra het
parlement straks van vacantie terug is. De
Labourpartij ia alvast begonnen met de
uitgifte van een verkiezingskrant, waarin
de Britecbe kiezers door allerlei schrijvers
zal worden uiteengezet, waarom de Labour-
party aaD bet bewind moet biy»eD. Het
eerste nummer heeft al dadeiyk een artikel
van niemand minder dan Macdonald zelf
gebracht waarin deze uiteonzet waarom
zooveel meDSCben nog hang zijn voor het
socialisme en waarom ze dat eigoniyb niet
meer behoeven te zyn, omdat de socialis
tische Labourparty geheel gaat in de iyn
der evolutie en ze volstrekt Diet aanstuurt
op revolutie. Ea naast de verkiozingscou-
rant Demen de symptonen van de nadering
van de verkiezingen toe.
Heel ernstig 1b het gevaar dat er dreigt
van de zijde der Russische kwestie. Nie-
maDd minder dan Lloyd George is dezer
dageD in bet strydperk tegen deregeering
verschenen. In een redevoering is hy op
heftige wyze vaD leer getrokken tegen het
gesloten Russische verdiag Daarby ver
klaarde hy met nadruk, dat alle liberale
leiders het er over eeDS zyn, dat zy aan
het verdrag nimmer hun steun zullen geveo.
En hij voorspelde, dat als de regeering
voet by stuk houdt en by verweipiüg van
het verdrag heli parlement ontbindi, de
kiezers zich met ,e6n overweldigende
meerderheid tegen de Russische politiek
der Labourregeeriug zullen keereu.
Tal van andere vooraanstaande liberale
personen denken er blijkbaar net zoo o»er
als Lloyd George. Ook Aiquith, de eigen
lijke leirtbr der liberale oppusitie hetfizich
gehaast, bekeDd te maken, dat hij bet
volkomen met Lloy-1 George eens is. Eu
dat de conservatieven als één rnaD tegbn
het Briiach-Rusü.sche veidrag zyD gekant
is bekeDd. De kansen daarvoor zijn OaD
ook sterk verminderd du de oppoaitiewind
zoo krachtig uit den liberate hoek begint
te waaien.
Als htt btzwaar togen de Biitscb-
Russische overeenkomst zioh op zoo felle
wyzo uit, ligt«het wel voor de hand, dat
Macdonald zich niet behoeft te vleien met
de hoop, dat de oppositie nog wel by zal
draaien. Een oonfiiot tusschen parlement
en regeering ïykt dan bok onvermydeiyk.
o—o—o
De uitvoeriDg van het plan-Dawes is be
gonnen. In de bezette gebieden merkt
men dat bet bost, omdat de Fransehe
autoriteiten voortgaan de Duitsche politieke
gevangenen in grooter getale in vrUbeid to
stellen. Ook zyn in de afgeloopen week
weer een paar steden in het Roergebied
ontruimd.
Ook aau de Duitsoho botalingen bemerkt
men het. Zoolang de Duitsche leening
van 800 millioen goudmark nog niet ge
plaatst is, moet Duitschland elke maand
een 12e deel van het miljard storten, dUl
volgens het plan der deskundigen voor het
eerste jaar is vastgesteld. Elke maand 8
millioen te betalen, is geen kleinigheid,
maar bet bedrag behooft niet eDkel uit
specie te bestaan. Do winBten van do
Fransoh-Belgische spoorwegregie kunuen
mee in rekeniDg worden gebracht. Do
Duitsche regeering heeft nu deter dagen
voor do tweede maal 20 millioen gestort
by den vertegenwoordiger voor de beta
lingen 0w6D Young en deze heeit mede
gedeeld, dat de rest voor deze maand wel
uit de regiebetaliDgen zal komen.
Het briefje in de flesch.
Onze lezers zullen zich herinneren dat
wij iu ons no. van Woeusdag 27 Augustus
de woordelijke inhoud mededeelden van
een Engelsche brief, aan het strand nabj)
den Hoorn gevonden. Het betrof een jonge
dame die wèl een tweeduizend gulden op
de bank had, maar daarentegen niet in
't bozit van een liefhebbende echtgenoot
was, en die langs deze, tot dusverre nog
niet zeer gebruikelijke weg, een echt
vriend voor haai zelve trachtte op to
scharrelen.
Het geval interesseerde ons dermate,
dat wij, naar hot opgegeven adres te
London, een brief stuurden; niet zoozeer
om nadere bijzondorheden omtrent de,
zonder twijfel, zeer lieftallige jonge dame,
dan wel om te weten te komen wanneer
ou waar bedoeldo brief in zee gegooid was.
Het opgegeven adres was dat van een
bekende on groote uitgeversfirma. Wij
ontvingen thans het volgende antwoord:
Geachte Heer,
Iu antwoord op uw brief diene dat het
kantoorpersoneel van onzo firma z'n jaar-
lijkscbe uitgaansdag had te Margate op de
28e Juni van dit jaar, en dat de flesch met
het briefje die dag in zee geworpen werd.
Het was een grapje ton koste van een
vau de jooge dames bij onze fiima in
betrekking.
Hoogachtend
J. H. Blake, Uitgever-direkteur.
Weliswaar is nu de illusie van de
jongedame met de duiten wreedaardigiijk
verstoord, maar nu zijn tijd en plaats
van aankomst en vertrek van do flesch
bekend. Komaan, welke zeevaarder
rekent nu eens do afstaud uit die de
flesch heeft afgelegd, mitsgaders de ge
middelde snelheid waarmee de flesch
heeft gedreven? Margate ligt op 51° 2"/
Noord en 1° 25' Oost van Greenwich.
Verheid langs de loxodroom is al lang
mooi genoeg, eu neem voor de tijd tu i-
schen 't iu zee gooien en h3t aanspoelen
maar dertig dagen.
Voetbalwedstrijden.
Van de vcor Zondag aangekondigde
voetbalw dstiijden is die togen Gasterend
niet doorgegaan, WrgeuB het niet vei-
schijnun der spelers.
De a: dere wedstrijd, waarvan men
zich i ogal veel voorgesicid had, is ook
geen groot suktas g-worden, at heelt