V°. S851
Woensdag 1 October 1924;
388t* Jaargang.
ïu
Een draadlooze vredesboodschap
van president Motta.
Van week tot week
Texelsche Berichten.
Gemengd Nieuws.
Jit fclad verschQut Woensdag- ei £aterdaginorgev
i
Abonnanentsvry» per 8 maanden
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landeD
met verbocglng de. porto's. Losse nummers 3 cent.
Advertentieblad.
Ad verteut (ën daags voor de uitgave vóór 4 uur nam.
Prift der Adeertcntitnj
Van I tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Qroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
TELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11. -W V POSTCHEQUE- en QIROD1ENST JNo. 652,
ABONNEMENTEN ea AIVS8TENT1BN wordea aaugesoatM kij de Uitg. ITibma LAN9EVELEit R O O IJ, Parkstraat, Boa» orTixit
Ten einde bij iedereeD vrijen toegang
te verkrijgen, zal onze Courant zich houden
buiten alle partijschappen en zich bepalen
tot het mededeelen van hetgeen in onze
omgeving voorvalt en der vermelding waar
dig 'is;Ons blaadje vinde in iedere
woning eene plaats en worde by allen een
welkome vriendhet worde een middel
van gemeenschap tusschen verschillende
personen, en voor allen een bron ombekend
te worden met hetgeen op ons eiland plaats
vindt, in één woord, het worde de vraag
baak voor allen, die niet onverschillig zijn,
voor hetgeen op Texels bodem voorvalt.
Texelsche Courant, no. 1, 15 September
A° 1887.
Maandagavond is door de draadlooze
zenders in alle landen in ons land bij
de 'N. S. F. te Hilversum de volgende
vredesboodschap van Motta, president der
Volkenbondsvergadering en oud-president
en thans Bondsraad van Zwitserland, voor
gelezen
Broeders en zusters der wereld.
In mijn kwaliteit van president der
vijfde voltallige vergadering van den Vol
kenbond heb ik de aangename taak u van
den vrede te spreken en u te verzoeken
ons bij te staan in onze poging om hem
te grondvesten tot welzijn van de mensch-
heid en volgens het ideaal, dat deze Bond
nastreeft.
Het tegenwoordig geslacht, dat de ver
schrikkingen van den oorlog heeft gekend,
ziet met hoop een schooner toekomst
tegemoet en koestert de gedachte, dat de
komende generaties het werk zullen vol
tooien, dat wij begonnen.
Zwitserland, bet land van de vrijheid,
heeft zonder ophouden gepoogd den geest
des vredes en der goede internationale
verstandhouding te verbreiden. Het is
misschien daarom, dat het de eer genoot
de zetel te worden van den Volkenbond.
Ik hoop vurig, dat deze boodschap moge
doordringen' tot de einden der aarde,
Australië, Nieuw-Zeeland Zuid Amerika,
Canada en Japan inkluis, en dat de verst
verwijderde zoowel als de meest nabije
volkeren deze vredesboodschap mogen ont
vangen door middel der radio, waarvan de
golven vrij zijn van de beperkingen, welke
den menschen zijn opgelegd. Tot slot zij
nog mijn innige bede, dat alle volkeren
zullen streven naar het hoogste ideaal des
vredes, dat vooruitgang mede beteekent
MOTTA.
20-27 Sept.
Er is gevochten binnen de grenzen van
ons door en door vredelievend land. De j
kanonnen hebben gedreund, de mitrailleur
gerateld, de gewereD geknetterd en geknald, i
oe grond beeft gedaverd onder den hoef-
slag der snelle cavalerie en heele lever-
scharen zijn buiten gevecht gesterd. Ge- 1
lukkig zijn er geen dooden en gewonden j
gevalleD, noch steden en dorpen verwoest F
bet is een onbloedige scbijDoorlog ge j
weest, de groote manoeuvre. Het weer is
niet best geweest en do stemming ODder
de manschappen evenmin en nog voordat
de groote legeroefeniDgeu in Brabant een
aanvang hadden genomen kan men lezen
van teekenen van ontevredenheid en verzet.
Te Ede is het zelfs tot vrij ernstige op
stootjes gekomen, naar de oorzaak waar
van thans een.uitgebreid onderzoek wordt
ingesteld.
Vermoedelijk heeft hier een minder tact
vol optreden van de rustbewaarders aan
leiding tot de relletjes gegeven, maar stellig
is ook bet slechte weder, waaraan de sol
daten waren olootgesteld of misschien ook
wel coodeloos werdeD blootgesteld, een
reden geweest om eeo geest van wrevel en
verzet te kweekeo.
Of de legeroefeningen aan het doel heb
ben beantwoord, valt voor een leek moeilijk
uit te maken. maar dat er hier en daar
nogal iets n*-efc uehaperd, is uit de be-
riemen iD de groote bladen wel geblekeD.
o—
Id Duitschland blijft de Voikenbonds-
kwestie nog sterk de aandacht vragen. Nu
de Rijksregeering in beginsel besloten heelt
tot den Volkenbond toe te treden, moet
worden afgewacht wat er tu verder van
tereoht zal komen. D9 Duitscbe regeering
heeft een nota opgesteld, die ze gezonden
heeft aan de tien mogendheden die een
vertegenwoordiger in den Volkenbondsraad
hebben. Zij wil zich daardoor op de hoogte
stellen van de voorwaarden die voor de
toetreding van Duitschland tot den Volken
bond mogelijk gesteld zullen worden. Of
liever, om kennis te geven welke voor
waarden door haar moeten worden gesteld.
Duitschland moet een zetel in den Volken
bondsraad verkrijgen, dus als gelijkgerech
tigde groote mogendheid worden behandeld.
Er zal van de regeenng geen nieuwe ver
klaring mogen worden gevraagd dat zij de
oorloHsschuldparagraaf vau het verdrag
van Versailles erkent. Eo ook meent de
Duitscbe regeering dat Duitschland niet
in aanmerking ban komen om zjjn mede
werking te verleeneu by eventueele mili
taire sancties welke door den Volkenbond
worden opgelegd, omdat Duitschland vol
ledig ontwapend is.
Men moet nu afwachten welk onthaal
de Duitscbe nota zal vindun. Het is niet
onbekeDd gebleven dat bet besluit der
RijksregeeriDg om niet onvorwLJld de aan
vrage om toelating te verzendeD, te Geneve
eeDige teleurstelling heeft gewekt. In de
Volkenbondskringen meent men, dat als
thans de 3anvrago ingekomen was, Duitsch
land dadelijk toegelaten zou worden en een
permanenten zetel in den Raad zou ver
krijgen. Nu het echter eerst nog gaat
onderbandelen met Frankryk, Londen en
de andere mogendbeden zullen zicb nog
wel moeilykbeden kunnen voordoen. Moei-
Üjkbeden dan van den kant van Frankt-yk
dat stellig zal vasthouden aan den eiech,
dat op Duitschland de gewone regeleD
voor toelating zullen worden toegepast en
de Volkenbond deihalvo de overtuiging
zal moeten worden bijgebracht, dat Duitsch
land moreel geschikt is om te worden
toegelaten.
0—0—0
De Duitsche regeeriug staat intusschen
ook nog steeds voor ernstige binnenland-
scbe rnoeiiykhederi. Zoo is thans weer in
verscherpten vorm naar voren getreden, de
vraag of de Duitscb nationalen in het Kabi
net zullen worden opgenomen. Kort geleden
waren het de Duitsch natiooalen zelf, die
den wensch daartoe met den Doociigen aan
drang te kennen gaven waarop de regeeriDg
echter zoo goed al3 Diet heeft gereageerd
tbans echter komt do druk van de zyde
der Duitsche Volkspartij. Onverklaarbaar
is dit Diet want het zyn juist inzonderheid
de leiders van de Volkspartf geweest, die
er in geslaagd zyn 6en aantal nationalis
tische stemmen te werven voor de aanne
ming van de spoorwegwet. Het lokaas was
daarby deelname aan de regeering.
Thans heeft het bestuur der Duitsche
Volkspartij ann de regeering den eisch voor
gelegd tot ,verbreediog van do regeerings,
basis. De beslissiDg der regeeriDg moet
worden afgewacht. By een vorige gelegen
heid beeft ry al te kennen gegeven, dat ze
in elk geval het Duitsch Dationale partij
coDgres op 30 dezer wil afwachten, ornaat
ze gelooft dat de meerderheid der Duitsch
Dationalen toch niet wil meewerken. Het
centrum en de democraten wijzen bet
betrekken van nationalisten ia de regecring
ouder de tegenwoordige omstandigheden
van de band.
o—o—o
Ta Genève heeft de Volkenbondsverga
dering in de afgeloopen week tal van
belangrijke kwesties behandeld, 't Is on
mogelijk van die alle een overzicht te
geven en we bepalen ons daarom maar
enkel tot do groote kwestie, die in de laatste
dagen steeds vooraan bleef. We bedoelen
het protocol iDzake arbitrage, veiligheid en
ontwapeningsconferentie. Met groote moeite
is Benesj er in gestaagd overeenstemming
te bereiken Id de Derde Commissie omtrent
dea inhoud van dit protocol, waarvan we
bet voornaamste hebben vermeld. Maar de
overeenstemming heeft niet laDg geduuid
en in de C icnm ssies voor do sancties ea
voor de ve;|jgbuu betft meD er al wtir
uren lang zwaar over geboomd Eo op bet
oogenblik, dat wy dit schryven schijnt
men het nog Diet eens te zyD over ver
schillende ODderdeelen van het protocol.
Alleen staat thans vast dat de ontwapenings
conferentie op 15 Juni 1925 byeengeroepeu
za! wordeD.
boo
Terwyi men te Genève bezig is de grond
slagen te leggen voor den vrede, dreigt op
de Balkan weer het oorlogsvuur op te vlam
men. Bulgarije biyft daar het gevaariyke
punt. Er kwamen in de laatste dagen over
den toestand in dit woelige land ernstige
berichten. De regeeriDg staat er voor groote
moeilykbeden. Niet alleen wordt ze veront
rust door een felle communistische actie,
die van uit Rusland gesteund wordt, maar
aan den anderen kant zijn het de Macedo
niër», die baar met hun felle uotie van
onafbaukeiykbeid, ernstig bedreigen. De
Macedonische kwestie beroert het gebeele
land, temeer - waar daaruit moeilykbeden
met Servië voortgevloeid zyn. Reeds las
men dat koniDg Boris vermoord zou zyn
wat echter onwaar is gebleken, maar wel
valt niet t6 ontkennen dat er in verschil
lende deel m van het land oorlogjes in
het klein worden gevoerd en dat de hoofd
stad in een vesting herschapen is.
Hongaarsche kinderen.
Ds. Raabe verzoekt ons het volgende
mede te willen deelen
A^n belanghebbenden wordt medege
deeld, dat de aankomst der nieuw aan
gevraagde kinderen uit Hongarije is be
paald op Zaterdag 4 Oct. met de
J2-uur boot te Oudeschild, terwijl de
weggaande kinderen vertrekken zullen
Dinsdag 7 October met de boot van 8
uur.
Aanvulling telefoonlijst.
Schoon wij ons natuunijk alle moeite
gegeven bebb9n om te zorgen dat de
door ons uitgegeven Telefoonlijst volledig
zou zijn, ontbreekt er toch Dog iets aaD.
Wij ontvangen tamelijk een brief van
de heer-J. Dogger Hzn. te Oudeschild,
waarin deze ons zijn dank betuigt voor
de gezonden telefoonlijst en daarbij er
tevens op wijst dat zijn telefoon, in
afwijking van da voor het bulptelefoon-
kantoor Oudeschild vastgestelde uren,
open is van 'smorgens 8 uur tot 's avonds
8 uur.
Do heer Dogger heeft hiervoor extra-
kosten moeten maken en er wordt nu ook
van die bizondere uren van openstelling
veel gebruik gemaakt, zoodat het jammer
is dat dit niet op de lijst vermeld is.
Wij verzoeken de aangeslotenen dus
beleef! achter Oudeschild, No. 5, DOG
GER H -Stcombootskoffiehuis, bij to
schrijven :(Open van vm. 8, /a.m. 8 uur
De Motor- en Rijwielverordening.
Gelijk wij reeds eerder schreven, is de
Motor- en Ry wiel verordening voor de
gemeente Texel de 15e Augustus al jn
werking getreden.
Men 'merkte er echter weinig of niets
vaD, totdat op een goede dag of kwade
dag, zooals ge 't noemen wilt bij de
verschillende wegen rood wit blauwe palen
met groene bordjes gezet werden. Toen
regende bet bekeuringen de volgende dag,
wegeDS overschrijden van de maximum
snelheid.
De oorzaak hiervan is dezezoolaDg de
bordjes er niet stonden, was een vervolging
voor de kantonrechter niet mogelijk, moest
althans zonder effekt blyven.
Men is nu dezer dagen weer bezig met
het plaatsen van een dantal palen (nu met
roode inplaats van groene bordjes) op ver
schillende kruispunten, aan de ingangvan
straten, etc. De andere beperkende bepa
lingen worden hiermede nu ook gesanktio-
neerd, en deze treden dus nu ook „volle
kracht" iD werking Men zij daarom ge
waarschuwd en boude zicli strikt aan de
volgende bepalingen, anders kon een be
keuring met 'n moer of minder hooge
boete er wel eens het gevolg van zyn.
De Zwaanstraat te den Burg en de Dorp
straat te Oudeschild zyn geheel verboden
voor auto's zoowel als motorrijwielen.
De Weverstraat mag met auto's en motor
rijwielen slechts in één richting bereden
worden, en wel vanaf de Steenenplaats
naar de Parkstraat.
Het rijwielpad vanaf .de Keet" tot de
Haven is verboden voor motorfietsen, even
eens het Schelppad Oudeschild-Brakenstein.
Het voetpad van „de Keet" tot den Burg
is verboden zoowel voor gewone fietsen als
voor motoren.
Het „Raaksje" op de Groeneplaats is
verboden voor fietsen en motorry wielen.
Texel II Helder IV.
Laatstleden Zondag is de eerste kompe-
titiewedstryd hier op ons sportterrein ge
spreidTexels 2e elftal tegen Helders vierde.
Het was een aardige wedstryd, die met
belangstelling door het vry talryke publiek
gevolgd werd.
Helder nam aldra de leiding met 2-0,
doch toen zetten de Tc-xelaren de tanden
op elkaar en wisten voor de rust nog ge
lijk te maken 2—2. Na de rust werd op
keurige wyze door Texel II nog een doel
punt er bij gemaakt zoodat het einde was
3 2 in Texels voordeel.
Koog, 29 September.
Nog steeds mijnen.
Wie mocht meenen dat bet mijnen
gevaar geheel van onze Noordzeekusten
en stranden verdwenen is, vergist zich 1
De vorige Zondag toch vernamen de be
woners van de Koog, zoo omstreeks het
middaguur, oen zware knalen by later
onderzoek bleek dat bij paal 23, iets ten
Noorden van ons dorp, een myn was
aangespoeld en uit zichzelf ontploft.
Zooals met deze verschrikkelijke, nog
uit de oorlogstijd overgebleven zeemon
sters te doen gebruikelijk is, had b(j oen
eenige meters groot gat in bet strand
geslagen.
Geslaagd.
Onze plaatsgenoot, de heer J. Best,
tijdelijk onderwijzer alhier, slaagde
Vrijdag jl. bjj de daarvoor te 's Graven-
hage gehouden examens, voor de akte
wiskinde 1 o.
VAN JAREN HER.
Wij lezen in de Texelsche Courant van
29 Sept. 1887.
Let welEen Hoofd der School op
Tessel, zoekt voor eiken avond van 5
tot 7 uur aan den Burg privaatlessen
ot schrijfwerk. Per uur f 0,25.
Nederlandsch fascisme
De Chr. Hist. „Nederlander", polemi-
seerende tegen den fascistischen „Vader
lander", die de algemeene leuze „anti-
rood" aanheft, betoogt
Met den naam „Rood", worden ook
gedachten en mannen aangeduid, van
welke iets goeds is uitgegaan voor het
eigen land en voor de volken.
Ook Macdonald behoort tot de rooden
en als de laatste aktualist reeds laDg zal
zijn begraven te midden zijner benauwde
angstgenoofcen, zal de naam van Mac
donald nog genoemd worden met deozelf-
den eerbied, waarmede zijn drager gis
teren in de straten van Genère werd
begroet.
Is het niet jammerlijk
Em onderwijzer aan de volksscholen
te VVezei heeft, naar de N R. Ct. mee
deelt, waargenomen, dat*in zijn klas van
36 kinderen, jongens en meisjes van 7
jaar, er slechts i niet rookto on 16 geen
stöikon d; aak gebru'kton.
