N°. 3853
Woensdag 8 October 1924;
88'" Jaargang.
Blieuws- en
Advertentieblad.
De Voordeelen van de afsluiting
en inpoldering der Zniderzee.
Uit Texels Raadzaal.
Van week fot week.
ou
•lad verschijnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Abtunemenltpriji per 3 maandcm
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging dei porto's. Losse nummers 3 cent.
TELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11.
Adverteutldn daags voor de uitgave vóór 4 nur nam.
Pro's itr Adeerlenhinj
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Qroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
POSTCHEQUE- en QIRODIENSTJNo. 652.
ABONNEMENTEN on A8V8RTBNTIBN wordea aaagenoaoa bij do Uitff. Fnv* LANG S VIL» fa 1ROOIJ, Parh$traat, BnnoorTixna
Ten einde by iedereen vrijen toegang
te verkrygen, zal onze Courant zich houden
buiten alle partijschappen en zich bepalen
tot het mededeelen van hetgeen in onze
omgeving voorvalt en der vermelding waar
dig isOns blaadje vinde in iedere
woning eene plaats en worde bij allen een
welkome vriendhet worde een middel
van gemeenschap tusschen verschillende
personen, en voor allen een bron om bekend
te worden met hetgeen op ons eiland plaats
vindt, in één woord, het worde de vraag
baak voor allen, die niet onverschillig zijn,
voor hetgeen op Texels bodem voorvalt.
Tcxelsche Courantj no. 1, 15 September
A° 1887.
Keuringsdienst voor waren-
De Directeur van den Keuringsdienst
voor Waren in het Keuringsgebied Alkmaar
waarschuwt, in verband met de verhoogde
meel prijzen, de bakkers hierbij door gebruik
van minder meel het gehalte aan droge
stof niet te verminderen, daar ondanks de
verhoogde prijzen aan den ei'sch voor het
drogestofgehalte streng de hand zal worden
gehouden.
De Directeur voornoemd
Dr. D. MOL.
ii.
Het zal onze lezers wel niet meer onbe
kend zijn dat het geenszins in de bedoeling
ligt de heele Zuiderzee droog te malen.
Men wil een afsluitdijk leggen van Wie-
ringen naar Piaam een klein plaatsje
aan de kust van Friesland, bezuiden Mak-
kum en binnen dat afgesloten gedeelte
worden dan verschillende polders ingedijkt
en drooggemalen.
Achter de afsluitdijk en buiten deze
polderdijken blijft dan nog een grootje water
oppervlakte overhet IJsselmeer .Ditbinnen-
zeetje staat niet meer in rechtstreekse
verbinding met de Zuiderzee en er kan dus
geen zout water meer in komen; 'twordt
in hoofdzaak gevoed door de IJssel van
daar de naam en wordt dus een Zoet-
watermeer.
Aan de voordeelen die dit Zoetwatermeer
ons land zal opleveren, is het tweede deel
van het verslag der kommissie gewijd.
Ten aanzien van de boezem water-toe
standen verkeeren Friesland en Noord Hol
land niet geheel in dezelfde omstandig
heden.
In Friesland ligt vanouds een groot ge
deelte land onbedijkt voor de boezem. Ook
bij de grootste droogte wordt daar geen
zeewater binnengelaten om het boezem
water op peil te houden. Elke droogte
brengt daar dus in meerdere of mindere
mate een stremming van het scheepvaart
verkeer met zich mede.
Bovendien wordt het weinige water dat
er nog is, toch sterk verzilt door lek- en
schutwater der zeesluizen, terwijl de
onmogelijkheid van waterverversching het
boezemwater ook nog sterk doet vervuilen
door het afvalwater van fabrieken.
In Noord-Holland daarentegen is al het
land tot polders vereenigd en ligt het afge
scheiden van de boezem. Bij droogte wordt
hier het boezemwater dan ook op peil
gehouden, hetzij door rechtstreeks inlaten
van zeewater, hetzij door het binnenlaten
van sterk verzilt water uit het Noordzee
kanaal.
In beide provincies wordt dus, zij het
dan ook op verschillende wijze, sterk nadeel
door de landbouw ondervonden van de
verzilting van 't boezemwater bij aanhou
dende droogte
Wanneer de zoute Zuiderzee nu eenmaal
door een zoet IJsselmeer zal zijn vervan
gen, dan worden deze nadeelen door de
kommissie in .geld op ongeveer een paar
miliioen gulden geschatgeheel opgeheven
terwijl voor de landbouw in die twee pro
vincies geheel andere en veel gunstiger
toestanden ontstaan.
De verschillende andere IJsselmeer-voor
deelen, van kleinere omvang, worden, in
totaal, nog dooi* de kommissie op een
kapitaalsbedrag var 17,000.000 gulden ge
schat.
Het zijnverminderd onderhoud der
waterkeeringen achter de afsluitdijk, geen
periodieke overstroomingen meer, betere
afwatering der landen rondom het IJssel
meer, watervrij maken van de kommen van
sommige gemeenten en het ter beschikking
komen van een omvangrijk gebied dat ge
schikt is voor de zoetwatervisscherij.
4 October 1924.
Over het in de Tweede Kamer zoozeer
gewraakte absenteïsme (dat beteekent
ongeveer hetzelfde voor 'n Kamerlid als
ongeoorloofd schoolverzuim voor 'n school
jongen) heeft men in Texels Raadzaal
vooralsnog gelukkig niet te klagen. Ook
Zaterdag waren allen weer present, be
halve de heer Pisart, die ongesteld was.
Bjjj de ingekomen stukken bevindt zich
het gemeenteverslag over 1923, een lijvig
boekdeel gevuld met allerhande hoogst
interessante mededeelingen, die wel door
niemand anders dan de samensteller en
misschien 'n hoogst enkel raadslid gelezen
zullen worden. Dat bijvoorbeeld van de
gemeentegebouwen alles in goede of uit
stekende staat is, behalve het gebouw
(„huis" zullen we maar niet schryven)
voor dakloozen aan de Koog, weet men
ook zonder dit verslag wel.
Waalenburg wil de Wester weg verbree-
den en roept daartoe de medewerking van
't gemeentebestuur in, onder beding dat
de gemeente ®/6 betaalt en Eierland en
Waalenburg elk J/&- 't Is een mooi ding
voor werkverschaffing aanstaande winter,
aldus het verzoekschrift. Eierland vindt
het echter half tverk en doet niet mee....
Het sluk gaat naar B. en W. om bericht
en raad.
Aan de Schilderweg wordt van J. H.
Geus een stukje grond voor de wegver-
betering aangekocht en verder blijkt dat
de verbetering van de weg tot de Keet en
van de Koogerweg samen ongeveer 10,000
gulden zal kosten. Wegenaanleggen gaat
niet op een koopje
Bij het punt vervolgonderwijs wyst de
burgemeester er nog even op dat te Oude-
schild dit jaar niet zooveel belangstelling
voor deze nuttige instelling wordt betoond
als verleden jaar. Dat is jammer en moest
eigenlijk nog verbeterd worden.
De gemeentebegrooting en de begrooting
van het Armbestuur 1925 gaan elk naar
een kommissie van drie leden, die zich
wel met het „onderzoek" zullen willen be
lasten. De groote debatten daarover zullen
we dus een volgende keer tegemoet kunnen
zien.
Bij de rond vraag deelt wethouder Vlaming
mee, ten zeerste ontstemd te zijn over de
gang van zaken bij de kommissie voor
landbouwonderwijs, het komt er vrijwel
op neer dat de heer Vlaming als nul en
van geener waarde beschouwd wordt, wes
halve hij dan ook bij dezen als lid van die
kommissie meent te moeten bedanken De
heer Dros, sekretaris van deze kommissie
zegt dat het niet zoo erg is en datbv. het
te laat verzenden van 'n oproepingsbriefje
voor een vergadering in 't geheel niet aan
opzet te wijten is. Het kan wel in het
reglement staan dat dit drie dagen van te
voren geschieden moet, maar de heer Dros
hepft nog nooit zoo'n reglement gezien,
daar hij ook nog maar korte tijd in die
nieuwe funktie werkzaam was.
Nog'n klein debatje tusschen deHH. Boen,
de Graaf en de voorzitter over de kinder
aftrek deze zaak is op het Oogenblik in
de Tweede Kamer onder handen en dus
moet dat eerst maar afgewacht worden.
Dan gaan de heer Roeper en de Burge
meester aan 't hakketakken over de mond
en klauwzeerbestrijding. De heer Roeper
is verontwaardigd over de afschaffing der
keuringen, en wil deze door de gemeente
weer doen instellen.
De Burgemeester zegt zich aan de Rijks
wetten te willen houden en in elk geval
(het mag wel zooals de heer Roeper wil)
kan zoo'n ingrijpend en belangrijk voorstel
maar niet eventjes in de Rondvraag afge-
hardeld worden.
De heer Roeper verwijt de Burgemeester
nog dat deze er geen ondervinding van
heeft, waarop deze, onder groote vroolijkheid
der raadsleden, antwoordt dat Zijnedelacht-
bare zélf gelukkig nooit door het mond
en klauwzeer aangetast is geworden
Een kort zittinkje, om half vijf gaan we
weer huistoe.
27 Sept.—4 Oct.
Van de binnenlandsche gebeurtenissen
der afgeloopen week is weinig nieuws te
vertellen. Het vertrek van de Hollandsche
vliegeniers van Amsterdam naar Batavia,
die thaus bezig z(jn een nieuwen verkeers
weg tusschen het moederland en zijn verre
blooiende koloniën te openen, heeft aan
leiding gegeven tot waardeerende artikelen
in de pers. Algemeen heeft men de vliege
niers een goede reis en een behouden aan
komst toegewenscht en thans volgt men
hen in gedachten on dan langen weg naar
het verre Oosten, met zijn mogelijkheden
en gevaren.
o—o—o—
Donderdagmiddag is het werk der vijfde
Volkenbondsvergadering te Genève geëin
digd met de aanneming van het protocol
inzake arhitrage, veiligheid en ontwapening
met de daarbij behoorende resoluties. Tal
van redevoeringen zijn in de beide daaraan
voorafgaande dagen nog over deze onder
werpen gehouden. Daaruit bleek, dat roowel
bij de gedelegeerden der kleine staten als
by die van de grooten, protocol en resoluties
instemming hadden gevonden. Toen er dan
ook gestemd moest worden stemden alle
vertegenwoordigers van de 47 aanwezige
staten voor, hetgeen met luiden bijval werd
begroet. Ook kon president Motta mede
doelen dat dadelijk daarop het protocol
over arbitrage, veiligheid en ontwapening
reeds door 10 staten werd pndorteekend,
waaronder van de groote mogendheden
Frankrijk.
President Motta hiold de sluitingsrede,
die een di6pon indruk maakte door den
warmen ontróerenden toon, de kracht en
het idealisme Na de talrijke delegaties en
de pers bedaukt te hebben voor de mede
werking van het welslagen dezer vergade
ring, noemde hjj deze vijfde bijeenkomst
een besliosend keerpunt in de geschiedenis.
Hij achtte da verwach'ingen inzake bemid
deling en arbitrage overtroffen te zijn en
bracht sterk caer voren de noodzakelijk
heid van den volgenden slag de ontwa
pening. Alles moet worden gedaan om in
de parlementen het protocol te doen aan
vaarden. Wij zouden vervloekt zijn, zei hij
als we zouden toegeven, dat de oorlogen
du eenmaal als een noodlot op de mensch-
heid ruslen en dat geweld van de menscbe-
lijke natuur niet te scheiden ia. Wij zouden
arm zijn oridanka de meDschelijke rede en
de liefde van God als w|j nooit een einde
zouden kunnen maken aan dat onmensche-
lijke bloedvergieten, aldus Motta.
De vergadering bracht hem een storm
achtige ovatie.
Daarmee eindigde deze buitengewoon
belangrijke vijfde Volkenbondeconferentie.
—o—o-o—
Hoewpl de Duitsche nota inzake do toe
treding van Duitschland tot den Volken
bond, niet gepubliceerd is, schijnt omtrent
den inhoud toch het een en ander te zijn
uitgelekt. In een d r b'aden te Praag,
welk blad in nauwe relaties staat met den
minister van bu'.t-mlandsche.zakon, is dezer
dagen gemeld, dat Duitschland gevraagd
heeft, de me6ning van do mogendheden
te mogen vernemen omtrent Duitacnland's
toelating tot den Volkenbond, over een
zetel in den Raad. 6en vertegenwoordiger
in het secretariaat-generaal en in de andere
instituten Verder roeent de Duitsche
regeering, .'lat art IC van het pact guen
betrekking kan bobben op Duitschland,
omdat dit land zich in een toeBtand van
ontwapening bevindt. Daarom wenscht
het zijn verplichtingen, zooals die der neu
traliteit geformuleerd te zien. Voorts heeft
de Duitsche regeering de noodzakelijkheid
betoogd om de anderen nog buiten den
bond staande staten, met Dame Rusland
en Amerika, daarin op te nemen. Ook
vraagt Duitschland medewerking in alle
koloniale mandaataangelegenheden.
Verder valt er over de Duitsche nota en
de ontvangst die deze gevonden beeft,
niets van belang mede te deelen. Alleen
willen we vermelden, dat er tusschen de
kabinetten te Londen en Parijs overleg
gepleegd wordt omtrent de nota en Duitsch-
lands toelating. De Fransche pers maakt
zich blijkbaar alweer een beetje bezorgd,
dat men het Duitschland wat te gemakke
lijk zal maken en wijst Herriot op de uit
latingen die h|j te Genève over deze
kwestie heeft gebezigd, volgens welke
Duitschland o.a. effectieve waarborgen van
zijn goede wil moet geven om de inter
nationale verplichtingen vooitvloeiende uit
het Dawes-rapport en de conttóle op de
bewapening na te komen.
o—o—o—
De conservatieve party in Engeland wil
weer eens een aanval op het regeerings-
kasteel wagen. Deze Woensdag komt het
Lagerhuis bijeen om een motie van ufkeu-
ring in de Labourregeering te behandelen.
Deze motie is door de conservatieven inge
diend. Daarin wordt afkeuring uitgespro
ken over de houding van de regeering
inzake het optieden van den attorney-
generaal, die de vervolging tegen een com
munist ongedaan heeft gemaakt. De redac
teur Campbell van het communistische
orgaan .Workers Weekly" werd vervolgd
omdat h|j in zijn blad een opruiend artikel
geschreven had. De attorney generaal heeft
de vervolging echter gestaakt, omdat hij
van den beklaagde niet „een martelaar"
wilde maken.
De regeering h6eft de houding goedge
keurd, maar de conservatieven hebben deze
gelegenheid dankbaar aangegrepen om weer
eens een aanval op het Labourkabinet te
ondernemen.
Aanvankelijk leek het dat zij den steun
zouden ontvangen van de liberalen. Asquith
had reeds half en half verklaard, dat hy
het met de conservatieven eens was. Maar
by nadenken heeft Asquith blijkbaar inge
zien dat er voor de liberalen geen voordeel
in ligt de regeering omver te werpen,
waarvan allicht nieuwe verkiezingen het
gevolg zullen zijn. Hy hoeft nu amende
meuten op de conservatieve motie ontwor
pen en die z(jn van zoodanigen aard, dat
het Kabinet ze misschien wel zal overne
men. Asquith wil de kwestie commisso
riaal maken en tegen een dergelyke kapstok
zal Labour wel geen bezwaar hebben.
het zal Woensdag dus wel weer goed
afloopen voor bet Kabinet. Evenals dit tot
nog toe het geval is geweest by de behan
deling vaD het wetsontwerp inzake Ierland.
Dat ontwerp zal met de hulp der liberalen
vry zeker in veilige haven worden gebracht.
Echter, de Russische kwestie is er ook
nog en daarmee staat het voor de regeering
wat gevaarlijker. Het verzet tegen het
Britsch-Russische verdrag neemt toe en ook
een deel der liberale partij heeft zich by
dit verzet aangesloten. Het Lagerhuis zal
28 dezer het verdrag in behandeling nemen,
—o—o—o—
Te Berlijn zyn de onderhandelingen om
tot een breedere regeeringsbasis te geraken
officieel begonnen. Rykskanselier Marx
bewandelt daarby echter een anderen weg
dan velen verwacht hadden. Hy toch wil
niet alleen de Duitsch Dationalen indere-
geeriDg opnemen, maar ook de sociaal
democraten. Marx wil een nationaal kabinet
waarin alle burgerlyke partyen zitting heb
ben. Hij acht dit noodzakelyk omdat de
nieuwe toestand op buitenlandsch gebied,
door de aanvaarding van het Dawesplan
ontstaan, dit wenschelijk maakt.
De groote vraag is nu maar of hy slagen
zal. Veel kans daarvoor schynt niet te
bestaan. Wie conservatieven en soc.-demo-
craten samen wil brengen, vooral in Duitsch
land, waar de partijverhoudingen zeer
scherp zijn, begint een schier hupelooze
zaak
TEXELSCHE COURANT.
