3861 Woensdag 5 November 1924. 38aM Jaargang teuws- en WYBER1 V0Ü8, WATER EN NOG WAT. Ost as Van week Sof week- TEXELSCHE COURANT. oit Bi»d verschQat Woeasdtg;- «HZaterdarmorgnB Abonnement spry i per 3 maawtewt Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen met verbooging dei porto's. Losse nummers 3 cent. Advertentibu daags roor de uitgave vóór 4 our nam. Prï» der 4dwrl«HAA*j; Van 1 tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Qroote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend. TELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11. 'kx.W - POSTCHEQUE- en OIRODIENST No. 652. ABONNEMENTEN es ASVKRTENTIEN worde* aaagonoatMi bfl i» ZJitg. ï"»wa LAN8ÏV1L* ft 9 K RO O XI, Far Ju traaf, Bü*«ofTix*i GIRO. De Postcheque- en Girodienst is weder in gebruik gesteldwij verzoeken onze adverteerders en abonnees dus ons zoo veel mogelijk per Giro te betalen; het bespaart U geld en ons moeite. Ons gironummer is 652. Adm. Texelsche Courant. LEZING OVER HONGARIJE. Gelijk reeds eerder bekend werd gemaakt, zal Mevrouw von Csitary, een Hongaarsche dame die op het oogenblik in Nederland vertoeft om land en volk hier te bestu- deeren, morgenavend 6 November, 8 uur, in Hotel Texel, een lezing houden over haar Vaderland, Hongarije. Reeds lange jaren voor de oorlog koes terde Mevrouw von Csitary een warme belangstelling voor Nederland zij bezocht verschillende malen ons land en heeft, in Hongarije teruggekeerd, het hare bijgedra gen tot een betere bekendheid van de Hon garen met Nederland. Na den oorlog, toen in Holland de deuren wijd werden opengezet om de Hongaarsche kindertjes te ontvangen, te voeden en te kleeden, was Mevrouw von Csitdry de vraag baak voor vele oudersouders, voor wie het woord „Holland" slechts uit ydele klanken bestond, en die toch zoo graag iets meer wilden weten van het land daar aan de Noordzee, en van z'n bewoners, waaraan zij hun kinderen voor geruime tijd zouden toevertrouwen Om nu aan de wensch van vele Hongaren, iets meer over Nederland te weten, tege moet te komen, is Mevrouw von Csitary bezig een boek over Nederland te schrijven en daartoe moet zij op het oogenblik in ons land vertoeven, om de noodzakelijke gegevens te verzamelen. Zij neemt deze gelegenheid tevens te baat om in omgekeerde richting nuttig werk zaam te zijndoor bij ons Nederlanders meer belangstelling voor Hongarije op te wekken. Wij twijfelen er niet aan of alle inwoners van Texel zullen deze gelegenheid iets meer over het Vaderland van hun pleegkinderen te vernemen, met beide handen aangrijpen. Het Comitee van voorbereiding, Mevr. H. P. A. Buysing Damsté, presidente Mevr Ds. Raabe. Mej. G. Keyser, Mej. E. Langeveld. Mevr. D.E.W. C. Boswijk. Mevr. J. S. Dijt. Mej. M. Rey. Wanneer een bepaalde streek geteisterd wordt door malariakoortsen, dan zijn er in die streek een groot aantal doktoren noodig, die, met meer of minder sukses, naar hun beste weter zullen trachten de verschillende koovtslijders weer op de been te helpen. Komt er echter een hygiënist, die eemge malen verder ziet ,dan zijn neus lang is, de oorzaak van het vóórkomen dier kwaal opspoort eD, bijvoorbeeld door het doen droogleggen van een moeras, zorgt dat deze oorzaak weggenomen woidt, dan is meteen de ziekte geheel uit de streek ge bannen. Vandaar 't bekende gezegdevoorkomen is beter dan genezen. Dezelfde richting gaat het tegenwoordig uit met de vuurbestrijding. Vroeger jaren meende men dat een kra nige brandweer de hoofdzaak wastegen woordig wordt veel meer de nadruk gelegd op het voorkómen van brand. E. O. Sachs, de voorzitter van 't wereldbekende Britsche Komitee tot voorkóming van brand, zegt in een artikel over dit onderwerp, nadat hij verschillende zeer groote branden be sproken heeftmaar deze toonden wel aan dat het zoo noodzakelijk is de algemeene onverschilligheid van het publiek te be strijden, door veel meer de nadruk te leg gen oo de maatregelen ter voorkoming van brand dan op de betere uitrusting van de brandweer." En over „brandbescherming" sprekende zegt dezelfde deskundige het volg-nde: «Dikwijls wordt de uitdrukking „bra .aoe- scherming* verkeerd opgevat. Men denkt dan dat brandblusschen, het werk van de brandweer dus, hoofdzaak is. Vele steden denken dat ze goed beveiligd zijn als ze een flink uitgeruste brandweerbrigade heb ben, en toch neemt in ;een doeltreffend systeem van brandbescherming de brand weer als zoodanig, slechts een onderge schikte plaats in. De werkelijk veilige steden danken in de eerste plaats hun veiligheid aan een weldoordachte en zorg vuldig toegepaste wetgeving, gericht op het voorkómen van brand* Wanneer men enkel weet dat de wereld, naar een ruwe schatting, jaarlijks door brand een slordige 600.000.000 gulden armer wordt, dan zal niemand ontkennen dat het vraagstuk van de brandvoorkóming en be strijding zeker de moeite der bestudeering waard is. Wenden wjj thans de blik naar Texel. Het feit dat er nogal eens brand is de laatste tjjd, wettigt meteen een onderzoek naar de vraagzijn wij hier redelijkerwijs voldoende tegen brand beschermd Nu moet bij het onder de oogen zien van die vraag al dadeljjk groote nadruk worden gelegd op dat „redelijkerwijs.* Wanneer met een ongunstige en krachtige wind op een drietal dorpen tegelijk een felle brand ontstaat, dan hebben we de kans dat deze drie dorpen gedeeltelijk plat branden zonder dat daartegen voldoende kan worden opgetreden en een voorziening in dit geval is redelijkerwijs ook van geen enkel gemeentebestuur te verwachten. Het zou even dwaas zijn op Texel een Amster- damsche Brandweer te willen oprichten, als dat men hier een groot ziekenhuis zou bouwen met daaraan verbonden 'n tiental doktoren, voor 't geval dat alle Texelaars eens tegelijk hun been braken, of St. Vitus dans kregen. Men moet rekening houden met waarschijnlijkheden, en niet met mogelijkheden. Aan materiaal hebben we nu op Texel een, door paarden getrokken, motorspuit, te den Burg gestation neerd. En verder op de verschillende dorpen meer of minder krachtige handbrandspuiten of zoogenaamde „aanjagers". Voor elk dezer spuiten is een voldoende georganiseerde, grootendeels uit burgers bestaande, bemanning ter beschik kingenkel de motorspuit heeft een paar vaste beambten. De vraag of Texel hiermede redelijker wijs voldoende beschermd is te achten, kan nu gesteld worden.; het antwoord hierop hangt voor een groot gedeelte af van de plaats die de motorspuit in dit systeem inneemt. Is de motorspuit enkel voor den Burg en naaste omgeving be stemd, of ook voor de andere dorpen Wanneer we aannemen dat de motor spuit bestemd is voor het geheele Texel, dan lijkt ons, redelijkerwijs, onze brand bescherming voldoende, onder één reserve, waarover aanstonds. Want hierover is men het algemeen wel eensonze motorspuit is een beste, en de. bediening ervan is boven alle lof verheven. De spuit is altijd in uitstekende toestand; elke week wordt de motor een keer ge probeerd, bij brand is, zoodra de spuit maar eenmaal ter plaatse is, alles in een oogwenk voor elkaar en luttele minuten na aankomst van de spuit wordt door Plaatsman met vaardige hand en op alles zins deskundige wijze een z-er krachtige waterstraal op de brand gericht, die het vuur op doortastende wijze bestrijdt. Op Texel zijn wij hiermede zeker niet ten achter te rekenen. En wanneer deze motor spuit voor alle dorpen bestemd is, dan hebben de plaatselyke handbrandspuiten niets anders te doen dan kleine onbetee- kenende brandjes te blusschen en bij grootere branden deze binnen de perken te houden en de belendende gebouwen te beschermen totdat de motorspuit ter plaatse is. Maar hier ligt meteen de reserve die we meenen te mogen en moeten maken als de spuit eenmaal ter plaatse is. Vraaghoe lang kan dat soms duren Ons eiland is 'n twintig kilometer lang we hebben overal verspreide boerenhofsteden staan met soms zeer brandgevaarlijke in houd en dit alles moet bestreken worden door een beste motorspuit, die echter met een paar paarden ervoor en die lieve dieren moeten dan eerst nog uit een of ander weiland opgeduikeld worden op een sukkeldrafje naar de brand gereden moet worden. Wanneer by de brand van laatstleden Zaterdagin de Waal de wind oen paar streken Noordeiyker ware geweest, dan was de plaats aan de overkant van do weg, geheel met riet gedekt, vrij zeker ook een prooi der vlammen geworden. Bij de brandweer is snelheid van ver plaatsing een allereerste eischen dubbel geldt dit wanneer een heel eiland bestreken moet worden. Paarden zy'n heel aardige beesten, op z'n tijd, maar voor een brand spuit deugen ze tegenwoordig niet meer een auto iykt hier beter op zyn plaats. Deze is te allen tyde bedryfsvaardig en van de tien bewoners van Texel kunnen tegenwoordig bijkans vyf zoo'n ding wel besturen binnen enkele minuten kan deze dan op het terrein van de brand zyn. Men overwege een en ander eens Maar, er is nog een andere kant aan de zaakmisschien even belangryk. Men is dikwyis geneigd te vergeten dat een brand altyd ergens begint. En de gemakkeiykste zoowel als de doel treffendste bestryding van een brand is juist by het begin. De handige en niet dure snelblusschers (Hollandia, Minimax, Extincteur en boe al die dingen ook mogen heeten) worden nog by lange na niet op hun juiste en zeOr hooge waarde geschat. In geen enkele boerdery, ja eigenlijk in geen enkel huis, zou zoo'n ding mogen ontbreken; een be gin van brand, zelfs al laat zich dit reeds vry ernstig aanzien, is met éen, of een tweetal, van deze snelblusschers grondig te bestrijden. Weten de Texelaars wel dat, nu een paar jaar geleden, de electrische centrale, een houten gebouw midden in 't dorp, al van onder tot boven in lichte laaie stond En dat men enkel met een paar snelblusschers van 't Raadhuis de heele brand gebluscht heeft? In alle bedryven waar ook maar eenig brandgevaar bestaat, zorge men voor de aanwezigheid van een goede snelblusscher; de overheid kan niet overal voor zorgen immuunmumminimum van de sinds 78 jaren als het beste middel tegen hoest en ver koudheid beproefde T&8S.ETTEW in origineele doozen a 65 en 45 Cts. II 25 Oct.—1 Nov. De Tweede Kamer heeff zich in de afge- loopen v/eek nog zoowat uitsluitend bezig gehouden met de bebandeliDg van de tarief- wet. Di artikels met de vele ingediende amendementen passeerden de revue en er moe9t berhaaldeiytr worden gestemd wat moestal maar by opstaan en blijven zitten geschiedde. E"kele amendementen werdon door den Minister overgenomen, maar bet meerendeel werd „afgeslacht", om hot in de taal van het Kamerlid. Ter Hall te zeg gen, die de Kamer een am6ndementenabba- toir noemde De Tariefwet zal nu weldra zgn afgehan deld en zoo langzamerhand komen de algemeene beschouwingen over de Staats begroting in 't ziebt. Reeds is dezer dagen het voorioopig verslag van bet afdeelings onderzoek over de begrooting van financiën vrrecbenen. De Eerste Kamer is ook bijeengeweest en heeft behalve een heele reeks kleine wets ontwerpen, ook bet ontwerp tot wfizigii g van de rijwiel en motorwe.t aangenotneo. Waarschijnlijk zal de wet au wel spoedig in het Staatsblad worden afgekondigd en zal er aaa het dikwijls al ie roekeloos omgaan me', „den schrik der wegen', eenigszics paal en peik worden geslehi. Als men geregeld de c.urunreu leest eu daardoor weet, dat er haast geen dag voor- bygaat. dat er hier of daar slachtoffers vallen dan is een beter toezicht en bet nemon van beperkende maatregelen ook wel zeer noo dig. Op parlementair en politiek gebied braebt ten onzent de afgeloopen week niet veel belangrjjk nieuws. Alleen kan worden ver nield dat de oprichtiog van de vereeniging „St. Michael* tot verspreiding van do democratisobe gedachte in de R K. Staats party, vooral in de katholieke pers druk besproken wordt. Men kan heel wat critiek er over lezen en velen achten de eenbeid in de R.K. Staatsparty door bet oprichten van deze party in-de-party ernstig in gevaar gebracht. De stiohters van „St. Michael" trachton dat te weerleggen en men moet nu maar verder afwachten hoe de gebeurte nissen zich verder zullen ontwikkelen. Ten slotte willen we niot onvermeld laten, dat de Ryks postchèque- en girodienet met ingang van 10 November weer volledig in werking zal worden gebracht. Laat ons hopen, dat daarmee voorgoed is afgesloten het tijdperk dat in de geschiedenis van deze overheidsinstelling wel steeds een zwarte bladzijde zal bljjven. Mogelijk zal binnenkort kunnen worden vastgesteld, of en in hoever de postchèque- en girodienst er in geslaagd is bet ernstig goschokt vertrouwen te herstellen. o oo— Van de buiteniandsche gebeuitenissen der afgeloopen week, was er stellig geen zóó belangryk als de uitspraak van de Britsche kiezers. Deze parlementsverkiezingen heb ben vry wel alle andere buitenlnndsohe aangelegenheden voor een wyie op den achtergrond gedrongen, óók omdat de uit slag zoo sterk van zich heeft lateD spreken. De verkiezingen hebben een even ver rassende als overweldigende overwinDiog gebracht aan de Conservatieven. Een over winning, zooals men die slechts zelden in de parlementaire gescbiedenis van Engeland heeft gekend. De Conservatieven hebben, om in de taal der militairen te spreken, bun tegenstanders oen verpletterenden nederlaag toegebracht. De Laboumartij, die met hoopvolle ver wachtingen de verkiezingen was tegenge- gaau, heeft eetf 20-tal zetels verloren, en nog veol ernstiger zyn de verliezen geweest van de Liberalen. Zg zijn van 155 zetels gedaald tot 40, een nederlaag, die men met een débacle geiyk kan stellen. Tal van vooraanstaande liberalen hebbeD bun zetels nan de conservatieven of do Labourparty moeten afstaan en ook Asquith werd niet herkozeD. Deze uitslag is zelfs niat verwacht door de meest optimlstischeu conservatief en levert meteen een treffend staaltje van da ougowisbeid der kiezersgunst. Natuurlijk wordt thans veel geschreven ovoi de oor zaken san dit groote succes dor conserva tieven. Een der factoren die vooral van grooten invloed is geweest, lijkt ons wel het feit, dat de verkiezingen werden gehouden onder het oude, onbiliyke kiesstelsel. Het is wel zeer opmerkeiyk dat de conservatie ven zoo'n geweldige zetel-meerderheid bobben kunnen bebalen, ondanks bet feil dat zy lang niet do volstrekte meerderheid der uitgebrachte stemmen hebben verkre gen. Zy komen daarvóór zelfs meer dan een millioeD stemmen tekort. Even opmer kelijk is, dat de Labourpartij een aantal zetels kon verliezen, niettegenstaande ze meer dan een millioen stemmen meer heefc gekregen dan bij de verkiezingen in Decem ber 1923 waardoor Mncdonald aan het bewiüd werd gebracht. Zooiets is alleen mogelijk onder een kiesstelsel ale bet Engelacbe, waarby eenvoudig decaDdidaat verkozen wordt verklaard, die hot grootst aantal stommen op zicb heeft vereenigd, ook al hebben zyn tegenoandidaten samen meer stemmen verkregen Onder een stelsel van evenredige vertegenwoordiging, als b.v- teu onzent, zou de uitslag deel anders zyn geweest, en zouden de conservatieven nog lang niet de volstrekte 'meerderheid hebben behaald. Eou tweede factor voor de overwinning der conservatieven Is zeer zeker geweest het ftii, dat tul psd Jiboralep, by de z g. i drt'-hoekavi-rkiezibgep, den conservatief ütooe gesu rad. enkel en ailecn oui daar-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1924 | | pagina 1