No. 3913
Zaterdag 9 Mei 1925
38s,e Jaargang
Ontsiering van Landelijk Schoon.
Texelsche Berichten
KSooster balsem
Gemengd Nieuws
ABONNEMENTEN:
UITGAVE: N.V. v/H LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°.652 POSTBUS: N°. 11
r> 's
Tr
Ilias
pudding
Wat iedere maand te deen geeft.
Si
bezorgt menige vrouw ruwe en roode
werkhanden. Deze worden echter weer
spoedig gaaf, zacht en blank door Purol.
Vliegtuigen voor „De Mok".
De Zondagjschool.
'Wondenui una
Doodelijke „whisky".
Te Minneapolis (V.8.) kwamen vrien
den van do familie William Maher voor
een avondpartij en vonden den gastheer
dood op den grond liggen. Twee gasten,
die reeds aanwezig waren, zaten dood
in een stoel en een derde was sterveude.
Een fleseh „whisky", waaruit de onge-
lukkigen hadden gedronken, slondopdo
tafel.
Geen subsidie voor de Olympiade.
De Tweede Kamer heeft het wetsont
werp inzake hot miliioen voor do O,ym
pische spelen verworpen mtt 48 ^tegeu
36 stemmen.
De Tentoonstelling in Helder 1925.
In de Pinkstei week van dit jaar wordt
er te Helder een tentoonstelling gehou
den op 't gebied van scheep- en lucht
vaart, radio, handel en industrie, elec-
triciteit en gas.
Hiervoor is door de Marine-autoriteiten
een ruime lokaliteit, slaande aan de
Buitenhaven, belangeloos afgestaan, ter
wijl daarnaast nog andeie terreinen ge
bruikt zuilen worden Alle btschikbare
ruimte is nu reeds verhuurd.
Van de vele interessante dingeD, die
we te zien krijgen, kunnen we noemen:
een overzicht der kustverlicbting, zoo
volledig als maar zelden te zien was;
een modei van hot ss. „Amsterdam
der Kon- Ned. Stoomb. Mij.belangrijke
Inzendingen van dun R-iuio-dieusi der
Marine, Telegraaf-Mij. „Radio-Holland",
van het historisch Scheepvaar tmuseum
te Amsterdam, van den dienst der Lucht
vaart en onderzeedienst, vau de Uirecht-
sche vuurwerkfabriek, enz Het eleclrisch
bedrijf der Marine zal een hoogspannings-
transtormator voor 8000 volt voor
isohtia beproevingen.
Ter herdenking van het 100 jarig be
staan van het Giool-Noordhod, Kanaal
zullen nog andere feeste (jkhedeu g> or-
ganiseeid worden.
Schandelijk dierenvervoer.
Dezer dagen kochten een paar vee
kooplieden to Puf merend 15 koeien in
Friesland. Deze koeien mresten naur
Purmereud vervoerd worden, docb in een
veew gen is slechts plaats voor 13 bees
ten. Toch weiden, r aar de „Tel meldt,
de 15 koeien in dien wagon g- borgen.
Pond- r dat de stationsbeamblo een con-
trö'e uitoefende, werd de wag ju gesloten
en 13 ko be sten weiden geuoieeid Den
volgenden dag arriveerde de wagon te
Purmereud en vend men 14 ko oen staan
en 1 dood op dm giond liggen, veurapt
door de ai-dere koeien, zoodat lappeu
huid er bij hingen.
Commentaar overbodig 1
Nauwlettend toezicht bij het vervoer
van dieion li;kt ons een dringende eisch.
Een Jater bericht vermeldt, dat bet
Tweede Kamerlid Duijs ovir dit geval
den Minisier van Waterstaat eenige vra
gen heeft geste.d, waarin hij o a. verzocht
den schuldige zoo Loodig zwaar te straffen.
Onweer.
Dezer dagen zijn de landbouwer
J. W. Willink jr., ia Overwelering, on
der de gi meonto Oist, en zijn 4-jarig
dochtertje, mot wie hij in de achterdeur
van de boerderij stond, door den bliksem
guUood.
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct. per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct.
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere regel meer: 10 ct.
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal berekend.
Bij abonnement lagoro rogolprljs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
KRONIEK van MEDENBLIK. 9
is een heel oud gebouw.
Be Waal ligt omtrent een half uur gaans
in 't Noord-oost van den Burg, is wel het
kleinste van de dorpen des eilands, maar
niet onvermakelijk, 't is met een straat
belegd, en met hoornen en tuinen rondom
beplant; het placht eertijds ten Noorden
aan de zee te liggen, 't geen Waalenburg
is, maar doordien deze polder bedijkt is,
is dit dorp van de zee gescheiden.
De Koog ligt aan de Noordwestkant van
dit eiland, onder 't duin, placht van ouds
weleer het gerecht te hebben gelijk ze nu
aan den Burg hebben, en de hoofdplaats
des eilands te ziin, gelijk verhaald wordt,
en bloeide door haar nering, hoofdzakelijk
in de visscherij, maar is nu in verval ge
komen.
Het Schil, liggende aan de zuidzijde des
eilands, daar de schepen op de reede liggen,
is omtrent bij oudelieden geheugenisse ge
bouwd, gelijk nu is voorzien met prachtige
huizen, en voorzien met overvloed van
menschen; men telt daar wel elf kostelijke
herberven, daar men Vorsten en Prinsen
zoude kunnen logeeren, en ook verscheiden
herbergen voor Bootsgezellendit dorp
bloeit zeer in den oorlog, doordien de
oorlogsschepen en andere schepen daar
gedurig op de reede liggen, en af en aan-
Lammerenmarkt.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Texel brengen belanghebbenden het volgende
in herinnering:
De groote lammerenmarkten zullen alhier dit
jaar worden gehouden op Maandagen 18 en 25
Mei, op Dinsdag 2 Juni en op Maandagen 8,
15 en 22 Juni a.s.
De toelating tot deze markten geschiedt, bij
zondere gevallen uitgezonderd, alleen, wanneer
vooraf, hetzij mondeling of schriftelijk de noo-
dige hokken zijn besproken. Daartoe zal gelegen
heid bestaan
a. ter gemeente-secretarie op alle werkdagen
uitgezonderd marktdagen, gedurende de gewone
bureau-uren van 9 uur voormiddags tot 1 uur
namiddags
b. op de marktdagen van 9 uur voormiddags
tot 2 uur namiddags aan de kiosk op of nabij
het marktplein:
c. ten gemeentehuize des Zaterdagsavonds
van 7—9 uur (ingang poort bij de centrale).
De aandacht wordt er op gevestigd, dat de
gelegenheid om op Zondag hokken te bespreken
niet meer bestaat.
Zij, die lammerenhokken bespreken, worden
dringend uitgenoodigd daarbij het verschuldigde
marktgeld onmiddellijk te vol
doen en gepast geld mede te bren
gen.
Aangiften, hetzij mondeling of schriftelijk, ter
secretarie of door den marktmeester ontvangen
na Zaterdag 9 uur namiddags voor de markt
op Maandag d.a.v. worden niet meer ten uitvoer
gebracht.
Het vee mag ter markt enkel worden
aangevoerd des voormiddags tusschen 6
en 10 uur.
De aanvoer van alle vee behoort te ge
schieden uitsluitend door de Parkstraat, met
dien verstande, dat de Parkstraat niet anders
bereikt mag worden dan door den ingang bij de
Weverstraat.
De aanvoerders zijn verplicht: zoowel op den
openbaren weg als op het marktterrein, zich te
onderwerpen aan de bevelen omtrent orde en
regelmaat, het rijden in een bepaalde richting,
het oprijden, drijven en stilhouden, welke worden
gegeven door den marktmeester of de politie
in het belang van een geregelden aanvoer, de
geldelijke controle of ter voorkoming van op
stoppingen of wel door de met de keuring
belaste personen met het oog op den eisch van
een deugdelijk veeartsenijkundig onderzoek.
Alvorens vee op het marktterrein wordt toe
gelaten, zal het bij den toegang van gemeenie-
wege veeartsenijkundig worden onderzocht.
Het is verboden de met dit onderzoek be'aste
personen in de uitoefening van hun taak te
belemmeren.
Zonder daarmede van gemeentewege belast
te zijn is het verboden
a. de namen of nummers, voorkomende op
de hokken, hoornen of palen, staande op het
marktterrein, uit te wisschen, onleesbaar te
maken, te veranderen, om te wisselen of up die
hokken, boomen of palen, namen of nummers
bij te schrijven;
b. strooisel op het marktterrein te brengen,
te hebben of caarvan weg te voeren;
c. strooisel In de hokken te verwisselen, uit
de hokken te verwijderen of in eenig ander hok
te brengen.
Zonder vergunning van Burgemeester en Wet
houders is tiet verboden met het wegvoeren
der op het marktterrein aanwezige lammeren
vóór 10,30 uur voormiddags een aanvang te
maken.
Tijdens de groote lammerenmarkten mag het
marktterrein met rij- of voertuigen of vee niet
worden verlaten door de Parkstraat.
Texel, 5 Mei 1925.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
BUYSING DAMSTE.
De Secretaris, JONKER.
I
Gee/Ame/
A JP's BESSENSflUS
een Aieer/yk DeseerA'
In aansluiting op onze reeds verschenen
artikels omtrent de .welstandsbepaling" in
oDze gemeentelijke bouwverordening, mee-
nen we in 't volgende op een en ander nog
nader de aandacht te moeten vestigen. We
doen dit naar aanleiding van een waar-
deerend schrijven van een geacht ingezetene,
waarin deze het betreurt, dat het vraag
stuk „vereeniging van de geriefelijkheid
van een moderne woning met het eigenaar
dige van het boerenhuis en het Texelsche
landschap" niet beter wordt opgelost.
.Is het u wel eens opgevallen', zoo
schrijft men ons, „hoe mooi de oude
Texelsche boerderijen met hun zwart en
wit het doen in de voor- en najaarsluchten
En is het u ook wel eens opgevallen, hoe
miserabel daar bij afsteken de moderne
woonhuizen, die men soms voor zoo'n
boerderij neerplakt?"
Ja, op wie eenig gevoel heeft voor lande
lijk schoon moet een combinatie als hier
bedoeld wel steeds een onaangenamen in
druk maken Een en ander was voor ons
voldoende aanleiding eenige artikels aan
dit onderwerp te wijden.
We moeten nogmaals opmerken, dat het
volstrekt onvoldoende is, wanneer een huis
op zichzelf uit aesthetisch oogpunt aan de
daarvoor gestelde eischen voldoet. De om
geving toch, waarin het bouwwerk moet
moet verrijzen, in een factor, die daarbij
nooit uit het oog mag worden verloren.
Gelukkig, dat nu spoedig aau die „bouw-
maar- raak- methode" een eind komt
Wanneer maar aan de voorschriften, neer
gelegd in de gemeentelijke bouwverordening
wordt voldaan, kan nu nog een aanvrage
tot bouwen worden ingewilligd. En of nu
een bouwsel aan redelijke aesthetische
eischen beantwoordt of niet, dat maakt
niets uit. De aanvrager mag zijn huis, zijn
villa, of wat ook gaan zetten.
En met ingarg van 1 Juni a.s? Dan
zullen de .vroede vaderen" een extra oogje
in 't zeil gaan houden, want immers „Het
uiterlijk aanzien van een nieuw te maken
gebouw, met al, wat daartoe behoort, zooals
hekken, muren en dergelijke moet zoodanig
zijn, dat het noch op zich zelf noch in
verband met de omgeving uit een oogpunt
van welstand aanstoot kan geven."
't Is nu maar te hopen, dat het Ge
meentebestuur en zijn deskundigen opge
wassen mogen zijn tegen deze ongetwijfeld
lang niet gemakkelijke taak. En mochten
zich ernstige moeilijkheden voordoen, dan
kan men zich altijd nog wenden tot de
Adviescommissie voor bouwontwerpen in
Nd -Holl., over wier ontstaan, taak, enz.
we reeds een en ander meedeelden.
Tenslotte nog deze opmerking: Alleen
niet voortdurend toezicht kan het mooie
doel worden bereikt Naarmate de toepassing
der „welstandsbepaling" vaker geschiedt,
zullen de ontwerpers meer aan aesthetische
beoordeelingen gewennen en er zich ge
makkelijker bij neerleggen Ook werkteen
constante aandacht van het Gemeentebe
stuur op dit punt preventief.
„Op hoop van zegen" dus.
(Ie helft Mei.)
Nadruk verboden.
„April mag doen wat zij wil", zegt de volks
mond. En zij heeft dit gedaan, en ons van alles
gegevenook veel goeds. Zij gaf ons allen
o.m. een zonnige Paschen en den boer naast
nachtvorsten, die minder welkom waren, groei
zaam weer, zoodat half April reeds veel jong
vee in de weide liep. De te vroege overgang
varf onze koeien uit den warmen stal, waar zij
maanden lang hebben vertoefd, naar het land
wreekt zich licht wanneer het weer omslaat.
Tal van veehouders ondervonden dit, heel wat
koeien werden ziek, kregen de zg. kopziekte
en verscheidene dieren werden dood In de wei
gevonden. Een ks voor later I Op den akker
heerscht nu een groote bedrijvigheid men mest
en ploegt, zaait en poot. Voor Mei, in de 2e
helft der voorgaande maand, heelt men in den
giond gebracht: aardappels, suikerbiet en wor
tels, koolraap en mangelwottelzaad. Met het
zaaien der koolraap „van den korrel af", d.i.
door uitzaaiing ter plaatse kan men doorgaan
tot einde Juni, wat daarna gelegd wordt geeft
weinig kans meer op een redelijke opbrengst.
Men heeft dus nog den tijd. Evenwel bedenke
men, dat de grond, evenals voor alle hakvruch-
ten, diep los gemaakt moet worden; ter vernie
tiging van onkruid kan nu n eetmalen worden
gei loegd en geügd een late zaaiïng geeft een
mooie gelegenheid om een „voorjaarsbraak" toe
te passtn. Geef uw suikerbieten een overbe
mesting met Chilisalpeter, en eveneens als het
noodig is, aan uw wintergraan na de uitstoellng.
Het land kan in orde gemaakt worden voor
boekweit. Omstreeks het midden dezer maand
wordt door sommigen dit gewas reeds besteld,
de veenboekweit nog wel vroeger, ook wel
later naargelang het weer is. De oude boek
weitverbouwers weten echter wel, dat dit gewas
licht te lijden heeft van nachtvorsten en wachten
daarom met de zaaiïng wel tot einde Mei of
begin Juni. Een diepe grondbewerking is nood
zakelijk: „Boekweit groeit in het zweet der
paarden". Op rijen zaaien is het beste afstand
der rijen 30 cM. Men heeft dan 50 liter of 30
KG. zaaizaad per Hectare noodig zaait men
breedwerpig, dan 60 liter. In 't laatste geval
egt men als bij granen; bij rijer,teelt gaat men
er een paar malen met den schoffel door.
Giften Witte Kruis
C. K. Mz. den Burg f 2,50.
Hoe lang nog
Uit „Waal en Burg" bereikt ons het bericht,
dat, tengevolge van de aanhoudende regens,
een groot deel van dezen polder in een meer is
herschapen.
Zoo ergens op Texel, dan is een doeltreffende
bemaling van polder „Waal en burg'zeker zeer
gewenscht,
M.U.L.0 school den Burg.
De heer J. v. d. Vlis, onderwijzer aan de
Mulo te den Burg is weder uit Lugano (Zwit
serland) teruggekeerd en zal waarschijnlijk
spoedig weer in dienst treden. Tot dien
datum zal M j. Groenewold, uit Apeldoorn, als
tijdelijke leerkracht aan de school verbonden
blijven.
Deze we-.k vertrokken vier watervliegtuigen
voor de Nederlandsche Marine van het Engel-
sche vliegkamp Hamble, bij Southampton Een
keerde, door den mist gedwongen, terug. Twee,
bestemd voor den kruiser .Java", landden irt de
haven van Vlissingen. Hét vierde toestel vloog
na een korr oponthoud te Veere, naar „De Mok",
en is bestemd voor den kruiser „Sumatra",
evenals het teruggekeerde vliegtuig. Later
zullen de twee vliegtuigen uit Vlissingen waar
schijnlijk ook naar .De Mok" vertrekken.
Naar we vemen en kunnen deze machines
een snelheid bereiken van 180 KM per uur en
bestaat de bemanning uit een vliegerwaarnemer
en een telegrafist.
OUDESCHILD
Gedurende de laatste week zijn van Texel
verzonden
112 koeien, 64 kalveren, 36 varkens, 5 lam
meren, 1 schaap, 1 paard.
In de haven te Oudeschild is aangevoerd
plm. 12500 KG. garnalen:
Was de Zondagschol I opgericht on Ier leiding
der dames Brockema en Koopman, aanvankelijk
voor kinderen van 5Is- jaar, zij is mant ook
toegankelijk voor ouoeic kmoeier.
Erzaakt door branden, snijden
jten, builen en insectenbeten
ijk behandelen met AKKER'»
