Gemengd Nieuws
Ingezonden
Lijk opgevischt.
Vrijdag heeft het personeel van de
kanonneerboot Hadda op de reede van
Texel bet lijk van een vrouw opgehaald
dat reeds in verre staat van ontbinding
verkeerde. De indentiteit kon niet wor
den vastgesteld.
Voetbal.
Het vacantie elftal, dat a s. Donderdag
tegen Texel I in 't veld komt is als volgt
samengesteld
Het belooft oen mooie wedstiij l te
worden.
Op de 16e dezer kiijgt Texel I bezoek
van QSC. uit Wormerveer. We komen
hierop nader terug.
Premiekeuring van paarden te den Burg.
Dinsdagmiddag had hier de gewone
jaarlijkscbe keuring plaa's voor paarden
van het lype landbouwtuigpaard. Aan
deze keuuug konden worden ondei wor
den veulens, 1- en 2-jarige merriëo,
afstammende van stamboekhouders, zoo
mede 3-jarige merriëo, die van te voren
in hot stamboek zijn opgenomen. Tevens
vond de verplichte en premiekcuring
van hengsten plaats Voor dit onderzoek
uitgaande van d9 P. ovincia'e Rrgeliogs-
commissie voor de Paardenfokkerij in
.Noord-Holland, wa en een vijftal heeren
overgekomen, die, na hun taak hier te
hebben verricht, naar Terschelling ver
trokken om daar met betzelfde doel als
critici op te treden.
De uitslag van do keuriDg hier is als
volgt
Er werden een twe ;tal hengsten aan
geboden, een van P. Kooy e a. en eeD
van N. Drcs; geen van beide werd een
premie toegekend. Voor inschryvir-g in
bet stamboek waren vier paarden ioge
zonden, van welke werden ingeschreven
eoo 3 jarig paard vrn M Kuip en een
7-jarig van Cor de Wit, terwijl M Kuip
bovendien f 10 premie werd toegekend,
evenals aan Juc. Mactje voor diens 2
jarige menie.
Rij kspostspaarbank.
Aan het postkantoor den Burg Texel en
de daaronder ressorteerende hulpkantoren
werd gedurende de maand Juli 1925
Ingelegd f 9223,87
Terugbetaald f8439,40
Het laatste door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 7301.
Een schipper en zijn zoon verdronken
Het klipperscbip Wuta, schipper P. H.
Janse, gedomiliceerö te Terneuzen, was
vanochtend geladen van Lemmer naar
zee vertrokken. Niet ver van de haven is
de schipper in zee gevallen. Zijn ruim
twintig-jarige zoon is ovei boord gespron
gen om te trachten, hem te redden, doch
beiden zijn verdronken.
Op ongeveer vijftig meter volgde het
schip Adrians, waarop twee andore zonen
waren. Toen dezen bet ongeluk zagen
gebeuren sprongen ze in de sloep doch zij
bonden geen tulp meer ver'eensn beide
drenkelingen waren, to3n zy ter plaatse
kwamen, gezonken. De schepen zijn naar
Lemmer teruggekeerd.
Over een communistisch plan
Volgens een bericht uit R'ga zcu er te
Moskou 69n geheime internationale ver
ooniging van uitvinders g- voind zijn om
alle uitvinders, die bot communism'
toegedaan zijn, te bewegen hun uitvin lin
gen ter beschikking van de wereldrevo'u
tie te stellen. Vooral op uitvindingen op
militair gebied zou groote piijs worden
gesteld.
Niets te doen gehad.
Dondei dagnacht beeft de Berlijnscba
politie niets te doen gobad Op niet een
van de taliijke politiebureaux was iets aan
de band geen moord, geen zelfmoord
geen diefstal, geen aanranding, geen
vechtpartij werd gesignaleerd. Sinds 2)
jaar was dit te Berlijn niet het geval
geweest.
Goud op IJsland.
Volgens een bericht uit Kopen'age is
bij R ykjavik op IJsland goud gevonden
Uier en d.ar moeten de vondsten veel-
boloveid zyn.
Overvloed.
Voor do vaceerende betrekking van
onderwijzeres aan de o.l. school te Peize
waren 82 so'licitanten.
Een kolenschop verkeerd gébruikt.
Gisteren heeft voor het Hof van Appel
in strafzaken de 18-jarige huisknecht
Archur Bishop terecht gestaan, die, naar
men zich herinneren zal, eeoige tijd gele
den den butler van sir George Lloyd met
een kolenschop de hersens heeft mgesla-
gen, omdat hjj voor een bepaalde Zondag
geen vrijaf had kunnen krijgen. De verde
diger bad uitsluitend hooger beroep
aangeteekend met het oog op de leeftijd
van zijn c'iëht, maar rechter Avoty zeide,
dat hij niet wilde meewerken tot het
scheppen van een gevaarlijk precedent
door de beklaagde voor eenige voim van
gratie voor te dragen. Het doodvonnis
zal nu omstreeks 15 Augustus voltrokken
worden.
Geen gehuwde onderwijzeressen.
De raad van Alphen a. d. Rijn heeft
besloten, dat in de verordening voir de
openbare lagere scholen en het onderwij
zend personeel dier scholen een bepaling
opgenomen zal worden, dat aan onderwij
zeressen bij huwelijk ODtslag zal worden
verleend.
Een auto-land.
Blijkens een mededeeling van de direc
teur-generaal of roads worden in Engeland
ieiere week ongeveer 2000 nummerbe-
wijzen uitgereikt.
Een internationaal meteorlcgisch
obsevatorium.
De Volkenbondscommissie voor intel-
lectueele samenwerking h9eft besloten
het voorstel van h6t in Nederland ge
vestigde internationale meteorologische
comité tot schepping van 'n internationaal
meteorologisch bureau in handen te stel
len der professoren Lorentz en Einstein,
die in de volgende zitting der commissie
hierover een rapport zullen uitbrengen
Plotseling overleden
Op de wag van Chemnitz naar Praag is
dezer dagen een chauffeur aan net stuur
van zijn wagen plotseling oveiledeD. De
man schijnt zich nog even onwel gevoeld
bebben, want bij reed plotseling zijn auto
aan de kant van de weg en stopte. Toe
schouwers verwondeid dat Liemand uit
de auto stapte, gingen kijken en ontdekten
dat de chauffeur overleden was
Schapen ged iod.
Uit Sloten (Fr.) is gevankelijk naar
Leeuwarden gebracht P. v. d. G. aldaar
die er van wordt verdacht 's nachts scha
pen in hot land te hebben gedood en deze
later vaD den eigent a< te hebben gekocht
Hij zou voorts bet vleesch buiten de
Vleetchkeuriegswet om hebben verkocht
Nog niet vergeten.
In ai de steden van België is Dinsdag
4 Augustus, de verjaring van de schen
dmg der Belgische onzijdigheid door bet
Duittche leger in 1914, te 9 u 30 's
ocbter.ds, het heele bedrijfsleven één
minuut stopgezet, waarna, op al de ker
ken en belfoiten, de doods-of alarmklok
werd geluid.
Door een sneeuwstorm.
V.er Müucbenaars, die Zondag de
Totenhircbl in de Wilder Kaiser hadden
beklommen, zijn op de terugweg door
een sneeuwstorm overvallen en doodge
vroren.
De eenige portretten.
De Mabaradjrh van Nawanagur
eertijds de vermaarde cricketer prins
Rtnge heeft Zaterdag te Londen in
de drukte een porteieuillo met 500 p. st
en de portretten zijner ouders verloren
Gisteren beeft bij bekend gemaakt, dat
ie vinder van de portietten, de eenige
die de vorst vau zijn ouders bezit bij
tei ugbezorging er op mag rekenen, dat
hem geen vragen gesteld zouden worden
omtrent het verblijf van de som golds.
Bijna geen monden klauwzeer in
Engeland
De E- gelscho minister president Bald
win zeide gistërmiudag in bet Lagerhuis
•lat de veeteelt in Eugdand op het
oogecblik Log volkomen vrij van mond
en klauwzeer was, met uitzondering van
iwee on beduiden Ie en streng gt Isoleerde
gevalieD in een dorpje bij Southampton
Van Vcldele. In Limburg heeft
z ch een comité gevormd om in 1926 de
800 sle verjaudag ie berdei ken van
Hendrik van Veideke, en van N land's
oudste schrijvers.
Bioscopen Berlijn telt op het oogjn-
blik 317 bio:c >pen met 124,000 plaa'sen.
Er worden echter nog 13 reusachtige
bioscopen mot 12,000 zitplaatsen ge
bouwd.
Romantisch Arthur Waley, een
der bekende Engelsche kunstki nDers,
heeft kort geleden de vertaling van den
eersten bard van een roman beëindigd,
dh afgescheiden nog van de bijzondere
litteraire waarde die men eraan toeker t,
er aanspraak op kan maken, dat hij tot de
oudste romans der wereld behoort.
Het gaat hier om een OostUEch verhaal
dat in 10u4 vóór de gewone jaaitelling
d or Murasaki geschreven werd. Niet
minder dan 8C0 personen treden in dezen
roman op en de geschiedenis is zoo lang,
dat men hiermee wel 12 dikke boekdeelen
kan vullen.
Menschlüvendhcid. De uitvoering
van het Britsche v'.ootprogram zal tot
1930 58 millioen pst. eischen.
Bedrijfsvernietiging door economisch
despotisme.
Zeer geachte Redactie 1
J. Keijser
G. V.C.
Bruijn A. Dros Pzn.
Ajax II H. D. S.
Varenhorst S. Keijser N. Bruin
Ajax II L. S. E. L. S. E.
Leen Kneght Havenhorn Mouwen Brouwer
Quixl(A) QuixI(A) QuixI(A) VelocitasI
Keesom
Adelborsten.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Eenige jaren terug verleende u aan B. J. Gelder
zeegraseploitant ruimte in uw blad, waardoor de
Heer Gelder als zijn bedoeling uitsprak, dat hij
door zijn economisch beheer de zeegras-branche
zou maken tot bloei en voitoeiïng evenals de
veehouders de veeteelt op Texel tot bloei hadden
gebracht. Ik vertrouwde die zaak niet, en in een
volgend ingezonden stuk heb ik toen gewaar
schuwd, en deze zinspreuk „Als de vos de passie
preekt, Boer pas op je ganzen" zal ieder zich
nog wel herinneren.
Nu verzoek ik u, geachte Redactie, beleefd,
door plaatsing van ditingezondenschrijven.de
Texelaars de vrucht van het economisch beheer
des heeren Gelder eens te laten zien, zoomede de
verkeerde handelwijze van het Bestuur der Dertig
Gem. Polders, dat doorzijn macht als Autoriteit
de geuite plannen van de heer Gelder steunde.
Het is een wettelijke verplichting van de zee
grasbewerkers, dat zij het zeegras, opgehaald op
de zeewering van hen, die deze zeewering bij
inhuur of onderhandsche inhuur verkregen, af
leveren. Doch het is ook mogelijk om met schuit
of praam, (of het zeegras, dat in deTexelsche
haven aandrijft) zeegras te verkrijgen. Dit zeegras
is vrij en kan men verkoopen, aan.wie men wil.
Van deze gelegenheid maakte ondergeteekende
gebruik, om eens publiek aan te toonenwelk
verschil of er bestaat, tusschen vrije zeegrashan-
del en handel onder de dwang van het systeen
Gelder k la Dertig Gem. Polders.
Zie hier het resultaat en laat nu ieder Texelaar
eens oordeelen, of de strijd der wierwerkers voor
niets werd aangebonden. Ik zal u eerst een voor
beeld verstrekken van Jonas Schagen, welke zijn
zeegras, van prima kwaliteit, volgens wettelijke
regeling verplicht was af te geven aan B.J.Gelder,
de favorite van de Dertig Gem. Polders. Ik zai
weergeven per 100 kilogram.
Daarvoor ontving genoemde Schagen
per 100 KG. fl-3.00
Ondergeteekende verkocht aan een zee
grashandelaar eenzelfde soort gras, iets
minder in kwaliteit, per 100 KG voor fl. 8.50
Ons zeegras was echter in geperste
staat, zoodat hier 75 ct per 100 KG. in
mindering kan worden gebracht. Wordt
aldus per 100 KG fl. 7.75
Het verschrikkelijk opgejaagde pachtgeld,
wat niet behoeft, doch door een niet econo
misch inricht beheer zoo geworden is, noodzaakt
de exploitatie-rekening met fl. 1,00 per 100 KG te
belasten, zoodat ten voordeele des heeren Gelder
nog van mijn fl 7,75 één gulden kon worden afge
trokken, zoodat fl. 6,75 per 100 KG kon worde
genoteerd. Aldus een verschil van fl. 6,75 min
fl 3,00 - fl 3,75 per 100 KG, welk bedrag de heer
Gelder zuiver minder uitbetaalde aan voornoem
de Schagen, dan aan ondergeteekende door een
anderezeegrashandelaarwerd uitbetaald. Gesteld
dus, dat een zeegrasbewerker in dit geval 10
volle pakken k 100 KG zou hebben afgewerkt en
afgeleverd, dan ontvangt hij daarvoor minder
10 maal f 3,75 is fl. 37,50. Feiten spreken, niet
waar? En van dit verschil in mindere opbrengst
is de dupede gans, die door de passie-
predikende-Vos wel zal worden opgepeuzeld
Dit enkele geval zegt echter niet alles. De Heer
Gelder heeft het bij de Waterstaat annex Finan
cien ook op dezelfde wijze weten te bewerken
ook daar heeft hij de zeedijken, die vroeger voor
een leges-bedragje k 50 cent per vergunning
werden verhuurd, in zijn bezit gekregen. Doch
hier is hij gebonden aan pacht voorwaarden,
zoodat hij 5 contant de zeegrasbewerker de
marktprijs moet betalen of zijn recht op het op die
zeedijken opgehaalde zeegras vervalt, wat dan
ook zeer duidelijk is gebleken toen Joh Parlevliet
dit voorjaar het zeegras opkocht, wat op voor
noemde zeedijk was opgehaald en waarvoor de
heer Gelder de pacht of het zoogenaamde Judas
loon had betaald.
Dit geval zegt echter niet alles, heb ik ge
zegd. Wie getuigenis wil hebben van dewrange
vrucht, die door het boompje „Economisch be
heer des heeren Gelder, gesteund door het be
stuur der Dertig Gem. Polders" is voortgebracht,
moet eens zien machtig te worden, hoeveel
zeegras er thans is opgehaald in vergelijk bij
een vroegere gezonde economische toestand.
Er is bijna niemand, die er zich aan waagt,
voor'de heer Gelder zeegras op te halen*, aan
gezien hij niet weet, wat of er met hem zal
gebeuren. Overal ziet men bij oosten-of zuiden
wind ontzaglijke hoeveelheden langs de zee
weringen drijven en de oorspronkelijke zeegras
bewerkers staan er met lange gezichten naar
te kijken, naar het zeegras dat hun eerder in
hun onafhankelijk bestaan steeds een stukje
brood gaf. Wie deze branche van arbeid kent,
wie in staat is om te beoordeelen wat of er in
de toekomst noodig is om de economische
situatie van het zeegrasbedrijf tot bloei te
brengen, staan machteloos tegenover machten,
die deze zaak niet kennen, machten, die zonder
nadenken spelen met de heiligste belangen van
de wierwerker en zijn gezin. Zonder publiek
protest wil ik dit niet laten passeeren. Hier is
schuld, doch de schuld treft in dit geval niet
de heer Gelder alleen. Hoe of ik deze man
verafschuw, behoeft geen betoog. Ik wil in deze
objectief zijn en de zaak in staat van beschul
diging stellen zooals zij in alle zuiverheid is.
Had de heer Gelder geen gehoor gevonden bij het
Bestuur der Dertig Gem. Polders, het departe
ment van Waterstaat annex Financiën zou niet
gevolgd zijn, en deze ineenstorting van het
zeegrasbedrijf, uit economisch oogpunt be
schouwd, had niet plaatsgevonden. Door de
knechting der zeegrasbewerkers stond de heer
Gelder tegen over zijn concurrenten beter ge
dekt, dreef hij de prijs van het zeegras naar
de laagte, loochenend wat hij vroeger beweerde
de economische verheffing van't zeegrasbedrijf.
Dit alles kon slechts ontstaan, doordat gij,
autoriteiten, uwsteun gaaft door onderhands de
zeeweringen te geven in handen van personen
die niet het heil der economie beoogden doch
die allen uit puur egoïsme zonder zakelijke
kennis gedreven werden. Daarom zal niet alleen
mijn beschuldiging gericht zijn tegen de heer
Gelder, doch ook tegen u, Bestuurders der
Dertig Gem. Polders. Dit alles drukt ook zijn
stempel op u. Ook u beschuldig ik, en voor
waar wanneer gij niet gerangschikt wilt worden
onder die menschen van wie getuigd moet
worden: „Ben ik mijn broedershoeder", zoo zeg
ik u, weet, autoriteiten, in wier handen mede
gelegd is de moreele, vaderlijke verzorging
van uw zwakkere gemeenschapsbroeder, dat
het boetekleed de man niet ontsiert. Zijt gij
niet vooraf gewaarschuwd, dat deze zaak op
deze wijze verkeerd moest uitkomen Heeft
niet een deputatie van vier wierwerkers gewezen
op de resultaten met de heer Gelder in vorige
jaren behaald Was toen uw antwoord, o heer
Dijkgraaf, niet, dat als de heer Gelder zijn be
lofte niet nakwam, U er nog was En wat is
hier van al deze beloften terecht gekomen
NietsGij, en voornamelijk gij, hebt nog veel
goed te maken. Als er een met het interne
van de handelingen des heeren Gelder op de
hoogte was, waart gij het. Treft uw medebe
stuurders in deze schuld, dan zal het misschien
alleen zijn, omdat zij 600 gulden meer pacht
verlangden. Doch gij, gij wist meer, zoo niet
alles, wat tot dit labyrinth moest leiden. Uit
uw mond moest ik vernemen, dat ik niets wist
van economie. De onwetende zondigt niet.
Maar gij, die sinds lange jaren als man van
vertrouwen, voor de economische belangen zijt
aangewezen, ik beschuldig u, dat gij, wetende
en begrijpende, deze zaak zoo hebt bestuurd,
dat 't economisch labyrinth in het zeegrasbe
drijf, als onvermijdelijk gevolg, moest komen.
Wist gij het niet, dan beschuldig ik u van een
despotisme, dat tot onheil voor de zeegrasbe
werkers zai moeten leiden. Dan alleen nog zal
het woord en de daad der zeegrasbewerkers
het middel zijn om het waarneembare lichtend
gloren te maken tot een nieuwe dag, waar recht
recht, en waarheid waar zal zijn.
Met heel veel dank voorde vele plaatsruimte
teeken ik, Hoogachtend.
A. BOON.
Oudeschild, 30 Juli 1925.
Ook te Zurich bij Harlingen wil niemand
zich wagen aan het zeegras in deze zin. Ook
Gelder pachter. B.
Vee-invoer.
Burgemeester en Wethouders van Texel
doen te weten, dat door hen heden is vast
gesteld het volgende besluit:
Burgemeester en Wethouders van Texel
Overwegende, dat aan den vasten wal
gedurende den laatsten tyd veel gevallen
vao mond-en klauwzeer z(jn geconstateerd;
dat in deze gemeente thans geen mond
en klauwzeer voorkomt;
Oelet op de verordening tot wering vau
veeziekten binnen de gemeente Texel
Besluiten
le. te verklaren, dat naar hun oordeel
wegens het optreden of heerschen van
mond- en klauwzeer in Nederland door den
in- en doorvoer in deze gemeente van her
kauwende diereD, paarden en varkens,
gevaar voor besmetting van den veestapel
te Texel zal ontstaan
2e. onder de aandacht van belanghebben
den te brengen, dat het derhalve, ingevolge
artikel 1 der genoemde verordening, met
ingang van heden, tenzij met verguuning
van Burgemeester en Wethouders, verbo
den is in de gemeente Texel herkauwende
dieren, paarden en varkens in te voeren,
eD dat zjj voornemens zijn, voorloopig geen
vergunning tot invoer te verleenen,
£n is hiervan afkondiging geschied, waar
het behooit, den vierden Augustus 1925.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
R. P. KEIJSER Cz. Lo.B.
De Secretaris JONKER,
Stremming verkeer.
Wegens het transporteeren van een Bag
germolen is op 6 en 7 Augustus a.s. de
heul over het Kanaal van Eyerland achter
Vruchtbaaroord, en op 10 en 11 Augustus
a.s de heul over gezegd kanaal achter
Vianen gestremd.
Texel, 4 Augustus 1925.
De Burgemeester van Texel,
R. P. KEIJSER Oz. Lo. B.
