No 3954
Woensdag 30 September 1925
39ste Jaargang
Van week tot week
Texelsche Berichten
Arbeid
ABONNEMENTEN:
UITGAVE: N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°.652 POSTBUS: N°. 11
Losloopen van rammen.
De Burgemeester der gemeente Texel brengt
onder de aandacht van belanghebbenden, dat
art 97 der Politieverordening bepaalt, dat hetver-
boden is, tenzij na verkregen schriftelijke toe
stemming van Burgemeester en Wethouders,
gedurende het tijdvak van 1 October tot 1 No
vember 1925 rammen in de weide te laten
loopen.
Overtreding wordt gestraft met geldboete van
ten hoogste f 25.
Texel, 25 September 1925.
De Burgemeester voornoemd,
W. B. OORT.
19-26 Sept.
Op de herdenking van Hugo de Groot
kort eeleden, ia dezer dagen die vanjohan
de Wit gevolgd. Johan de Wit, wiens
naam in onze historiebladen met bloedrood
schrift geschreven staat, omdat zijn einde
tegelijk met dat vaD n broeder, zoo d ep
rampzalig was, maar wiene daden van kor
daatheid en kracht ook voo-tleven in de
schat onzer spreek woordeo. De moori op
20 Augustus 1672 op de gebroeders Cor
nells en Jjban de Wit, door een van haat
en woede kokende bende te d6n Haag
bedreven, vormt een zwarte bladzijde in
het boek van Neerland'» historie, d it naast
de talrijke gloriebladen uit dat tijdperk
van N ê'lands geschiedenis, een des te
droeviger indruk maakt. Na de Republiek
twintig jaren lang met buitengewone ta
lenten en ter goeder trouw gediend te
hebben, viel Joban de Wit met z|jc broeder
als bet slacbtoö-r van eeD staatkundig
beginsel, dat geheel door de republikeinsche
gedachte beheer3cht werd en zich met
gestrengheid stelde tegenover het Oranje-
buis. Als een hond werd h|j door eeD
woedende menigte neerges'a;en, omdat
men in hem een dief en een verrader
meende te zien en met pl'nlgke nauw
keurigheid werd z|jn nalatenschap onder
zocht om de bewijzen te zoeken van zijn
vtrr iderschap, doch de naepeurders konden
slecots getuigen, dat z|j Diets dan eerlijk
heid hadden- gevonden.
Da 24 September 1625 werd Joban de
Wit te Dordrecht geboren en z|)n 300.-t9
geboortedag is nu Donderdag j.l. herdacht.
De geschiedenis beeft de nagedachtenis
van Joban de Wit lecht laten wedervaren
en daarin leeft h|J voort als buitengewoon
knappe staatsman, een mm van voorboeldc-
looze pUchtsbetracbting en onkreukbare
eerlijkheid, een wiskundige raa groote
beteekenis.
o-o - o
Op het gebied der biDDeolaDdsche poli
tiek bracht de afgtloopen week weinig
Dieuws van belaDg, behalve dan de talrijke
naklanken van de TVoelstra-huldigiog. Ta)
van bladen hebbeD am het demonstratieve
afecheid, dat de S.DAP. vao zijn atichter
en leider genomen heeft, lange of korte
beschouwingen gewijd en aan de persoon
lijke eigenschappen van de heer Troelstra
de buide toegebracht, die deze verdieneD.
Andere persoDeD hebben diens wer'r
overgenomen en men mag zeggen, dat de
iD de Tweede Kamer zeer versterkt terug
gekeerd o sociaal-democraten over voldoende
krachten beschikken om het parlemen'.a're
werk te verrichten.
Voor hen breekt thans het groote werk
aao. Met de nieuwe week begiDnen de
nieu*e werkzaamheden. Het afdeelings
onderzoek van de S'aatsb°grootiDg en van
eenige wetsontwerpen is, als dete regels
in druk verscbijueD, aangevangen
—o—o-o—
H;t groo'e werk te Gecè-e is thaDS
69'st weer geëindigd en de balans van de
zesde Volkenbondsvergade-iDg kan wel
haast worden opgemaakt. Ongetwijfeld
heeft deze bijeenkom t in menig opzicht
gunstige resultaten gehad. De molens van
G-mève malen langzaam, dat is bekend,
maar de geweldige beteekenis van de vraag-
BtukkeD en de buitengewoue voorzichtig
heid, die de nog al'ijd niet geheel ont
spannen a'moifeer gebiedt, zijn daarvoor
een voldoeDdt verklaring Z o ooit, dar.
geldt wel in onze nog gebeel ontwrichte
tijd het spreekwoord, dat de voorzichtig
heid de moeder der porseleiekast is.
Een resolutie werd aangenomen waarin
nogeens werd vastgelegd, dat eer aanvals
oorlog als een internationale misdaad
moet worden gebrandmerkt en waarin
waardeering wordt uitgesproken over hei
geen door sommige regeeringen is gedaan
teneinde in afzonderlijke verdragen de
protocol gedachte vast te leggen. Voorts
is tot de Riad de uitnoodigiog gericht, om
een vootbereidende studie te maken van
een conferentie voor de beperkmg van be
wapening, opdat zoo spoedig moge!|jk een
ontwapeningsconferentie zal kunDen wor
den bijeengeroepen. De opmarsch naa'
veiligheid en ontwapening moet meUp el
wo den voortgezet, dat was bet gotuigeois
dat van de z|jds der kopstukken van deze
bijeenkomst met nadruk werd vernomen.
We kunDeo hier niet al'e resoluties be-
spr kea die door de Volkenbondsvergade
ring z|)n aangenomen, maar er bestaat
alle aanleiding toe te zeggen, dat er te
GeDè'e zeer hoopvol werk is veriicbt.
Alleen de Mosoelkwsstie werpt daarop nog
baar schaduw. M n weet, dat ze Dog niet
tot eon bevredigende oplossing is gebr. c'rt
Em volgende bijeenkomst zal de beslissmg
moeten brengen. Reeds voordat de bijeen
komst offi deel gesloten was, is de Turkscbe
delegatie uit Gmève afgereisd en hoewel
verzekerd wordt, dit m<>n daarin niets
bijsonders moet zipn, toch is het niet
onbekend, dat Tewfik Bt-y en zijn mede
gedelegeerden niet in de beste stemming
z(jn afgereisd. De Volkenbondsraad beeft
besloten een afgevaardigde naar Mosoel te
zeDden om ter plaatse eeD onderzoek iD
te stellen omtrent de door de Engelschen
beweerde deportaties van 8000 christenen
uit het gebied van Mosoel door de Turken.
Het is nog niet zeker of de Turkeche re-
geering voor dat onderzoek haar vo'ledige
medewerking zal verleenen, terwijl de ge
ruchten over oorlogstoebereidselen tegen
Irak bl|jven aanhouden.
—o—o—o—
De deelname van Duitschland aan de
ministersconferentie inzake het veiligheids
pact is taaos verzekerd.
De Duitsch-aationaleD. die aanvankelijk
nogal wat noten op hun zang hadden,
hebben tenslotte na laoga beraadslaging de
deelneming aan de conferentie principieel
goedgekeurd en besloten het Kabinet geen
moeilijkheden in de weg te leggen, op
voorwaarde echter, dat aan de voorwaar
den van 2.1 Juli zal worden vastgebouder.
Te Getève had het verzet der Duilsc1"-
nationalen nogal zorg gewekt en werd het
bericht van Duilscblanda deelneming daar
door met des te meer voldoening verr.oneD.
De conferentie zal 5 October aaDvangen,
ioch de plaats waar ze gehouden zal wor
den is nog niet vastgesteld.
—o oo -
Ia Eigelacd beginnen de moeilijkheden
iu het m^Dbedrijf weereen ernstig aanzien
te nemen. Zooals meD weet werd in Juli
de s'akiDg voorkomeD, door h-.t iDstelleD
van een commissie van onderzoek. G -
durende het ODde:zoek zou de regeering
subsidie geveD, opdat de oude opgezegde
contrac'en konden worden gehandhaafd
Toans hebben echter een aantal mg .en
niettemin loonsverlaging aangekondigd,
ondir bewering, dat het cont te dat tot
31 J rli liep, een dergelijke verlaging wet
tigde by de daling der ontvangsten.
Bildwin, wiens bemiddeln g door de
mijnwerkers werd ingeroepen, heeft zich
■mbevoegd verkl.ard, de nsyoeigocareD de
plicht tot betaling der oude loonen op te
leggen. Crok, d» voorzitter der mijnwer-
Ker3orgaoisatio, heelt daarbij het dreige
ment laten hooren, da'de mijn werkersafge-
vaardigden niet verder aan het commissie
onderzutk zullen deelnemen en dat de
mijnwerkers e6n beroep op de geheele
arheidersbewegiDg zullen doen, om te
morkomen, dat de loonen verlaagd wordeD.
Door d.t dreigemmt met een algemeeme
stakiDg is de toestand thans weer ernstig
geworden.
Ds. Vis beroepen.
Bij de Zondag IJ. gehouden stemming
werd Ds. Vis met 147 van de 192 stemmen
beroepen tot leeraar in de Doopsgezinde
Gemeente te den Burg, de Waal on Ooster
end. Op Ds. Wagemaker werden 43 stem
men uitgebracht.
Voor het Schoon van Stad en Land.
De Adv'es-Commissie voor Bouwontwer
pen en Uitbreidingsplannen in Noord-
Holland mocht dezer dagen het 1000ste
by haar ingediende plan in behandeling
nemen, hetgeen wijst op een gestadige toe
neming van dat aantal sinds de instelling
van haar bureau en de benoeming van een
architect voor de dageiyksche leiding.
Vele huizen en andere gebouwen als
scholen, vergaderlokalen en derg. in Noord-
Holland dragen dan ook door de zorgen der
Commissie het kenmerk van een verbeterde
architectonische verhouding. Zij biyft or
naar streven nog veel in het belang van
de stedelijke en landelijke schoonheid der
provincie tot stand te brengen. Vele inge
diende plannen toonen reeds goede sporen
van de resultaten van verstrekteadviezen,
terwijl met erkeuteiykheid vermeld kan
wordeD, dat vele gemeentebesturen meer
en meer van de diensten der Commissie
gebruik maken.
Waarschuwing.
De Commissaris van Politie te Haarlem
geeft een ieder in oveiweging alvorens zaken
te doen met FRITS VOLK, oud 48 jaar,
koopman in kippen, wonende in de Kok
straat 7 te Haarlem, welke ook wel handelt
onder de naam Diepeveen, Kromhout, Bak
ker, en misschien nog andere namen, inlich
tingen in te winnen aan zijn bureau, Smede-
straat, afd. Recherche.
In verband met de pluimveeteelt, welke
op Texel een steeds grooter omvang krijgt,
meenen we deze waarschuwing hier een
plaatsje te moeten geven.
Concert „Wognum's Zangkoor"
Dir: de heer D Saai Wz.
Hoevelen hebben Zaterdagavond hier in
de Ned. Herv. Kerk genoten by de heerlyk
zuivere zang, die Wognum's Zangkoor
onder leiding van zijn eminente directeur
ons Texelaars daar te hooren gaf P Over
drijven zouden we, indien we schreven, dat
iD het wyde kerkgebouw geen plaatsje
onbezet was, maar wel mogen we de ver
zekering geven, dat maar weinig goede
plekjes de laatkomers nog wachtten. Te
kwart voor acht hadden de meesten zich
reeds van een goede zitplaats verzekerd en
naarmate het uur, waarop het concert een
aanvang zou nemen, naderde, vermeerderde
de spanning, waarmee de zang der Wog-
nummeis werd verbeid.
Was onze verwachtiog niet hoog gespan
nen Had niet menigeen deze avond met
ongeduld tegemoet gezien? Bijna vierhon
derd luisteraars vulden 't machtig gebouw
waar weldra de klanken als orgeltonen
zouden omschallen, tot genot van hen allen,
die door hun aanwezigheid toonden de
prestaties van het koor op prijs te stellen,
de komstder„Wognunamers* te waardeeren
Het moet ieder, die voor muzikale schoon
heid niet ongevoelig is, aangenaam hebben
getroffen voor goede zang zooveel belang
stelling aan de dag te zien gelegd.
Laat ons maar dadelijk vertellen, dat het
koor op ons een uits'ekende indruk heeft
gemaakt en we durven onomwonden ver
klaren, dat de meeste hoorders met ons
tot déze conclusie kwamen: Wat hier werd
geboden, was zang van superieure kwaliteit
als resultaat van vlijtige, ernstige studie
onder leiding van een talentvolle en wils
krachtige directeur. De uitvoering van ieder
lied liet daaraan niet de minste twijfel.
Dat, waar de leiding in zoo goede handen
en uitstekend stemmenmateriaal beschik
baar is, bij de liefde voor de zang, die
allen bezielt, iets goeds verwacht kan wor
den, laat zich niet weerspreken.
De keuze der liederen komt ods over 't
algemeen gelukkig voor. Voor een groot
deel zijn ze ontleend aan de geestelijke en
wereldlijke lyriek der Middeleeuwen, meest
eenvoudige, deels naïef-vrome, innige liede
kens, die in menig opzicht gunstig afsteken
bij z.g. „Holiandsche" (Duitschachtige) uil
andere repertoires.
Het eerst kregen we te hooren'n stichtelijk
Handenarbeid geeft vaak ruwe be
schadigde er. leelijk uitziende werk
handen. Deze worden echter weer
spoedig gaaf en zacht door
30-60-90 ct. PUROL
lied uit die tijd van de bekende volkspre
diker-dichter Joannes Brugman, op muziek
gezet door Elorimond van Duyse; een
eenvoudig lied, van schuldbesef en boete,
inkeer en liefde tot het Opperwezen. Hoe
mooi was daarmee in harmonie de een
voudige compositie van de helaas reeds
ontslapen musicus van Duyse (1914).
Muis stil was het, vooral by dit eerste
nummer: ieder dronk met volle tuigen de
fijne, de teedere klanken van dit mooie
liedje, tot in alle onderdeelen uiterst ver
zorgd. Niet minder dwong het volgende
„Gequetst ben ic van binnen* ieders be
wondering af; 't is eender meest bekende
volkslieden n uit de 15e eeuw, een mooi
eenvoudige gevoelsuiting, door van Duyse
op muziek gezet en aan de vorgetelheid
ontrukt.
Het daarop volgende lied van de Wyzen
uit het Oosten, het „Drie Koningenlied",
hoorden we van Wognum's Zangkoor al
eens eerder. Dat was by gelegenheid van
Alkmaar's Zangersfeest, waar het „zoo
intens muzikaal werd vertolkt, datde indruk
uitnemend was,* (juryFred Roeske en
Jan Sluis.) We wagen het niet, hier iets
aan toe te voegen. Of het moest zyn de
opmerking, dat in dit forsche lied, waar
mee de eerste twee'n tegenstelling vormon,
het koor voor het eerst in machtige fortis
simo's naar voren trad.
Vervolgens werden twee kerstliederen
ten gohoore gebracht„De Herdertjes,"
bewerkt (als het vorige lied) door Joh Fran
cken, en „Een Kind is ons gheboren," be
werkt door Julius Röntgen. Daarna werd
gezongen .Immanuel* (God met ons),
waarin Mevr Veerman-Slagter op nietonver-
dienstelgke' wyze de soloparty vervulde;
toch kwam ons haar taak wel ietwat zwaar
voor.
Waarom naast die mooie ech t-IIollandsche
liedjes een paar Latijnsche in 't programma
moesten worden opgenomen, is ons niet
recht duidelijk, 't Bekende spreekwoord
„De gustibus.is nog steeds waar, maar
zouden niet velen met ons van meening
zijn, dat echt mooie, zuivere Holiandsche
taal boven alle andere te verkiezeD is De
voordracht toch, behoort steeds in overeen
stemming met de tekst te zyn. Is dat by
die Latijnsche liederen wel voldoende te
bereiken en zal men zyn hoorders zoo
kuDnen boeien als men met het eenvoudige
„Gequetst ben ic...." vermag? In hoeverre
het juist is twee maal „voce magna" (d.i.
met machtige stem), piano te zingen, kun
nen we moeilijk beoordeelen, maar indien
het forto behoort te zjjn. is de fout zeker
voor een groot deel aan de Latynsche tekst
te wyten. Hoe het zy, de muziek, die Mozart
en Michaël tlaydn componeerden resp.
by „Ave Verum' en „Tenebrae factae sunt",
was daar op zichzelf niet minder om, en
liet natuurlijk niet na hoe kon het anders
indruk te maken.
„Kerstnacht," op muziek gezet door
Entile Wambach, die als Belgisch compo
nist naam maakte door het componeeren
van eenige oratoria, kon ons wat de tekst
betreft, evenmin bevredigen. Welk een
bombastisch gerymel in vergelyking by
die lief-primitieve „iiedekyns" uit eeD der
eerste tydperken onzer litteratuur! Wat
de uitvoering betreft, niets dan lof. Tot
slot nog twee liederen, „De Stilte" en „Chris
tus is opgestanden' (OudTwentschPaasch-
lied) op muziek gezet resp. door H.
Andriessen en Alph. BiepeDbroek, welke
beide op verdienstelijke wijze weiden ver
tolkt.
Tegen half tien nam het concert een
einleen verliet de tali yke schaar luisteraars,
voor het meerendeel zeker ruimschoot»
voldaan, het gebouw
Pehoeven we er nog veel aan to; te
voegen We meerten van niets en twy den
er geen oogenblik aan, of velen zullen met
ons Wognum's Zangkoor een „tot weerzien"
willen toeroepen.
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 cL per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
i
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere rogel meor: 10 ct.
Dezolfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal berokond.
Bij abonnement lagoro rogolprljs.
ADVERTENTlëN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
