foesi-K
(eel pijn
^nqa-bonborr
Texelsche Berichten
Hygicoa en Veiligheid,
Ingezonden
voor rookers
Holl. Maatschappij van Landbouw
afd. Texel.
7. Vermindering aantal leerkrachten aan
de o.l. school te de Cocksdorp en uer
leening ceruol ontslag aan de onder
wijzer P. Zeijlemaker.
Het gemiddeld aantal leerlingen, dat over
het loopende jaar deze school bezoekt, bedraagt
slechts plm. 95, een aantal waarvoor het Rijk
met ingang van 1 Januari a.s. de jaarwedden
van 3 leerkrachten vergoed, zoodat de jaar
wedde van de vierde leerkracht thans nog
aan de school verbonden voor rekening der
gemeente komt. Dit zou naar het oordeel van
B en W met het oog op de bijzondere scholen,
die dan ook hun recht op een extra leerkracht
opeischen, een te groot offer vragen. Daarom
stellen zij voor te bepalen, dat met ingang van
1 Jan. a.s. aan bedoelde school 3 leerkrachten
verbonden zullen zijn en de heer P. Zeylemakér
met ingang van die datum eervol ontslag te
geven wegens opheffing zijner betrekking. Zij
hebben hun keus juist op de heer Zeylcmaker
laten vallen, daar deze er geen bezwaar tegen
heeft op wachtgeld te worden gesteld. De
eerste zes maanden maakt hij aanspraak op de
volle wedde en verder op wachtgeld, gelijk
staande met vol pensioen, terwijl voorde heer
Oele de bepalingen beduidend minder gunstig
zijn.
Het is jammer, zegt de voorzitter, een onder
wijzer als de heer Z., die goed aangeschreven
staat, ontslag te moeten verleenen. De wet
noch onze financicele toestand laten evenwel
toe te de Cocksdorp de vierde leerkracht te
handhaven. Wij zijn genoodzaakt u één onder
wijzer van die sckool voor eervol ontslag voor
te dragen. Later moet wellicht nogmaals een
leerkracht aan die school ontnomen worden.
Ik herhaal, dat het een pijnlijke geschiedenis
is, vooral daar het de heer Z. betreft, die reeds
plm. 45 jaar aan die school werkzaam is.
De heer de Graaf brengt hulde aan de heer
Z. voor hetgeen hij voor Texel heeft gepres
teerd. Ik geloof niet, zoo vervolgt spreker,
dat ooit een onderwijzer zoolang aan een onzer
scholen verbonden was, en zooveel sympathie
en achting genoot als hij. Van harte zij hem
de rust gegund, welke hem weldra wordt ge
geven. Verder besluit spreker: Ik ben er zeker
van, dat hij het eermetaal, en de lof, hem toe
gezwaaid, verdient.
De voorzitter merkt op, dat de heer Zcyle-
maker de heer de Graaf dankbaar zal zijn voor
deze woorden van erkentelijkheid.
De heer Stoepker sluit zich geheel bij de
woorden van de heer de Graaf aan. Tenslotte
brengt deze nog naar voren, dat de Raad met
zoo'n uiting van dankbaarheid jegens de heer
Z. geen precedent zal scheppen. Het geldt
hier een uitzondering.
8. Vermindering aantal leerkrachten aan
de school uoor M U.L.O en uerleening
eeruol ontslag aan de onderwijzer K.
uan der Ham.
De wet van 1G Februari '23 bepaalt, dat met
ingang van 1 Jan. a.s. aan de mulo bij een
leerlingenaantal van 41 op Rijkskosten drie
leerkrachten aan die school verbonden mogen
zijn. Waar gedurende dit jaar gemiddeld
slechts 31 leerlingen de school bezochten, zal
met ingang van 1 Jan. a.s. de jaarwedde van
een der leerkrachten voor rekening van de ge
meente komen. Momenteel tellen negende en
achtste leerjaar resp. 7 en 6 leerlingen, terwijl
het weinig waarschijnlijk geacht wordt, dat die
aantallen het volgende jaar grooter zullen zijn.
Zoowel de inspecteur van het L. O. als het
hoofd der school achten het aanhouden der
derde leerkracht onder deze omstandigheden
ongemotiveerd. Naar hun meening zal door
het opheffen van de betrekking der derde leer
kracht het onderwijs niet behoeven te worden
geschaad. B en W meenen aan het advies van
het hoofd bijzondere beteekenis te moeten
hechten, omdat hij zoo goed als uitsluitend het
onderwijs in het 8e en 9e leerjaar zal hebben
te geven en daarvoor dus de volle verant
woordelijkheid zal dragen en zij achten zich
niet verantwoord, wanneer zij voorstellen het
aantal leerkrachten te handhaven.
Wil het gemotiveerd zijn 3 onderwijzers aan
de school verbonden te hebben, dan zal ge
tracht moeten worden een grooter aantal leer
lingen te verkrijgen. Hiervoor is medewerking
van de diverse schoolhoofden onmisbaar. Ver
der moet in het oog worden gehouden, dat bij
daling van het aantal leerlingen beneden 31
het Rijk slechts de jaarwedde van 1 leerkracht
vergoed. Deze bepaling wordt evenwel eerst
toegepast, als zich na 1 Jan. a.s. vacatures
voordoen.
In verband met de bijakten kan de heer Brak,
die bovendien gehuwd is, voor de school beter
behouden blijven dan de heer v. d. Ham.
Het zal u duidelijk zijn, zoo leidt de voorzitter
de besprekingen in, dat hetgeen ik zooeven ten
aanzien van de heer Zeijlemaker opmerkte, voor
een groot gedeelte ook geldt ten opzichte van
de heer K. v.d. Ham. 't Is moeilijk een onder
wijzer, die geen reden tot klagen of ontevreden
heid geeft en zelfs geapprecieerd wordt, te
ontslaan. Dat is niet prettig. Niettegenstaande
getracht werd, t aantal leerlingen dat de Mulo
bezoekt, uit te breiden, kan niet worden aan
genomen, dat op 1 April a.s. 't leerlingenaantal
beduidend zal zijn gestegen. Bovendien laat de
wet geen ruimte.
De heer Pisart merkt op, dat op onderwijs
terrein, zoo eenigszins mogelijk, geen kosten
mogen worden ontzien, om goed onderwijs te
waarborgen. Vooral omdat de Mulo te den
Burg voor Texel de eenige inrichting voor
uitgebreid L.O. is, raadt hij haar met hand en
tand te verdedigen en de 3e leerkracht te hand
haven.
De voorzitter brengt de heer Pisart in her
innering, wat de heer Inspecteur en het hoofd
der Mulo in dezen adviseerden.
De heer D. C. Dros zou gaarne de ontslag-
verleening tot 1 April a.s. zien uitgesteld.
Onderwijl zou middels een speciale commissie
b.v. kunnen worden getracht de Mulo-bevolking
té doen toenemen. Misschien zou de gemeente
kunnen meehelpen door Mulo-leerlingen van
de buitendorpen kosteloos naar school te ver
voeren.
Voorz.: Ik zou mij met dat uitstellenkunnen ver
eenigen, ais die kwestie niet tot 1 April 1927
zou moeten worden verschoven, in zoo korte
tijd (van 3 mnd.) kan het leerlingenaantal niet
zoo'n vermeerdering ondergaan.
Als drie onderwijzers thans weinig leerlingen
onderricht geven, merkt de heer Drosop, komt
dit bijna met 't geven van privaatles overeen
en zal 't onderwijs zeker goed zijn. Dat moet
minder worden, wanneer we 1 leerkracht ont
slaan. Daarom zou ik het risqueeren en een
offer brengen in't belang van onze Mulo-school.
De heer Stoepker spreekt in de geest van de
vorige spreker.
De voorzitter wijst er dan met nadruk op,
dat bij besprekingen met de inspecteur en het
hoofd al die dingen reeds onder het oog zijn
gezien en zeker B en W niet met bovenaan-
geduid voorstel waren gekomen, als beide
heeren anders hadden geadviseerd. Thans hebben
zij ernstig en positief verklaard het langer aan
houden eener derde leerkracht overbodig te
achten.
De heer Keesom meent te moeten opvolgen,
wat van hooger hand geboden wordt, wat de
heer wethouder Keijser doet opmerken, dat hij
de boel ook wel voor eigen rekening kan nemen.
Ook de heer de Graaf kan zich volkomen ver
eenigen met het voorstel van B en W vooral
„daar het hoofd zoo goed als uitsluitend het
onderwijs in 8e en 9e leerjaar zal hebben te
geven en daarvoor dus de volle verantwoorde
lijkheid zal dragen." De heer Roeper is van
dezelfde gedachte en meent eveneens de raad
van deskundigen niet in de wind te mogen
slaan.
De heer Pisart zou de 3e leerkracht gaarne
tot 1 Jan. 1927 willen aanhouden. Ik loop hoog
met de Mulo, zoo besluit hij, en zal gaarne de
proef willen nemen. We worden er immers niet
armer van
Dat „niet armer worden" vindt de voorzitter
een rekbaar begrip. Iedere gulden, die nutteloos
wordt besteed, is verloren.
De heer Epe zal voor de opheffing stem
men, maar raadt, de derde leerkracht weer
terug te nemen, als mocht b ijken, dat
de zaak anders verkeerd loopt.
De heer -Dros protesteert.
De heer A. Boon ziet in do opheffing
geen gevaar, vooral niet, omdat deskundi
gen daarop aandringen. Mocht de zaak
echter spaak loopen, zoo besluit spreker,
dan zullen we voor verbetering moeten
stiijden.
Ik ben 't, met mijnheer Boon eens, zegt
de heer Roeper. We zouden de deskundi
gen immers in 't gezicht slaan, ja, ont-
eeren als we ons aan hun advies niet
stoorden. Waarom hun dan gevraagd
De voorzitter acht de zaak thans vol
doende besproken en vraagt, of er over de
opheffingskwestie stemming wordt ge-
wenscht, De heer Dros acht stemming
noodig.
Met de stemmen der heeren Dros, Pisart
en Stoepker tegen wordt dan besloten, dat
aan do Mulo kopklassen twi-e leerkrachten
verbonden zullen zijn terwijl bij acclamatie
de heer K. v.d. Ham eervol ontslag wordt
verleend wegens opheffing zijner betrekking.
Rondvraag.
De heer Vonk dringt nogmaals aan op
spoedige uitvoering van de wegomleg bij
Vierhuizen. Verbttering van de bijzonder
slechte toestand aldaar, aan B en W be
kend, is dringend noodig.
De zaak heeft, onze volle aandacht, is
't antwoord van de voorzitter. Spoedige
uitvoering kan tegemoet w orden gezien.
Op voorstel van de heer Pisart zal de
chef van 't G.E.B. worden verzocht iedere
avond door een lichtsein het einde der licht-
verstrekking te willen aankondigen. (De
beer J. Boon wil de stoomfluit even in
werking stellen. Jammer, dat die bij een
motor ontbreekt.) Op voorstel van de heer
D. t'. Dros zal overwogen worden op donkere
dagen 's morgens tot later dan acht uur
licht te verstrekken.
Sluiting.
Doos60-90cï.
bij Apoth.en Drogiste
„Texelsch Fanfare".
Directeur: de heer G. Smidt.
Vrijdagavond gaf „Texelsch Fanfare" in hotel
Texel een uitvoering, welke door een klein pu<-
bliek werd bijgewoond, maar overigens over't
algemeen geslaagd mag heeten. De heer en
mevr. Oort gaven door hun komst van hun be
langstelling blijk.
Behalve een paar marschen, ouvertures en
fantasieën vermeldde het programma een trio
voor viool, cello en piano en een cellosalo, ter
wijl bovendien ter afwisseling een tooneelstukje
op de planken zou worden gebracht.
Te ruim acht uur heet de voorzitter, de heer
J. Schrama de aanwezigen hartelijk welkom. Het
doet ons genoegen aldus spreker bij her
haling de burgerij en donateuis in't bizonder
onze erkentelijkheid te beluigen, wegens de
belangstelling jegens onze verteniging beloond
Gaarne grijpen we deze gelegenheid aan om
onze donateurs te bevoorrechten. Spr. besluit
met de beste wcnschen voor het welslagen van
deze avond waarop het corps inzet met „U' Hon-
neur", een marsch van Aug Eenhaers, die al
dadeüj< een goede indruk vestigt van „Texelsch
Fanfare" en van zijn direcleur in 't bijzonder.
Een nieuw nummertje, met stalen vlijt ingestu
deerd en knap ten gthoore gebracht. Op de
ouverture ,L& Bruyère" van M. J. H. Kcssels
eveneens pas in het repetoire opgenomen, wat
moeilijker door 't vaak vlugge tempo en wisse
ling in dynamiek, volgen „Myrtha" van F. Mour-
que en „La belle Alsaciènne", van Jos Kessels,
welke beide fantasieën (waarvan we de eerste
al eens eerder hier hoorden) door hun pittige,
leutige passages vooral een dankbaar applaus
verwerven.
De Feestouverture van L. Rügers, waarmede
het corps laatst op 't concours de eerste p ijs
behaalde, besluit 't eerste gedeelte van de avond
een flink uitgevoerd muziekwerk met een feestig
slot.
Na de pauze wordt een tooneelstukje opge
voerd, „De knecht van twee meesters' met vele
vermakelijke tooneeltjes, die meermalen de lach
spieren in beweging brengen. De opvoering
is over 't algemeen in goede handen, zoodat
het eenaktertje wel tot zijn recht komt. In het
bijzonder mej. M lenaar en de heeren N. Kor-
tenhoeve en N. de Jong geven goed spel en
zul'en in een onzer plaatselijke tooneelverecni-
gingen zeker een goed figuur maken. Een luid
applaus brengt na afloop de spelers dank.
Daarna worden we vergast op Boris Lenski's
„Serenade", trio voor viool, cello en piano, resp.
door de heeren G. en K. Smidt en Mej. Corry
Dros ten gehoore gebracht. De executanten
brengen het er knap af en veel bijval is hun
deel. „Among the Gold" (Silver Threads),
cello-solo, kan ons minder bekoren.
Verder volgen nog: „Huldigingsmarsch" van
S. Vlessing, een nieuw nummertje, dat nogal
hoog loopt en extra moeilijkheden te overwinnen
geeft, en „1' Esperance" fantasie van L. Dervaux
een van de minst gemakkelijke stukken van 't
programma, al meermalen gespeeld, maar steeds
weer aangenaam om te hooren.
Na M. J. H. Kessels' „Mosaïque" volgt de
slotmarsch, een combinatie van een paar popu
laire stukken (o,a dat van de Canadeesche neef),
waarop de voorzitter tegen half twaalf dank
brengt aan hen, die tot het slagen van deze
avond bijdroegen. In 't bijzonder aan de heet
en mevr. Oort voor hun tegenwoordigheid.
E n geanimeerd bal besluit de avond.
Zaterdagavond werd nogmaals een uitvoering
gegeven, waarbij een eivolle zaal de muzikanten
wachtte. Naar men ons meedeelt had zij ook
toen een goed een verloop en heeft het corps
aan de verwachtingen beantwoord. Voor de
slotmarsch had men een imitatie-ooievaar
geëngageerd, die onder 't spelen van „De stoute
ooievaar* over 't podium kuierde, voorzoover
de ruimte hem dat althans toeliet. Een druk
bal volgde.
In 't kort: Texelsch Fanfare heeft de burgerij
een paar gezellige avondjes bezorgd^ en daar
mee velen aan zich verplicht.
'tabletten
Maandagmorgen vergaderde onder voorzitter
schap van de heer H. W. Keesom in café den
Burg de afd. Texel van de Holl. Mij. van Land
bouw.
Nadat de voorzitter allen welkom heeft ge-
heeten en zijn spijt over de slechte opkomst heeft
geuit, worden de notulen der vorige vergade
ring voorgelezen en onveranderd goedgekeurd.
Van de ingekomen stukken noemen we die
van het Hoofdbestuur waarin de noodzakelijk
heid van goed landbouwonderwijs wordt be
toogd en de gelegenheid wordt geboden mid
dels het Hoofdbestuur in die behoefte te voor
zien. Daar echter op Texel ruimschoots ge
legenheid bestaat zich de noodige boekhoud
kundige kennis, voor een landbouwbedrijf ver-
eischt, eigen te maken, geeft dit voorstel geen
aanleiding tot nadere bespreking.
Verder stelt het Hoofdbestuur de afd. in
kennis met een rattenverdelgend praeparaat,
„Rattendood" genaamd, saamgesleld door de
Haagsche apotheker J. Blomberg. Dit middel
werd reeds met veel succes tegen raitenlast
aangewend, levert geen gevaar op voor mensch
en nuttige huisdieren, en wordt op verzoek
kostelojs aan de afdeelingsleden verstrekt.
Gegadigden gelieven zich tot de secretaris te
wenden.
Ook bevindt zich onder dc ingekomen stuk
ken een alschiift van het adres, door het
Hoofdbestuur aan de Tweede Kamer gericht,
waarin het zijn ingenomenheid betuigt met
haar besluit reeds tijdens de afsluiting der
Zuiderzee de drooglegging der N.W. polder ter
hand te nemen. In dat geval toch zal men
spoediger financieel voordeel van die werk
zaamheden mogen verwachten.
Op voorstel en door bemiddeling van het
Hoofdbestuur zal van Mrt.-Sept 1926 een 20-tal
Nederlandsche boerenzoons naar Zwitserland
kunnen worden uitgezonden, opdat zij daar
onder goede leiding grondig met het boeren
bedrijf kennis zullen maken. Tevens zal met
hetzelfde doel een 20-tal Zwitsers in ons land
tijdelijk op divese boerdeiijen worden ge
plaatst. Zij, die voor uitzending in aanmerking
wenschen te komen, kunnen nadere inlichtingen
inwinnen bij de afdeclingssecretaris, die gaarne
o a. de voorwaarden zal noemen, waaraan zij
hebben te voldoen.
Tenslotte is ingekomen een circulaire van
de afd. Eierlaud met het verzoek, in samen
werking met deze aldeeling Dr. Remmelts uit
te noodigen te den Burg een filmavond en een
lezing over „Leverboiziekte" te geven De
afd. Eierland kan dat alleen niet bekostigen
(f 40 voor de spreker, plm. f 20 reis- en ver
blijfkosten en plin. f 40 voor zaalhuur en bios
coopapparaat). Met algemeene stemmen wordt
besloten deze zaak met de afdeeling te bespre
ken. Vermoedelijk zal de lezing eind Januari
plaats vinden, en van de bezoekers builen de
afdeeling staande, entree geheven worden.
Tevens wordt besloten, de heer Huisman,
algemeen-secretaris, uit te noodigen, opdat hij,
overeenkomstig zijn wensch, met bestuur en
leden zal kunnen kennismaken.
Bij de be:preking der contributie 1926, (vol
gend punt) wordt deze met algemeene stem
men op f 4,50 bepaald.
Volgt: bestuursverkiez;ng. Op voorstel van
de voorzifter, wordt de heer R A. Keijser, die
wegens ongesteldheid afwezig is, bij acclamatie
herbenoemd, terwijl verder na tweemaal her
stemmen de heer C. Dijt voor een bestuurs
functie wordt aangewezen. C~>e heer C. Dijt
verwierf 7, de heer M. Zuidewind 6 stemmen).
De rondvraag levert niets bijzonders op,
waarop de heer Keesom, met een terugblik op
het jaar, dat bijna weer geheel achter ons ligt,
de vergadering sh it.
't Jaar loopt ten einde, zoo ongeveer spreekt
de heer Keesom, en weldra ligt 1925 achter
ons, cfaV als een goed jaar voor Texel in or,ze
herinnering zal blijven. De prijzen, voor scha
pen en lammeren besteed, waren hoog. Het
was echter een druk jaar, door de tentoon
stelling, die schitterend geslaagd mag heeten
en bovendien met een batig saldo sloot. Texel
heeft gelegenheid gehad om ie laten zien wat
het kan voortbrengen en heeft haar weten te
benutten. Dankbaar en tevreden mogen we
zijn en met nieuwe moed zullen we het nieuwe
jaar ingaan. Wel zijn er donkere wolken
komen opzetten, maar laat ons hopen, dat die
voorbij zullen drijven. Het staai er op het
oogenblik niet zoo best voor. De prijzen van
vee zijn soms lager dan vóór de oorlog. Ik
sluit daarom met de beste wcnschen deze
bijeenkomst.
Voorkom brandgevaar bij uw Kerstboom.
Plaats er een emmer water bij, om een begin
van brand terstond te kunnen blusscben.
Vandaag een schram, morgen bloedver
giftiging, indien gij niet elke wond doel
treffend voorzorgt.
Tracht nooit een uitgedoofde kachel weer
met een scheut petroleum te doen opleven.
Pas op voor ontploffing.
Waar een last worut opgeh-schen, past
het zeer bedacht te wezen. Wil dus met
uw lichaam wijken, daar de lus licht kan
bezwijken.
Het Veiligheidsmuseum, Amsterdam.
Dienstplicht.
Bekendmaking van uitspraken inzake
vrijstelling.
De Burgemeester van Texel brengt teralge-
meene kennis, dat de Minister v.:n Ooilog, bij
beschikking van 15 Dec. 1925, Vile Afd. No.
201 V, aan N. K. Vermeulen, ingeschrevene
voor de lichting 1926 uit deze gemeente met
ingang van 1 Februari 1926, voor een jaar viij-
stefling van den dienstplicht is verleend, wegens
kostwinnerschap.
Tegen deze uitspraak kan binnen IC dagen
na den dag dezer bekendmaking in beroep wor
den gekomen door
a. den ingeschrevene, wien de uitspraak geldt,
of diens wettigen vertegenwoordiger;
b. door elk der overige voor deze gemeente
voor dezelfde lichting ingeschreven personen of
diens wettigen vertegenwoordiger.
Het verzoekschrift daartoe aan de Koningin
te richten, moet met redenen zijn omkleed en
worden ingediend bij den Burgemeester ter
Secretarie dezer gemeente. De Burgemeester
zorgt voor de doorzending van het verzoek
schrift.
Voor zoover betreft uitspraken, door Gede
puteerde Staten gedaan, kan bovendien de Com
missaris der Koningin binnen denzelfden termijn
in beroep komen.
Texel, 19 December 1925.
De Burgemeester van Texel,
W. B. OORT.
Openstelling bureau van den Burgerlijken
Stand gedurende de Kerstdagen.
Burgemeester en Wethouders van Texel bren
gen ter openbare kennis, dat ingevolge de be
trokken veroidening, het bureau van den Bur
gerlijken Stand op de beide Kerstdagen geopend
zal zijn des voormiddags van 8,30 tot 9.30uur,
doch alleen da", indien op den onmiddellijk
voorafgaanden dag door of vanwege belangheb
benden de wensch daartoe aan den betrokken
ambtenaar van den burgerlijken standschriftelijk
of mondeling wordt ter kennis gebracht en
daarbij wordt aangetoond, dat de werkzaamheid
niet tot den eerstvolgenden werkdag kan wor
den uitgesteld.
Texel, 19 December 1925.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
W. B. OORT.
De Secretaris JONKER.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactiej
Kerstavond.
't Was avond. De knaap kwam haast weenende
thuis,
Van wrevel en kou in de leden
De sneeuwjacht die dag toch w..s hem tot 'n kruis
Een vloek was hem bijna ontgleden.
Hij had heel dien dag toch naar arbeid getracht,
Doch smartvol en hoop'loos op d'uitkomst
gewacht.
Zijn moeder, een weduw', vertroostte hem zacht;
Hoor, sprak ze, mijn zoon, voor de armen
Is Kerslfeest geen weeide, geen avond vol pracht
Wees stil, licht brengt Godes erbarmen
Verlichting, Vertroosting, voor 't huur,voile hart;
Wees stil met uw wrevel; iicht vlied! nog cie
smart.