399,e Jaargang
No 4012
Woensdag 28 April 1926
Rechtsvragen.
Van week tot week
cTCaagsche JSrief
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE: N.V. v/H LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°.652 POSTBUS: N°. 11
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 et. per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
I
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere regel meer: 10 ct.
Dozelfdo advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal berekend.
Bij abonnement lagero regelprijs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
Rechtskundige vragen, door een abonné
onderteekend en onder 't motto „Recht"
aan ons bureau (Parkstraat) ingezonden,
worden door onze rechtskundige mede
werkers kosteloos beantwoord.
Koopen op afbetaling.
Het zgD. afbetalingssysteem is in zijn
algemeenheid als 'n misstand te beschouwen.
Sedert jaren is het de gewoonte van vele
winkeliers om hun clientèle „gemakkelijke
betalingscondities aan te bieden" zooals de
geijkte term luidt. Er zijn zelfs in vele
steden (in den Haag zijn er opmerkelijk
veel) zaken, di6 enkel goederen op afbe
taling leveren, waardoor menig burger
financieel ten gronde is gegaan, omdat,
nadat een aantal termijnen is afbetaald, er
een oogenblik is gekomen, waarop hij niet
aan zijn verplichtingen kon blijven voldoen.
Men kan alle denkbare goederen tegen
woordig op afbetaling verkrijgen. Niet alleen
kleeren, meubelen en dergelijke, maar ook
stofzuigers en zelfs auto's. Vooral voor een
weeldeartikel moest het afbetalingssysteem
niet bestaan.
Want wat i^ de ellende van het afbeta
lingssysteem Men verbindt zich om in
bijv. 12 termijnen de som van f 600 te be
talen, te voldoen per maand, per 2 maanden
of nog ander tijdvak, iederen keer f 50,
Gesteld, dat hij die zulk een contractsluit,
reeds 11 termijnen betaald heeft, doch bij
het verschijnen van den twaalfden termijn
door ziekte of iets dergelijks niet in staat
is zijn laatste vijftig gulden te voldoen. JDan
wordt zonder vorm van proces het gekochte
goed teruggehaald door de firma, die het
„op afbetaling" verkocht heeft, en de onge
lukkige, die reeds 11 termijnen had afbetaald
is èn het op afbetaling gekochte goel èn
(dit is wel het ergste) zijn f550 kwijt. In
het contract staat n.l. dat, zoolang niet het
geheele overeengekomen bedrag is afbetaald
het op deze wijze verkregen goed het eigen
dom van den verkooper blijft.
Deze laatste heeft dan nog kans, dat hij,
door het op deze manier teruggekregen goed
tweedehands te verkoopen, er weer 200
gulden voor maakt en dus nog 150 gulden
meer verdient. Waarmede wij maar willen
zeggen, dat het risico voor den verkooper
lang zoo groot niet is, als voor den kooper
want deze heeft 550 gld. betaald en er niets
voor gekregen, behalve dan het gebruik
van het artikel gedurende den afbetalings-
tijd. Men spreekt dan ook bij dit systeem
terminologisch juister van „huurkoop". Bij
den juridiek zuiveren verkoop op afbetaling
wordt het goed direct eigendom van den
kooper en wordt bij wanbetaling steeds het
geheele resteerende bedrag onmiddellijk
invorderbaar.
Met dit voorbeeld hebben we een der
ergste gevallen belicht. Men houde echter
wel in het oog, dat in den tegdbwoordigen
tijd in zeer vele gezinnen de huisvrouw
's nachts niet kan slapen omdat zij zich
de weelde heeft veroorloofd bv. een stof
zuiger op afbetaling te koopen. De ver
diensten van haar echtgenoot waren op het
oogenblik van het afsluiten van 'tcontract
zoo, dat, wanneer zij bet heel zuinig aan
legde het contractueel vastgestelde bedrag
er juist afkon. Maar na korten tijd, door
malaise of andere oorzaak, gingen die ver
diensten grootendeels verloren, en bleef er
juist zooveel geld te verdeelen, dat de huis
huur op tijd kon worden voldaan en men
het noodigste te eten had. Maar op den
vastgestelden tijd komt de verkooper van
den stofzuiger en, er is geen geld en du3
moet het eens zoo vurig begeerde terug
geven worden en het zuinig oversgepaarde
geld ziet men niet meer terug. Het ideaal
om ook een dergelijk toestel te bezitten,
soms enkel omdat buurvrouw er ook een
heeft, is in rook vervlogen en het mot
moeite verdiende geld is voor altijd weg.
Deze zorg takelt menige vrouw, die het toch
dikwijls zoo goed meent, geheel af, en maakt
van haar iemand, wier zenuwen tot het
uiterste zijn gespannen. Het e -ns zoo mooie
huiselijke geluk is uit het gezin verdwenen.
En de oorza-,k is dan te v n .en m het
funeste afbetanngssystiem.
Dezer dagen kwam ons een advertentie
in een der Haagsche dagbladen onder het
oog, waarin een onzer grootste juweliers
firma's, met filialen in verschillende andere
steden van het land, beter gesitueerden en
menschen met vaste dienstbetrekking in
de gelegenheid stelde, Nederlandsch ge
waarborgd tafelzilver op gemakkelijke be-
talingsconditie's te koopen. „Door dit sy
steem" zoo luidde de advertentie, „in na
volging van het gebruikelijke in Amerika,
is de aankoop van waardeloos imitatie
zilver geheel overbodig".
Dus onder het mom van de raadgeving
geen imitatie-zilver te koopen stellen groote
firma's zich tegenwoordig op het standpunt,
dat men echt zilver maar op afbetaling
moet koopen. Dat daardoor weer vele ge
zinnen in zeer moeilijke omstandigheden
kunnen geraken, doet niet ter zake. Zij
bereiken met een dergelijk m. i. afkeurens
waardig systeem dat de najjver tusscben de
verschillende gezinnen, die het door hun
maatschappelijke positie, de een meer, de
ander minder goed hebben, nog grooter
wordt en dat de rust die eens in het vredige
gezin heeft geheerscht, geheel verdwijnt.
We troffen dezer dagen in de dagbladen
een bericht aan, waarin werd gemeld, dat
de vereeniging van Nederlandsche beel
dende Kunstenaren met algemeene stem
men besloten heeft, de werken van de leden
voortaan ook in huurkoop door het publiek
te laten aanschaffen! Vele menschen wor
den tegenwoordig teruggehouden van het
koopen van kunstwerken door de hooge
prijzen. Door de gelegenheid door de kun
stenaars zelf gegeven, open 11 stellen wer
ken in huurkoop te laten koopen, zal zeer
zeker meer kunstwerk worden verkocht,
maar met dezelfde kansen op teleurstelling
als bij de meer prozaïsche stofzuiger.
Tot hiertoe wezen we alleen op de be
zwaren van het afbetalingssysteem, terwijl
er toch ook enkele voordeelen aan verbon
den zijn.
Iemand, bijv. die door hard werken het
zoover gebracht heeft, dat hij een zaak voor
zich zelf kan beginnen, heeft een auto
noodig, doch kan zulk een som ineens niet
betalen Voor zoo iemand is het afbetalings
systeem wel goed, omdat hier het bedrag
der wekelijksche of maandelijksche afbe
talingals exploitatiekoster verantwoord kan
worden. Maar voor elk ander geval is het
afbetalingssysteem een kwaad, dat, hoe
eerder hoe liever, uitgeroeid moest kunnen
worden.
H. A. GENAAR.
17—24 April.
Ons ministerie van Oorlog.
Het ambt van minister van oorlog is in
de laatste jaren steeds wel het miusi-aat-
zename van alle ministersambteo geweest
Herhaaldelijk hadden de Kabinetten moei
lijkheden met of door hun minister van
oorlog, voornamelijk een gevolg van het
feit, dat men met het militaire vraagstuk
geen weg weet. Eo nog nauwelijks is het
Kabinet-de Geer aan boord van de reget-
riDgsscbuit van wal gestoken of de minis
ter van oorlog ad irt. marine, prof vaa
R yen, laat zich weer aan wal zetten eD
wenscht niet verder mee te varen
De ontslagname van minister van Royen
kwam wel be6l onverwacht. Er was vooraf
niets vernomen van eemge moeilijkhtid in
den boezem van bet Kabinet en tusscbeD
de Kamer en den minster was er Diets
voorgevallen.
Ia het oifioieele commurdqué vond men
slechts een vage aanduiding vau de reden
var het beengaan van prof van Rcysn.
Dia zou bestaan in „beswaren" gerezen ter
vake van da voor bei t iding van e> n depar
tement van Landsverdediging*. Men betf
prof. van Roy-m gevraagd, wat er eigenlijk
is v jorgevaütn, maar bij weigerde zich ui-
te laten en ve wtes de vragers naar deo
minister-president, die het, oogenblik ow te
spreken, voordat d3 Kamer da büzonder-
hed ;a uad vernemen, i og niet gekomen
achtte. Zot-dat er rie e anders overbleef
dan af te wachten en zich aau veronder
stel u i-'i <•- wag., n.
M n w et, dat aL eru der puu-en vaü
het regeoriDgsprogram dest(jds in uitzicht
is gesteld: „sammvoeging van de depar
tementen vaa oorlog en marine, tot Pén
departement van landsverdediging". Prof.
van Royen was daarvan natuurlijk voor
stander en de veronderstelling ligt dus
voor de hand, dat hij heengegaan is, omdat
b(j geen kans beeft gezien dit program
punt te verwezenlijken. Mogelijk, dat mi
nister de Geer aan de Volksvertegenwoor
diging omtrent deze aangelegenheid wel
spoedig klare wijn zal schenken.
Intusschen trekt het wel sterk de aan
dacht dat tot opvolger van prof. van Royen
benoemd is de heer Lambooy, die in het
Kabinet Colijn als minister van oorlog zit
ting had en die in verband met de Vaticaan-
kwestio tegelijk met zjjn andere katholieke
ambtgenooteD, ontslag Dam. Dit geeft in
de pers tot heel wat commoDtareD aanlei
ding, waarover wu hier echter niet in bijzon
derheden kunnen treden.
EngelandDe Strijd om het Bestaan.
Da groote internationale vraagstukken
?ijo op het oogenblik weer wat op den
achtergrond getreden, maar geen enkele
regeering kan nog aan vacantie denken.
Zoo beeft Eigeland thans weer eons de
moeilijkheden in zijn mijnindustrie, welke
van zeer ornstigen aard z^d geworden.
Btldwin heeft daarop de rol van bemid
delaar weer opgenomen en naar luid der
berichten zoekt bi) thans de oplossiDg met
behulp vau een regeerii gsleening. De regee-
riDgssubsidie zal op 1 Mei btliopeo, maar
de regeeriog zal nu een leenmg op laDgen
termijn verstrekken aan de mljniodustrie
onder voorwaarde o.a. dat de door de steec-
kotencommissie voorgestelde reorganisatie
dan zal worden doorgevoerd en de niet meer
economisch te exploiteeren mjjueD gesloten
zullen worden. Da regeermg zal 1/s deel
van de rente garande6ien. terwijl de mijn
eigenaren en de mijnwerkers ook ieder Vs
deel zullen bijdragen. De besprekingen over
dit nieuwe voorstel zijn op het oogenblik
dat w(j dit schrijven Dog niet gtöndigd.
Oorlogsschulden.
In Frankrijk is nog altijd de fioaecleele
kwestie aan de orde. Htt aannemen vaD
de begrooting door den Senaat heeft de franc
wat in de Doogte doen gaan maar men is
nog lang niet waar men wezen moet. Als
de Kamer nu Dog haar fi»t aan de begroe
ting, n geeft is het evenwicht wel hersteld
maar nu komt nog de regeling der schulden
Iotusscben zijn de onderhandelingen inde
laatste dagen met kracht voortgezet en
hoopt men te Par|js, dat eerstdaags een
overeensitrnmiDg bereikt zal worden. De
moeilijkheid dat Frankrijk geen bttaliDg
wil garandeeren, indien Duitscbiand niet
aan z'jn verplichtingen ingevolge bet
Dawespl m mocht voldoen, schijnt te zulleD
worden ot.dervaDgen door de toezegging
der Amerikaanecbe ïegeering, dat steeds
rekening zal worden gehouden met Frank-
rijks fi 3Dcieela draagkracht.
Te Waehmgton wil men dus blijkbaar
rekeniDg houden mst de omstacdighoden.
Ten opsicbie van I'al heeft men dal trou
wens ook gedaan. Met. Italië is de zaak nu
m diebte »aten De Amerikaanecbe Smaat
toch hetft Donderdag mi 154 tegen 34 3tem
men de met Itsl getroff-m regeling goed
gekeurd. Zonder strijd ging dit echter niet
wat ook voldoende door de stemmenver
houding wordt gedemor streerd. Vooral
kreeg Mussolini daarbij barde noten te kra
ken. Een der oppositieleden, senator Roed,
ging fel te keer tegen den Italiaanechen
dictator, dien hy met Nero op één iijo
stelde. Hij wilde dan ook „de arme Dali-
aanecbe belasticgbetalerB* ook niet laten
bloeden voor de imperialistische droomen
vaD deo Italiaacscb6n dictator. Wat niet
wegneemt, dat de meerderheid van den
S naat toch de regeling heeft goedgekeurd.
Het verdrag Duitschland-Sovjet ftusland
Ia Duitscbiand waren twee zak n van
belang aan de orde in de laa's'e dageD
Als eerste Doemen we de onderhaodeliDgen
met Sovjet Rusland, waarover ie de buiter.-
laodscbe pers reeds zooveel is te doe» te-
wees Die onderhandelingen bebbeu thans
hun beslag gekregen en da publicatie van
het tot stand gekomen verdrag zal ale4^z
reg .is in diuk verschijnen, waarscnyu'ljk
reeds hebben plaats gehad. Ic de kom-.üdt
dagen zal het onderwerp dus zeer zeker
opnieuw aan de orde zijn.
De strijd in China.
Id China rustten de wapens in de laatete
dagen. Er kwam vandaar weinig nieuws
van belang Woe-pei-foe en Tsjang-tso lin
zjjn thans heer en meester van Peking. De
vraag is nu maar, of zij het nu verder eens
zullen blijven. Zooals men weet liepen er
in den laatsten tijd herhaaldelijk geruchten
over een gespannen verhouding tusscben
beide vechtjassen. Vooreerst hebben z(j
echter nog een gemeeDSohappelijk doel,nl.
den strijd tegen het bolsjewisme dat zij
gezworen hebben te zullen uitroeien.
Het Witte Kruis.
Geringe belangstelling Legaat-
Moiijn Aanschaffing Ziekenauto
binnen korte tijd
Vrijdagavond l.i. belegde hot bestuur van
de Texelsche atdeeling van hot Witte Kruis
in hotel „de Zwaan" een algemeene leden
vergadering, welke door nauwelijks een
dozijn personen werd bezocht.
Nadat de heer dr. Boswijk, voorzitter, de
aanwezigen recht welkom heette en de heer
Wierenga, secretaris, de notulen der vorige
vergadering ias welke onveranderd wer
den vastgesteld volgt voorlezing van
het jaarverslag over 1925, waaraan we het
volgende ontleenen
Bedroeg het aantal leden per 31 Dec. 1924
1286, met een contributie van f1740.10, op
31 Dec. 1925 was het ledental 1292 mot
een contributie van f 1788,95. Aan vrij
willige giften werd f 143 ontvangen, terwijl
hetEmmabloempje f87,11 opbracht. Onder
houd en uitbreiding van het Witte-Kruis
gebouw vroegen in totaal f1117,82. Boven
dien werd de op het gebouw rustende hypo
theek afgelost (f500.) Aan de Wykverpl.
werd f 100 subsidie verleend, te Oudeschild
werd een brancard geplaatst. Door deze
extra uitgaven staan de financiën er minder
rooskleurig voor. Met inbegrip van het
kassaldo op 1 Januari 1925 ad f1756 626
bedroegen de ontvaugsten over 1925
f3894,566 en de uitgaven f3381 82, zoodat
op 1 Januari 1926 in kas was f 5Ü2,746, dat
is dus f 1200 minder dan in het vooraf
gaande jaar.
De balans geeft een zuiver bezit aan van
f6212,746, terwijl de verlies-en winstreke
ning, na behoorlijke afschrijving, een netto
winst laat van 1612.
Verder vernemen we, dat wylen Mevr.
Grietje Roeper, gehuwd geweest met do
heer MolyD, aan de N. Holl. Ver bet Witte
Kruis, ten behoeve van de afd. Texel f 1000.
heeft gelegateerd. Volgens testamentaire
beschikkiog is deze f1000 betaalbaar twee
maanden na het overlijden vaD haar echt
genoot. Deze is echter bereid onmiddellijk
dit bedrag uit te ksereD, op voorwaarde,
dat hem van die f1000 levenslang 4»/a °/0
rente 's jaars wordt uitgekeerd. Dit aanbod
is door het bestuur geaccepteerd. Doordat
bedoeld bedrag niet rechtstreeks aan afd.
Texel is vermaakt gaat deze kwestie ook
het Hoofdbestuur aao. Dit eischt van de
algemeene vergadering, alvorens totuitbe
taling van bet legaat wordt besloten, eon
garantie voor de jaarlyksche uitbetaling van
genoemde 41/» pCt. reüte.
Dr. v. d. Vegt trok zich Maart 1926 uit
het bestuur terug. Daar het bestuur ver
moedt, dat zijn hooge leeftijd hem daaitoe
heeft genoopt, heeft het zich bij ziln besluit
neergelegd, maar oiet nagelaten bem schrif
telijk namens de vereenigiDg zijn groote
dank te betuigen voor alles wat hij voor
het Wiite Kruis in het algemeen en voor
de Texelsche afdeeling in het bijzonder
heeft gedaan Tevens deelde het bestuur
Dr. v. d. Vegt mede, dat het aanschaffen
van een ziekenauto, zijn initiatiefvoorstel,
nog slechts ceo kwestie van zeer korte tijd
is en de voorbereiding reeds ver is gevór
derd
Uw vergadering is ongetwijfeld ver beu al
aldus het verslag, dit te vernemen. Leden
en andere belangstellenden kunnen ook oi o
beter hun vreugde uiten dan door een groote
of kleine gift het Ziekenauto fonds itv i-
sterken. De laatste loodjes wegen 't zwaarj