WOUDA'S
MEEL
f 3 Mei a.s.
Leidsche Kaas
ADVERTENTIEN
f Heden den Isten Mei
Deurwaarder C. G. GUDE
Verkrijgbaar
goed onderhouden meubilaire
goederen
leden van de Raad A. Boon, D. C. Dros, Epe,
de Graaf, Keijzer, Pisart en Vonk ;en de heeren
Smit Kleine en Boom, resp. directeur en hoofd-
ineenieur van het P.E.N.
Te ruim acht uur vraagt de heer D. C. Dros
een oogenblik de aandacht en spreekt dan als
volgt
Tot mijn spijt kan deze vergadering niet
doorgaan. De aanleiding daartoe is een
misverstand tusschen B en W en het Bureau
v. d. Hegge Zijnen te elfder ure is deze zaak
echter in het reine gebracht, zoodat voorloopig
de actie stopgezet wordt. Het misverstand
blijkt uit het volgende door ons ontvangen
schrijven.
Spreker doet daarop voorlezing van bedoelde
brief, die we hier in zijn geheel afdrukken. (Ter
voorkoming van m'sverstand voegen we hier
aan toe, dat deze r.iet aan de heer D, C Dros
was gericht).
„In beleefd a twoord op Uw schrijven van
26 dezer (April) s* ijt het mij U te moeten
mededeelen, dat ik op het oogenblik niet mag
voldoen aan de uitm odiging, vervat in uw
bovenvermeld schrijven (hetwelk wij niet ver-
n.ogen te publiceeren. Red.)
„Woensdagavond vervoegde zich te mijnen
kantore de heer Keijscr, Wethouder uwer Ge
meente, welke heer eenige inlichtingen vroeg,
waaruit bleek, dat B en W van Texel verkeerd
waren ingelicht. Deze nvsverstanden zijn thans
toegelicht.
„Op het oogenblik staat de zaak zoo, dat ik
meen in staat te zijn, een plan te maken voor
de electrificatie van geheel Texel onder alle
waarborgen van soliditeit en met ruime reserve,
waarbij de kosten niet hooger zullen zijn dan
f 250,0C0 alles inbegrepen Een rendabel bedrijf
zal dan mogelijk zijn bij een stroomprijs voor
licht van 35 cents per K.W.U. Ik laat nu aan
B en W van Texel, resp. aan de Raad der
Gemeente over om dit plan al dan niet aan te
vragen. Ik wil niemand iets opdringen en
wanneer men meent beter af te zijn met een
plan van f 350,000, dan ben ik bereid mij
daarbij neer te leggen. Ik merk echter op, dat
in mijn plan NIETS (het bureau onderstreept)
is vergeten en het m.i. ook GEEN minder
waardig plan is. Ik zou dit aai» de beoordee
ling van ONPARTIJDIGE deskundigen willen
overlaten.
„Waar de heer Keijser mij in uitzicht stelde,
dat de Burgemeester mij thans op mijne brieven
zou antwoorden, hetgeen tot hiertoe door een
misverstand was verzuimd, meen ik, beleefd
heidshalve eerst het antwoord van het Ge
meentebestuur te moeten afwachten, alvorens
in het publiek mijne meeningen uiteen te zetten.
Het spijt mij zeer dat ik u op het oogenblik
moet teleurstellen. Ik verzoek u echter in uw
kwaliteit als Raadslid er nota van te willen
nemen, dat er niets in ons plan is vergeten en
dat wij meenden in het belang van Texel te
handelen door ons plan aan te bieden. Wij
laten het aan de Raad uwer Gemeente over
om te oordeelen of ons aanbod al dan niet
overweging verdient en wij zullen ons bij uw
besluit in ieder geval neerleggen.
Hoogachtend,
Technisch Advies-Bureau en Laboratorium
B. A J. v. d Hegge Zijnen,
(w.g.) A. J. DIJKER."
Nu de spreker van hedenavond mankeert,
aldus neemt de heer Burgemeester het woord,
komt het ons nuttig voor buiten het Bureau
v d. Hegge Zijnen om beschouwingen te
wijden aan de electr ificalie. De heer Smit-Kleine
directeur van het P E.N. wil wel zoo vriendelijk
zijn, eenige toelichting te gevten.
Wanneer deze heer daarop het woord verkrijgt
vernemen we zoo ongeveer het volgende:
Ik had niet gedacht, zoo vangt spreker aan,
dat meneer de Haan [d.i. de U rechtsche inge
nieur, die B en W meermalen sprak van het
voordeelieer electrificatieplan Red de treurige
moed zou hebben per advertentie in deTexelsche
pers een vergadering aan te kondigen, waarin
door Ir. Dijker zou worden gesproken „betref
fende misleidende cijfers P E N." Dat dc meneer
die zulk een advertentie plaatste, hier niet aan
wezig is, gaat inijn begrip te boven. Kan een
dergelijke advertentie geplaatst worden Ik heb
met mijn rechtskundig adviseur de kwestie, of
hier geen aanklacht bij de Officier van Justiiie
moet worden ingediend, ernstig overwogen.
Ik ben uw technisch-adviseur en ste de in
coöperatie met B en W en leden van de raad
een plan samen, waarbij van zeer bepaalde
gegevens werd uitgegaan. Een bepaald gebied
van Texel zal worden geëlectrificeerd, welk
gede. Ite op kaarten nauwkeurig is aangeduid.
We gingen daarbij uit van de veronderstelling,
dat polders, die tot elcctrische bemaling besloten
zich aan het net zullen aansluiten, in verband
waarmede de centrale ook dan aan de behoefte
moet kunnen voorzien. Deze wordt daartoe
z o 'anig ingericht, dat zij gemakkelijk en met
weinig kosten uitbreiding zal kunnen onder
gaan.
N i ontving ik vai B en W een schrijven,
waaruit bleek, dat door de heer R. P. Keijser
van het Bureau v.d. Hegge Zijnen bericht was
ontvangen, houdende dat dit instituut een
electiificatieplan voor heel Texel zou kunnen
ontwerpe', waarbij de tolaalkosten van uitvoe
ring f z7 ,000 zouden bedragen (P.E N. f 350,000)
Toen ik de gespecifiseerde begrooting las viel
ik, als technicus, van alle trappen van mijn
huis. Want wat las ik?
Kosten H.S. kabel plm. 30 K M. f 100,000
L.S. 20 f 60,000"
Dit is wel bijzonder weinigzeggend. Wat
toch zal de kabeldoorsnee zijn?
.Kosten 6 complete transformatorenstations
f 15000."
Zullen zij zijn van 100, 200, enz. PK. 't Is
maar in de ijle lucht gegrepen.
„1000 huisaansluitingen f 25000."
Deze post wordt niet nader gespecificeerd.
Dat doet het P.E.N. wel en dit leveit boven
dien gratis lichtpunten, contract, enz. in huis.
Dan staat er nog: Bouw en inrichtingeener
complete centrale f 75000. Dit moet ook Ben W
zijn opgevallenzonder nadere aanduiding
zegt ook dit bedrag niets.
In totaal koint het Bureau dan tot f 275C00,
maar het voelt zich vrij zeker, zoo lees ik
verder, dat het heele plan voor f 250,000 zal
worden aangenomen. Het komt zoo tot een
stroomprijs van 35 ct. per K.W.U. Kon bij
behoorlijke electrificatie zulk een prijs worden
bepaald, ik zou de eerste zijn om te zeggen
Doe dat I want geen een gemeente in N.-Holl
is daartoe in staat.
Ik ontving onlangs van B en Ween schrijven
waaruit ik vernam, dat de Raad ten volle met
het plan-Smit Kleine accoord ging, maar tevens
mij opdroeg, mij met het bureau v. d. Hegge
Zijnen in verbinding te stellen. Vergezeld van
mijn rechtskundig adviseur en de heer Boom
hoofdingenieur van het P.E N., begaf ik mij
daarop naar Utrecht, naar het Burean v. d
Hegge Zijnen om nadere inlichtingen, ik kreeg
evenwel len antwoord: Van ons plan vertellen
we u nuts, dat houden we geheim. Wel willen
we op uitnoodiging van B en W aan hen ons
plan ontvouwen. Ik zond toen een briefje aan
het Gemeentebestuur, waarin ik meldde, dat het
Bureau weigerachtig was zich over zijn plan
uit te laten. Zulk een briefje acht ik een slag
in het aangezicht van ieder adviesbureau
Weet verder: het Bureau v.d. Hegge Zijnen
is een adviesbureau, geen aannemersbureau
Wanneer het een plan ontwerpt, dat naar
raming f 250,1,00 van uitvoering kost, hebben
we geen zekerheid, dat het voor dat bedrag
gereed komt. Doch in ieder geval is toch te
vergen, dat die slappe kerels hier aanwezig
zouden zijn. Ik had ze gelust, ben er te Am
sterdam expres voor uit een vergadering ge
loopen en heb 80 K.M. gereisd om op Texel
te komen.
De heer R. P. Keijser: De heer De Haan is
hier.
De heer Smit Kleine vervolgt:
Na 14 jaren van voorbereiding besloot de
Raad onlangs tot electrificatie van heel Ttxel
doch wat heeft een actie van dit allooi ten
gevolge? Dit, dat het werk stagneert, wordt
geëntraveerd. We moeten spoedig tot technisch
volmaakte electrificatie van Texel geraken
opdat o a. verschillende polders voor hun be-
malingswerkiuigen stroom zullen afnemen. Dit
komt de welstand van het bedrijf ten goede.
We hebben op Texel noodig een ultra-goed
bedrijf, zoodat ook bij ijsgang een zeker-function-
neerend bedrijf gewaarborgd is.
We hebben ons bij de samenstelling van de
begrooting op een conservatief standpunt ge
plaatst. De rendabiliteit van onze onderneming
houdt met het aantal aansluitingen nauw ver
band, waarom alle, hierop betrekking hebbende
gegevens door uw oud-burgemeester Buysing
Damsté en de gemeente-secretaris nauwkeurig
zijn onderzocht en opzettelijk hebben we in
onze begrooting een gering aantal aansluitingen
aangenomen, zoodat zij geenzins geflatteerd is
De praktijk moet uitwijzen, of tariefverlaging
spoedig m ogelijk is.
Dat zulk een project zich in een vergadering
van niet-rechnici niet leent voor ingaande be
spreking is duidelijk. Maar had ik vermoed,
hier een en ander over het electrificatie-plan in
het midden te mogen brengen, dan had ik mij
met een kaart gewapend, waarop het net in
beeld is gebracht Niet iedere woning blijkt
daarop aangesloten maar deze kwestie heeft
onze volle aandacht.
De hier door 't Bureau Bais gehouden acqui
sitie welke 1000 huisaansluitingen opleverde,
vormde voor onze begrooting een deugdelijke
onderlaag. De prijs werd geraamd op 55 ct. per
K.W.U. Verder mag gerekend worden op een
aantal aansluitingen voor industrieele doelein
den. De Dertig Gem. Polders en Waalenburg
zullen naar alle waarschijnlijkheid stroomafne-
men. alsmede de Eierlandsche vuurtoren. De
zaken zullen dus een normaal en bevredigend
verloop hebben, maar intense rust is noodig,
geen opkikkering, daar dit aan een goede gang
van zaken niet bevorderlijk Is.
Verder toont spreker uitvoerig aan, waarom
de grootste spoed moet worden betracht:
lo. om de polders als afnemers niet te ver
liezen, die bij lang uitblijven van electrische
stroom zeker hun toevlucht tot ruwolie-mo-
toren zullen nemen terwijl op hun klandizie
zulk een hooge prijs moet worden gesteld,
daar zij buiten oe speruren (buiten de lichturen)
stroom kunnen betrekken.
2o. om vóór het wintertij gereed te komen.
Dan wordt de meeste st.oom afgenomen en
zijn de ontvangsten van het bedrijf het grootst.
3o. omdat de zomer zich voor graafwerk
beter leent. Wordt datzelfde werk 's winters
uitgevoerd, aan komt men duurder uit.
Het is dus in het belang van Texel, zoo ver
volgt spreker, wanneer de electrificatie zoo
spoedig mogelijk tot stand kon.t.
Voorts wijdt de heer Smit Kleine in den
breede uit over de wijze, waarop de elec:rische
stroom kan worden benut en spreekt o.a. van
electrisch verwarmde bollenketels, waarin b.v.
narcissen worden gesteriliseerd, warmwater-
apparaten, electrische verwarming van veevoer
(zooals dat in Zwitserland geschiedt), „adea-
quate stalverlichting, electrische melkapparaten;
welke vooral om hygiënische redenen worden
aanbevolen en door spreker nauwkeurig be-
chouwd zijn op het World-Power-Congress te
Londen, huishoudmotoren voor schoenpoetsen,
n.cssenslijpen, stofzuigen; electrische kerkver-
warming, enz.
Het te stichten bedrijf gaat een goede toe
komst tegemoet. De bewoners van Zijpe en
Haarlennnem.eer zouden het electrisch licht niet
gaarne missen, wat toch geruststellend mag
heeten. Bovendien leert de ervaring, dat de
stroomafname geleidelijk toeneemt en de renda
biliteit dus meer en meer wordt verzekerd.
ik nam deze gelegenheid te baat u enkele
mededeelingen te doen, maar meen niet, dat 't
thans mijn taak is, daar verder op in te gaan.
Daarmee eindigt de heer Smit Kleine, applaus
volgt en daarop spreekt de heer de Haan als volgt
Ik hoorde zoo juist de brief lezen, waaruit
u omtrent het Bureau v.d. Hegge Zijnen een en
ander heelt mogen vernemen.' Doch laat ik mij
eerst aan u voorstellen als de boosdoener, die
u in kennis bracht met een electriciteitsplan,
dat bij uitvoering f250,000 zou kosten.
Op verzoek laat de heer D. C. Dros door de
heer de Haan de brief nogeens de vergadering
voorlezen en gaat dan verder met de opmerking
dat het Bureau v.d. Hegge Zijnen uit pieteits-
gevoel hier niet vertegenwoordigd is, niet uit
vrees. Er heeft immers een misverstand plaats
gehad
De heer D. P. Bakker merkt op, dat de heer
Smit Kleine te veel heeft gezegdhet gaat
hier over een plan, dat f 100,000 minder zou
kosten, en vraagt weth. Keijser het misverstand
te willen toelichten, waaraan deze voldoet.
Deze toelichting komt hierop neer: de heer
Keijser nam te Utrecht informatie naar het
Bureau v. d. Hegge Zijnen en kwam tot de
conclusie, dat het een ,zeer fatsoenlijke, nette
firma is, niet verantwoordelijk voorde handel
wijze van de heer de Haan, die zich toch
naar spreker zegt als haar vertegenwoor
diger uitgaf. Deze heer toch heeft werkelijk
met het bureau v.d. Hegge Zijnen niets te
maken. Naar men de heer Keijser meedeelde,
is het bureau ontevreden over het antwoord op
brieven, die B en W werden toegezonden en
dat nog steeds op zich laat wachten. Ook
voelde het zich beleedigd door een uitlating
aan zijn adres in de „Texelsche Courant" (voor
komende in ons raadsverslag van 3 April Red.)
Verder hoorde de heer Keijser, dat het Bureau
van Texel een verzoek had ontvangen zijn
plan in een daartoe belegde vergadering te
komen toelichten. Spreker stelde zich telefo
nisch met Texel in verbinding en vernam, wat
daar op touw werd gezet. „Mogen wij zwijgen
zoo stond er in de advertentie, maar, vraagt
hij zich af, wie zijn die „wij" Wie plaatste
die advertentie. De heer Ir. Dijker, die spreken
zou, wist nergens van, maar is op uitnoodiging
van het Gemeentebestuur wel bereid zijn plan
te komen uiteenzetten. Ik wist dus vanmorgen
reeds, aidus de heer Keijser, dat de vergade
ring niet zou doorgaan. Op mijn vraag aan
de heer Ir. Dijker wie bedoelde advertentie
had geplaatst, kreeg ik ten antwoord, dat hij
van de heer Pisart een uitnoodiging had ont
vangen in de te houden vergadering zijn plan
nen te ontvouwen. Van die brief heb ik een
afschrift. De heer D. C. Dros houdt die naam
wel geheim, maar ik wist er van (applaus).
Verder leest spreker een brief van het Bureau
voor, waaruit blijkt, dat de heer Ir. de Haan
daarmee niets heeft uit te staan. Voor mogelijk
onware mededeelingen en onjuiste voorstellin
gen, door de heer de Haan gewekt, draagt het
geen verantwoordelijkheid. Het betreurt even
wel, dat .bet college van B en W aan het
Bureau geen inlichtingen heeft vprzocht.
De heer de Haan bood aanvankelijk een gratis
project aan, zoo vervolgt spreker, maar zei
later daarvoor volgens het tarief van het Kon.
Inst, van Ingenieurs te moeten worden gehono
reerd. En bovendienmeneer de Haan staat
daar nu wel de zaak te verdedigen, maar staat
er absoluut buiten.
De heer Notaris Mulder vraagt aan de heer
Haan, of hij hier het Bureau v.d. Hegge Zijnen
vertegenwoordigd en oordeelt het ongewenscht,
wanneer dat niet zoo mocht zijn, de vergadering
langer bij te wonen.
Daarop dringt de lieer Pisart naar voren en
spreekt als volgt„I k heb de brief aan 't Bureau
v.d. Hegge Zijnen gezonden, en heb dat gedaan
in het belang van Texel, 'k Heb geen verstand
van electriciteit, maar meen, dat een plan, dat
f350.000 bij uitvoering kost, te duur is. Als
iemand het goedkooper aanbiedt is het de plicht
van de Raad de zaak grondig 'te laten onder
zoeken. Gaat naar het kantoor zelf en vraagt
inlichtingen. Een ton is heel wat. Daarom heb
ik mij zoo voor deze kwestie geinteresseerd.
Nu weet u de oorzaak".
Daarop brengt de heer Smit Kleine in het
midden, dat hij, geflankeerd door ,de heeren
Stork, lr. Boom en Mr. Snellen, aan 't Bureau
een bezoek gebracht en een vraag voorgelegd
heeft, waarop aldus spreker in klinklare
tegenstelling met wat de heer Pisart zegt, werd
geantwoordwij maken ons eigen plan, dat is
heel iets anders dan dat van het P.E.N.
InterruptieAls het maar even goed is.
Dan verkrijgt de heer de Haan het woord en
we vernemen dan, dat deze vertegenwoordiger
is van het Nat. Adviesbureau en samenwerkt
met het Bureau v.d. Hegge Zijnen. Dit is
aldus spreker een fatsoenlijk bureau, dat
alleen op uitnoodiging advies verleent. Ik
stelde mij daarmee in verbinding, waarop het
Bureau aan weth. Keijser een brief dted toe
komen met de mededeeling, dat het naar aan
leiding van een onderhoud met mij bevestigt
een plan te kunnen leveren (alles inbegrepen),
dat bij uitvoering de f 300,000 niet te boven
zou gaan.
Spreker noemt eenige punten uit deze begroo
ting, waarover we boven reeds schreven en
verklaart meerdere netten, enz. te hebben ge
bouwd, o.a. te Giethoorn voor f 50,000. Voorts
raadt bedoelde brief, gaat spreker verder, een
bespreking met het bedoelde advies-bureau uit
te lokken.
Wanneer weth. Keijser ontkent, deze brief te
hebben ontvangen, antwoordt spreker, dat het
Bureau hem Nov. '25 deze deed toekomen
hij toont er een doorslag van en later, op
verzoek van de heer Dros, een copie aan de
burgemeester toezond.
Onze begrooting berust niet op vraagteekens
maar op feiten, verklaart spreker. Wij willen
een firma aanwijzen, die ons pian zal uitvoeren:
we hebben niets vergeten. Reeds voor 3 jaar
zeiden we: electrificatie van Texel voor f 350,600?
Waar moet dat geld inzitten?
Ik breek het plan van het P.E.N. niet af,
maar we geven eenvoudig onze inzichten. Met
die „we" bedoel ik dan het Bureau v.d. Hegge
Zijnen en mij zelf, die daarmee overleg pleeg.
Het Bureau is bereid een plan te leveren, dat
het volle licht kan verdragen Ie klas»machines,
goede kabeldoorsneden. enz. Vraagt het Bureau
dus om advies en laat zijn plan door de hoogste
autoriteiten onderzoeken. De hr. D. C. Dros zegt:
Ze beschouwen mij als voorzitter en ik geef
daarom het woord aan de heer A. Boon.
Zie vervolg 2e blad.
KOM UW PIJNLIJKE RUG TE HULP114
Voelt gij u ellendig door doffe, stekende
rugpijn Wordt gij gemarteld door rheuma-
tiscbe pjjnen, stijfheid en harde zwellingen in
uw gewrichten en ledematen Hebt gjj last
van de hinderlijke steken van spit Van on
aangename urinestoorcissen Voelt gjj u
vermoeid, uitgeput eu op, zenuwachtig prik
kelbaar en terneergeslagen Pas dan op uw
niereD.
De nieren zijn de filters van 't bloed, en
zoodia zij haar taak niet meer behoorlijk ver
vullen, blijven vergiften in 't bloed achter
en raakt u w gestel van streek. Rugpijn er,
scherpe steken als van een mes beginnen u
te kwellen, gij krijgt last van hoofdpijn, dui
zeligheid, blaasstoornissen en slapeloosheid.
Wacht niet tot zich verdere verschijnselen
van nierzwakte voordoen. Help uw verzwak
te nieren voor het te laat is. Gebruik Foster's
Rugpijn Nieren Pillen. Dit speciale nierge
neesmiddel cient uitsluitend voor nier- en
blaaskwalen. Foster's Pillen hebben duizen
den geholpen en kunnen u evenzeer helpen.
Let op de verpakkiug in glazen flacons
met geel etiket (alom veikrijgbaar) waar
door gij zeker zijt geen verlegen buiten-
landsch goed te ontvangen. Prijs f 1.75
per flacon. es
herdenken onze beste Ouders tC
G. J. KUIJPER
en
<|t J. J. ZWANENBURG
2b den dag hunner 30-jarige echt-
vereeniging. ©g
jf H C. MAADE SE
Fr. H. MAADE-Kuijper. 3®
Amsterdam 1926 ^5
ast Barentszstr. 5. jgk
hopen mijn geliefde Ouders
C. ANDRIES DEKKER
IS en ög
J. C DEKKER-Hoogerheide ^2
hunne 25-jarige echtvereeniging
W te herdenken.
M Dat zij nog lang gespaard mo-
gen blijven is de wensch van iSr
hun liefhebbende zoon
3? G. DEKKER:
Oudeschild, Texel, Mei 1926. 3©
Hiermede geven wij kennis van het
overlijden van onze lieve Moeder, Be
huwd- en Grootmoeder,
NEELTJE MOLENAAR,
Wed. Abr. GEUS
in den ouderdom van 84 jaren.
Burg-Texel, C. E. Brouwer-Geus
IJ. Brouwer
Oosterend-Texel K. Geus
IJmuiden,
n
Alkmaar,
i Geus-Kooiman
Geus
F. Geus-Geus
C. Geus
A. Geus-v. d. Poll
en Kleinkinderen.
Den Burg-Texel, 28 April 1926.
Heden overleed zacht en kalm onze
geliefde Broeder en Zwager,
MARTINUS LANGEVELD Alz.
in den ouderdom van bijna 76 jaren.
M. C. Bakker-Langeveld.
W. Bakker.
Wed. K. Langeveld-Flens.
Den Burg, Texel, 30 April 1926.
Voor Texel eenige en algemeene
kennisgeving.
zal op Dinsdag 4 Mei 1926, des namiddags
te 1.30 uur in café den Burg
publiek verkoopen
als mahonieh. buffet, div. stoelen, leeren
'stoel, diverse tafels spiegels, klokken,
emaille fornuis, ledikanten enz. enz.
Solide goederen kunnen worden mee
bracht.
vanaf f0,40 per pond
EDAMMER per pond f 0,50, per stuk f 2
Beleefd aanbevelend,
JOH. ZIJM, den Hoorn.