40"" Jaargang
No 4060
Woensdag 13 October 1926
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE: N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
Grondbelasting.
De Burgemeester der gemeente Texel
-
Een opzienbarende
stukken van een tweetal dor gewezen
coalitiepartijen daarover in het openbaar
het woord hebben gevoerd. De heeren Colijn
en Schokking hebben dezer dagen gesproken
over de algemeene politieke toestand en
daarbij hebben ze, ieder op z(jn wijze, zoo
iets als een woord van weemoedige nage
dachtenis gewijd aan de reebtsebe coalitie.
Wij willen niet in bijzonderheden treden
omtrent hetgeen deze politieke leiders heb
ben gezegd doch alleen zeggen, dat we er
door versterkt z(jn in onze meening, dat
ean herstel der coalitie, voorloopig wel tot
de vrome weoschon zal blijven behooren
van beo, die dat herstel gaarne zouden zieD.
We zeggen dit echter met eeüige voor
zichtigheid, want op het gebi6d der politiek
kan men soms voor allerlei verrassingen
komen te staan. En al is de coalitie offici
eel ook dood, het zei ook straks in de
Kamer nog wel herhaaldelijk blijken, dat
de reebtsebe partijen inzake verschillende
aangelegenbeden één lijn trekken.
Dan is er het Nederlandsch-Belgische
verdrag, waarover in de pers de debatten
opnieuw z()n geopend, ale het veelbelovende
voorspel van wat er straks in de Kamer
daarover voor het voetlicht zal worden ge
bracht. Hei antwoord van minister Van
Kamebeek op de bezwaren van de Kamer
heeft de pennen van voor- en tegenstanders
weer in beweging gebracht. We zeggen
voorstanders, maar daaronder moet men
niet verstaan a s. voorstemmers, omdat ze
met hart en ziel voor de aanvaarding van
Lint verdrag zijn. Dit verdrag heeft stellig
bij slechts heel enkelen bevrediging kunnen
wakken en als het ten slotte toch mocht
worden aangenomen, dan zal dat z(jn om
dat men voor de consequenties van een
verwerping terugdeinst. Consequenties, die
werkelijk van ernstige aard zouden kuonen
zijn, vooral wat onze verhouding tot België
in de toekomst betreft.
De zaak s'aat thans wel zeer sterk weer
in de algomeene belangstelling. Men kan
nu juist niet zeggen dat dit ook het g6?al
is met het derce onderwerp dat we noem
den het koningschap en de soc. demo
craten. Zij is uitsluitend aan de orde in de
soc. democratische gelederen, 't Is het na
spel van het opgaan der soc. dem. Kamer
leden narr de openingsplechtigheid der
Kamers Een der partijgenooteu, die zich
aan deze f-ontverandering heeft i^ërgcrd,
heeft in he1 hcofdo'gaan der partij, op niet
zee zBCbtiioPixe wijze zijn ergernis ge
lucht. Waarop hem op nog»] ongezouteD
wijze van antwoord is gediend, vooral door
over hervatting van het werk.
Wanneer de genomen besluiten werkelijk
worden uitgevoerd, dan beteekent dat de
strijd tot bet bittere einde. Algemeen is de
gedachte dat de extremisten er in geslaagd
zijn de leiding in handen te kragen, maar
ook, dat het besluit met een wanhoopsdaad
gefijk staat een laatste poging om de
situatie te redden, welke echter niet de
minste kans van slagen biedt. Het verloo-
pen van de staking is in de laatsto dagen
zoo groot geweest, dat alle hoop op een
overwinning der mijnwerkers opgegeven
moet worden.
Duitschland
gebeurtenis.
De deelname van de zoon van de ex-
kroonprins aan de manoeuvres vau de
Duitsche Rijksweer, heeft niet alleen heel
wat stof opgejaagd in de republikeinsche
bladen maar heeft zelfs tengevolge gehad,
dat generaal von Seeokt ale chef van de
Rijksweer z(jn ontslag heeft gevraagd. De
Rijksweerruinister von Gesslsr heeft de
gsneraal n gtbreke gesteld en er bleef deze
mets anders over dan z(jn ontslag aan te
bitdep. President Hindenburg heefa de ont
slagaanvrage ingewilligd.
De ex-Keizer en Duitschland.
De onderhandelingen tusscben de verte
genwoordifjprs der Hobenzollerns en de
Pruisische minister van financiën gevoerd
over een regeling van de schadeloosstelling
beeft tot een overeenkomst geleid. Hoe die
overeenkomst er precie3 uitziet is Dog niet
bekend doch een van de bepalingen moet
zijn, dat h6t kasteel te Hamburg aan de
ex-keizer zal worden teruggegeven en dat
bet hem vergund zal worden zich daar te
vestigeD. Da overeenkomst loopt overeen
groot aantal kasteelen, eigendommen en
kostbaarheden, die vroeger in het bezit van
de keizerlijke familie waren. De Pruisische
S aatsraad heeft reeds z(jn goedkeuring er
aan gehecht, waarbij de socialisten en
communisten tegen stemdeD. In de Landdag
zal de overeenkomst nog wel een scherp
debat uitlokken.
Hoe het in China toegaat.
In China is weer eens een veldslag var.
groote omvang aan de gang. Er wordt
tusscben de berde partijen met afwisselend
succes gestreden en het is nog niet zeker,
of de zg. roode troepen dan wel de andere
zuilen wiDDen. Miiar wel oiykt u i de De-
richten, dat de gevechten zeer blonlig zijn
ea het aantal slachtoffeis zeer gioot. JJt
steden Woedsjang on Sjanjfoe liggen mid
den in deze oorlogsbrand en de bevolking
beeft verschrikkelijk te lijdeD. Beide steden
worden belegerd en in Sjangfoe sterven de
menschen van gebrek. Daaronder bevinden
zich ook tal van vreemdelingen. In Woeds
jang hebben de vreemdelingen verlof ge
kregen de stad t6 verlaten en naar luid der
berichten zijn tusschen 20000 en 30000
menschen deze hel ontvlucht, om op
nieuw aan ontbering en lijden ten prooi
te zijn. Het lijden der vluchtelingen moet
onbeschrijflijk zijn. In Sjangfoe zijn reeds
duizenden aan uitputting bezwekeD
Jubilé—Texelsch Fanfare.
Het was in den jaro 1891, dat op de 7e
September tot oprichting van „Texelsch
Fanfarecorps" besloten werd. Ofschoon het
benoodigd kapitaal nog niet geheel en al
bijeengebracht was, meende men geen on
beraden stap te doen, daar reeds voldoende
bleek, dat de vereeniging „in een dringende
behoefte zou voorzien". Het bestuur werd
gevormd door de heeren M. Stam, pres.,
A. de Rooij, secr., R. Moojen, penningm.,
6. .f O. D. Dikkers en S. Keljs6r Jz. en
stelde alle pogingen in het werk om het
corps een stevige basi3 te verstrekken, opdat
een duurzaam bestaan verzekerd mocht zijn
En slaan we de Texelsche Courant van
10 September 1891 op, dan lezen we daarin
o.m.„Knme zoo door veler medewerking
■een vereeniging tot stand, welke gewis
meermalen een opgewekte stemming zal
bezorgen en besta zij door eendracht en
samenwerking tal van jaren".
Sinds verstreken 35 jaar en ieder weet
thans, dat de moeite, welke zoo velen zich
voor ons fantare gaven niet tevergeefsch is
geweest.
Zaterdagavond belegde het bestuur van
Texelsch Fanfare voor leden en genoodigden
in de achterzaal van hotel Texel een feest
avond. De heer Jb. Schrama, voorzitter,
opende met een toespraak, waarin hy de
geschiedenis van de vereeniging in korte
trekken nagiDg. Niet zelden heeft zij met
moeilijkheden te kampen gehad, maar men
heeft haar van vele zijden gesteund, zoodat
het bestuur tevreden op de afgelegde baan
mag terugzien.
Op zeer genoeglijke wijze werd de avond
doorgebracht. Een aardig tooneelstukje
werd opgevoerd, evenals eenige voordrach
ten, die soms danig op de lachspieren werk
ten. Vooral de muziek, door mej. Corrie
Dros en de heeren G. Smidt en A. Lap
resp. op piano, trombone en piston, ten
gehoore gebracht, bleek door de aanwezigen
zeer te worden gewaardeerd.
De dirigent werd een fraaie bouquet m6t
een toepasselijk gedicht overhandigd.
De feestgenooten werden onthaald op wijn
sigaren en gebak en bleven tot plm. twee
uur in de beste stemming bijeen. Van de
gelegenheid tot dansen werd dat begrijpt
u- dankbaar gebruik gemaakt.
Wegens het zeer ongunstige weer moest
het aangekondigde Park-concert van het
program worden gevoerd!
STORMWEER,
De zomersche dagen vergleden en het
wintertij zond reeds zijn gierende stormen
vooruit. Na een dag of wat mooi weer
zoo heeil jk, dat we aan zomer nog dachten -
kondigen zware regens en windvlagen het
najaar aan.
In de nacht van Zaterdag op Zondag 1.1.
heeft het boven ons land geducht gespookt
en is door een krachtige storm allerwege
belangrijke schade aangericht. Ook Texel
kreeg zijn deel.
Zestien HA. land verzwolgen.
Zondag brak te negen uur in de morgen
de zee door de dijk van het poldertje „de
Volharding", waardoor 16 HA land in
weinige uren verzwolgen werden. In korte
tijd was een gat gespoeld ter breedte van
plm. 60 M, zoodat te half 10de zee alle
laDd had overdekt.
Het poldertje is eigendom van de heer
J. van Heerwaarden, die de vorige week de
dijk nog met zandzakken had verzwaard.
Zoodra het bericht van de overstrooming
ons bereikte, begaven we ons per auto naar
de Cocksdorp, waar we aan de doorbraak
met de eigenaareen onderhouiihadden. We
vernamen daar by, dat kippen en een zestal
koeien in alleryi in veiligheid werden ge
bracht zoodra de kans op overstrooming
steeg. Zaterdagavond joeg een Z.W. storm
de golven huizenhoog op, evenwel zonder
de veiligheid van het poldertje in gevaar
te brengen. Omstreeks middernacht draaide
de wind echter tot N.W. en daarmee was
het lot van de „Volharding" beslist. Het
water steeg in de morgen tot 1,80 later tot
2 M, boven volzee, baande zich met storm
geweld een weg door de reods door aan
houdende stroom verzwakte zeewering en
bedreigde de woning van de familie van
Heerwaarden, welke zich op de dyk bevindt.
Ook de bybehoorende schuur liop ernstig
gevaar, doch door verhooging van de nabye
dyk met zakken zand werd vernieling voor
komen.
De polder, welke 16 HA lands omvat,
werd in 1846 bedykt en liep by menige
storm ernstig gevaar door de waterwolf te
worden verslonden. Tydens de beruchte
Decemberstorm van 1894 liep hy onderen
tot manshoogte steeg het water in de huizen
welke zich destyds daar bevonden.
Het volgend jaar werd het gat gedicht,
de dyk versterkt en het land opnieuw in
cultuur gebracht. Ook in later jaren heeft
de zeewering veel zorg vereischt en steeds
ging bet herstel met groote kosten gepaard.
We spraken reeds meermalen van de sterke
eb- en vloedstroom, welke hier hun weg
kiezen juist langs de wal. Enkele meters
buiten de polder bereikt het water hier reeds
een aanzffiniyke diepte en aanhoudend
wordt de dijk door krachtige stroomen onder
mijnd. Veel plezier heeft de familie van
Heerwaarden gedurende de 64 jaar, welke
zy de polder in eigendom heeft, van haar
bezit dan ook niet beleefd In November'25
moest de boerdery, welke zy in „de Vol
harding" bewoonde, wegens de hacheiyke
positie van de dyk worden ontruimd. Een
huis aan de dyk werd betrokken en reeds
kon u lézen, dat dit thans behouden bleef.
Een groot aantal nieuwsgierigen uitalle
deelen van Texel kwam in de loop van de
dag de overstrooming in oogenschouw
nemen. De geheel verdronken polder, met
slechts een deel van de boerdery boven
water leverde een troostelooze aanblik op
en onwillekeurig dwaalden veler gedachten
af naar de overstroomde gebieden, die het
Zuiden des lands in Januari 1.1. te aan
schouwen gaf.
Een tweetal foto's, aan ons bureau sinds
Maandag ter bezichtiging gesteld, geven een
duidely k beeld van de aangerichte vernieling.
Onze duinen.
De duinen in de Dabyheid van de polder
hebben geducht geleden. Over aanzienlijke
lengte werd een strook van plm U/s M.
door de zee weggeroofd.
Schip in nood.
De zeeman had het hard te verantwoorden
Uit alle deelen des land bereiken ons be
richten omtreDt groote moeilykheden, waar
mee schepen op Noord- en Zuiderzee te
kampen hadden. Zelfs zyn vele slachtoffers
te betreuren, waardoor weer menig gezin
in rouw werd gedompeld.
Omstreeks zes uur in de morgen seinde
het Zweedsche s s. Sigyn, van Stockholm
op weg naar Frankrijk, draadloos om hulp
daar het 5 èl 6 KM. benoorden de Eier-
landsche gronden in nood verkeerde. De
stuurinrichting was defect geraakt en hul
peloos dreef het schip rond, ten prooi aan
wind en golven, Huizenhoog werd het water
opgezwiept, somwyien onttrokken stort
zeeën het vaartuig geheel aan de blik van
de toeschouwer, die dit machtig schouw
spel met spanning volgde. De „Sigyn" had
de ankers uitgeworpen, doch het was zeer
de vraag, of zy aan het stormgeweld vol
doende weerstand zou kunnen bieden. De
equipage heeft evenwel kans gezien de
s'uurinrichting te herstellen en juist, toen
de sleepboot „Drente" hulp zou verieenen
kon het schip zijn reis vervolgen/
Poolsch schip gestrand.
Twee man verdronken.
Van Terschelling doelt men ons mee,
dat daar Zondagmorg n op dc Ja;obsruggen
EXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 cl. por drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEX€LSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 rogels: 50 ct. Iedere rogol moor: 10 ct.
Dezelfde advertontlo 4 maal geplaatst wordt 3 maal borokond.
Bij abonnement lagere regolprljs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
hrnngh ter kennia vnn hplnrerhoKheeaen Hit
v-
IlnUAAK OP TEXEIj. Door den hevigen storm, die met groote kruclit liet zeewater
ls de dijk van den polder „Volharding" bij Cocksdorp doorgebroken, waardoor de polder
lerllep. Het vee kon gelukkig bijtijds gered worden. De in een meer herschapen polder,
■eerlandschcn dijk gezien. Slechts enkele huizen en dc poort van den inrijweg steken nog
boven 't water uit,
