RWATTAs5cf;
efcWSVREEP
No 4072
Woensdag 24 November 1926
40',e Jaargang
De Waddeneilanden
Ruwe Huid
PÜROL
Van week tot week
Beter dan Goed: DE BEST E
Vraagt KWATTA-SPECULAAS
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE: N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIÊN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 H POSTBUS: N°. 11
ONS TEXEL.
van Handen en Gelaat verzacht
en geneest men zeer spoedig met
Soiree „S. V. Texel."
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere regol meer: 10 ct.
Dozelfdo advertentlo 4 maal geplaatst wordt 3 maal berokond.
BIJ abonnomont lagere regolprijs.
ADVERTENTIÊN
MOETEN DAAGS VOOR T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
(Slot.)
Soms trokken we^in ,het jholst >an de nacht
op onze fietsen naar Helder, om daar de eerste
boot, die naar Texel oversteekt, te kunnen halen.
Heerlijk was het na eerst eenigejuren]!in£stik-
donkere nacht te hebben gereden, in de wijde
polders boven Alkmaar de morgen te zien gloren.
Vlak boven Alkmaar begonnen in 't duister
de eerste boerenzwaluwtjes te zwatelen en had
den we ons smokkelincidenteen paar actieve
surveilleerende marechaussee's, die ons aan
hielden, omdat ze dachten, dat we veesmokke
laars waren. Na eenig onderzoekend gestomp
tegen onze pakken en een reprimande wegens
het zonder licht rijden lieten ze ons verder gaan.
Dan, boven Alkmaar, begon het te schemeren
overal bij boerderijen en bruggen het drukke
gedoe van ontwakende boerenzwaluwen, in de
rietzoomen van het Noordhollandsch kanaal
begonnen karekieten met hun krakend gezang
en als wazige schimmen wiekten loom de eerste
van zee gekomen kokmeeuwen boven 't kanaal.
Soms ook trapten we naar Amsterdam, om
daar ons in te schepen in de Harlinger stoomer,
die ons in een uur of zes door het grauwe
binnenzeetje naar de Friesche kust bracht van
waar we met de raderboot door de geulen van
de waddenzee naar het blonde Terschelling
voeren. Onderweg genoten we van de sterns
die in de baan, welke de boot in de vlakke
Zuiderzee trok, kwamen visschen.
En als we dan eenmaal op die eilanden waren
wat al heerlijke tochten maakten we dan niet I
Kampeerend op Texel, bij de Koog, de tochten
naar het eenzame noorden, naar de Muyen en
de Slufter. Eerst langs de binnenkant der zee
duinen naar de Muyen. Dc laatste duizend jaar
schijnt de Texelsche Noordzeekust buitenge
woon gunstig te liggen voor de aangroeiïng.
Kleine verschillen in de getijstroom kunnen
soms een sterke aangroeiïng of afslag veroor
zaken. In de laatste drie honderd jaar is het
geheele noordelijke duincomplex van Texel ge
vormd en nog steeds groeit het aan. De Muyen
waren oorspronkelijk strandmeren. die lang
zamerhand door de sterke duinaangroei van de
zee werden afgesloten en door de regens zoet
water kregen. Zoo liggen er nu al drie naast
elkaar, van elkaar gescheiden door een lange
duinenreeks.
Een prachtige langgerekte plas, die ,in de
zomer vol ligt met allerlei eenden. Langs de
kanten breede rietkragen, waar lepelaars en
blauwe reigers keer op keer trachten te nes
telen. Het moerassige land eromheen heeft de
prachtigste vegetatie van de vochtige duinpan
nen, die men zich denken kan. Schitterende
orchideeën sturmia, handekenskruiden, moeras-
wespenorchis, verder Pirola en de Parnassia.
Wie op een landtong plotseling van achter
het riet tevoor^hijn komt, heeft kans een troepje
watersnippen op te stooten, die daar aan het
voedselzoeken zijn.
Dan weer de zeereep over en een stuk het
breede strand langs tot aan dc ingang van dc
ver in het duin doordringende Slufterkreek.
Links van ons de wijde blauwe zee, rechts,
heel ver weg aan het eind van het enorm breede
strand, de lage, jonge zeereepduintjes, een
hiaat vertoonend op de plaats, waar de breede,
ondiepe geul het land binnendringt. Tusschen
de lage, jonge duintjes broeden zilvermeeuwen,
waarvan de halfvlugge jongen onhandig rond
scharrelen. Telkens worden we door de charge's
van de kwaadaardige ouden bedreigd. Dan
langzamerhand wordt de groote Sluftervlakte
zichtbaar, ze is van een enorme uitgestrektheid
links de zeereepduinen, rechts de hooge koppen
van het binnenduin en ook naar het noorden,
waar de vuurtoren van Eierland even tevoor
schijn komt, weer duinen. Midden in deze
groote vlakte strekt zich een groote, ondiepe
plas uit, waarlangs druk vogelleven is.
Het meest opvallend zijn wel de tengere,
wit-zwarte vogels, hoog op de pooten, met
zwarte omhooggekromde snavel. Ze vormen
één van de attracties van Texel, deze kluten;
en Engelsche ornithologen komen wel opzette
lijk naar ons land om ze te zien. In ons land
zijn drie groote kolonie's, Texel, Schouwen en
Hoek van Holland, en sinds deze beschermd
worden, breiden ze zich nogal uit. Troepen
zilvermeeuwen en mantelmeeuwen, forsche
meeuwen met donkere vleugels, staan rustig
in het water te maffen.
De oevers van het meer zijn begroeid met
Engelsch gras en witwollige schapen grazen
er verspreid, in gestadige voortbeweging
zich langzaam verplaatsend. Scholeksters
met jongen geven heel wat vertier, de rood-
gesnavelde wit-met-zwarte vogels maken een
herrie van jewelste. Spannend is het, om, op
de kale vlakte waar men de jongen van
verre zien kan, en ze zich niet in de vege
tatie kunnen verbergen, achterna te zitten,
en dan even het donzige balletje in de hand
te voelen, en na het van de gebruikelijke
ring voorzien te hebben, weer te laten trip
pelen.
En dan de tochten door de Texelsche lan
den met hun typische schapenwalletjes, met
hun tapuiten en gele kwikken. Of naar de
Westermient, het hoekje Veluwe op dit
Noordzee-eiland met zijn hooge opslag van
dennen en mooie hoekjes loofhout. Hier is
het, dat eenige jaren geleden tot groote
vreugde van de Texelaars de nachtegaal
kwam broeden en er zich nu reeds in vele
paartjes gevestigd heeft.
En dan, de andere eilanden I Vlieland met
zijn wijde hors en eenzame posthuis, fijne
wadden, waar het wiegelt van de steltloo-
pers. Terschelling met zijn Deelewal, zijn
fijne Grie, waar men middagen temidden van
de vogels kan rondboemelen, en zijn uitge
strekte Boschplaat. En dan heelemaal in 't
noorden, 't kleine Rottum, beroemd als broed
plaats en belangrijk trekpunt.
MEGALEEP, DE ZWERVER.
„HdB."
13-20 Nov,
Uit de Tweede Kamer.
De Tweede Kamer heeft de eerete begroo-
tingsweek achter de rug. Ea daarmee ook
reeds het algemeen begrootingadebat, dat
in veigeiyklng met andere jaren buitenge
woon sober en kort is geweest. Redevoerin
gen in groote st(jl zijn er zoo goed als niet
gehouden en verschillende onderwerpen,
die door de sprekers naar voren werden
gebracht, hadden evengoed b(j de behan
deling van de artikelen der desbetreffende
begrooting, gezegd kunnen worden. De
voor de algemeene beschouwingen beschik
baar gestelde tijd, hoe streng ook gerant
soeneerd, is niet eens heelemaal verbruikt
kunnen worden, Dit karige, korte begroo
tingadebat was intus8chen volkomen in
overeenstemming met de politieke omstan
digheden, die extra-parlementair z|jn> Bo
vendien heeft de Kamer nog niet zoo lang
geleden gelegenheid gehad zich over de
politieke constellatie van tegenwoordig uit
te spreken, zoodat er thans geen reden voor
bestond daarop nogmaals in den breede
terug te komen
Minister president de Geer heeft Donder
dag de sprekers beantwoord, waarbij h|j de
vervulling van sommige wensohen ten op
zichte van enkele speciale onderwerpen in
uitzicht stelde, maar ook anderen moest
teleurstellen. Wat voorts verder het alge
meen begrootingsdebat betreft, valt nog op
te merken, dat men daarin nog niet de
symptonen heeft kunnen opmerken van een
spoedig herstel der oude rtgeerlngecoalitie
der rechtsche partijen.
De voorspelling, dat dit intermezzo-Ka
binet het best tot de verkiezingen van 1929
zal kunnen uithouden, ljjkt waarlijk zoo
dwaas Diet.
De Eerste Kamer en het tractaat
Nederland - België.
Nu de Eerste Kamer besloten heelt pas
ov6r eeuige weken een aanvang te makeu
met het afde6lingsonderzoek inzake het
Nederlandsch-Belgische verdrag, zoodat dit
niet meer voor 1926 aan de orde zal komen
is er voor de tegenstanders voldoeDde tijd
om opnieuw buD slagordeü op te stellen
en haar zwaar en licht geschut instelling
te brenger». De voorstanders van het verdrag
schijnen tamelijk gerust te zijn over wat
de E°rste Kamer met het verdrag zal doen
en als men de stemmenverhouding nagaat
lijst de mogelijkheid van- verwerping van
het verdrag ook niet heel groot. Maar men
weet niet wat er in eenige weken gebeuren
kan en in elk geval ie er voldoende t(jd
voor een uitgebreide nieuwe actie tegen de
aannemiDg van het tractaat.
En verder zullen ook, naar luid der be
richten, de studenten zich met het verdrag
gaan bemoeien. Men spreekt van een natio
nale studentenbeweging vanuit Amsterdam
georganiseerd en meent, dat een massale
studentenbeweging meer indruk zal maken
dan eenige uitiDgen van enkele groepeD.
Ja, als die bolleboozen zich er mee gaan
bemoeieD, geef zo dan maar de ruimte
Van het Javaansche oproer.
Zooals begrijpelijk is, hebben de ernstige
gtbeuiteni88en op Java het belangr|jk3ie
ei and van ODze groote Oost-Indische be-
zi.tingen, in zeer sterke mate de aandacht
bezig gehouden in de laatste dagen. Zelfs
de groote bultenlaDdsch6 pers heeft zich er
mee bemoeid en er waren sommige bladen
met name in Engeland die zoo onge
veer de Indruk trachtten te wekken, dat
Nederland als koloDlale mogendheid In vee)
te kort schiet. Men behoeft niet te vragen
met welke bedoelingen getracht wordt in
bet buitenland een dergelijke stemming te
wekker.
Wat de gebeurtenissen op Java zelve
betreffen, blijkt dat deze van ernstiger aard
en grootere omvang z|jn geweest, dan uit
de eerste berichten viel op to makeD. Maar
tevens ook is bet wel duidjUjk, dat de
revolutionaire poglDgen geen oogenblik kans
«an slagen hebben gebad en dat ze geen
aDder gevolg bebben gekregen dan een
bloedbad, dooden en gewonden en de ge
vangenneming van velen.
Iu de Tweede Kamer is b|j het begroo
tingsdebat ook het gebeurde op Java ter
sprake gebracht en werd de regeering de
raad gegeven, niet alleen met krachtige
hand de orde te herstellen, maar teveDS
ook te letten op maatschappelijke oorzaken
die allicht de voedingsbodem zijn geweest
voor bet tot uiting gekomen verzet. Minis
ter de Geer beeft in zijn autwoord doen
weten, dat een krachtdadig onderdrukken
van bet misdadig streven allerminst mag
beteekenen een wijziging van de gevolgde
sociale koers.
Engeland :Het begin van het eind.
De verwachtingen, dat de mijnwerkers-
staking in Engeland tegen bet einde der
week tot bet verleden zou behooreD, is niet
vervuld geworden. Leekaaovankeiyk.dat
de districten zich met een flinke meerder
heid zouden verklaren voer de aannemiDg
van de voorstellen der regeering, plotscliDg
Dam de stemming een verrassende wending
met hot gevolg, dat de regeoringsvoor-
stellen met een belangrijke meerderheid
van ruim 140000 stemmen verworpen wer
den, Daardoor was op eeDtnaal de wagen
weer vastgeloopen. Het ia intusecbeu ge
bleken, dat bet bij de stemmicg in do
districten soms nogal vreemd is toegegaan
zoodat de uitslag geen zuiver beeld geeft
van de opvattingen die in 1e kringen der
mijnwerkers beeiecbeD. Bovendien Deemt
tiet aantal werkwilligen iedere dag met
duizenden toe, zoodat dit al baast de
400000 is genaderd. Het eiDde der stabiDg
staat dan ook „al weer" voor de deur. lo
de gedelegeerden bijeenkomst is een reso
lutie aangenomen, waarin aan alle distric
ten wordt aanbevolen onverwijld ondreban-
delingen met de mijneigenaren te openen.
De uitvoerende raad zal vaststellen door
welke algemeene beginselen de districts-
organisatles zich zullen moeten laten leiden.
Vermoedelijk is dit thans bet begin van bet
einde.
Als wij ons ontwapenen gaan.
In het Britsche Hoogerhuis heett men
een ontwapaningadebat gehad. Drie lords
voerden over dat, onderwerp bet woord.
Lord Cecil heeft uitvoerig geantwoord.
Hij zei, dat eerst een sfeer van vrede moest
worden geschapen, voordat men aan ont
wapeniDg kon denken. Locarno beeft thans
de zaak 6en stap na ier gebracht en als de
laatste moeilijkheden ten opzichte van de
ontwapeDiog vao Duitechland overwonnen
z|jD, is het oogenblik r(jp voor een confe
rentie. Lord Cecil is daarvan een vurig
voorstander, maar niet vaD de afzonderlijke
regeeringen doch van de Volkenbondsraad
moeten de vooretellen uitgaan. En men
moet tevens rekening houdeD met nog
ernstige moeilijkheden. Zoo b. v. over de
kwasüe der öuikbooten C cil wil zoowel
het gebruik vaD giftige gassen ais dat van
duikhooten in de oorlog verbieden. Maar
in Frankrijk zal men de duikbooten niet
prfla geve», tenzij Eogelaod belangrijke
concessies doet tot vermindering van zijn
boveDzeevloot. Frankrijk heeft geen geld
om groote schepen te bouwen zooals Enge
land en heeft een uitgebreide kustlijn, die
met onderzeeërs goed zal zijn te verdedigen
als... b. v. Engelsche kruisers eens wat
teeen Frankrijk in de zin hadden.
En zoo zijn er meer moeilijkheden wat
iet wegDeemt, dat als de goede wil om
te ontwapenen aanwezig is, er zeer zeker
heel wat op de komende conferentie bereikt
zal kunnen worden.
Frankrijk en zijn franc.
In Frankrijk houdt men zich ln de laatste
dagen weer druk bezig met de kwestie van
de stabilisatie van de fraoc. Het Franscbo
betaalmiddel ia in de laatste t(jd nogal de
hoogte in gegaan. Dit zou een verblijdend
verschijnsel zijn, indien er van een gezonde
opwaartsche boweging kon worden gespro
ken. Doch daaraan moet worden getwjjfel l
want er zijn aanwijzingen, dat de stijging
voor een belangrijk deel bet gevolg is van
buitenlandsche speoulatles. Op de Parijsche
beurs werden in de afgeloopea wbek voor
ontzaggelijke bedragen aan franken gekocht
voor het buitenland. Men vreest nu dat
deze straks op een gunstig oogenblik weer
op de markt zullen komen, wat dan een
scherpe daling tengevolge zal moeten hebben
In de kringen der Franache fabrikanten
maakt men zich ook bezorgd over de stij
ging van de franc. Gevreesd wordt dat de
aankoopen van allerlei artikelen door bet
buitenland sterk zullen verminderen en
werkloosheid daarvan bet gevolg zal z|jo.
Van die zijde driDgt men dan ook op sta
bilisatie van de iranc aan.
Tegenover ben staat echter de belangrijke
groep van menscben die een vast inkomen
hebben en de geldbeleggers, die de waarde
vermeerdering van de franc met genoegen
zien, daar deze voor ben beteekent verhoo
ging van inkomsten.
Beide stroomingen zijn ln de laatste da
gen sterk tot uitiDg gekomen en voor de
regeering is bet geen gemakkelijke taak een
regeling te treffen die beide zal kunnen
bevredigen.
Doos 30 Tube 80 ct
Verslag uit te brengen van de feestelijke ver
gadering eener vereeniging, waarbij je zelf nauw
betrokken bent, vraagt eenige extra inspanning.
Zoo licht ben je geneigd de dingen door een
ietwat mooie bril te zien, waardoor van een
objectief verslag wel moeilijk sprake kan zijn.
We willen evenwel ons beste beentje voorzetten
en trachten eerlijk op te biechten o.a. was ons,
van verslaggevers-standpunt bekeken, heeft
behaagd of- misschien mishaagd.
Welnu danOmstreeks zeven uur ontsloot
de Burger Sportvereeniging op Zaterdagavond
l.l. haar „poorten" in dit geval die van hotel
„Texel," waar zij een soirée zou hebben. En
toen tegen acht uur de voorzitter, de heer
G. Joh. Duinker, in een kort speechje een wel
komstwoord liet hooren en het doel van deze
feestavond in korte trekken uiteenzette, was
heel de zaal bezet. In zooverre mocht reeds
van een succes gesproken worden.
Spoedig daarop werd het eigenlijke pro
gramma aangesneden en vond ieder gelegen
heid zich te verdiepen in de geheimenissen
van „Pietje", de lachwekkende snuiter, die in
de 2-bedrijvige klucht van die naam de hoofd
rol vervulde. Smakelijk is er gelachen bij dit
aardige stuk, dat op draaglijke wijze op de
planken werd gebracht. Het geeft zoo nu en
dan koddige tooneeltjes, laat zich losjes uit
spelen en lijkt ons voor een avond als deze
een welgekozen stuk. In het bijzonder was de
Pietje-rol in goede handen en zeker is de
vertolker de man, die deze klucht zoo kostelijk
deed inslaan. Ook de rol van student Gorter
vond de juiste persoon.
„Pietje" is eigenlijk meneer Pruis, van be
roep tooneelcostumicr. Zijn commensaal ziet
zich genoodzaakt, om toch vooral tante's erfenis
niet te verspelen, zich van een jokkentje te
bedienen en speelt klaar, dat zijn hospes zich
voor een 10-jarig knaapje uitgeeft. Alhoewel
„Pietje" zijn kinderrol op onverbeterlijke wijze
speelt, loopt de boel toch spaak. Zijn trekken