HALLO Ziet Etalage.
Advsrteeren doet Verkoopen.
Mantels, Hoeden en
Mantelcostuums.
A. COLTOF Keizerstraat Mi HELDER
„C H E VliO L E T"
Wat zal uw keuze zijn op 19Mei?
Ontvangen een groote partij Japonstoffen
Aanbevelend G. LOOIJENGA Steenenplaats
m
Ontvangen de nieuwste
Japonnen vanaf f 1,65 tot f22,-
Mantels vanaf f9,50 tot f39,50
De auto zoowel voor luxe als vrachtbedrijf.
en veel meer lappen, allemaal coupons.
Prijzen extra laag.
Opnieuw ontvangen groote partij matten
van 6 tot 20 els.
Alle prijzen. Grootste sorteering.
Sedan 4-deurs Prijs f2475,-
Sedan 2-deurs Prijs f 2300,-
Truck 13|4-2 ton Prijs f1965,-
Agent E. BOEKEL.
waaronder de nieuwste dessins, pracht kleuren
Vraagt zichtzending. Ongekende lage prijzen.
Het zal voor u Texelaars wel duidelijk zijn,
dat gij mede verantwoordelijk zijt voor de uit
slag der-verkiezingen op 19 Mei. De samen
stelling van Raad en van het college van B en
W, zal geschieden door de personen die mede
door uw beslissende keuze gekozen zullen wor
den. Hiermede is dus bevestigd, dat de Gemeen
schappelijke dingen ten opzichte harer voltooiing
afhankelijk zullen zijn, van de maatschappelijke
opvatting der menschen, die door uw gedane
keuze daar een zetel hebben bezet. Tot nog
toe is er niet veel te bespeuren van een positieve
propaganda door welke partij dan ook, en het
lijkt wel of dit gioote vraagstuk der Gem.
politiek zonder openbaarheid zal worden beslecht.
Als aangesloten lid der Soc.-dem.-arb.-partij
ben ik echter overtuigd, dat openbaarheid in
deze Gem. politiek de zuivering kan brengen
in de hoofden der Texelaars, zoodat men bij
de keuze wel zal begrijpen dat het niet alleen
gaat om de belangen van een partij, maar om
de~gemeenschappelijke belangen die voorkomen
in een gemeente, en die het wel begrepen en
alles omvattende gemeenschapsbelang zullen
dienen.
Zoo moeten wij de zaak zien en wel begrijpen
dat als de noodzaak der dingen, die in hoofdzaak
praktische dingen zullen zijn, onderzullen gaan
in een partijdig verschil, dat dan de gemeen
schap daarmede niet gediend wordt.
Dit was de grondslag waarop een zevental
personen (welke men kan uitbreiden tot negen)
zich stelde.
Verschillend van beginselen in het groote,
sloten zij zich nauw te samen om met eenheid
van wil te voltooien wat tot de practische en
nuttige dingen der gemeenschap behoorde.
Buitengesloten het principieele verschil der
partijen moet zulk een samenwerking vrucht
dragend zijn. En toch zien wij vreemde ver
schijnselen: toch hooren wij vreemde klanken.
De voorzitter der vrijz. kiesvereeniging (niet
te verwarren met de vrijz. dem. partij)besloot
zijn rede in een hunner bijeenkomsten „Eerst
zal moeten sneven, het blok van zeven, (negen)
om niet te gewagen van zoovele veronder
stellingen die in officieuse taal tot onze ooren
kwamen.
Ook in iedere partij, ontwaarde men een
stuwende drang, gegrondvest op de gedachten
gang alsof de personen die het zoogenaamde
blok van zeven vormden, de meest belangrijke en
onmisbare dingen der gemeenschap in verkeerde
banen leidden.
Waar het mogeHJk was, stelde men, of pro
beerde men, de man die deel uitmaakt in dat
blok van zeven, op een lagere rang der gros
lijst geplaatst te krijgen, ja werkelijk voelde
men er is iets gaande waarvan men de oorsprong
niet kon zien.
Ik wil langs dezen weg dan ook wel verklaren
dat men wel intens met de gemeenschapszaken
in aanraking moet komen, wil men de goede
gang van zaken zien, en wil men de voorko
mende politieke slimmigheidjes gaan begrijpen.
Het zij dan ook mijn bedoeling, om, ten op
zichte van de komende verkiezing op 19 Mei,
u een beeld te verstrekken, waarmede ik hoop,
dat ik in onpersoonlijke of onpartijdige zin, u
dat licht zal verschaffen, waardoor gij beter de
zaken zal kunnen beoordeelen dan voorheen.
Was ik er van verzekerd, dat in openbare
vergadering de juiste elementen zouden ver
schijnen, die in tegenstelling met de werken in
de gepasseerde periode verricht, en daar zouden
aantoonen hun zienswijze in de gemeenschaps
zaken, ik twijfelde geen moment of ik schreef
zulk een vergadering uit. Hierop behoeft men
niet te rekenen en zou dus ijdel werk zijn.
Welnu 1 Waar gaat het bij de Gemeenteraads
verkiezingen om Ziehier wat volgens mijne
overtuiging een ieder weten moet.
Het gaat om de macht! Dit staat bij
een ieder die aan dien strijd mee zal doen, vast.
Kan het gaan in eene kleine gemeente als Texel
om de macht van de partij Ik veroorloof mij
te verklaren, dat de Gemeentepolitiek van Texel
in algemeene zin berust op de voltooiing der
practische dingen. In bijzonderheden om ideëe>e
of principieele beginselen.
Wanneer de Texelaars, getoetst aan de ver
richte arbeid der vorige vier jaren, hun begrip
en gevoel om die dingen hebben vastgelegd in
het voor of tegen van die dingen, dan zijn zij
precies waar zij moeten zijn.
D° keuze der Texelaars kan dan ook bij deze
verkiezingen niet moeilijk zijn, als zij door eerlijke
gedachten, dus zonder invloed van anderen,
hun stem geven aan het voor of tegen van die
verrichte zaken.
In hoofdzaak komt het echter hierop aan, of
zwakkere geesten niet door sterkere geesten
zijn beinvloed geworden, zonder dat zij door
anderen weer zijn voorgelicht, en dus een een
zijdig inzicht op den gang van zaken hebben
gekregen. Dit dient in rechtvaardigen zin te
worden weggenomen.
Om deze reden schrijft ondergeteekende dan
ook deze woorden, omdat onze arbeid, verricht
in het belang der gemeente Texel, niet zal wor
den te niet gedaan, zonder dat de werkelijke
waarde en beteekenis daarvan begrepen is ge-
W'^aansluiting dus op de beteekenis dat het
gaat bij deze verkiezingen om de macht tot
het verkrijgen van het voor of tegen, om met
dat voor of tegen te werken in democratische
ot in conservatieve lijn, zooals ik hier te voren
aanduidde, wil ik u even duidelijk maken hoe
of die macht valt te onderscheiden.
Texelaars, gij zult u herinneren de Gem.
Besturen die gezeteld zijn g^w,eest..v°or,de"
verstreken vierjarige periode. Onder die be.s,"^n
was de democratische invloed zwak. De eischen
die toen op democratische grondslag werden
gesteld gingen te veel- verloren in eene zwakke
minderheid. Het Gem. Bestuur van die dagen
bezat de macht en kon vrijwel zonder slag ot
stoot aangenomen krijgen hetgeen ze wenschte.
In die da»en beschouwde men bijvoorbeeld
den Burg "als Texel en de dorpen wa-en hier
van de dupe, ondergingen een stiefmoederlijke
behandeling. Evenzoo zou het met de Electri-
ficatie zijn gegaan, en evenzoo zouden de dorpen
gebleven zijn in haar stadium van verwaar-
Joozing en vervuiling. Hiervan zijn up heden de
dorpen een levende getuigenis, en de demo
cratische geest in het blok van zeven kan zeker
wel als de bewerksteller dezer zaak genoemd
worden. Jarenlang heeft dezelfde geest daar ge-
heerscht, bleef de zetel door dezelfde macht
bezet. Dat was hun recht.
Doch r.u kwam de raadsverkiezing van 1923
en deze bracht verandering. Er kwamen andere
personen, waarvan men verwachten kon, dat zij
niet met de vorige gang van zaken tevreden
zouden zijnen onafhankelijk van hun econo
misch bestaan, zich konden geven aan de zaak,
zooveel als in geestelijken zin in hun vermogen
was. Dit nu is de onderscheidingsgrer.s der
machten in onze gemeentepolitiek. Dit was,
wat men noemt de klap op de vuurpeil. Het
gezag van voorheen, de eene vroeger, de an
dere later, ging heen. Ja er wordt zelfs nog
eens gepropeerd in tweede instantie, doch toen
door de gedane keuze der raadsieden de wet
houderszetel niet kon worden bereikt, bedankte
men omdat de atmosfeer hem daar niet beviel.
Als ik u, Texelaars, doe herinneren dat een
bevestigd lid van een gemeenteraad, wettisch
heeft gezworen, beloofd of verklaard, dat hij
de belangen der gemeente zal voorstaan in alle
opzichten. Vindt u het dan geen politiek spel
wat toen door hen werd gespeeld Is het te
veel gezegd wanneer ik hier onomwonden en
openlijk verklaar dat hun werken ons toen niet
getuigde van gemeenschapsliefde, doch dat
alleen door hen werd gestreefd naar de macht
ten bate van hun persoonlijke meeningen. Had
het zoogenaamde blok van zeven dat politieke
spel niet begrepen, en was door hen niet ge
vormd geworden de macht die in het blok van
zeven ten grondslag lag, dan waren demo
cratische wensch en verlangens, zoomede de
daarmede gepaard gaande voltooiing der dingen
ten onder gegaan in hun macht.
Nu stel ik u voor de vraag, en verzoek ieder
die de werken van het zoogenaamde blok van
zeven niet onderschrijft, niet langer te blijven
in de politieke duisternis, doch plaats uw licht
boven de korenmaat. Kom voor het front. Het
blok van zeven heeft de gemeenschap veroverd
deze vier jaren, het is uw plicht die niet in
stemt met onze werken, haar te bestrijden, doch
in het licht.
Zijn de werken van ons onvruchtbaar ge
weest Kunnen onze werken de toets van eene
goede financiëele politiek doorstaan Heeft het
zoogenaamde blok van zeven stil gezeten deze
vier jaren? Ziedaar vragen die de moeite waard
zijn, en die zeer nauw in verband staan tot de
komende verkiezingen. Wel nu I
De electrificatie is een voldongen feit gewor
den, en alles is gedaan om geen inwoners van
Texel buiten te sluiten. De wegen, zoover die
tot de bevoegdheid der gem. Texel behooren
zijn in prima conditie. Ten opzichte van scho
len en onderwijs is veel gepresteerd, al zijn wij
niet voldaan. Valt hier iets van te zeggen
waarmede wij het gemeenschapsbelang niet in
zijn volheid hebben gediend?
Ten opzichte der Gem. financiën wil ik u
mededeelen dat de gemeente Texel in deze vier
jarige periode over 150.000 gulden aan belastin
gen minder beschikt, dan de vier jaren die
daaraan voorafgingen. Het vermenigvuldigings-
cijfer, bij de aanvang dezer verloopen jaren
gesteld op 2, is in de vier jaren gedaald tot
1,3, terwijl de schulden onzer gemeente heden
ongeveer 18,000 gulden minder zijn. Wie deze
feiten niet onderschrijft, laat hij, zoo wensch ik
uit de grond van mijn hart, naar voren komen,
maar werk niet langer op een wijze waartegen
men zich niet verdedigen kan.
Zulk een strijdwijze behoeft onze gemeente
politiek niet, wij eischen openbaarheid en ge
meenschapszin.
Als er dus gesproken wordt: „Eerst moet
sneven het blok van zeven," wat bedoelt men
dan daarmee
Texelaars, men wil trachten langs verholen
paden deze bewuste macht, die in het blok van
zeven is neergelegd, te vernietigen. Men wil dat,
omdat de machten, die eertijds onbeperkt hebben
geheerscht, en alle maatschappelijke uitdragin
gen wenschte te vormen naar hun zin in het
belang van een kaste weer te doen zetelen in het
gestoelte der macht.
Maar waarom komt men dan niet in het strijd
perk Waarom vergadert men dan met een
persoon in een geheim kamertje? Dienen zij
hiermede de openbaarheid Neen, Texelaars, zij
houden niet van strijd. Zij kunnen niet strijden
Zij missen de groote bron van idealen voor een
toekomstig werk. Saamgehokt in een vrijzinnige
kiesvereeniging,zonder program, een toevluchts
oord voor haar harte, een mengelmoes van
kleurlooze middenstof, zijn zij overgeleverd aan
alle maatschappelijke winden, drijven zij als
een speelbal op de golven, als een schip zonder
roer op de politieke zee, niet wetende waar zij
heen geleid worden. Daarom missen zij de
moed in te gaan in openbare strijd tegen een
democratische macht.
Texelaars, ik vraag u daarom af, heeft zulk
een groep kleurlooze middenstof het moreele
recht om te dingen naar een zetel der gemeen
schap.
Geeft u het antwoord op de 19 Mei. Het
ligt in uwe macht. Doch alvorens gij door uwe
keuze doet beslissen wie de macht zal zijn die
deze vier volgende jaren zal regeeren, overtuig
u tot in de diepte van uw ziel en uw verstand,
van de arbeid die deze vier jaar is verricht.
Mocht gij niet kunnen zien de kern van onzen
arbeid, dat deze luttele woorden dan tot die
overtuiging mogen bijdragen.
Want eerst gedaan en toen gedacht? Gij
kent de spreuk. Doch Texel wacht al sinds
jaren op de krachten die voorstuwen en aan
pakken, en die Texel zullen brengen naar de
tijdsaanpassing die alleen door democratisch
bestuur is te bereiken.
Daarom: luistert naar de stem der waarheid,
die ook de uwe moet zijn, en zorg dat uit uwe
partij, tot welke beginselen u ook moog be
hooren, die mannen gekozen worden, waarvan
gij weet dat zij in democratische lijn zullen
werken, en dat zij zullen zoeken in het ge-
meenschapsbestuur naar democratische steun
punten, om de eenmaal veroverde macht te
handhaven tot welzijn van onze Texelsche ge
meenschap.
A. BOON.
Oudeschild, Texel, April 1927