buiten ons om is gehandeld vóörstemmen.
Weth. KeijserIk onderschrijf dat, maar u
moet niet vergeten, dat we dagelijks komen
voor werkjes, waarbij we meteen moeten be
sluiten. Moeten we voor f 25 ons werk dan
opbreken Gerust, B en W weten wel, waar
ze staan moeten.
Principieel geef ik de heer de Graaf volko
men gelijk, erkent de voorz. Eerst de zaken
hier bespreken is meer correct.
Zonder hoofdelijke stemming worden daarop
de voorstellen van B en W door de Raad aan
vaard.
6. Ouereenkomst niet de T. E. AL in zake
de straatverlichting.
De TEM zal lantaarns koopcn, de gemeente
keert haar daarvoor boven de stroomprijs een
vergoeding uit.
Wanneer de gemeente zelf lantaarns ging
koopen, moest zij niet alleen een leening slui
ten, maar ook zich met het onderhoud belasten.
Het aantal lantaarns te den Burg met Koo-
gerweg tot Buitenlust wordt, naar B en W
oorstellen, gebracht van 37 op 51, te den
Hoorn van 14 op 15, Oosterend van 20 op 19,
Oudeschild van 20 op 22. Oost krijgt er 3,
de Cocksdorp, de Waal en de Koog behouden
resp. hun 10, 7 en 3 lantaarns. Het totaal
komt dus van 111 op 130.
Voor rente, afschrijving en onderhoud heeft
de Raad van Comm. een bedrag van f 18 per
lantaarn vastgesteld, welke vergoeding, verge
leken met het PEN en de PGEM, door B en
W alleszins billijk wordt genoemd.
De stroomprijs, berekend naar f 150 per jaar
en per KWU van de grootste belasting, ver
meerderd met 10 c. per afgenomen KWU zal
overeenkomen met 20 c. per KWU, waarvan
bij de exploitatiebegrooting van't bedrijf steeds
is uitgegaan.
De lantaarns te den Burg zullen branden tot
12 uur, elders tot 11 uur n.m. De lantaarn op
de dijk te de Cocksdorp zal heel de nacht
moeten branden. Hetzelfde wordt voor een
enkele lantaarn te den Burg overwogen. Bij
volle maan en 4 dagen daarvoor in 't algemeen
geen electrische verlichting.
De kosten worden begroot als volgt
Rente, afschrijving en onderhoud van 130
lantaarns f2340, stroomverbruik max. belasting
7,5 KWU k f150, dus f 1125,10800 KWU A 10 c
dus f 1080. Voor vernieuwing van lampen f 200
Totaal f 4745 met welk bedrag op de begrooting
voor 1927 rekening is gehouden.
De TEM heeft ten behoeve van de straat
verlichting over geheel Texel een afzonderlijke
kabel gelegd hetgeen haar op f 8000 kwam.
Als tegenprestatie meenen B en W haar een
stroomafnanie van minstens voor f900 te moe
ten garandeeren.
De stroomlevering zal geschieden onder bij
11 artikelen nader omschreven voorwaarden.
Op een vraag van de heer de Graaf wie zich
met de bediening der lantaarns belast antwoordt
de voorzitterDat gaat allemaal van de TEM uit.
Weth. Vlaming merkt op, dat Oosterend een
lantaarn te kort zal komen, de lieer de Graaf
vraagt pp de dijk een krachtiger licht.
De heer Vonk komt een getal van 3 lantaarns
te Oost te klein voor. Bij Vierhuizen meent hij
mag er geen ontbreken."
Er wordt nota van genomen.
Ik vertrouw, dat de Koog good verlicht wordt
zegt de heer Èpe.
Nadat de voorzitter nog heeft meegedeeld,
dat de overeenkomst wordt aangegaan voorde
duur van 10 jaar, hecht de raad zonder hoof
delijke stemming zijn goedkeuring aan het
voorstel van B en W inzake electrische straat-
velichting.
ca. Voorstel tot het aanleggen uan
elect' ische installaties in gemeente-
gsb. uuren.
Aangenomen mag worden, dat tegen heta.s.
najaar de electrificatie haar beslag zal krijgen.
B en W stellen voor in ieder gemeentège-
bouw minstens 2 lichtpunten aan te .leggen,
omdat de kosten daarvan (f 14) door de TEM
worden vergoed.
In de ambtswoning van hoofden van scholen,
van de gemeente-arts te de Cocksdorp en van
de gemeentepolitie te den Burg worden var.
gemeentewege 2 lichtpunten aangebracht, of
meer, wanneer de bewoners bereid zijn stroom
af te nemen volgens het vertrekkentarief. Onder
gelijke voorwaarden zouden B en W andere
gemeentewoningen van een verdere electrische
installatie willen voorzien'
Die toezeggingen kunnen zoo merken B en
W op, alleen van de inwoners worden gevor
derd, voorzoover de omstand gheden zich niet
belangrijk in hun nadeel wijzigen.
In 't algemeen zouden zij in ieder schoolge
bouw één lokaal behoorlijk willen verlichten en
verder, in lokalen en gangen ieder 1 lichtpunt
doen aanbrengen.
Te den Burg zullen in verscheiden gemeente
gebouwen de installaties moeten worden gewij
zigd. Electrische verlichting van de vischafslag
verdient volgens B en W aanbeve ing.
De kosten, uit een en ander voortvloeiende,
worden begroot op f 2730, waarvan 26 maal
f 14 of f 1040 wordt ontvangen als vergoeding
van de TEM. Het bedrag van rond f 1700, dat
voor rekening van de gemeente komt, stellen
B en W zich voor te bestrijden uit de winst
van het GEB, die gedeeltelijk aan de gemeente
komt.
De Raad besluit z.h.s. overeenkomstig prae-
advics van B en W en stemt er in toe, dat
dezen de aanbesteding regelen.
7. Brief uan Gedeputeerde Staten omtre it
opheffing school te Oost-
De Hoofdinsp. van het l.o. in de 4e Hoofd-
insp. rapporteerde aan Ged. St.Gemist kan
worden de o.l. school te Oost. Dezeèènmans-
school telt 26 leerlingen, ligt 30 mnt. de o.l.
te Oosterend en is daarmee door een uitstekende
weg verbonden.
Ged. St. zullen nu gaarne het gevoelen van
de Raad vernemen omtrent opheffing dier school,
waartoe zij volgens art. 22 der L O. wet kunnen
bevelen.
Samengevat komen de bezwaren van Ben W
tegen opheffing hierop neer: De afstand van
een half uur gaans langs een onbeschutte weg
is te ver om tusschen de morgen- en middag
schooltijd naar huis te gaan. De kinderen
zullen dus vier dagen per week te Oosterend
worden ondergebracht, behoorlijk toezicht zal
dikwijls dan ontbreken en het gezinsleven zal
er onder lijden. Bovendien zullen de huiselijke
bezigheden er door toenemen.
in polder 't Noorden zijn 19 gezinnen, totaal
met 13 kinderen, op Oost aangewezen. Om
Oosterend te bereiken zullen zij 45 k 60 mnt.
moeten loopen, eveneens langs een onbeschutte
weg. De school te Oost staat in een centrum
van 65 huizen. Uit 6 hiervan bezoeken de
kinderen de openbare school. -
Verder moet niet uit het oog worden ver
loren, dat school met woning in 1912 nieuw
werden gebouwd, resp. met opoffering van
f 37000 en f 16000. Voor school noch woning
is te Oost onder de arbeiders- en visschers-
bevolking emplooi te vinden.
Verder herinneren B en W aan de benoeming
eencr assistente, aan het getal van 19 leerlingen
dat de school bezocht toen in 1916 plannen
voor een nieuwe school ontworpen werden,
aan de buitengewone subsidie die boven de
gewone rijksbijdrage van 25 pet. werd ver
leend.
Van bezuiniging kan, oordeelen zij verder,
moeilijk sprake zijn, omdat bij opheffing de
school te Oosterend een driemansschool zal
wo;den, waardoor aanbouw van een derde
leslokaal ol van een overblijf— tevens gymna
stieklokaal noodig wordt.
Toeneming van de bevolking te Oost wordt
met het oog op drooglegging van de Zuider
zee en meer in cultuur brengen van polder
het Noorden niet uitgesloten geacht. Bij in-
voerkig van de 7-jaiige leerplicht is bovendien
eenige verhooging van het aantal leerlingen te
wachten.
Op grond van het bovenstaande zijn B en W
van meening, dat de te behalen finanéieele
voordeelen niet van die beteekenis zijn, dat
opheffing van de school te Oost, welke om
het aan alle eischen beantwoordend gebouw
tot de beste o. I. schoolgebouwen gerekend
moet worden, gemotiveerd mag heeten.
Derhalve stellen zij de raad voor aan Ged.
Staten te berichten, dat opheffing op grond
van gemelde motieven ongewenscht wordt ge
acht.
De voorzitter, het advies nader toelichjend,
zegt dat B en W door het bericht overj ver
moedelijke opheffing getroffen zijn en isj van
meening, dat de raad zich daartegen scjhrap
moet zetten.
Scherp, zoo vervolgt hij, laten we daarom
in ons prae-advies ook uitkomen, dat wa de
motieven, welke tot opheffing zouden moeten
leiden, niet kunnen deelen, zoowel om de [kin
deren, die de school bezoeken, als om hun
ouders. Ik zal het op prijs stellen de raad te
mogen hooren en zag het punt liever niet
dadelijk onder de hamer doorgaan.
Ik heb het prae-ad"ies met genoegen ge
lezen, zoo opent de heer Pisart de discussies.
We moeten tegen die opheffing sterk gekant
zijn, vasthouden. We hebben een les gehad
a»n de Mulo: Een van de beste leerkrachten
weggetrapt, waardoor h.'t onderwijs verslech
terd is. Ik zou de inspecteur wel eens wijlen
zieniedere dag zoo'u eind loopen. Dat gaat
te ver. ik juich het ten volste toe dat plannen
worden gemaakt om die school te behouden.
Weth. Keijser't Doet mij genoegen, dat u
zoo spreekt, maar pijnlijk treft het me, wanneer
u spreekt van weggetrapt.
De heer Pisart: Nou ja, bij wijze van spre
ken, ik bedoelde ontslagen.
Weth. Keijser: Dan had ik niets gezegd.
Afgetrapt geeft zoo de indruk of er geweld is
gepleegd De wet schreef ons voorEr moest
er een weg. Dus kiezen voor eigen rekening
nemen of op wachtgeld stellen. Bovendien
luidde het advies van het Hoofd Liever ben
ik met z'n tweeën. M'sschien kunnen we
straks weer een leerkracht benoemen.
Je heer Pisart: Ged. Staten kunnen dat wel
mooi voorrekenen. Maar we hadden het ontslag
toch wel kunnen aanhouden. De school is
daardoor zeer verslecht.
Dat is niet meer aan de orde, merkt de voorz. op
De heer de Graaf spreekt er zijn verwondering
over uit, dat de school te Oost voor zoo weinig
leerling-n kon worden gaande gehouden, 't Is
echter een moderne school die aan alle eischen
voldoet. Ik twijfel er ook niet aan, of de hoofdinsp
heeft zijn gegevens zonder voldoende onderzoek
verstrekt.
Met het prae-advies ben ik het volkomen
eens, zegt de heer Vonk, en het verheugt mij
dat er ook in de raad stemmen opgaan tegen
opheffing De school te Oosterend biedt nog
maar plaats voor 10 leerlingen en zou bij op
heffing van die te Oost moeten worden verbouwd
Binnen korte jaren zal het aantal leerlingen te
Oost van 21 tot 30 gestegen zijn.
Een sterk motief tegen opheffing vind ik
verder in Art. 13 der L.O. wet, dat bepaalt,
dat kinderen, op meer dan 4 K M. van de school
wonende, op kosten der gemeente moeten wor
den vervoerd. Dat zou veel kosten.
Het doet de voorzitter, naar hij zegt, genoe
gen, dat de heer Vonk de zaak zoo ernstig
heeft onderzocht.
De heer Boon Ik zou zeggenbezuiniging
is allenh dan mogelijk, wanneer ze niet het
leven raakt Deze zaak gaat met het leven ge
paard. Er wordt wel meer geld voor minder
goede doeleinden besteed. We mogen dit stukje
volksonderwijs niet wegnemen. Daarvoor moeten
we met alle macht opkomee.
Aan het slot der discussies de meeningen
samenvattende meent de voorzitter „dat B en
W zich namens de raad wel schrap mogen
zetten jegens de aantijging van de hoofdin
specteur".
8. Gemeente-rekening ouer 1925.
9 Financieele regelingen dienst 1926.
Enkele wijzigingen passeeren zonder discus
sie de hamer. Op fut saldo oefenenjzij geen
invloed uit
Alvorens tot de rondvraag wordt overgegaan
verzoekt de voorz. de raad na officieele sluiting
nog eenige tijd in comité te willen b.jeenblijveir.
RONDVRAAG.
Werkloozen.
De heer Jb. Boon zegt uit goede bron te
hebben vernomen, dat de Dertig Gem. polders
plannen maken tot beharding van wegen. Nu
het kabelleggen gedaan is, zijn er weer veel
werkloozen en daarom stelt hij voor de weg
Klif-Weverserf van gemeentewege te doen be-
harden.
De voorzitter is van meening, dat de ge
meente speciaal in die slechte tijd die werk
verschaffing ter hand moet nemen.
Bergplaats.
Is er voor die lammerenhekken geen beter
plaats dan in de open lucht? vraagt de lieer
Pisart.
Voorz: Ze liggen in het Park sinds 1 Mei, omdat
we in zekere zin, doordat we ons oude pakhuis
kwijt raakten, dakloos zijn. Het nieuwe gebouw
is nog niet gereed.
'n Persoonlijk feit.
De heer Pisart staat van zijn zetel op en vraagt
het woord voor een persoonlijk feit.
Spreker richt zich dan tot de heer A. Boon,
en vraagt of hij de woorden, waarmee hij hem
in de vorige vergadering van onwaarheid be
schuldigde. intrekt. Ik heb, zoo vervolgt hij, de
heer Michels geschreven en van hem daarop
een antwoord gekregen. De heer Michels heeft
gesproken met de heer A. Wierenga als be
stuurslid van het „Witte Kruis". Het gesprek
kwam op de werkloosheid, waarbij de heer
Michels opmerkte, dat Texel wel voor subsidie
voor werkverruiming en werkverschaffing in
aanmerking zou komen.
De heer A. Boon vult aanAls Texel
armlastig is tenminste. In verband hiermee
heb ik juist gezegd, dat Michels zoo niet ge
sproken kan hebben. De heer Michels moet
een groot leugenaar zijn, als hij ^nders sprak.
De heer Pisait haalt een brief voor de dag,
waaruit hij de raad zal voorlezen om zich te
rechtvaardigen.
Geroep: Van wie is die brief.
De heer Pisart: Van mijnheer Wierenga.
Beweging.
Weth. K.ijser: Onzin. Wat hebben we te
maken met een brief van Wierenga?
Ue heer de GraafDat is visschen in troebel
water, dat is bestoken.
De heer A. Boon Dat's visschen in troebel
water.
Het bevreemdt weth. Vlaming, dat de heer
Pisart bij zoo'n gelegenheid telkens gaat staan.
De voorzitter maakt er echter geen bezwaar tegen.
De heer Pisart: Hindert u dat, mijnheer
Vlaming.
Weth. Vlaming: Neen, maar ik vind het zoo
eigenaardig.
De heer Pisart leest daarop voor(Met de
letters W. en M. duiden we de heeren Wierenga
en Michels aan. Buigingsuitgangen zijn om
prlncipieele redenen weggelaten. Red.)
Den Burg 27 Maart 1927.
Den Weled. Heer J. Pisait
Lid v.d. Gemeenteraad van Texel
Den Burg.
Weled. Heer I
Gaarne voldoe ik aan uw verzoek om u nog
schriftelijk de inhoud van mijn gesprek met
de heer Michels, lid van Ged. Staten van Noord-
Holland, te Haarlem over het door u in de gis
teren gehouden raadsvergadering gememo
reerde onderwerp mede te deelen. IJc wil u
echter niet verhelen, dat ik het op zijn minst
vreemd vind, dat uw debater in de Raad, de
heer Boon, uw bewering durft liegen heeten,
omdat, afgezien nug van het feit dat van niet
één ernstig raadslid verondersteld wordt be
wuste leugens te debiteeren, hij (de heer Boon)
al uw beweringen kan toetsen aan het Prov.
Blad no. 32 26 Mei 1926.
ik zal trachten zooveel mogelijk de inhoud
van het vraaggesprek woordelijk weer te geven.
Het spreekt vanzelf, woord-vergissingen te dezen
kunnen voorkomen, doch voor de goede weer
gave van de bedoelingen van de heer M. sta ik in.
Na afloop van het onderhoud over Witte Kruis
belangen, waarvoor ik speciaal bij hem was,
ontwil-kelde-zich een belangwekkend gesprek
over Texelsche wegen.
M. Zijn er bij U veel werkloozen?
W. Neen, want er wordt veel aan de wegen
gewerkt.
M. Zoo, ja, mijn partijgenoot Thomassen heeft
fiasco geleden met zijn vragen over primaire
wegen op Texel. Texel krijgt ze nooit Hij had
dat anders moeten behandelen.
W. Maar meneer I dat is toch zeer onbillijk
voorTexel. Begrijpt U eens goed: Op Texel
rijden pirn. 15J auto's (meest vrachtwagens,)
welke niet van de wegen op de vaste wal ge
bruik maken. Hoogstens eens een ziekenauto
en een enkele keer wei eens een particuliere
wagen. Maar wel komen er d i k w ij I s par
ticuliere wagens, (vooral van Handelsreizigers
en vacantiemenschen) op Texel. Nu moet dus
Texel eerst betalen voor zijn wegen en ook
nog eens voor wegen aan de .overkant" waarvan
zij in de profijten niet deelen.
M. Maar weet men op Texel dan niet, dat de
Gemeenten subsidie voor wegenverbetering
kunnen krijgen'uit het daarvoor ingestelde Pro
vinciaal fonds
W. Wat bedoelt U.
M. Wel, in Mei 1926 is op de begrooting
van de Provincie N.H. een bedrag van Twee
t o n uitgetrokken, z.g.n. voor werk verrui
ming. Dit woord is gekozen, omdat, als het
woord werk verschaffing ware gebezigd,
de gesubsidieerde lichamen waren gebonden aan
ininimumloonen etc. en zij oan misschien hui
verig waren iets te ondernemen.
Uit fo.dsis in hoofdzaak bestemd voor
wegenverbetering en keert 50 pet. van de
daaraan bestede loonen uit.
En na is het wel eigenaardig, dat Texel,
waarvan het gemeentebestuur met dit be
sluit bekend gemaakt is, nooit uit dat fonds
heeft gep ta leen de gemeente Helder
heeft zulks gedaan en er haar nieuwe weg
onder de duinen mee aangelegd. Wacht
ik zal u het besluit even voorlezen.
En na het Piovinciaal blad, waarin bet
bewuste besluit is opgenomen te hebben
gevonden, las hij mij voor.
Toen verder
M. Begrijpt u nu mijn ontstemming van
straks? Ti xel wil primaire wegen om uit
de opbrengst der wegbelasting een deel te
De Poolster
staat aan het firmament juist in
het Noorden. Zij blijft daar staan
terwijl daarentegen al de andere
sterren voortdurend van plaats
veranderen. Daardoor is de Pool
ster voor den zeeman het meest
betrouwbare punt aan den hemel.
Wat de Poolster is aan het
firmament, dat is het merk KING
op uwe pepermunt. De vaste en
onveranderlijke kwaliteit van de
King Pepermunt
maken haar tot de meest be
trouwbare pepermunt.
In ieder tablet moet voluit staan
KING Extra Strong.
Voor H H. Winkeliers bij
J. F. van LIESHOUT, Alkmaar
ontvangen voor wegenverbeteriDg, doch
verzuimt gebruik te maken van eeD reeds
sedert Mei bestaande regeling om subsidie
v.d. Provincie, speciaal voor dat doel, te
erlangen
W. Mag ik dat bekend maken
M. Welzeker
Tot hiertoe h* t gesprek voor zoover het
beleid der gemeente er bij is betrokken.
Hoogachtend,
(wg.) A. WIERENGA,
Secretaris Witte Kruis.
(Spatieering van de heer W. Red.)
Ik zou zeggen, besluit de heer Pisart na
dit voorlezen, hiermee toch wel te hebben
gemotiveerd, dat ik niet heb gelogen.
De heer Epe: Hier wordt maar geschermd
(spreker rijst van zijn zetel op) met sub
sidie. Altijd heb ik mij stil gehouden.
Thans is de maat vol. Texel is een van
de bevoorrechtste gemeenten van ons land,
waar jaarlijks door het rijk (Staatsbosch-
beheer) 10, 20, 30. ja wel 50 duizend gld.
is ingestompt. Neem daarentegen Helder.
Laat Texel toch zjjn bevoorrechte positie
begrijpen. Vergelijk het met Helder. Wat
hebben we van het rijk boven iedere ge
meente niet cadeau gehad? Vergelijk met
Schoort, Noordwyk, Petten, Kamp. Daar
is toch ook Staatsboschbeheer. Vergelijk
met Katwyk. Zou men daar ook subsidie
vragen
Weth. Kejjser: We hebben hier een
ding geopperd, dat op de verkeerde weg
gaat. Pisart vroeg het woord voor een
persoonlijk feit. Daarbjj komt toch niet
te pas te praten over subsidie. Ik sta
grootendeels aan de zij van Boon. Dat
Michels zich zoo heeft uitgedrukt, kan ik
slecht gelooven. Michels is Gedeputeerde,
die toch wel de wetten moet kennen. Ik
kan 't me bijna niet voorstellen. Alleen
noodlijdende gemeenten krijgen subsidie.
Waarbjj komt toch die omhaal te pas?
De heer Pisart: 't Persoonlijk feit be
staat hierin, dat mijnheer Boon mij de
vorige maal voor leugenaar heeft gezet.
De voorz.De heer Pisart heeft gelijk,
dat hij, wanneer hij in 't publiek is aan
gevallen, er in 't publiek mee voor de dag
komt Jammer, dat die brief van een
derde is. We moeten de heer Wierenga als
al of niet geloofwaardig beschouwenr De
bo 1 loopt dood. De heer Wierenga is hier
nic-t en kan zich niet verdedigen.
De heer PisartDe heer Wieren a ver
klaart dat het absoluut zoo is.
Weth. Vlaming: Ik stel voor het debat
te sluiten. De heeren moeten met dat ge
schrift maar naar de heer Michels gaan.
Daarmee komt aan deze diseüssies een
eind.
Woningbouw.
De heer A. Boon stelt voor te Oudeschild
en elders van gemeentewege eenvoudige
woningen op trekken ontdaan van alle
luxe Hij weet wel minstens 6 personen
aan te wijzen, die zoo'n woning willen
betrekken.
De heer Jonker, gem.-secr., verklaart
zich bereid dienaangaande een onderzoek
m te stellen.
Allerlei
De heer Vonk brengt namens de be
woners van Vierhuizen dank voor de be
harding van de weg aldaar.
De heer Kikkert zegt aan het hardere
en goedkoopere canarst boven .keislag bij
wegbeharding dé vooikeur te geven.
Weth. Keyser is van tegenovergestelde
gevoelens. Keislag gaat niet zoo gauw
kapot en koekt niet makkelijk. Er moet
nog heel wat voor de wegen worden ge
daan, zegt hij. Ik had verwacht dat u een
proefneming met teren zou aanbevelen.
Ue heer de Graaf kondigt aan een voor
stel tot wijziging der heffing van de Gem.
Inkomstenbelasting, in 't bijzonder met
betrekking tot de aftrek wegens kinderen.
Er wordt slechts aftrek toegestaan tot max.
4 kinderen, hetgeen in strijd moet worden
geacht met het R.K. program.
Volgt sluiting.
De raad vergadert nog geruime tyd
met gesleten deuren.
II asschen is goed, baden is beterzwemmen
nóg beter, de kennis van en de vaardigheid
in zwemmend redden is het allerbest.
Ue Texelsche zwemband verdient daarom
in ieder opzicht uw steun.
