Uw Haar
Texelsche Berichten
Rondvraag.
Texel en het Provinciaal wegenplan
8. Grondaankoop uoor uerbreeding War
moesstraat.
(Zie ook het vorig raadsverslag).
Besloten wordt, z.h.s., van dhr C. Smit Cz.
voor f 250 een stukje grond aan te koopen,
vrijkomende door het woon- en winkelhuis,
bewoond door de fam. A. Ran, 90 cM. achter
uit te plaatsen.
Dit bedrag is tevens bedoeld als tegemoet
koming in de meerdere kosten, welke uit het
verplaatsen van de vooorgevel voortvloeien.
9. Verstrekking gelden aan S. Ellen,
krachtens de Landarbeidersuiet.
De landarbeider Siets Ellen, oud 27 jaar en
wonende te Spang heeft op 3 October j.l. een
aanvrage ingediend, om ingevolge artikel 7 der
Landarbelderswet te zijner beschikking testel
len een bedrag van tweeduizend zevenhonderd
gulden voor de verkrijging van een plaatsje,
land met woning en schuurtje, samen groot
2,09,50 H.A. annex gelegen aan de derde
dwarsweg, hoek Hoofdweg in de polder het
Noorden, eigendom van de heer Jb. Buijs alhier,
De perceelen, bestaande uit grasland, zijn
nimmer gescheurd. Wel is het lichte grond,
doch het land verkeert, door behoorlijke be
mesting in goede toestand. De aanvrager kan
in de omgeving wel geregeld werk vinden. De
perceelen leenen zich dan ook zeer goed
voor het beoogde doel.
De eigenaar vraagt als koopsom f 3000.—
Hierin zijn begrepen alle op de perceelen aan
wezige draadheiningen, hekwerken en varkens
hok. Voor eerste verbetering behoeven geen
kosten te worden gemaakt. De verkoopwaarde
van de grond is te stellen op f 750 per H.A.,
zoodat de woning met het kleine houten
schuurtje op plm. f 1450zal komen. De woning
is behoorlijk onderhouden en gebouwd om
streeks 1905. Naar B en W oordeelen mag de
gevraagde koopsom billijk genoemd worden.
Het gezin bestaat uit een man, vrouw en
een kindje.
Blijkens ingewonnen inlichtingen voldoet dhr
Ellen geheel aan de eischen in de betrokken
wet gesteld.
Dhr Lap vraagt of hypotheek in dit geval
kosteloos wordt verstrekt, waarop hij een be
vestigend antwoord krijgt. Verder drukt hij
zijn spijt uit over het feit, dat de grond, welke
aanvrager op het oog heeft, van slechte kwali
teit is en geen goede kans geeft om vooruit
te komen. Ik zou, het toejuichen, besluit hij,
wanneer B en W voortaan op de kwaliteit van
de grond wel zouden willen toezien.
Weth. Vlaming, die in dezen het Dag. Be
stuur van advies diende, zegt zich in eerste
instantie met dhr Lap te kunnen vereenigen.
Er zijn evenwel bijkomstige factoren, ver
volgde spreker en met het oog hierop meen
ik dat Ellen een zeer goede kans heeft om
vooruit te komen. Het perceel ligt annex de
dijk, waar ruime gelegenheid is tot berging van
wier, het land is flink bemest en levert een
flink schoof hooi.
Ik behoef verder slechts te noemen de Rid
der, die reeds zoover is gevorderd dat hij uit
eigen middelen twee bunders land kon koopen
en Janzen, die, zoover ik weet, best tevreden is.
Dat zijn wel argumenten die er wezen mogen.
Weth. Keijser geeft dhr Lap toe, dat we
liever moeten helpen wie over best land de
beschikking krijgt. Maar de gelegenheid moet
er ook zijn. Hier kosten land en woning
f 2700, terwijl anders alleen de woning reeds
f 2700 zou kosten. Dhr Vonk heeft beterland
maar zit naar verhouding ook duurder.
Dhr. Lap: Wanneer Ellen kans van slagen
heeft wensch ik hem bij voorbaat succes.
Wanneer het land best was, meent dhr. Kik
kert, moest een hooger prijs worden gevraagd.
Dhr. de GraafEr is in 't Noorden wel werk
te vinden.
Op de vraag van dhr. P. Dros of wel rekening
is gehouden met de hooge polderlasten ontvangt
hij van weth. Vlaming een bevestigend antwoord.
Dhr. Zeijlemaker: Hier wordt de idee gewekt
dat de landarbeiderswet zoo prachtig zou zijn.
Vergeet echter niet, dat deze wet vooropstelt,
dat arbeiders arbeiders moeten blijven. Ze
moeten slaaf blijven, kunnen niet verder springen.
Zoo heel mooi is die wet dus niet. Ze zouden
beter doen zich te organiseeren en te streven
naar bekorting van arbeidsduur.
Dhr. S. Keijzer: U bekijkt de zaak door een
al te roode bril. Ik ben het met u niet eens.
Door die wet immers krijgt de landarbeider
meer vrijheid, grooter zelfstandigheid.
Ook dhr. Kikkert zegt de woorden van dhr.
Z. niet te kunnen beamen.
Dhr. Lap: Ik wensch de landarbeiders toe dat
zij op weg zijn kapitalist te worden.
Dhr Zeyiemaker brengt hierop in herinnering,
dat de Landarbeiderswet in 1906 in het leven
werd geroepen, in een tijd, toen de landar
beiders er zeer slecht voorstonden. Hij zegt te
weten welke voordeelen die wet biedt en zal
niet tegenstemmen. Evenwel acht hij het beter
wanneer de arbeider door organisatie beter
levensomstandigheden tracht te bereiken.
10. Benoeming Directeur uan de N.V. T.E /A
De raad mist de bevoegdheid iemand te be
noemen tot directeur der Tex. Electr. Mij. Wei
kan aan een vertegenwoordiger van de raad
een mandaat worden meegegeven overeen
komstig hetwelk in de Raad van Comm. zal
worden gestemd. B en W stellen voor dhr
de Rode tot directeur te benoemen en dien
overeenkomstig het mandaat op te maken. Het
voorstel hierover mondeling te stemmen ont
moet bij eenige leden tegenstand. Dhr Kikkert
stelt voor, daar het een persoonlijke kwestie
betreft, schr ftelijk te stemmen.
Laat het Regl. v. Orde mondelinge stemming
toe vraagt dhr de Graaf.
Er ontstaat eenige discussie over dit feit.
Tenslotte wordt mondeling gestemd over de
vraag: zal voor de directeursfunctie een op
roep worden geplaatst of niet. Vóór een op
roeping stemmen de heeren Drcs, de Graaf en
Lap.
Vervolgens wordt schriftelijk gestemd over
de vraag: Zal dhr de Rode worden benoemd
of een ander? Elf stemmen worden uitgebracht
op dhr de Rode, één blanco.
Eindelijk moet worden uitgemaakt wie van
de raadsleden zal worden afgevaardigd. Bij
de eerste stemming verwerft dhr Vlaming 6
stemmen, de Graaf 3, Lap 2 en Kikkert 1. Bij
herstemming tusschen de heeren Vlaming en
de Graaf worden resp. 6 en 4 stemmen uitge
bracht.
Weth. Vlaming wordt dus benoemd, doch
meent te moeten bedanken. Liever staat hij
die reeds namens de Raad in de T.E.M. het
woord voert, zijn plaats af. Op aandrang uit
de Raad aanvaardt hij evenwel die functie.
Bij stemming over een plaatsvervangend
afgevaardigde verwerft dhr. de Graaf op één
na alle stemmen (éèn blanco.)
Ten einde te voorkomen, dat de benoeming
van dhr. de Rode door Ged. Staten onwettig
mocht worden verklaard omdat zij bij schrifte
lijke stemming geschiedde, wordt nog eens
mondeling gestemd over de vraag: Zal dhr.
de Rode tot directeur worden benoemd of niet
Dhr. de Graaf maakt aanvankelijk tegen deze
mondelinge stemming bezwaar, doch stemt er
in toe zoodra hij bemerkt, hoe de vork in de
steel zit.
Dhr. de Rode zal op vaste aanstelling tot
directeur worden benoemd.
11. Verhuring gemeente-gebouw.
Door de Bewaarschoolcommissie van het Nut
alhier werd B en W voor eenige tijd gevraagd
of zij bereid waren mede te werken, dat het
gemeentegebouw aan de Nleuwstraat, waarin
vroeger een bewaarschool gevestigd is geweest
aan haar voor gelijk doel wordt afgestaan.
Zij hebben hierop geantwoord, dat zij bereid
waren voor te stellen het gebouw tot weder
opzegging te verhuren voor f 2— per week,
onder voorwaarde dat het gebouw te hunnen
genoegen zou worden onderhouden.
Nadat zij deze mededeeling hadden verzon
den is in de boezem van het Bestuur der
plaatselijke afdeeling „Volksonderwijs' het plan
ontstaan pogingen aan te wenden om te komen
tot oprichting van een nieuwe bewaarschool
zoo mogelijk tevens clubgebouw. Gelet op het
aanvankelijk succes, hiermede bereikt, hebben
zij zich afgevraagd, of onder dergelijke om
standlgheden het algemeen belang er wel mee
gediend werd het bovengenoemde gemeente
gebouw voor bewaarschool te verhuren,
Immers mag niet uit het oog worden verlo
ren, dat bedoeld gebouw in 1922 door de
Regeering ongeschikt is verklaard om daarin
een bijzóndere lagere school te vestigen, ook
na verbouwing volgens plannen, met welker
uitvoering eenige duizenden guldens gemoeid
zouden zijn.
Allicht loopt men gevaar dat de pogingen
om tot een nieuw gebouw te komen minder
energiek worden doorgezet, wanneer men een
maal een ander gebouw in gebruik heeft ge
nomen, en daaraan door eenlg verfwerk en
andere niet ingrijpende werken een meer ooglijk
aanzien heeft gegeven.
Aldus beschouwd zou de Gemeente er mede
schuldig aan staan, aldus het prae-advies, als
de plannen voor een nieuw gebouw onverhoopt
schipbreuk zouden lijden.
Wij werden hierdoor genoodzaakt, vervolgen
B en W, ons standpunt nader te bepalen, in
verband waarmede wij een bespreking hebben
gehad met de Bewaarschoolcommissie. Bij die
gelegenheid bleek ons, dat deze commissie er
veel prijs op stelt zoo spoedig mogelijk de
school te openen. Wij hebben ons daarom
afgevraagd in hoeverre het mogelijk is aan deze
wensch tegemoet te komen, zonder het algemeen
belang te schaden.
Ons op het standpunt stellende dat vestiging
van de bewaarschool in het bedoelde gemeen
tegebouw alleen te motiveeren is als huisvesting
in een ander perceel ondanks alle in eendrach
tige samenwerking van de betrokkenen aan
gewende pogingen uitgesloten moet worden
geacht, kon o.l. de Ingebruikgeving onder de
huidige omstandigheden alleen geschieden bij
wijze van een voorloopige, tijdelijke maatrege l
De onderbrenging geschiedt dan als het ware
voorshands in een nood- en hulpgebouw.
Om aan de ingebruikgeving dit karakter te
geven, kan de gemeente o.i. tot tijdelijke ver
huring b v. tot uiterlijk 1 April 1929 overgaan.
Mocht naderhand verlenging worden gevraagd
dan is bij de behandeling van een nieuw verzoek
de vraag onder de oogen te zien in hoeverre
redelijker wijze aangenomen mag worden, dat
de betrokken organisatie alle krachten heeft
ingespannen iets beters te bereiken. Wanneer
alsdan onverhoopt de conclusie zou moeten
worden getrokken, dat men in dit opzicht in
gebreke is, mag o.i. niet worden geaarzeld op
het verzoek afwijzend te beschikken.
Het gebouw was tot voor eenige jaren in
gebruik als bewaarschool van de Vereeniging
tot oprichting en instandhouding eener alge-
meene bewaarschool. Tevens werd het gebezigd
als lokaal voor het geven van onderwijs aan
de leerlingen der o.l school te den Burg in de
vrije en oidenoefeningen der gymnastiek Later
is het enkel voor dit onderwijs in gebruik ge
nomen. De laatste jaren wordt bedoelt onder
wijs in een ander schoollokaal gegeven en heeft
het gebouw geen bepaalde bestemming Met
het oog op het bepaalde in art. 230 der Ge
meentewet hebben wtj in de plaatselijke bladen
bekend 'gemaakt, dat wij overwogen uw verga
dering voor te stellen voor zooveel noodig te
verklaren, dat het gebouw niet meer voor de
openbare dienst bestemd is. Daarbij hebben wij
tevens verzocht eventueele bezwaren tegen een
dergelijk besluit uiterlijk heden te onzer kennis
te brengen. Bezwaren zijn nie' ingekomen.
De verkoopwaarde van het pand is o.i. te
schatten op plin. f2500. In verband hiermede
meenen wij is een huur berekend naar f 101
per jiar voor beide partijen billijk, wanneer de
voorwaarde gesteld wordt, dat het gebou w ten
genoegen van Burgemeester en Wethouders
moet worden onderhouden. Op die wijze wordt
uoor onderhar.dsche verhuring het financieel
b.-iang der gemeente niet geschaad.
Deze kwestie is pas eergisteren besproken,
zegt de voorzitter,
Dhr. Kikkert acht de huurprijs in verband
met de genoemde verkoopwaarde van het ge
bouw niet hoog. Dhr. Lap is van tegengestelde
mcening, daat belangrijke bedragen voor her
stellingswerk moeten worden uitgegeven en
de huurtijd maar kort is.
Dhr. Zeyiemaker acht het gebouw absoluut
ongeschikt, waarop Weth. Keijser opmerkt.dat
het hier een noodmaatregel geidt.
Dhr ZeyiemakerGetracht is geld voor een
gebouw bijeen te krijgen, wat de Commissie,
die vijf jaar lang geen pogingen voor een ge
bouw heeft aangewend, heeft getroffen. Op
het oogenblik zijn we met Eben Haêzer ge
baat. Volksonderwijs is tegen ingebruikne
ming van het gebouw in de Nleuwstraat. Laat
ons daarom wachten. Als het de B. S. Comm
ernst is moet ze met Nut en Volksonderwijs
pogen tot een goede bewaarschool te komen.
Ik zal stemmen tegen het voorstel van B en W,
De voorz.Met het laatste deel van uw plei
dooi ga ik mee, absoluut. Wij moeten de
menschen steunen, die een nieuw gebouw
wenschen. Echter: de plannen zijn reeds ge
reed. De wil van B. S. Comm. en van vele
andere menschen is op iets goeds gericht. Het
oude gebouw echter is niet onbewoonbaar,
wel minder geschikt verklaard.
Dhr Lap: Een bewaarschool is geen ge
meentezaak. We hebben er ons niet veel mee
te bemoeien. Ik juich het echter toe, dat B en
W tegenover de Comm. zulk een tegemoet
komende houding aannemen.
Ik ben vóór het voorstel van B en W. Er
is al zoo vaak dispensatie verleend, dat ook
nu dat gebeuren kan. Zoo spreekt dhr de
Graaf.
Dhr PisartIn tegenstelling met wat dhr
Zeyiemaker zeide wil ik opmerken, dat de
laatste vijf jaar zeer veel moeite is gedaan om
het doel te bereiken. Toezegging is gedaan
djor kapitaalkrachtige personen. We hebben
tenslotte een vergadering belegd, maar moesten
ontdekken dat juist ontbraken, wie ons de
grootste hulp hadden toegezegd. Nu echter
willen we niet langer wachten. Ook wanneer
de gemeente ons haar gebouw niet verhuurt,
zullen we ons plan uitvoeren. Met de eerste
de beste juffer van de straat gaan we niet be
ginnen, maar met iemand die reeds wat letter
wijs is gemaakt. Een gediplomeerde kracht
kunnen we niet betalen. Bovendien is het maar
voor een kinderbewaarplaats. (Weth. Keijser
protesteert tegen dit woord.) Het Is geen
dorado, maar jaren is de vorige bewaarschool
er toch onder gebracht. Nooit werden kindertjes
er ziek door tocht. Evenwel zullen we streven
naar een eigen gebouw, om daarin de bewaar
school onder te brengen.
Bij stemming verklaren alle leden, uitgezon
derd dhr Zeyiemaker, zich voor het voorstal
van B en W.
Dhr Pisart brengt dank aan de vóórstem
mers.
Je mag ook de tegenstemmer wel dankbaar
zijn, merkt Weth. Keijser op, want bij heeft
het goed met jullie voor.
Dhr P. Dros vraagt wanneer de 2e dwarsweg
In 't Noorden weer opengaat. In verband met
het bietenrooien is spoedige openstelling ge-
wenscht.
De voorz. antwoordt dat nog eenige tijd
moet voorbijgaan. In geen geval gaat de le
dicht als de 2e niet geopend Is.
Dhr Pisart klaagt over de wijze waarop
meermalen grint aan de wegen wordt neer
gestort. Niet zelden wordt het verkeer daar
door belemmerd.
De voorzitter verwijst spreker naar betrokken
polder bestuurderen.
Dhr Lap zegt in de Texelsche Courant te
hebben gelezen, dat Ged. Staten voorstellen 25
KM wegen op Texel op het prov. wegenplan
te brengen. Het bevreemdt hem dat de weg
door het Burger-Nieuwland en Waalenburg
niet is opgenomen. Vindt u hierin geen aan
leiding, zoo richt hij zich tenslotte tot de
voorzitter om nogeens met Ged. Staten te
Overleggen.
Wij hebben ons met Ged. Staten reeds in
verbinding gesteld, spreekt de voorzitter.
Eveneens met een Statenlid, dat Texel's be
langen in de Staten zal bepleiten. Dit lid is
met onze wenschen volledig op de hoogte.
Hierna volgde sluiting.
wordt gezond en sterk
het krijgt mooier glans
het wordt vrij van roos
het blijft beter zitten
het valt niet meer uit
indien gij des morgens een weinig PUROL
tusschen de handen wrijft en dit door de
haren wrijft, 't Voldoet iedereen.
R. K. Kerkhof.
Reeds eerder meldden we, dat het R. K-
Kerkhof alhier weldra zal worden ver
groot. Dezer dageu werd het werk, daar
aan verbonden, onderhands aanbesteed.
Naar men ons welwillend meedeelt is de
uitslag als volgt
Grondwerk: C. Barhorst f 1186,60
Metselwerk: N. Graaf 1045,—
Timmerwerk J. Smit 2lö'
Schilderwerk J. Zijm 36,—
IjzerwerkF. v. Heerwaarden 496,50
Texel's Radio Centrale.
De heer H. Bruijn deelt ons mee:
Uit dezer dagen gehouden besprekingen
aangaande de Radio-Ceutrale is gebleken
dat dit jaar nog niet met de bouw der
Centrale een aanvang kan worden gemaakt,
aangezien de wijziging der Telegraaf- en
Telefoon wet, waarorder de Radiodistribu
tie valt. nog in de 2e en le Kamer moet
worden behandeld.
Bevordering van het Vreemdelingen
verkeer
De bekende firma Verkade, fabrikanle
van koek- en beschuit te Zaandam, heeft
haar serie albums aangevuld met een
album „Texel". Plaatjes voor dit boekwerk,
dat smaakvol is uitgevoerd, worden bij al
haar artikelon gratis verstrekt. Ze werden
ge eekend door Wenckebach, Voerman,
Rol en Van Beek, maken een uitstekende
indruk en zullen niet nalaten bij vele niet-
Texelaars belangstelling, misschien eenige
liefde voor ons eiland te wekken. De redac
tie was bjj dr. Jac. P. Thijsse in bevoegde
banden.
Hoewel niet gewoon dergeljjke reclame
uitgaven hier eigener beweging aan te
kondigen, maken we thans gaarne een
uitzondering. De met plaatjes gevulde
album toch is een krachtig middel tot
bevordering van het vreemdelingenverkeer
en kan door ons als zoodanig met inge
nomenheid worden begroet.
Let er wel op, dat u niet met natie d eken
in de nabijheid van electrische toestellen
komt.
In de Statenvergadering van gisteren is het
provinciaal wegenplan uitvoerig besproken en
werd door het Statenlid C. Thomassen voor
Texel een lans gebroken.
We hebben het genoegen zijn pleidooi hier
thans reeds woordelijk weer te geven
Gemeente en Polderbesturen, die samen zor
gen voor 185 KM. beharde wegen, er is 1 KM.
rijksweg, hebben gevraagd, 35 KM. te brengen
op 't wegenplan, aldus de heer Thomassen.
Ged. Staten hebben daar 9 k 10 KM. afge-
knibbeld.
Dat lijkt me onbillijk. Texel is een vijftiende
deel van onze provincie. Het vraagt dus juist
een vijftiende van 't aantal KM. van 't wegenplan.
De inwoners profiteeren zelden of nooit van
de wegen op 't vasteland, wel omgekeerd.
De Provincie gaat 20 millioen uitgeven voor
wegen, waarvan geen M. op Texel komt. Voor
kanalen stellen we enkele millioenen beschik
baar. Texel krijgt geen M.
De provincie verleent subsidie voor de stoom
vaartverbindingen met de andere eilanden.
Voor Texel niet.
De provincie heeft groote sommen gegeven
aan rentelooze voorschotten voor tram- en
treinverbindingen in totaal f 404,000,—. Ook
heeft zij daarin f 350.000 aandeelen genomen,
die veel op rentelooze voorschotten lijken, al
geven ze wel eens dividend, 3'/, tot 0 pet.
gem. 2,45.
Aan dit alles moet Texel mee betalen en nu
er gelegenheid is om deze gemeente, die als
eiland toch al in een ongunstige positie ver
keert, eenigszins te steunen, zouden wij dat
niet doen
M. de V. ik hoop nog altijd, dat Ged. Staten
bij nadere overweging het billijke van Texeis
verzoek zullen erkennen en er in overleg met
de Staten aan zullen voldoen.
Nadat ook andere sprekers het woord hadden
gevoerd werd de voordracht van Ged. Staten
tot voorloopige vaststelling van het wegenplan
z.h.s. ongewijzigd aangenomen. De definitieve
regeling wordt onmiddellijk voorbereid.
Dammen.
De heer C. Dijker, kampioen van de
Texelsche Damclub, trad Zondag 1.1. te
Helder op als sjmultaansp.ler. Hjj vond
tegenover zich 20 leden der Heldersche
Dam vereeniging en slaagde er in 14 par
tijen te winnen, 4 speelde hjj remise, 2
moest hij verliezen.
Prijsuitdeellng.
Zaterdag 1.1. zijn in hotel Texel de prijzen
uitgedeeld aan hen, die zich tijdens concours
hippique en verdere volksfeesten in Sept.
1.1. onderscheidden. De fraaie prjjzen, meest
luxe voorwerpen, werden door de heeren
A. de Wilt en H. Keesom, resp. voorz. van
Feest- en Paardensportcommissie, met toe
passelijke toespraakjes uitgereikt. De heer
Jn. Rab bracht dank aan de dames, die
zich door de inzameling van gelden {Jver
dienstelijk hadden gemaakt. Tenslotte
sprak de heer burgemeester, die o.m. de
wensch uitsprak dat in den vervolge het
feest op Koninginnedag zal worden ge
vierd
Het verdere deel van de avond werd in
gezellige stemming met danseD en spel
letjes genoeglijk doorgebracht, ja het was
later dan één uur in de nacht, toen de
feestgenooten de zaal verlieten.
DE COCKSDORP
Vergadering van de HoII. Mij. van
Landbouwafd Eierland.
Over veevoeding
Zooals het met de meeste vergaderingen
op Texel gaat, zoo gaat het ook met de
vergaderingen van de afd. Eierland van de
Hol). Mij. van Landbouw. De belangstelling
is altijd zeer gering Om nu bij de leden
wat meer belangstelling te wekken, werd
door een van de leden een inleiding
gegeven over een onderwerp, de
landbouw en veeteelt betreffende.
De heer Klimp zou deze avord spre
ken over veevoeding.
Nadat de minder belangrijk punten van
de agenda als voorlezing notulen, rekening
en verantwoording penningmeester gehou
den ingekomen stukken waren afgehandeld
kreeg de heer Klimp het woord, die een
algemeene beschouwinggaf over veevoeding
vooral met het doel, daarna over het be
handelde onderling van gedachten te wis
selen Spr. betreurde het dat in het land
bouw en veehoudersbedrijf theorie en
practijk nog zoo weinig samengaan
Men moet trachten van zijn dieren
zooveel mogelijk te halen met zoo weinig
mogelijk kosten. Dit kan men bereiken
door voedingsmiddelen van de juiste samen
stelling roe te dienen.
Behalve de voeding werken echter ook
