V
No 4214
Woensdag 4 April 1928
41ste Jaargang
Vrouwenhanden
Sproeten komen vroeg in het
1st fe emiingsvr aagstuk
der Bertig Polders.
Van week tot week
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE:N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
voorjaar, koop tijdig een pot
Sprot©!. Bij alle Drogisten.
-SCHECOURANT
DEN BURG: 50 ct. per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG. EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regols: 50 ct. ledore regel moer: 10 ct.
Dezelfdo advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal berokond.
BIJ abonnement lagoro regolprljs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
welke door de schoonmaak ruw,
rood of beschadigd zijn, worden
weder gaaf, zacht en blank door
Doos 30, 60 Tube 80ct. PUROL
24—31 Maart.
Uit de Tweede Kamer.
De Tweede Kamer is Vrijdag tot 8 Mei
a.s uiteengegaan. Ze krijgt dus een wel
ruimschoots toegemeten Paaschvacantie.
Het heeft haar in de afgeloopen week
ook niet aan discussie ontbroken. Behalve
een reeks kleine wetsontwerpen leverde de
interpellatie van de heer Albarda over de
kweekscholen daarvoor ruimschoots stof.
Wat deze interpellatie betreft, ze vond haar
oorzaak in de geruchten die er hebben ge
loopen over het voornemen van de regeering
om een aantal Rijkskweekscholen op te hef
fen. De interpellant kon op dit punt echter
door Minister Waszink gerust gesteld wor
den, met de mededeeling dat bij hem een
dergelijk voornemen niet bestaat. Wel dien
de de heer Albarda nog een motie in waarin
hij de Kamer wilde laten verzoeken aan
de minister om niet tot opheffing van
dergelijke inrichtingen over te gaan zonder
nader overleg met de Kamer, doch deze
motie werd later weer ingetrokken.
Een lange discussie lokte ook uit het
wetsontwerp betreffende voorzieningen
tegen besmettelijke ziekten, omdat er aller
lei kwesties bij gehaald werden. Zoo vond
de heer Kersten de gelegenheid schoon, de
vaccinatiekwestie weer naar voren te bren
gen. Toen kwamen daarover amendementen
die wat overhaast werden opgeworpen, met
het gevolg dat de minister het geraden
vond de verdere behandeling van het ont
werp tot na het Paaschreces te verdagen.
Waarmee de Kamer accoord ging.
Tot 8 Mei hebben de dames en heeren
thans gelegenheid nieuwe krachten te ver
zamelen voor het nog komende werk. Er
wacht nog heel wat op afdoening en er
hangen ook nog een paar interpellatiesin
de lucht.
Duitschland: Naar de nieuwe Rijksdag.
De Duitsche Rijksdag is uiteengegaan.
Zijn zittingsperiode is geëindigd en men
leeft thans in afwachting van wat de ver
kiezingen zullen brengen. De stembusactie
zal weldra in volle gang zijn, maar zal toch
waarschijnlijk niet eerder aanvangen dan
na de Paaschweek. De Rijksminister van
binneniandsche zaken heeft althans een
verzoek daartoe tot de verschillende partij
besturen gericht. Er is dan ook nog al de
tijd flink de groote trom te roeren, want
de verkiezingen zullen de 20 Mei worden
gehouden.
Een vechtpartij in de Rijksdag.
'c Is bij het scheiden van de markt in
de Ryksdag nog vrij rumoerig toegegaan
en Donderdag kwam het tot een formeele
vechtpartij tusschen sociaal democraten en
communisten. De oorzaak hiervan was,
dat desoc. dem. Landsberg de communisten
nogal scherp critiseerde naar aanleiding
van het opnieuw opwerpen van de amnes
tie kwestie thans in broederlijke samen
werking met de Völkischen en Duitseh
nationaien. Een der communisten vloog
daarop op Landsberg af en een oogenblik
later werd er hevig gevochten. De soc. dem.
die ver in de meerderheid waren behaalden
de overwinning. Dat het geen spiegelge
vecht is geweest, bewyst het feit, dat een
der communisten ernstig gewond werd.
Engeland's Kieswet:
Gelijke rechten voor man en vrouw.
Het Engelsche Lagerhuis heeft met een
groote stemmenmeerderheid het voorstel
der regeering tot herziening der kieswet
aangenomen. Daardoor is de gelijkstelling
tusschen het mannen- en vrouwenkies
recht verkregen. Tot dusver was de leef
tijdsgrens voor mannen 21 en voor vrouwen
30, maar voortaan zal deze voor beide 21
jaar zyn.
Een deel der conservatieven heeft nogal
tegen deze herziening geageerd en zelfs
getracht het kiesrecht voor de jonge vrou
wen belachelijk temaken. Spottend sprak
men van bakvisch-kiesrecht. Zij hadden er
vooral bezwaar tegen omdat door deze
wijziging het aantal vrouwelijke kiezers
dat der mannelijke met een paar millioen
zal overtreffen. Hun verzet heeft hen echter
niet gebaat.
Polen: Pilsoedski in 't nauw
gedreven.
Moet van de zitting van de Duitsche
Rijksdag gezegd worden dat het einde on
verkwikkelijk was, ten opzichte van de
Poolsche Landdag kan men spreken van
een slecht begin. Zooals men zich her
innert, werd er kort geleden in Polen een
nieuwe Landdag gekozen. De regeerings-
party, die van Pilsoedski, kreeg de meeste
zetels, maar toch niet de meerderheid.
Pilsoedski vond echter voldoende aanlei
ding om met zijn kabinet aan het bewind
te blijven en de zaken op de oude voet
voort te zetten Dezer dagen nu kwam
de nieuwe Landdag voor het eerst bijeeD
maar het w-as nu juist niet wat je noemt
een veelbelovend begin. Toen Pilsoedski
in de vergadering verscheen, werd hy me
allesbehalve welwillende kreten verwel
komd. Een aantal leien der linkerzijde
hieven luide de kreet aanweg met het
facisme 1 Het gelukte Pilsoedski niet, aan
het woord te komen en toen het tumult
aanhield, liet hy de ergste ordeverstoorders
door de politie buiten de zaal zetten. Toen
kon hij eindelijk aan het woord komen,
om de verklaring van president Smetana
voor te lezen. Toen daarop echter een van de
oppositieleden het woord wenschte, werd
hem dit geweigerd, waarop het tumult
opnieuw begon en de zitting geschorst
moest worden.
Dat is wel een onhoudbare toestand voor
Pilsoedski en met groote belangstelling
wacht men nu af wat Pilsoedski zal doen
De mogelijkheid wordt niet uitgesloten ge
acht, dat hij een Landdag die niet naar
zijn pijpen wil dansen, eenvoudig naar
huis zal zeuden.
ItaliëMussolini en 't Vaticaan.
Er is in de laatste dagen zeer veel aan
dacht geschonken aan de allocutie van
Z.B. de Paus, waarin deze zich richtte
tegen het facisme, omdat dit meer en
meer de opvoeding der rijpere jeugd aan
de kerk tracht te ontnemen. Het was te
verwachten, dat Mussolini het antwoord
op deze Pauselijke uitlating niet onbeant
woord zou laten. Eigenlyk werd er door
de Duce al dadelijk op geantwoord door
het verbod van hetgeen de Paus had ge
zegd verder in Italië te verspreiden. Dit
verbod is echter nogal spoedig door hem
weeringetrokksn, maaronmiddellijk daarop
heeft hij echter nog op andere wijze ge
antwoord. Hij legde in de Ministerraad
de verklaring af, dat de opvoeding der
Italiaansche jeugd een der voornaamste
plichten van de Staat is en dat hij daar-
ever zelfs geen discussie wil toelaten. En
hij heeft meteen de daad bij het woord
gevoerd, door een decreet uit te vaardigen
waarbij het aan opvoeders der jeugd, ver-
eenigingsleiders e.d. verboden wordt de
ongens en meisjes in vereeDigiogen
bijeen te brengen, tenzij deze vereenigin-
gen aangesloten zijn bij de fascistische
jeugdbond, een organisatie die op de leest
van de padvinders is geschoeid, maar die
zich plaatst op de grondslag van het fas
cisme. Dit decreet is gericht tegen de
kerkelijke patronaten en men mag benieuwd
zijn wat de k^rk op deze aanval op haar
macht zal antwoorden. Niet onmogelijk
dat men in Italië staat aan de vooravond
van een groote strijd tusschen Mussolini
en het Vaticaan.
Dokter Boswijk Hd der Prov. Staten.
Door het overlijden van de heer Rutger Kaan
lid der Prov. Staten, afgevaardigde van de
Vrijheidsbond (Wieringerwaard) zal de heer
D. E. W. C. Boswijk, arts alhier, diens zetel
innemen.
We brengen in herinnering dat de heerBos-
wijk no. 2 stond op de candidatenlijst-1927
van de Vrijheidsbond lijst 3 en bij de Staten
verkiezing op 6 April 1.1. in de gemeente Texel
van de 705 stemmen er 534opzichvereenigde.
Sinds 't uittreden van de heer notarisDikkers
thans te Apeldoorn woonachtig, heeft de Vrij
heidsbond geen Texelsch candidaat meer op
het kussen gehad.
Aanvang Zomertijd 15 Mei.
Den Haag (Tel.). De aanvangsdatum van dc
Zomertijd in ons land blijft bepaald op 15Mei a.s.
L. van Everdingen. f
Men deelt ons mee:
Donderdagavond 1.1. is te Rotterdam op 66-
jarige leeftijd overleden de heer L. van Ever-
dingen, van 1890—'93 ontvanger der registratie
en domeinen alhier.
De heer van Everdingen heeft belangrijk en
verdienstelijk werk verricht, niet het minst als lid
van verscheiden Staatscommissies, o.m. van
de Tiendcommissie.
Zilveren Jubileum Majoor Groenewoud.
De brigadier-majoor der rijksveldwacht van
de brigade Rotterdam, J. Groenewoud, van
1 Dec. 1919 tot 1 Augustus 1923 brigadier in
de gemeente Texel, herdacht Zondag 1 April
de dag, waarop hij 25 jaar geleden tot rijks
veldwachter te Amsterdam werd aangesteld.
Zaterdagmorgen 1.1. werd de jubilaris de
medaille voor 25-jarige dienst uitgereikt,'s mid
dags werd hij in tegenwoordigheid van de
veldwachters, tot zijn brigade behoorende,
namens hen toegesproken door brigadier F. G.
Erkamps, die Groenewoud schetste als een
uitstekend brigade-leider. Verder gewaagde
hij van de goede verhouding tusschen hem en
zijn ondergeschikten, nu men elkaar eenmaal
kent. Spreker bood hem een kleine draag-
medaille en een rooktafel met toebehooren aan.
Majoor Groenewoud dankte voor de geluk-
wenschen en wees er op, dat een parketveld
wachter een andere dienst heeft dan een ge
wone veldwachter. Vandaar dat men zich
eerst moet aanpassen, alvorens men elkaar
verstaat.
Van verscheiden zijden, aldus onze Rotter
damsche berichtgever, ontving de verdienste
lijke politieman felicitaties met zijn zilveren
feest.
Provinciale opcenten op de rijks
inkomstenbelasting.
Nu met 1 Mei a.s. de rijksinkomstenbelas
ting in hoofdsom zal worden verlaagd met
éèn vierde, heeft men zich wei eens afgevraagd
of de provinciën niet zouden overgaan tot een
verhooging van het aantal opcenten, dat zij
op de hoofdsom der rijksinkomstenbclasting
heffen.
Ten aanzien van het grootste aantal der
provinciën is zekerheid verkregen, dat het
aantal opcenten te heffen voor het belasting
jaar 1928-29 niet hooger zal zijn dan dat, ge
heven voor het belastingjaar 1927-28.
Noord-Holland zal 5 opcenten heffen.
OUDESCHILD
Schoorsteen van het dak geslagen.
Zaterdag onder etenstijd is van het huis aan
de haven, bewoond door de familie Koning, de
schoorsteen van dak geslagen. De bewoners
hoorden een luide knal, terwijl de vlam onder
uit de kachel sloeg. De knal werd ook door
de buren gehoord. Vermoedelijk hebben zich
ontplofbare stoffen in de steenkool bevonden.
Hoewel de bewoners geducht geschrokken zijn,
heeft niemand letsel gekregen.
'n Biljart-virtuoos.
Zaterdagavond was de „Zeven „Provinciën"
een dorado voor liefhebbers van biljarten. De
heer Koehof uit den Haag demonstreerde ver
scheidene kunststooten op het biljart. Ook zou
hij enkele partijen met de aanwezigen spelen,
doch daar genoemde heer zoo'n 250caramboles
achter elkander maakte, kan men zich voor
stellen, dat de tegenpartij wel een beetje op
haar neus keek. De vele toeschouwers hadden
een interessante avond, de heer Koehof veel
succes.
Ongeval.
Begin Februari kreeg de veehouder S. Smit
een vallende koe tegen zich aan, met het ge
volg, dat zijn been ernstig bekneld raakle. Het
werd dusdanig gedeerd, dat bij het thans nog
niet kan gebruiken.
N.V. Handelsraad L.T.B.
Het nieuwe pakhuis van de N.V. Handelsraad,
gelegen tusschen de zeiimakeiij van de heer
K. Duinker en het perceel van de heer Fr. Zegel,
komt zeer spoedig gereed en is gedeeltelijk
reeds in gebruik genomen.
DE KOOG
Het kerkje gerestaureerd.
De restauratie van het kerkje der N.H. ge
meente alhier, waartoe dc raad 25 Januari 1.1.
besloot, is thans zoo goed als volbracht.
De lezer zal zich herinneren, dat het gebouw,
in het bizonder de tofen, in uiterst desolate
toestand verkeerde, een kwaal waaraan ook de
gemeentetoren te den Burg hoewel in min
dere mate - lijdende is.
De restauratie werd aanbesteed op 14 Sept.
1927 en gegund aan gebrs. Daalder, timmer
lieden en metselaars, en P. Boon, schilder, resp.
voor f 4587.— en f498,— De gemeente draagt
voor f 2000.— in de kosten bij, waarvan f 1000
voor de vernieuwing van het uurwerk bestemd
is. De oude klok is geheel verwijderd, haar
opvolger wordt in de loop dezer maand ge
ïnstalleerd. Pogingen om nog vóór de Paasch-
dagen hiermee gereed te komen hadden geen
succes.
De vernieuwing geschiedde onder leiding
van de gemeente-opzichter en overeenkomstig
de door de Rijkscommissie voor monumenten
zorg en de architect der Synode gestelde
eischen.
Heel het gebouw maakt thans een behoor
lijke indruk. Het dak, opnieuw beschoten, is
met z.g. verbeterde (roode) Hollandsche pannen
gedekt. Het torentje is totaal vernieuwd, maar
de oude trant is volkomen bewaard gebleven,
hetgeen trouwens van heel het uiterlijk geldt.
Alleen het z.g. „wolvendakje" is vervallen, de
vorst van het dak loopt nu tot de achtergevel
door. De buitenmuren werden opnieuw ge
voegd, de binnenmuren weer bepleisterd en
van een nieuwe lambrizeering voorzien. De
toren wordt thans niet meer door binten, maar
daar een muur tusschen het portaal en het
schip der kerk geschraagd en heeft daardoor
aan stabiliteit veel gewonnen. De banken en
het doophek zijn geheel vernieuwd.
Door de hoofdingang gaande, vindt men
rechts het portaal, waar een trap leidt naar de
verdieping waar zich het orgel en de kerke-
kamer bevinden en ook bezoekers kunnen
plaatsnemen. Links van de gang bevindt zich
een bergplaats.
Zoo heeft de restauratie belangrijke verbete
ringen tot stand gebracht en maakt het gebouw
ook binnen de muren een goede indruk. Plafond
en balken zijn blauwgrijs, de plinten en de
voorzijden der banken donkerbruin, de paneelen
van lambrizeering, banken en deuren havannah
ook hierin bleef de eenvoud van het bede
huis bewaard.
Maandag a.s., op 2e Paaschdag, zal het ge
bouw door ds. van 't Hooft worden ingewijd
Uit de vergadering van de Dertig Polders op
31 Maart l.i. deelt men ons welwillend het
volgende mee
Bij de behandeling van het voorstel van het
Dag. Bestuur om de molen in het Noorden om
te bouwen volgens systeem Dekker, wordt ter
toelichting meegedeeld, dat de molen eigen
dom is van de Dertig Polders en het Noorden
het gebruik er van om niet heeft doch voor
het onderhoud moet zorgen voor zijn rekening.
De molen kan het vereischte peil moeilijk of
niet behalen, het onderhoud begint .eronderte
lijden, zoodat de molen al langer dan een jaar
niet wordt gebruikt en in deze toestand slechts
afbraakwaarde heeft.
Vervolgens werd een beschrijving gegeven
van het systeem Dekker, zooals het is toege
past in de molen te Waardenburg, en na gron
dige bespreking het voornoemd voorstel zon
der stemming aangenomen.
Aan de Ingelanden van het Noorden zal wor
den voorgesteld het vrije gebruik, doch ver
goeding van de helft der winst door de exploi
tatie te verkrijgen.
Een en and r totdat een voor het geheele
waterschap nieuwe regeling wordt getroffen,
zoodra het overige deel van hel waterschap'
tot bemaling overgaat.
Tot een eventueele leening van f10,000 voor
bovenstaand doel wordt eveneens besloten.
o—
Bij de behandeling van het bemalingsrapport
van de Hoofdingenieur der Provincie wordt
