m
I
ai
No 4220
41'e Jaargang
Woensdag 25 April 1928
Van week tot week
Texelsche Berichten
De Lepelaar op Texel.
Texelsche Prenten.
ABONNEMENTEN:
UITGAVE;N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ S DEN-BURG OP TEXEL
ADVERT EN Tl ÊN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
1pF
FUTUQRRRF m-
TEXEL V*
EXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct. ledore regel meer: 10 ct.
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal berekend.
Bty abonnement lagere regelprljs.
ADVERTENTIËN
MOtTEN DAAGS VOOR T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
14-21 April.
Dorus Rijkers.
De nationale held Dorus Rijkters, over
wie we in het vorig nummer schreven, is
Zaterdag j.l. te Helder onder buitengewone
belangstelling van particuliere en officieele
zijde ter aarde besteld. De begrafenis was
een grootsche en aangrijpende plechtigheid
die velen, de Helderschen in het bizonder,
nog lang zal heugen. Aan de groeve werd
namens de minister van marine het woord
gevoerd door schout bij-nacht Quant, die
Dorus Rijkers aan de marine ten voorbeeld
stelde. De heer Ter Hall sprak namens het
Dorus Rijkers-fonds. Hij bracht hulde aan
het gansche Nederlandsche volk, dat het
fonds tct stand bracht en natuurlijk aan
Rijkers, de eenvoudige, groote man. wiens
naam aan dat fonds onafscheidelijk is ver
bonden. De heer de Booy, voorzitter N Z.
R.M., schetste hem als een eenvoudig, be
scheiden man, als een gezellig en geestig
verteller. Verder werd gesproken door do
heer C.Bot, schipper van de „Dorus Rijkers",
de heer Roetman namens de Ver. „Moed,
Volharding Zelfopoffering", de heer L.
Grunwald, wiens boekjes veel tot de popu
lariteit van Dorus Rijkers bijdroegen en de
heer Beversluis namens de Ver. van Onder
officieren der Kon. Marine.
Uit de Eerste Kamer.
De Eerste Kamer heeft begin dezer week
de algemeene beschouwingen over d6
Scaatsbegrooting teneinde gebracht. Er
werden geen replieken gehouden, zoodat
minister-president de Geer het laatste woord
had. Het algemeen debat heeft niet veel
nieuws opgeleverd al was het ook niet zoo
uitvoerig En minister de Geer heeft even
min veel nieuws ts vertellen gehad. Al
werden verschillende actueele onderwerpen
besproken, nieuwe gezichtspunten werden
daarover niet geopend.
Wat Minister Chamberlain vertelde.
De Engelsche minister van buiteniand-
sche zaken Austen Chamberlain heeft Vrij
dag met de zijnen ons land verlaten, om
zich naar Brussel te begeven Voor zijn
vertrek heeft hij de vriendelijkheid gehad
de vertegenwoordigers van de pers te ont
vangen, Vie hij het een en ander van zijn
opgedane indrukken heeft medegedeeld.
Chamberlain was vol lof over ons land en
onze bloemenhij was hier met veel ge
noegen geweest. Over de ontvangst was
hij buitengewoon tevreden. Men kreeg dus
de indruk, dat de Britsche gast hier eenige
prettige dagen heeft doorgebracht. En tevens
kregen de journalisten te hooren, dat zijn
verblijf hier geen andere beteekenis heeft
gehad dat die van een vacantie uitstapje.
Journalisten zijn vrijpostige menschen en
er werd de Britsche minister dan ook de
vraag gesteld, af zijn bezoek mogelijk ver
band hield met, wat een der b aden veron
dersteld had, een mogelijke verloving van
onze kroonprinses met de derde zoon van
de Engelsche koning. Het antwoord was
afdoende: „Daar is geen woord van waar".
En tevens verzekerde Chamberlain, dat hij
met minister Beelaerts van Blokland met
geen woord gesproken had over het Neder-
landsch- Belgische verdrag. Er werd riet
over „zaken" gesproken. Wel had hij natuur
lijk met onze minister gepraat over Genève
waar deze naar Chamberlain opmerkte
met groote bekwaamheid eenige moei
lijke kwesties behandeld heeft.
Men weet het dus nu uit de mond van
de Britsche minister zelf, dat er heelemaal
niets achter zijn uitstapje behoeft te wor
den gezocht.
DuitschlandEen ministerieele misstap.
De Duitsche Rijksminister van binnen-
landsche zaken heeft de bladen deze week
overvloedig aan stof geholpen. Trouwens in
Duitschland heeft men in deze tijd geen
gebrek aan nieuws, want de verkiezings
actie is er in volle gang. Daarmee s'aat ook
wat we over minister von Keudell het ben
mede te deelen in het nauwste verband.
Als er zekere politieke gebeurtenissen op
til zijn, beerscut er tussehen de politieke
ts
N' ~^£_7rl
partijen steeds een zekere spanning En
vooral in de dagen van stembusrumoer
neemt die spanning soms bedenkelijke af
metingen aan. Dat heeft men in de laatste
dagen ook hier en daar in Duitschland
kunnen waarnemen. Er bebbcn bakkeleien
plaats gehad tussehen de Roode Frontstrij
ders, een communistische organisatie, en
de Stahlhelmers, wier gelederen uit de con-
servatievejongelingsschap zijn gerecruteerd
Wat heeft nu minister von Keudell ge
daan Hij heeft geordineerd dat de Bond
van Roode Frontstrijders zal zijn verboden
en heeft de regeeriDgen der Duitsche landen
uitgenoodigd dit verbod af te kondigen.
Daarmee heeft von Keudell wel heel ere
gespeeld in de kaart der communisten. De
minister toch behoort tot de rechtervleugel
der Duitsch nationale party en heeft voor
de Duitsche kiezers al te opvallend zijn
conservatief hart laten sprekeD.
Von Keudell heeft de communisten nu
zoo n beetje tot martelaars gemaakt en dat
is altijd zeer gevaarlyk. Zij zelf hebben
dan ook dadelijk de maatregel van demi-
nister aangegrepen om er politieke munt
uit te slaan. Te Berlyn zijn al eenige
groote protestvergaderingen gehouden
waarbij stevig op de groote trom is gesla
gen. En dat is nog maar het begin.
Voor von Keudell heeft de zaak echter
ook nog een andere onaangename kant. De
niet-conservatieve pers schetst zijn verbod
als partijdig en buitengewoon ontactisch
Erger is dat de Rijkskanselier Marx openlijk
heeft gemeend te moeten verklaren, dat het
besluit door von Keudell op eigen houtje
werd genomen en de regeering er niet voor
aansprakelijk is. Von Keudell had het recht
daartoe, op grond van ait 17 van de Wet
ter bescherming der republiek. Op het con
servatieve Beieren na hebben alle Duitsche
landen geweigerd het verbod, dat de Rijks
minister weDScht, af te kondigen. Zij hebben
tegen het besluit van de minister hooger
beroep ingesteld bij het Rijksgerechthof,
dat nu heeft uit te maken of het verbod
al of niet dient te word-n gehandhaafd. De
protesteerende landen voeren de motivee
ring van hun beroep aan, dat de commu
nisten in hun landstreken nergens aan
leiding hebben gegeven om een dergelijk
verbod te rechtvaardigen.
Men moet nu maar de beslissing van
het Rijksgerechtshof afwachten, maar in-
tusschen heeft von Keudell alvast de com
munisten een politieke meevaller van be
lang bezorgd.
Hoe bannen we de oorlog uit?
De Fransche ministerraad is dezer dagen
bijeen geweest om het door Briand ont
worpen ontwerp-verdrag voor de uitbanning
van de oorlog vast te stellen opdat dit aan
de groote mogendheden kon worden toe
gezonden. Dit is zooals men weet het ver
volg op het door Amerika aan die Staten
toegezonden anti-oorlogsverdrag. In de
correspondentie tussehen Briand en Kellogg
over deze aangelegenheid heeft de Fransche
minister eenige reserves gemaakt op het
door Kellogg ontworpen verdrag. Kellogg
heeft daarmee geen rekening gehouden,
doch zond. aan oe andere groote mogend
heden het Amerikaansche ontwerp ter
overweging toe met het verzoek te willen
mededeelen of zij dit vereenigbaar achten
met de reeds aangegane verplichtingen
jegeDS de Volkenbond. De Fransche regee
ring heeft onmiddellijk daarop de regee
ringen verzacht nog dadelijk niet hun
standpunt te bepalen, doch eerst de nadere
nota van Frankrijk af te wachten. Briand
beeft er haast meegemaakt en de minister
raad heeft het ontwerp zooals Briand dit
heeft ontworpen en waarin de Fransche
reserves veiwe. kt zijn goedgekeurd. Poin-
caré heeft wegens ziekte van Briand. de
besprekingen in de ministerraad geleid en
nadat deze zijn fiat bad gegeven de ge
zanten opdracht verleend het ontwerp ter
kennis van de regeeringen te brengen.
Die hebben nu twee anti-oorlogsverdra-
gen en mogelyk vindt du nog een derde
een compromis-ontwerp uit. Als er iets van
de zaak terecht zal komen, zal dat waar
schijnlijk noodig zijn.
Bulgarije geteisterd.
Ernstige berichten kwamen er uit Bul
garije, waar een hevige aardbeving heeft
gewoed, die zich ook in andere deelen van
de Balkan heeft laten gelden. Het ergst is
daardoor wel getroffen de stad PbHippooel
die bijna geheel in puin is gelegd. De stad
telt ÏOOOÜO inwoners en er staat bijna geen
enkel huis meer. Ook de talrijke dorpen
rondom de stad gelegen hebben het zwaar
te verantwoorden gehad. Het aantal slacht
offers bedraagt meer dan 100 dooden en
400 gewonden, terwijl SOOOO gezinnen geen
dak meer boveD hun hoofd hebben. Men
kan zich moeilijk een voorstelling maken
vaD al de ondervonden ellende en de door
gestane angst. De Bulgaarsche autoriteiten
nemen uitgebreide maatregelen om de zoo
zwaar getroffen bevolking te helpen.
In China laait het vuur weer op
Voorts kwamen er in de laatste dagen
weer berichten over hervatting van de strijd
in Noord-China. De nationalistische troepen
hebben opuieuw de stryd aaDgeboDden
tegen de Noordelijken onder Feng, diezyu
hoofdkwartier te Reking heeft We kuDnen
over het verloop van de slag, die Dog voort
duurt nog niets positiefs mededeelen, daar
in de berichten gesproken wordt zoowel
van een nederlaag der zuidelijken als van
de noordelijken. Wel kan uit de berichten
worden afgeleid, dat er weer hevig wordt
gevochtOD.
Uitslag onderzoek ochtendvoer.
Men verzoekt ons te plaatsen
Namens de L. T. B. werd door de heer
J. Schraag Gz. te Westergeest aanhet Rijksland
bouwproefstation te Wageningen ten onderzoek
opgezonden een monster Handelsraad'sOchtend-
voer.
Geconstateerd werd 30,8 pCt. aan eiwit- en
vetachtige stoffen in totaal (resp. 23,3 pCt en
7,5 pCt.) Het monster bestond uit grondnoten
meel, maïsmeel, larwegrint, vleeschmecl, rijst-
voedermeel, vischmeel, erwtenmeel, kleingraan-
meel, weinig cocosmeel, gerstemeel en fosfor-
zure voederkalk.
Examen derde stuurman.
De heer G. J. ten Cate, leerling Z.V.S. alhier,
slaagde te den Haag voor derde stuurman
groote stoomvaart.
Een nieuwe „Gids voor Texel."
De „Gids voor Texel", bewerkt door de heer
J. A. v.d. Vlis en in de Zomer van 1926 in een
oplaag van 2000 exemplaren verschenen zal dit
jaar moeten worden herdrukt daar het aantal
nog voorhanden boekjes volstrekt onvoldoende
is om daarmee de toeristentijd tegemoet te gaan.
De tekst wordt geheel herzien, waar mogelijk
verbeterd en aangevuld. Ook de kaart zal aan
een degelijke revisie worden onderworpen. Het
omvangrijk terrein, dat op Texel door de zorgen
van 't Staatsboschbedrijf geheel werd beboscht
en door heerlijke fiets- en wandelpaden wordt
doorsneden, wordt opnieuw in kaart gebracht
Een duidelijke en volledige plattegrond van de
„Dennen" mag in de „Gids" stellig niet ont
breken.
We meenen hun, die Texel kennen en de
„Gids" in zijn huidige vorm„ gelezen" 1 hebben"
te mogen verzoeken op- of aanmerkingen naar
aanleiding van en op dit boekske, welwillende
critiek in 't algemeen aan de „Reclame-Com
missie" van „Mooi Texel" niet te willen ont
houden. Wellicht komt die critiek de „Gids"
en daarmee 't Vreemdelingenverkeer en dus
de gemeenschap op Texel ten goede.
Ten slotte zij vermeld, dat de Reclame-Com
missie, bovengenoemd, thans vier leden telt en
wel de heeren P. Dros, Jb. Daalder Dz., J. R.
Prakken en K. Zeijlemaker, en omstreeks half
Mei haar voorstellen aan het Hoofdbestuur van
„Mooi Texel" aanbieden zal.
De M.E.T.H.O. te Helder.
M;n schrijft ons
Di dag van openstelling der Middenstands-
en Electriciteitstentoonstelling te Heldernadert
met rassche schreden. Zaterdagmiddag 28
dezer heeft de officieele opening plaats en daarna
is de tentoonstelling gedurende een weekopen,
van des middags 2 tot des avonds 11 uur. Niet
minder dan 52 belangrijke inzendingen op het
gebied van (landbouw, handel en industrie zijn
er te zien, met toepassing van electriciteit.
verschillende demonstraties van clectrische
apparaten op huishoudelijk terrein zullen er
worden gegeven, in het tentoonstellingsgebouw
is een Volendammer orkest aanwezig, dat voor
goede muziek zorgt, terwijl er een aparte dans
en cabaretzaal is, waar o.a. een conferencier
en een dichter-zanger zullen optreden.
De Kon. Luchtvaartmaatschappij heeft weder
om gedurende een drietal dagen, n.l. van 28
April tot en met 1 Mei, vliegtochten boven
Helder georganiseerd, terwijl de winkeliers een
winkelweek zullen organiseeren en zoo zullen
medewerken het verblijf in de stad aantrekkelijk
te maken. Verscheiden lezingen op het gebied
van electriciteit, vliegwezen, koken opgas,e.d.
zullen worden gehouden.
De toegangsprijs is z ler matig gesteld, n.l.
op 25 cents per persoon, incl. stedelijke belas
ting, zoodat in de volste zin des woords ieder
een van deze gelegenheid gebruik kan maken.
Voor hen, die van buiten komen, kunnen wij
nog mededeelen, dat een zeer goede gelegen
heid voor het parkeeren;van>uto's in de onmid
dellijke nabijheid van het tentoonstellingsterrein
aanwezig is.
Pluk een bloempje!
Ten bate van de bestrijding der T.B.C., die
kwaal, „die langzaam moordt, als sluipend gif,
en wis als 't grievend staal", wordt u in dcce
gemeente op Zaterdag en Zondag as. door
jongedames de gelegenheid geboden een Emma-
bloempje te plukken. Weet, dat ge door uw
gift een gevreesde ziekte bestrijden doet en ge
zuit geven, wat met uw financieele staat in
overeenstemming is. Moge de collecte weer
een bevredigend resultaat opleveren I De daad
is aan u I
Texelsche novellen.
Anno 1864.
We brengen hiermee onder de aandacht van
onze lezers, dat we in dit nummer aanvangen
met de publicatie van een paar echt-Texelsche
novellen, geschreven door de heer D. Dekker
in het jaar 1864. We schatten het voorrecht,
die typische verhalen in de Texelsche Courant
te mogen opnemen, niet gering, vooral niet
daar we ons bij voorbaat van de belangstelling
onzer abonnees verzekerd meenen te weten.
Hem, die ons deze novellen welwillend deed
toekomen, zeggen we hier daarvoor gaarne
openlijk dank.
Het ligt in onze bedoeling na de publicatie
in ons blad de novellen in boekvorm uit te
geven, dan verlucht met een of meer illustra
ties en van verklarende aanteeker.ingen voor
zien, dit laatste speciaal met het oog op vele
niet-Texelaars, die in dergelijke lectuur, naar
ons bij ervaring bleek, belang stellen.
Het boekje, hoewel in een beperkte oplaag
gedrukt, wordt voor abonnees tegen geringe
prijs verkrijgbaar gesteld, zoodat deze zich de
moeite van het verzamelen van uitknipsels
(houthoudend, dus vergelend papier) wel kunnen
besparen.
De lepelaar, die Wigman betitelt als „de
koning van het Hollandsche laagveen; moeras"
aan welke naam de imponeerende verschij
ning en de koninklijke houding van de vogel
niet vreemd is heeft Dr. Jac. P. Thijsse |in
zijn „Vogelboekje" vermeld als een voor Texel
zeer zeldzame verschijning.
Te meer genoegen doet het ons daarom te
kunnen melden, dat de lepelaar weer voornemens
schijnt op Texel zijn „tenten" op te slaan, üf
zijn verblijf van lange duur zal zijn, of onze
gast die een zeer welkome is hier een
rustig plekje naar zijn smaak zal kunnen vinden,
moet worden afgewacht, maar we meenen
wel te mogen aannemen dat de Mui tot logeer-
gelegenheid zal worden uitverkoren.
Ondergeteekende verzoekt als abonnee
toezending van
ex. Weezenput a 30 c.
ex. Stede de Burgt a 30 c.
ex. de Waal k 30 c.
ex. 't Oudeschild k 30 c.
ex. De Weezenplaats k f 1,20
(houtsnede)
Per post 10 cent extra.
naam....
adres
i