ACi^nAwtdii
WEG Mil DEN DRANK!
wruwiaB&ttm
Pijn in rug
en lendenen
Kloosterbalsem
„Geen goud
zoo goed"
Leger des Heils.
rUTQGRflflF
Gids voor Bad-Egmcnd.
Texeische zwemvereeniging,
it*f(LONTH0U£l^
f1200 (ir. Verhey) op f8400. Hoe het bestuur
aan deze nieuwe bedragen komt weet ir. R.
niet. Er is voor hem geen reden af te wijken
van de becijfering, uitgevoerd door ir. Verhey,
die naar zijn ondervinding als volkomen des
kundig moet worden beschouwd.
Het gebruik van goedkoope olie acht ik ver
werpelijk, gaat ir. R. verder: meer onderhoud,
minder regelmatige gang, meer storing. De
bedragen van f500 en f136 voor bedieningen
woning vind ik niet verantwoord. Hoewel zoo
veel mogelijk van de gunstigste buitenwater
standen moet worden geprofiteerd en geheel
automatische bediening niet mogelijk zal zijn,
zullen de bedieningskosten de f 300 niet belang
rijk overschrijden en zal een afzonderlijke
machinistenwoning niet noodzakelijk zijn.
In zijn tweede berekening nam het bestuur
aan, dat na 20 jaar nieuwe oliemotoren moeten
worden aangeschaft, terwijl electromotoren 40
jaar dienst zouden kunnen doen.
Echter is vergeten het bedrag op te nemen,
dat die nieuwe oliemotoren aan rente moeten
opbrengen. Hierdoor verliest de gegeven be
cijfering een deel van haar waarde. Ook eischen
oliemotoren meer onderhoud bij langer gebruik
dan de gemidd. levensduur. Voor electromoto
ren geldt dit in mindere mate.
Ir. R. stelt het onderhoud der oliemotoren
tusschen 11e en 20e levensjaar op f600 en re
kent op een afschrijving van twee bronsmoto
ren, zonder pompen, (kosten plm. f 17000) in 11
jaar. In dit geval wordt het verschil nog geen
f 12000 ten gunste van oliemotoren in 40 jaar,
dus nog geen f300 per jaar. Dit luttel verschil
wettigt niet, dat men aan oliebemaling de voor
keur geeft. Bovendien beging het bestuur de
fout voor de motor zonder pomp 'n verkeerde
afschrijvingstermijn te bezigen.
Opmerking verdient dat de polder geen voor
deel kan trekken uit een aanbod van de TEM
stroom te leveren volgens de tarieven van het
Prov. El. Bedrijf. Ook dan zou de prijs gem.
5 c bedragen.
o—
In zijn schrijven aan 't bestuur van 9 Nov.
1927 liet ir. R. uitdrukkelijk de vraag, of Texel's
belang door een electr. bemaling gediend was,
buiten beschouwing. Opgrond van detoezicht-
verorder.ing dient die vraag z.i. echter ernstig
onder het oog te worden gezien, vooral omdat
ze van verscheidene kanten, o.a. door het ge
meentebestuur, naar voren is gebracht.
o—
Over de centrale van de TEM vermeldt het
rapport om. dat de reservemachine zoonoodig
binnen een uur in het werk kan worden gesteld,
zoodat het ir. R. toelaatbaar voorkomt de
andere machine vol te belasten. Deze volle
belasting treedt op wanneer de polder overdag
met twee pompen werkt, ('s nachts dan normale
belasting.) Tot uitbreiding van de centralre geeft
de eleetr. bemaling dus in geen geval aanleiding.
Ir. R. ziet er geen bezwaar in de reservemachine
voor korte tijd te gebruiken, wanneerdeandere
overbelast zou worden en toch het gemaal op
volle capaciteit werken moet.
Zoo zal z.i. in economische zin een voordeel
worden verkregen, omdat de kapitaalslasten,
die grootendeels de stroomprijs bepalen, nu
verdeeld kunnen worden over de stroom, ge
leverd voor licht en dergelijke doeleinden en
over de stroom, welke het gemaal betrekt.
Buiten de ichtperiode is de centrale veel te
gering belast, zoodat de kosten over een gering
aaital KWU moeten worden verdeeld. Door
electr. bemaling wo:den de zelfkosten van de
stroom zeer gunstig beïnvloed. De stroomver-
laging voor de overige gebruikers zal niet ten
koste van de polder geschiedenwanneer er
geen lichtnet was, zou de TEM geen aanbod
van 5 c per KWU hebben kunnen doen. Electr
bemaling zou de TEM op gezonder economische
grondslag brengen ten voordeele van het electr.
gemaal zoowel als van de tegenwoordige ge
bruikers. Die aansluiting bij de TEM betreft
dus het belang van de alg. electr. voorziening
van Texel. De keuze van oliemotoren is in
strijd, aldus ir R. met het algemeen belang
van Texel, dat aan een goede, uitgebreide en
economisch werkende electr. voorziening be
hoefte heeft. Vooral ook, omdat de gemeente
99 pCt. van de aandeelen der TEM bezit en
zoo de gemeentefinanciën met die der TEM
nauw samenhangen.
Conclusies.
Samenvattende komt ir. R. tot het volger.de
Blijf daarmee toch niet loopen
Akkers Kloosterbalsem zal Uw
pijn onmiddellijk tot bedaren
brengen, U snel behaaglijke ver
lichting, kalmte en rust bezorgen.
1. Uit financieel oogpunt bekeken behoeft
noch aan olie- ncch aan electr. bemaling de
voorkeur te worden gegeven, de berekeningen
van het bestuur zijn aanvechtbaar; door des
kundigen opgemaakt wijzen ze eerder voor
electr. bemaling eenig geldelijk voordeel aan.
De stroomprijs zal niet hooger zijn dan op het
vaste land van N. Holland.
2. Uit technische overwegingen verdient el.
bemaling de voorkeur (zie boven de motieven.)
3. Oliebemaling is in 't nadeel van een ge
zonde ontwikkeling der electr. voorzieningvan
Texel en dus in strijd met het algemeen belang.
Op grond van het bovenstaande meent ir. R.
het plan voor oliebemaling, ofschoon op zichzelf
en in technische zin aannemelijk, niet voor
goedkeuring te mogen aanbevelen.
Ged. St. behoeven niet huiverig te zijn hun
goedkeuring te onthouden, uit vrees de schijn
te wekken het eigen Prov. El. Bedrijf te willen
bevoordeelen. Hier gelden zulke overwegingen
niet.
Ir. R. wijst er op, dat het besluit tot oliebe
maling, voorzoover hij kan beoordeelen, op reg
lementaire wijze is genomen, maar met de
kleinste meerderheid. De vraag is, schrijft hij
verder, of onder de ingelanden,in twee partijen
verdeeld, naar oppervlakte grondbezit gerekend,
geen meerderheid voor electr. bemaling te vinden
zou zijn.
In het bizonder vestigt hij de aandacht op de
brief van B en W van Texel.
o—
Het verzoek van Waalenburg van d.d. lOJan
j.l. waarin verzocht wordt het gewijzigd regle
ment van Eierland spoedig te bekrachtigen om
over de afkoopsom van het waterbezwaar van
f 40.000 te kunnen beschikken, acht ir. R. voor
inwilliging vatbaar, te meer, omdat de duiker
tusschen beide polders al eenige tijd gesloten
is en Waalenburg aan grondwerk in het Noorden
reeds veel geld ten koste heeft gelegd. Door
spoedige bekrachtiging behoeft Waalenburg
geen geldteleenen. Verder verdient het volgens
ir. R. aanbeveling ook de regl. van Waalenburg
en andere hierbij aangesloten polders af te
kondigen, omdat deze polders toch aansprakelijk
moeten worden gesteld, voor de uitgaven, welke
Waalenburg voor de nieuwe bemaling zal doen.
Op grond van het bovenstaande, besluit het
rapport, heb ik de eer aan Ged. St. te adviseeren
le Het bij brief van Waalenburg d.d. 10Jan.
1928 ingezonden plan voor een oliebemaling en
het desbetreffende leeningsbesluit niet goed te
keuren
2e de ingezonden bezwaarschriften met weer
legging van het polderbestuur voor kennisgeving
aan te nemen;
3e over te gaan tot afkondiging der diverse
gewijzigde reglementen.
o—
Hiermee hebben we 'n beknopt overzicht gegeven
der motieven welke Ir. Reigersman hebben geleid
tot de adviezen, in dit rapport neergelegd. Ieder
is hierdoor met de gang van zaken op de hoogte.
Met groote belangstelling mag worden afge
wacht, welk geluid Ged. Staten hierop zullen
laten hooren.
Men schrijft ons
„Ons eiland zal andermaal bezocht worden
door een flink aantal Heldersche Heilssoldaten
die onder leiding van Ensinge Paasman en
kapiteine Roozeboom de 2e Pinksterdag a.s
verschillende diensten zullen houden. Desvm.
10 uur 30 wordt te Oudeschild bij de molen de
eerste openluchtmeeting gehouden, terwijl des
namiddags om 2 uur in de Dennen een groot
muziek- en zangfeest, afgewisseld door toe
spraken, zal plaats vinden.
Men verwacht groote opkomst. Het program
ma zal welverzorgd zijn".
We kwamen in het bezit van een „Gids voor
Bad-Esmond", uitgegeven door de V.V.V. al
daar, eenvoudig uitgevoerd, voorzien van een
frisch omslag met een aardige teekening van
het Egmonder strand. Het werkje telt 32 blz,
en bevat, behalve een plattegrond van de bad
plaats, voor vreemdelingen ral van waardevolle
bizenderheden een lijst van hotels en pensions
e.i een beschrijving van Egmond, deels in het
Duitsch. Van de illustraties trekt de luchtfoto
de aandacht.
De op 18 Mei door het bestuur der Texeische
Zwemvereeniging belegde vergadering werd
door 9 van de 155 leden bijgewoond.
De voorzitter, de heer Hellema, betreurde de
slechte opkomst. De algemeene vergadering
toch is de gelegenheid om te toonen, dat de
leden in het werk der vereeniging belangstel
len en tevens om aan het bestuur hun wenschen
kenbaar te maken. Hij wekte de aanwezige leden
op om in hun omgeving het nut van de zwem-
sport naar vu en te brengen, teneinde te voor
komen, dat de Texeische zwemvereeniging,
evenals zoovele andere, door gebrek aan be
langstelling een kwijnend bestaan zou moeten
leiden.
De notulen der eerste algemeene vergadering
worden hierop door de secretaris gelezen en
onverandeid vastgesteld, evenals het door de
secretaris uiigebrachte verslag. Dit verslag
bevai hoofdzakelijk de oprichtingsgeschiedenis
der vereeniging onze lezers uit ons blad
reeds bekend en besluit met de mededeeiing
dat het bestuur reden heeft het nieuwe seizoen
vol hoop tegemoet te zien. Texel heeft ook
in deze vereeniging getoond iets te kunnen
presteeren, aldus het verslag. Wanneer alle
leden hun beste krachten geven zal in het
komende seizoen worden aangetoond, dat
Texel ook op het gebied van de zwemsport
met zijn tijd meegaat.
De voorzitter dankt de secretaris voor diens
notulen en verslag.
De heer Ruijterman geeft in overweging de
Koninklijke goedkeuring aan te vragen op sta
tuten en huishoudelijk reglement, waarop de
voorz. mededeelt, dat dit voorloopig nog
achterwege zal moeten blijven met het oog op
de daaraan verbonden kosten, welke plm. f 50
bedragen.
Zooals de toestand thans is, zijn alleen de
bestuursleden aansprakelijk voor de gevolgen,
doch het bestuur vertrouwt er op, dat de leden
door hun persoonlijke kracht de vereeniging
tot bloei zullen brengen, zoodat het bestuur
van deze aansprakelijkheid geen nadeel zal
ondervinden.
Door de financieele commissie, waarin door
de heeren Ruijterman en Dapper op verzoek
van het bestuur zitting was genomen werd bij
monde van de heer Ruijterman verslag uitge
bracht over het beheer van de penning-
meesteres.
De heer Ruijterman deelde mede, dat de
commissie de boeken in orde had bevonden en
maakte de penningmeesteres, mej. Koopman
een compliment voor haar keurig finantieel
beheer.
De rekening en verantwoording werd hierop
door de vergadering goedgekeurd, waarop de
voorz, mej. Koopman en de commissie namens
de vereeniging zijn dank betuigde voor haar
werkzaamheden.
Uit het verslag bleek, dat in het jaar 1927
tot de vereeniging waren toegetreden 155
leden, 52 adspirantleden en 49 donateurs, door
wie een bedrag van f 342,— werd opgebracht.
De overige inkomsten bedroegen f 5,40, zoo
dat in totaal f 347,40 werd ontvangen.
Aan de vereeniging werd door ingezetenen
van den Burg en Oudeschild en door enkele
Texeische instellingen een renteloos voorschot
verleend van f 64J,—terwijl door het bestuur
een bedrag van f 180,— werd geleend, welk
bedrag door een der leden renteloos ter be
schikking werd gesteld onder voorwaarde.dat
dit zoo spoedig mogelijk wordt terugbetaald.
De voorzitter vestigt er de aandacht op, dat
het renteloos voorschot voor een belangrijk
deel is bijeengebracht door donateurs en an
deren, dus door personen die geen direct be
lang bij deze zaak hebben, terwijl slechts een
klein gedeelte is bijeengebracht door de leden
dus door hen, die er direct belang bij hebben.
Spreker wekte dan ook de leden op tot het
nemen van een aandeel om het bestuur in de
gelegenheid te stellen de leening zoo spoedig
mogelijk af te lossen.
De uitgaver. bedroegen in totaal f 1161,30
waarvan f 1019.C8 werd besteed voor gebouw,
steiger en inventaris. De gewone uitgaven
voor arbeidsloon, enz. bedroegen f 142,22.
Het jaar 1927 is dus uit een financieel oog
punt voor de vereeniging gunstig geweest.
Terwijl de vereeniging een schuld heeft van
f 820,—, heeft zij thans de beschik
king over een kleedlokaal en steiger, met een
aanschaffingswaarde van f 1019 08.
Uit de opbrencst der contributie werf een
bedrag van f 199,08 betaald in de bouwkosten
terwijl op het einde van het jaar een bedrag
van f 6,10 in kas was.
De voorzitter deelde mede dat het bestuur
het nieuwe seizoen dan ook vol hoop tegemoet
gaat. De leden zullen echter allen moeten
medewerken aan de uitbreiding van het ledental.
Het bestuur heeft het gebouwtje verhuurd
aan de Zeevaartschool voor f50 per jaar, ter
wijl voor het geven van zwemlessen een be-
diag van f 1,pet seizoen in rekening zal
worden gebracht.
Volgens de begrooting worden de inkomsten
geraamd op f375,
Het bestuur zal ook trachten voor de wier
kwestie een oplossing te vir.dcn. In ieder geval
zal getracht worden een schutting Ie plaatsen,
waardoor het wier bij Westenwind zoo spoedig
mogelijk verdwijnt.
De heer Ruyterman geeft in overwi ging over
te gaan tot vrijwillige contributie-verhoog ng
De voorzitter juicht het voorstel toe, doch
verwacht hiervan geen resultaat.
De contributie is niet hoog gesteld, doch de
vereeniging zal moeten bloeien door de kracht
die van de leden persoonlijk uitgaat en niet
alleen door financieele steun. Niettemin zal 'n
vrijwillige verhooging der contributie, als door
de heer Ruijterman bedoeld, door het bestuur
in dank worden aanvaard, daar de exploitatie
kosten in 1928 aanmerkelijk hooger zullen zijn.
Daar het seizoen met rassche schreden na
dert zal binnenkort een aanvang worden ge
maakt met het innen der contributie. De heeren
J. Witvliet, P. Roepei, K. Linhose en L. Gieles
stelden zich beschikbaar om voor de inning
hiervan te den Burg zorg te dragen, terwijl
enkele bestuursleden voor de inning te Oude
schild zullen zorglragen.
Bij de hieropv lgende bestuursverkiezing
werden de aftredende bestuursleden j. Visman,
G. Bakker en J. Blom herkozen terwijl de heeren
Ruijterman en Dapper door de vergadering
werden benoemd in de commissie voor het
nazien der rekening over 1928.
De heer J. Witvliet bepleit bij de rondvraag
de noodzakelijkheid van een trap voor de zwem
mers in de havenmond, terwijl Mej. Schellinger
de aandacht vestigl op het hinderlijke van de
aanwezigheid van kinderen tijdens de zwem-
uren voor dames.
De voorzitter zegt toe voor het plaatsen van
een trap, indien hiervoor een regeling kan
worden getroffen met de havendirectie, te zullen
zorgen, terwijl het bezwaar van mej. Schellinger
zal worden ondervangen door het plaatsen van
een heining.
De heer Ruijterman vraagt of er gelegenheid
is voor polospel. Onder de leerlingen derzee-
vaatschool zijn er enkelen, die dit spel kennen.
De voorz. zegt toe, dat bij voldoende deel
name de gelegenheid zal worden opengesteld
De hieraan verbonden kosten zullen niet zoo
veel bedragen terwijl het polospel bij iedere
zwemdemonstratie op hel programma voorkomt.
Wanneer twee zeventallen kunnen worden
gevormd kan naar een geschikt oefenterrein
worden omgezien.
Sluiting.
kalmeeren U en houden Uw geest Helder.
Buisje 75ct.Bij Apoth.en Drogisten
Volksonderwijs.
De jaarvergadering van de afd. Texel van
Volksonderwijs gehouden in café „den Burg"
op Donderdagavond j.l, werd bijgewoond
door 9 personen en bij ontstentenis van de
heer C. A. Keijser door de heer J. A. v.d.
Vlis, paedagogisc.h adviseur der vereeniging,
geleid.
Tot zijn spijt zeide hij in zijn openings
woord te moeten memoreeren, dat de afd.
na een bestaan van zes jaar Diet bizonder
floreerde; hij legde er echter de nadruk op,
dat aan het bestaansrecht der afd. toch
niet kan worden getwijfeld. Dat de cur-
cussen in handenarbeid en Engelsch minder
goed saagden moet z.i. worden toege
schreven aan het feit, dat de oproep tot
deelname te laat geschiedde Een volgende
maal zal die begin Sept. worden gedaan.
De voorz. gaf zijn spijt te kennen over
het feit, dat de heer C. A. Keijser om ge
zondheidsredenen eD door familieomstandig
heden als voorz. heeft gemeend te moeien
bedanken. Hij brengt hem dank voor de
steun, de vereenigiDg in al de jaren van
haar bestaan verleend en herinnert er aan,
dat de heer Keijser lot oprichting der ver
eeniging de stoot heeft gegeven.
Aan het jaarverslag, uitgebracht door de
secr., mw. Zuidewind (de Kamp) ontleenen
we, dat het ledental iets terug liepen thans
50 bedraagt. Van een bloeiend vereemgiDgs
leven kan niet worden gewaagd.
Herinnerd wordt aan het voorstel van Ged.
Staten tot opheffing der school te Oost,
waaraan, mede door toedoen der afd, geen
gevolg werd gegeven. Aan de afgetreden
voorz., de heer C. A. Keijser, worden woorden
van dank gewijd. Mededeeliug wordt ge
daan van de storting van f 20 in het
propagandafonds van V.O.
De cursussen trokken minder belang
stelling dan gewoonlijk, maar werden door
alle deelnemers tot net eind gevolgd.
Pogingen van de heer v.d. Vlis om met
de Bewaarschoolcomm. tot de stichting van
«eD gebouw contact te zoeken, hadden geen
succes Door het organiseeren van een
folkloristische avond waarop door be
moeiing van de heer Burgemeester, de heer
D J. v.d. Ven werd uitgenoodigd droeg
de afd. tot meerdere keuDis der Texeische
folklore bij.
De voorz. deelde nog mee, dat de plannen
tot stichiing van een gebouw, ontworpen
door een speciale uit Nuis'.edeD geformeerde
commissie, vaster vorm heboen aangeno
men en zeide te weten, dit dezecommis-