Bijblad van de Texelsche Courant van Zaterdag 7 Juli 1928. No. 4241. Uittreksels uit de notulen van de vergaderingen van Polder Waal-en-Burg. Vergadering van Hoofdingelanden op Woensdag 14 September te 7,30 uur in café Den Burg. Vergadering van Hoofdingelanden op Donderdag 20 October 1927 te 7,30 uur nam. in café Den Burg. Vergadering van Hoofdingelanden van Polder Waalenburg op Vrijdag 5 Augus tus 1927 te 2 uur n.m. Tegenwoordig alle leden. Voorzitter J. Eelman Jbz. Secretaris W. H, Lap. Te twee uur komt de heer Oort, gede legeerd commissaris van de TEM ter ver gadering en vraagt of de voorzitter hem veroorloven wil, nog even mede te deelen tot welke concessies de TEM alsnog be reid is, inzake levering van stroom aan Waarenburg. De voorzitter heeft hiertegen geen be zwaar, waarop de heer Oort mededeelt, dat de TEM thans bereid is stroom te leveren 5 cent per KWU, indien met één motor gewerkt wordt en k 6 cent, zoo twee motoren tegelijk werken, met dien verstande, dat in geen geval voor meer dan 16000 KWU 6 ct. berekend zal worden en de overige afgenomen KWU tegen 5 ct. berekend zal worden. Dit aanbod komt er op neer, dat dus de stroom gemiddeld vijf cn een vierde cent zal kosten per KWU. Op een vraag van dè heer C. S. Keijser of dan de kolenclausule buiten werking treedt, antwoordt de heer Oort, dat dit niet het geval is, daar de TEM niet de risico mag loópen van een verhoogde uitgaaf van kolen. De voorzitter dankt de heer Oort voor zijn mededeeling, waarop deze de ver gadering verlaat. Hierna opent de voorzitter de vergade ring met een woord van welkom. Keuze gemaal. De voorzitter deelt mede, dat van de TEM een schrijven is ingekomen, waarin in antwoord op de door Waalenburg ge dane offerte voor stroomlevering, zooals besloten in de vergadering van hoofd ingelanden op 22 Juli 1.1., te kennen wordt gegeven, dat ze op die offerte niet wen- schen in te gaan, doch daarentegen met een andere aanbieding voor den dag ko men. Waar de door Waaienburg gedane aanbieding gold tot 27 Juni is ons bestuur thans weer geheel vrij komen te staan en hij voegde hieraan toe, dat hij hiermede zeer blij is, daar hij van oordeel is, dat ten slotte al reeds een te hoog bod is gedaan aan de TEM, waardoor bij aanvaarding de polder een veel duurdere bemaling zou hebben gekregen, dan met olie-motoren te bereiken is. Hij heeft een en ander nog eens nagerekend en is bij die bereke ning uitgegaan van een aanschaffingskos- ten van oliebemaling van f 29,000 en van een electrische installatie van f 14600. Van de firma Stork had hij echter hedenoch tend nog prijsopgave ontvangen vooreen olie-installatie met verticalen pomp, zooals begrepen is in electrische installatie van f 14,600 voor f 23,800. Zooals u ziet zijn dus mijn cjjfers met geflatteerd naar de zijde van de olie. Hij komt met zijn berekening voor oliemotor- bemaling tot eên jaarlijksche uitgave van f 6188 (Bronsmotoren) en met electrische bemaling tot een uitgave van f 6498, dus verschil ten voordeele van olie f 310 per jaar, hetwelk in de 13 afschrijvingsjaren f 4030 geeft. Van 13 tot 18 jaar zullen de exploitatie kosten van een oliegemaal en een clec- triscli gemaal jaarlijksch f 3397 verschil len, dus in 5 jaren f 16985. In 18 jaar dus f 21015 voordeel indien met olie bemalen wordt. Na 18 jaar aan schaffing van 2 nieuwe motoren, kosten f 14000 blijft nog over het voordeel van f 7015,—. Electrische bemaling kost na 18 jaar f 5249 per jaar. Oliebemaling kost na 18 jaar f3101 per jaar. Verschil f 2148 per jaar gevende in de volgende 18 jaar een voor deel van f 38664, gevoegd bij de voren genoemde f 7015 is totaal f 45679. Verder is op de afschrijving der ge bouwen nog ongeveer f 8492 te bezuini gen, indien een oliegemaal gekozen wordt, dus zou de totale bezuiniging ongeveer f 54171 zijn in 40 jaar, ongerekend nog de bijkomende rente. In het licht dezer cijfers acht hij zich tegenover de ingelanden van polder Waal enburg niet verantwoord om tot electrische bemaling over te gaan, hoe gaarne hij ook zou samenwerken met de TEM, doch moet hij de vergadering adviseeren over te gaan tot het stichten van een olie bemaling. We hebben, zegt hij, nogmaals de TEM een goed bod gedaan, hetwelk ze niet heeft willen accepteeren, waardoor we thans vrij gekomen zijn en hij hoopt dat het bestuur van die vrijheid thans ook gebruik zal maken om het voordeel van den polder te zoeken. De heer Timmer staat voorloopig nog sceptisch tegenover de cijfers van den voorzitter, daar hij dat zoo spoedig niet kan narekenen. Wel moet hij er zijn ver wondering over uitspreken, dat waar in de vorige vergadering met algemeene stem men besloten is aan de TEM 5 cent per KWU voor stroom te bieden, de vergade ring van electrischen stroom zou afzien terwille van een vierde cent per KWU, die thans nog meer gevraagd wordt het welk dus slechts een jaarlijks bedrag van ongeveer f 150,per jaar is. Hij had er op gerekend, dat de electrische bemaling er thans door zou loopen, hetwelk hem aan genaam geweest zou zijn, omdat zulk een bemaling verschillende voordeelen heeft boven oliebemaling, a.d.z. gemakkelijker bediening, zindelijkcr en vooral niet te vergeten groote bedrijfszekerheid. Boven dien is hij eenigszins bang voor de olie prijzen, die aan groote fluctuaties onder hevig zijn, terwijl dit met kolen niet het geval is. De heer C. S. Keijser voegt den heer Timmer nog toe, dat een contract met de TEM toch ook nog onderhevig is aan de kolenclausule dus de stroomprijzen open neer zullen gaan met de prijzen der kolen Bovendien meent hij dat reeds thans dc prijzen d.er kolen zooveel boven de 14 gulden zijn, dat een toeslag van een vierde h een halve cent per KWU gegeven zal moeten worden. De heer Timmer brengt nog in het mid den, dat het van belangisvoorTexel.dat Waalenburg afnemer van stroom wordt, daar dit voor de TEM, waar Texcl's geld in zit, een niet onbelangrijke steun zou beteekenen. De TEM is er nu een maal en hoe men ook over de oprichting van de TEM moge denken, nu ze er een maal is, moet iedere Texelaar haar steunen. De voorzitter brengt nog in liet midden dat het beter geweest was, dat het bestuur van de TEM zich in verbinding met dc polderbesturen gesteld had, voor en aleer tot stichting over te gaan, terwijl de heer P. Eelman in het midden brengt, dat ons bestuur hier niet zit voor de belangen van Texel, maar alleen en uitsluitend voor de belangen van polder Waalenburg. Kunnen de belangen van W. en B. met die van Texel of de TEM parallel loopen, dan wil hij daaraan gaarne medewerken, doch wanneer de belangen van Texel en de TEM vierkant inloopen tegen de belangen van polder Waalenburg, dan mag hij daar aan als bestuurslid van Waaienburg niet medewerken. En waar in het onderhavige geval door oliebemaling een halve ton is te verdienen voor W. en B., meent hij ook tot olie bemaling te moeten adviseeren. De heer S. C. Eelman is het met de voorstanders van oliebemaling in het ge heel niet eens. Hij heeft ook nog een exploitatierekening opgemaakt, waarbij hij van de veronderstelling uitgaat, dat dc electrische- zoowel als deolie-installatie 18 jaar levensduur zullen hebben. Tegen de stroomprijs van vijf en een vierde cent per uur zou dan dc rekening zijn als volgt Stroom 60.000 KWU is f3150.-. Vaste kosten voor kabel, transformator cn meter f720,—, onderhoud en "smeerolie f 100,—, Bediening f300,—, rente en afschrijving machines f 1240,—, idem gebouw f 672,— totaal f6182,—. Dit bedrag verminderd met 23 pet. hetwelk door andere polders wordt betaald, zou voor Waalenburg een jaarlijksche uitgave beteekenen van f7,62 per HA. Voor een oliegemaal heeft hij de vol gende berekening olie f 1050,smeer olie en onderhoud f300,machinist f 1200,—, afschrijving woning f 136.—, af schrijving machines f2057,afschr. ge bouw f1165.—. Totaal f5908 per jaar. Dit bedrag verminderd met 23 pet. voor de achterliggende polders wordt f4541, waar door W. en B. per jaar per HA belast zou worden met f 7,36. Verschil dus slechts 26 cent per HA. Aan de hand van deze cijfers meent hij ten sterkste te moeten aanraden om de bemaling door electrische kracht te doen geschieden. Hij beroept zich bovendien op het advies van den deskundigen adviseur den heer Verhey, in wien dan toch ook eenig vertrouwen gesteld moet worden. De vdorzitter zegt, dat hij Verhey niet goed begrijpt, daar deze ten kantore van den Hoofdingenieur Directeur zegde, ook in tegenwoordigheid van den heer S. C. Eelman, dat hoe men de zaak ook draait oliebemaling altijd goedkooper zal zijn. De laatste berekening van den heer Ver hey, waarbij deze komt tot hoogere exploi tatiekosten voor oliebemaling dan voor electrische bemaling, bevreemdt hem daar om ten zeerste. Ook merkt hij naar aanleiding der cijfers van den heer S. C. Eelman op, dat min stens noodig zal zijn 64000 KWU, terwijl l.g. slechts 60000 KWU rekent. Hierbij komen nog de transformatorverliezen. Bovendien neemt de heer Eelman voor salaris machinist f 1200. Dit is te hoog daar z.i. een salaris van f800 ruim vol doende is, daar dit f 1 per uur is, bij 800 maaluren. Hij staat evenwel sceptisch tegenover 800 maaluren en meent dat dit eerder 1000 uren zal zijn, doch juist daar door loopt de prijs voor electrische be maling weer zeer hoog op. De heer Timmer merkt ook nog op, dat men toch in de cijfers van den heer Ver hey eenig vertrouwen moet stellen en zou gaarne zien dat, indien het niet al te veel scheelt, de algemeene belangen van geheel Texel niet uit het oog verloren worden. De heer C. S. Keijser is het met den voorzitter geheel eens en spreekt boven dien nog zijn wantrouwen uit in den tegen- woordigen raad der Gemeente Texel, die alhoewel niet direct, toch indirect het be heer voert over de TEM. Hij duidt djt aan met dc volgende woorden„Haal de duivel toch niet in huis." De heer P. Eelman sluit zich bij deze woorden aan en meent dat Waaienburg baas in eigen huis moet blijven en boven dien liet voordeel voor den polder moet zoeken voor en aleer aan voordeel van anderen te denken, met name de TEM. Dc heer S. C. Eelman leest nog een bericht uit de Groninger Courant voor, waaruit blijkt, dat nadat het electrische bedrijf daar eenigc jaren heeft bestaan, overgegaan kan worden tot verlaging der tarieven. Waarom zou dat ook hier niet kunnen gebeuren? De TEM biedt aan de tarieven over 5 jaar te herzien en indien mogelijk te verlagen. Noch de voorzitter, noch de heeren C. S. Keijser en P. Eelman hebben veel vertrouwen in den loop der zaken bij de TEM en verwachten van tariefverlaging heel weinig. Lang en breed worden nog over en weer de voordeelen en nadeelen nan de verschillende bemalingsinrichtingen be sproken, doch tot overeenstemming komen de verschillende leden niet. Hierna zegt de voorzitter, dat Waalen burg toch bemalen moet worden, waarop het voorstel wordt gedaan om over te gaan tot stemmen over bemaling door olicmotoren of door electricitcit, met dien verstande dat, indien bemaling doorclcc- triciteit wordt aangenomen, ook het aan bod der TEM om den stroom te leveren tegen vijf en een vierde cent per KWU plus vaste kosten f 720 en de gevolgen van de kolenclausule, worden geaccepteerd. Bij stemming blijkt dat de heerepR. P. Keijser SRz., C. S. Keijser Cz., P. Ecl- rpan Jbz. en Jan Eelman Jbz. voor olie bemaling zijn en de heeren Timmer, S. C. Eelman en L. C. Keijser voor electrische bemaling. Besloten is dus met meerderheid van stemmen om de bemaling van polder Waalenburg te doen geschieden door mid del van oliemotoren. De heer Timmer verlaat thans de ver gadering, daar die nog wenscht te ver trekken met de boot van 5,30. De voor zitter vraagt thans of de vergadering het gcwenscht acht met stichting nog dezen winter voort te gaan, of wel tc wachten tot het volgende jaar. Z.i. is bouwen in den winter uit den booze. De heele vergadering is echter thans voor opschieten, waar dc voorzitter zich ook bij neerlegt, zoodat besloten wordt met een en ander spoed te betrachten en thans, in overleg met den heer Verhey, dc zaak zoover voor te bereiden, dat een in schrijving gehouden kan worden voor de levering der machines, waarna dan de bestekken voor de gebouwen kunnen wor den opgemaakt. Niete meer aan de orde zijnde, sluit de voorzitter onder dank de vergadering. Tegenwoordig alle leden behalve de heer J. Timmer. Te 7,-30 uur opent de voorz. enz. De voorzitter deelt mede, dat hij bezoek heeft gehad van den heer Reigersman, die hem meedeelde, dat hij gaarne zag, dat de polder electrisch bemalen werd en hem verzocht dit den ingelanden mede te deelen. Uit het gesprek met den heer Reigersman was tevens gebleken, dat de TEM met haar prijzen voor den stroom pogwel iets naar beneden zou gaan en.de mogelijkheid van een overeenkomst nog wel bestond. De voorzitter doet deze mededeelingen alleen, omdat de heer Reigersman hem heeft gevraagd, dit te doen, doch hij is ten opzichte van dc drijfkracht der bemalings installatie nog niet tot een ander inzicht gekomen. Volledigheidshalve verstrekt hij de vergadering nog eenige gegevens aan gaande kosten van electrische bemaling van polders in Noord-Hqlland, waaruit blijkt, dat die hooge exploitatiekosten ver oorzaken. De heer S. C. Eelman stelt nog voor om den Hoofdingenieur cijfers te vragen voor zijn beweringen, doch dc voorzitter acht zulks niet noodig omdat we in het bezit zijn der cijfers van den heer Verhey. Hierna sluit de voorzitter de vergadering. Tegenwoordig alle leden en de heer Verhey, adviseur voor de bemalingszaken. Te half acht opent dc voorzitter de ver gadering enz.... Van de verecniging tot behoud van Natuurmonumenten is een verzoek inge komen om tot een regeling te komen, waarbij aan haar de eigendom zou wor den overgedragen van de Oöster- en Wcsterkolk, waarbij gewezen werd op het groote belang van den vogelstand en op dat van geheel Texel, waarheen jaarlijks zooveel mcnschcn trekken ter bezichtiging van datgene, hetwelk de verecniging meent ook na drooglegging van Waalenburg op de genoemde gronden in stand te kun nen houden. Dc vergadering is unaniem van oordeel dat behoud van den vogelstand in polder Waalenburg, jaarlijks honderden mcnschcn naar Texel zal trekken en acht het als zoodanig dan ook wel een Texelsch be lang, dat de vereeniging vnd. gelegenheid krijgt om voor de vogels, na drooglegging van den polder, een terrein te reserveereu waarvoor dc O. cn W. kolk zeer waar schijnlijk het geschikst zijn. Teneinde echter een goed overzicht over een en.ander te krijgen zal het beter zijn met de" onderhandelingen met de vereen, te wachten, totdat de bemalingsinstallatie in volle werking is en een goed overzicht verkregen is van de hoedanigheid en hoe veelheid van het drooggekomen land het welk aan de verecniging zal worden mede gedeeld. Dc vergadering spreekt zich in principe echter uit voor onderhandelen met b. g. vereeniging. Van dc TEM is thans nog weer een nieuwe offerte ingekomen voor levering van stroom voor cventueele bemaling met electromotoren, waarbij aangeboden wordt om den stroom te' leveren 5 6 cent per KWU van 8 ii vm. tot 5 u nm. cn k 4 cent per KWU van 11 u nm. tot 8 u vm. Bovendien is, als verband houdende met b. g. offerte, ingekomen een adres van 41 ingelanden, behelzende het verzoek, om nu de TEM getoond heeft tot het uiterste te willen gaan, een onderzoek op tc willen dragen aan een onpartijdige, ten einde na te gaan, op welke wijze het meest eco nomisch bemalen zal kunnen worden, waarbij tevens tc kennen gegeven wordt dat al zou electrische bemaling iets duur der worden, zij daaraan toch de voorkeur zouden geven. Als deskundige wordt aangegeven de hoofdingenieur Directeur, van den Provin cialen Waterstaat. Dc voorzitter hecht aan dit adres niet veel waarde en is van oordeel, dat wan neer men morgen weer met een ander adres rondgaat, vele van dc onderteeke- naars van dit adres hun handteekciiin- gen terug zullen nemen. Dc heer S. C. Eelman bestrijdt dc mec- ning van den voorzitter en zegt daarbij nog, dat er vele onder dc onderteckenaars zijn, die er uit een oogpunt van Algemeen Texelsch belang heel wat voor over zouden hebben, indien Waaienburg electrisch zou worden bemalen. Bovendien wenscht hij op te merken, dat het adres niet zoodayig is gesteld, dat electrische bemaling wordt gevraagd, doch alleen een onderzoek door een des kundig en onpartijdig persoon en meent in dat verband ernstig tc moeten ontraden om het adres als van geen of weinig waarde tc achten. Dc heer Timmer vraagt aan den lieer Verhey wat of hij denkt van de nieuwe aanbieding, waarop hij meedeelt dat door deze nieuwe offerte electrische bemaling weer 200 gld goedkooper zal worden en nu ongeveer gelijk zal staan met bemaling door middel van een twee-tact Deutz Dieselmotor. Thans zegt de heer Timmer dat hij een en ander thuis eens heeft nagerekend aan de hand van de ingekomen offerte, waar mee hij met een stroomprijs rekende van f 3640 per jaar, hij voor 36 jaar tot een totale exploitatiekosten kwam van f 191000 en voor electrische gemalen f209000. Nu echter de stroomprijs van dc TEM weer zooveel goedkooper geworden is, komt hij in 36 jaar tot f 187000 exploitatiekosten dus wordt electrische kracht goedkooper. Indien deze cijfers juist zijn, dan zou de keuze voor hem al heel gemakkelijk zijn, doch hij geeft toe, dat hij op dit gebied een leek is. Hij wil echter gaarne gehoor geven aan het verzoek van dc 41 ingelanden, waarbij hij vooropstelt, dat hij hiermede den Ijeer Verhey niet wil pas- seeren door den Hoofdingenieur te ver zoeken/de zaak uit tc werken. Hij is zelfs van oordeel, dat dit adres niet op zijde geschoven mag worden, omdat hij de meeste der onderteekenaars kent als ernstige menschen. De voorzitter zegt thans, dat ook de hoofdingenieur zal rekenen met een af schrijving der oliemotoren in 13 jaar en de electromotoren in 18 jaar. Hij wijst er echter pp, dat een motor, die 800 uren per jaar werkt niet in 13 jaar versleten is en geeft die bjj goed onderhoud eerder een levensduur van 25 jaar. Hier op Texel kent hij een motor, die bij minstens 2000 maal uren per jaar reeds 18 jaar werkt. Indien de tijd, die een motor werkelijk leeft, als basis genomen was voor de af schrijving, dan komt men tot heel andere cijfers, die gaan in het voordeel van olie- bemaling. Hij gelooft niet, dat er ieitiatld is, die van dezelfde gedachte is als Ge deputeerde Staten, waar ze beweren, dat een Brons- of Thomasmotor in 13 jaar versleten zal zijn. Dc ervaring leert anders cn hij vraagt aan den beer Verhey, hoe de hoofdinge nieur toch aan 13 c'n 18 jaar gekomen is. Dc lieer Verhey deelt mede, dat de Provinciale Waterstaat een statistiek heeft opgemaakt van de verschillende motoren voor poldergemalen, waarbij zou zijn ge bleken,-dat de gemiddelde leeftijd 13 jaar zou zijn. De voorzittïr vraagt, waarom Zuid- Ilolland dan 20 jaar toestaat waarop de heer Verhey antwoordt, dat het toezicht in Zuid-Holland niet zoo scherp is als in Noord-Holland. De lieer Timmer brengt in het midden, dat het thans niet gaat over pompen en motoren, doch dat besloten zal moeten worden, wat met het vorenbedoeld adres gedaan zal moeten worden. Indien het daarin genoemd verzoek wordt ingewilligd, dan heeft een discussie over motoren en pompen thans geen nut. Hij raadt nog maals ten sterkste aan, op het adres gunstig tc beschikken. De voorzitter vraagt den lieer Verhey nog, of hij van oordeel is dat f 300.— salaris voor den molenaar bij electrische bemaling voldoende zal zijn en wijst op de vele werkzaamheden, die .liet aandrij vende kroos zal veroorzaken. Hij is van oordeel, dat het loon lioogcr zal moe ten zijn ook omdat hij van de automa tische inwerkingstelling der gemalen wei nig verwacht. In de praktijk zal blijken, dat in en uit zijn werk zetten van moto ren door een molenaar zal moeten ge schieden. Ook vraagt dc voorzitter nog naar de transformatorverliezen en wijst op den duurdcren bouw bij electrische .bemaling, omdat dan de onderbouw met het oog op verticale pompen meer samengesteld zal zijn. De lieer Verhey is ook van oordeel dat f 300 salaris te weinig zal blijken te zijn, doch hij helt over tot de gedachte, dat liet verschil in salaris voor oliebemaling en electrische bemaling toch altijd wel f 500.— zal bedragen. Ten opzichte van de transformatorverliezen merkt hij op, dat dit bezwaar ondervangen wordt door een automatische in- en uitschakelinrich ting van den transformator. Als antwoord op de opmerking van het aandrijvende kroos deelt dc heer Verhey mede, dat men tegenwoordig dc krooshekken op dusdanige wijze aanbrengt, dat men van het kroos niet veel last heeft. De voorzitter vraagt den lieer Verhey nog of hij ten opzichte van de salarissen voor molenaar eenige garantie wil aan vaarden, waarop de heer Verhey ontken nend antwoord, omdat ze dit oooit doen. De lieer C. S. Keijser leest nog een be richt voor over een polder, die in het be zit is van een electrische-en een motorolie installatie, doch dc electrische installatie steeds stil laat staan, omdat die in ver gelijking met de olie-installatie veel te duur is. Tenslotte dringt dc heer S. C. Eelman er nogmaals op aan, dat het adres be handeld zal worden en spreekt daarbij den wensch uit, dat met algemeene stem men besloten zal worden, dat de Hoofd ingenieur Directeur van den Provincialen Waterstaat zal worden gevraagd om advies inzake bemaling van den polder en hoopt ook, dat hoe het advies ook moge uit vallen, hetzij electrisch of olicbcmaling, later weer inct algemeene stemmen een zelfde .beslissing zal worden genomen en niet zooals de laatste keer, toen besloten werd tot oliebcmaling over te gaan, liet zal gaan met 3 tegen 4 stemmen. Indien dit zoo zou zijn, dan zou hij deze vergadering een gelukkige kunnen noemen voor polder Waaienburg en hij zou het op prijs stellen als de vergadering met hem accoord ging. Het blijkt evenwel dat dc voorzitter niet met hem accoord gaat waarop de heer S. C. Eelman in stemming wenscht te brengen het volgende voorstelDe ver gadering van hoofdingelanden van polder Waalenburg, gelezen een request van 41 ingelanden, om inzake stichting eener.be- maiingsinstallatie het advies in te winnen van den Hoofdingenieur Directeur van den Provincialen Waterstaat, wenscht in de geest van het request te handelen cn daarmede uitte stellen het punt van den agenda: Keuze van motoren en pompen. Het voorstel in stemming gebracht zijnde wordt aangenomen met 6 stemmen, terwijl de voorzitter zich buiten stemming houdt. Hierna sluit de voorzitter de vergadering.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1928 | | pagina 5