Ons Geïllustreerd Zondagsblad
No 4242
Woensdag 11 Juli 1928
41sta Jaargang
POOL-LEED.
Van week tot week
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE; N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIÈN:
TELEFOON: N°.11 K POSTGIRO: N°.652 ts POSTBUS: N°. 11
rUTQQRRRF
TEXEL
30 Juni—7 Juli.
NATIONALE BANK
Kantoor Texel.
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct. per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG. EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 rogols: 50 ct. lodero regol moor: 10 ct.
Dezetfdo advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borekond.
BIJ abonnement lagero rogolprljs.
ADVERTENTIÈN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
De critiek op Nobile neemt steeds grooter
omvang aan, temeer daar thans eenige inci
denten aan het licht zijn gekomen, die een
minder goede indruk geven van Nobile's ka
rakter. In de eerste plaats hebben we het feit,
dat hij zich (als commandant) het eerst heeft
laten reddenzeker, hij was gewond, maar
niettemin zou hij zich waardiger getoond heb
ben als hij geweigerd had en eerst zijn man
schappen de gelegenheid had gegeven. De
ware zelfopoffering schijnt hem vreemd. Voorts
moet hij, even voor het vertrek van zijn laatste
tocht met de Italia, een persvertegenwoordiger
uitgenoodigd hebben met hem een glas te
drinken. Hij reikte daartoe aan de speciale
correspondent van het „Svenska Dagbladet",
Lars Hansen, een glas champagne over en
sprak, terwijl hij zijn eigen glas ophief: „Op
de gezondheid van de pers doch in plaats
van het glas aan zijn mond te brengen, sprong
hij terug en verborg hij zich achter zijn offi
cieren, die lachten. Lars wierp hem toen zijn
nog gevuld glas voor de voeten. Zeer zeker
ligt in het optreden van Nobile een ongehoorde
beleediging, die men van hent niet zou hebben
verwacht. Hij moet echter geestelijk ziek ge
weest zijn, want bij alle voorloopige onder
zoekingstochten was de organisatie steeds
hopeloos in de war en moest alles op het aller
laatste moment nog in orde gemaakt worden.
Dat Nobile's tocht thans een Pooldrama van
ongekende omvang begint te worden, is een
feit. Alle hoop op redding van Amundsen en
van de rest der bemanning van de Italia is
vrijwel opgegeven.
Alles bijeengenomen is het echter onbillijk
nu na de absolute mislukking met ver
wijten aan het adres van Nobile te komen,
terwijl eerst over de geheele wereld zoo'n op
hef van zijn tocht is gemaakt.
Billijker ware geweest als men van de aan
ving af een dergelijke tocht van te groot ge
vaar had geacht om hem toe te staan, temeer
daar die onderzoekingen geen haast hadden en
de wereld het wij herhalen wat wij reeds
in het begin schreven best voorloopig zon-
dir die onderzoekingen had gedaan. Zoodra
de techniek ver genoeg gevorderd is om der
gelijke tochten boven het Poolgebied mogelijk
te maken, is het nog vroeg genoeg om er toe
over te gaan.
Wij beschouwen momenteel dergelijke toch
ten als slechts ondernomen om persoonlijke
eerzucht en finantieele hebzucht te bevredigen.
Het wordt een soort van beroep. Straks komt
natuurlijk Nobile met een boek, waarin hij zijn
lotgevallen verhaalt, dat dooreen domme massa
grif gekocht wordt en een aardig kapitaaltje in
de zak brengt.
Aan de pers de taak om dergelijke tochten
dood te zwijgen. Ge zult eens zien hoe spoe
dig dan de lust tot poolwaaghalzerij en oceaan
vliegerij vergaat!
Voor de wereldvrede.
De Tweede Kamer is met vacantie, maar
de eenzame leegte van bet Kamergebouw
is de afgeloopen week weer gevuld gewor
den. Andere afgevaardigden, andere stem
men en andere talen. De Internationale
Vereeniging van VolkeDbondsvereenigin-
gen is er bijeengekomen voor het houden
van haar conferentie. Uit een klein 30-tal
landen waren de vertegenwoordigers van
de Volkenbondsvereenigingen hier samen
gekomen om werkzaam te zijn in het be
lang van de wereldvrede. Ook de histori
sche Ridderzaal werd door de regeering
voor deze conferentie beschikbaar gesteld.
D nsdag had de eerste zitting plaats en
de groene banken, waarop anders onze
Volksvertegenwoordigers gezeten zijn, wa
ren nu ingenomen door vreemdelingen uit
schier alle natiën en talen. De presidents
zetel, hoog en voornaam,waarop Jhr. Ruys
de Beerenbrouck de hamer pleegt te han-
teeren, was nu ingenomen door de Pool
Prof. Pembinsky, voorzitter der conferentie,
terwijl voor het eerst aan de ministerstafel
eea dame had plaatsgenomen, nl. de Brit-
bevat 16 pagina's met 40 k 50 foto's en tekst, wordt in koperdiepdruk uitgevoerd en
kost voor abonnees—Texelsche Courant minder dan 4 cent per nummer (buiten den
Burg nauwelijks 5 cent.)
sche pacifiste Viscountes Gladstone.
De agenda dezer conferentie was ruim
voorzien en verschillende belangrijke on
derwerpen op het gebied van de Volken
bond, de vrede en het geluk der volkeren
vroegen de aandacht der samengekomen
pacifisten. We kunnen daarover niet in
bijzonderheden treden, maar ongetwijfeld
zal de behandeling dezer onderwerpen de
algemeene vredesbeweging ten goede komen
De deelnemers aan deze conferentie wer
den Dinsdagavond officieel door de regee
ring ontvangen in de Ridderzaal, waarbij
minister Koningsbergen namens haar het
woord voerde en deze o.m. wees op de
buitengewone belangrijkheid van de arbeid
van de Volkenbond.
Ook werd door de deelnemers een tocht
ondernomen naar het graf van Hugo de
Groot in de Nieuwe Kerk te Delft, waarna
ze officieel door het gemeentebestuur van
Delft werden begroet.
Oud-Minister Coiijn lid van de
Tweede Kamer?
Oud-minister-president Coiijn is in de
plaats van wijlen mr. Dr. Scheurer benoemd
verklaard tot lid der tweede Kamer. Deze
benoeming wordt door sommige uitleggers
van de Kieswet nogal aangevochten, omdat
deze meenen dat niet de heer Coiijn maar
de ar. Pleukels voor deze zetel in aan
merking behoorde te komen. De wet scbilnt
op dit punt voor tweeërlei uitlegging vat
baar te zijn. Hoe het zij, de heer Coiijn
is voor benoemd verklaard en men moet
nu afwachten, of hij deze zal aannemen.
Men weet, dat hij thans lid der Eerste
Kamer is, maar men weet niet of bij er
veel voor gevoelt van de eene naar de
apdere zijde het Binnenhof over te steken.
Op het oogenblik vertoeft de heer Coiijn
te Genève, waar hij de tweede bijeenkomst
van de Volkenbondscommissie van de af
schaffing der in- en uitvoerverboden heeft
gepresideerd.
Duitschland: De vuurdoop van het
nieuwe Kabinet.
Het nieuwe Duitsche Kabinet heeft de
vuurdoop ontvangen. Het eerste treffen
met de tegenstanders is vrij hevig geweest,
maar zegevierend is Hermann Müller met
zijn Kabinet uit het strijdperk kunnen
treden.
Twee volle dagen heeft de Rijksdag gedebat
teerd over de regeeringsverklaring, die even
lang als vaag was. De Duitsch nationalen
openden, onder aanvoering van Westarp, de
aanval en kregen hulp van de nationaal-
socialisten en de communisten. De regeering
kreeg echter ook hulp en nu en dan was
de woordenstrijd zoo hevig, dat president
Loebe zich genoodzaakt zag de sprekers
tot de orde te roepen,
De Rijkskanselier Hermann Müller heeft
zijn aanvallers flink te woord gestaan. Hij
heeft de regeeringsverklaring hier en daar
nog wat nader verduidelijkt en tevens ook
de gelegenheid niet ongebruikt gelaten om
te verzekeren, dat het Kabinet aan ae arbeid
gaat en het besef, dat het zijn geheele
kracht moet aanwenden voor het heil van
het Duitsche volk en het vaderland.
Hermann Müller kan thans zijn gang
gaan en de zaak op de oude voet voort
zetten. De Rijksdag is verdaagd tot Dinsdag
en dan kunnen de debatten opnieuw be
ginnen. Dan zal aan de orde worden gesteld
het reeds door de Rijksraad goedgekeurde
ontwerp om de 11 Augustus tot nationale
feestdag te proclameeren. Zooals men weet,
hebben de rechtsche partijen ernstige be
zwaren tegen deze republikeinsche natio
nale feestdag en in de debatten zal daar
van voldoende blijken. Ook de Duitsche
volkspartij is er niet warm voor en men
mag benieuwd zijn of zij in deze aange
legenheid al dadelijk de regeering zullen
afvallen.
Het geschil tusschen Oostenrijk en
Italië bijgelegd.
Het geschil dat destyds tusscher O&sten-
rjjk en Italië ontstond naar aanleiding van
de Zuid-Tiroolsche kwestie, is thans bijge
legd. Men herinnert zich, dat mgr. Seipel
de Oostenrijksche bondskanselier, naar aan
leiding van de gebeurtenissen in Zuid-Tirol
een nogal scherpe rede gehouden heeft,
die Mussolini zoozeer vertoonde, dat h(j de
Italiaansche gezant Auritti te Weenen terug
riep. Sedert dien heeft er tusschen Seipel
en Mussolini een briefwisseling plaats ge
had, waardoor de moeilijkheden uit de weg
zjjn geruimd. Auritti is thans op zjjn post
te Weenen teruggekeerd.
Intusschen heeft het optreden van Sei
pel hevige ontstemming gewekt in Zuid-
Tirol. Men meent daar, dat de bondskan
selier voor de Italiaansche dictator in zjjn
schulp is gekropen en dat hj) niet het recht
had de zaak maar op eigen houtje met
Mussolini te bedisselen. Ook de regeerings-
partjj heeft het optreden van Seipel afge
keurd, maar deze heeft thans toegezegd,
dat hjj de commissie van buitenlandsche
aangelegenheden nader uitleg van zaken
zal doen.
RuslandNa het beruchte Sjachty-proces.
Het beruchte Sjachty-proces te Moskou,
dat eenige weken heeft geduurd, is thans
geëindigd. Men weet, dat in dit proces
een groot aantal ingenieurs en ambtenaren
van het Russische mijnwezen terechtston
den, onder beschuldiging van contra-revo-
lutionnaire propaganda en pogingen tot
sabotage. Onder de beschuldigden die ge
vangen werden genomen, bevonden zich
ook drie Duitsche ingenieurs, nl Mejjer,
Otto en Badstieber. Beide eerstgenoemden
zijn vrijgesproken doch Badstieber kreeg
een jaar gevangenisstraf onder aftrek der
preventieve hechtenis. Van de Russische
beklaagden werden twee vrijgesproken,
maar de anderen kwamen er minder goed
af. Vier en dertig werden veroordeeld tot
gevangenisstraffen van 1 tot 10 jaren, ter-
wjjl elf ter dood werden veroordeeld, van
wie zes echter voor begenadiging zijn aan
bevolen. In het vonnis werd bewezen
geacht, dat de verdachten deel hebben
uitgemaakt van een wijdvertakte contra-
revolutionnaire en misdadige organisatie in
het Donetzgebied met centrales te Moskou
en Charkow, welke in verbinding stonden
met voormalige mijneigenaren in het bui
tenland.
Het nieuwe kantoor der Nationale Bank, ge
vestigd in de Binnenburg, is Zaterdag jl. op
feestelijke wijze ingewijd in tegenwoordigheid
van verscheiden personen, onder wie de directeur
en de oprichters der bank.
De installatie van het gebouw, in de afge
loopen week voltooid, voldoet aan de strengste
eischen. Geld noch moeite is gespaard om het
aan de hoogst gespannen verwachtingen te
doen beantwoorden. Overvloed van bloemen,
aan de bankdirectie o. m. vanwege het hoofd
bestuur en door heer Inspécteur Zuurdeeg ge
offreerd, verleende de kantoorvertrekken een
recht feestelijk aspect.
o—
De rede, waarmee de heer de Beurs, direc
teur van het kantoor-Texel, de aanwezigen toe
sprak, moge hier volgen
Geachte heeren, sprak hij, aangenaam doet
het mij als Directeur van dit kantoor der Nato-
bank aan, dat gij hier aanwezig zijt.
Inzonderheid geldt dit mijn beide adviseurs
en oprichters der bank, de heeren C. Dijt en
R. P. Keijser Czn. Jarenlang heb ik met de
heeren aangenaam samen mogen werken en ik
reken ook in de toekomst op hun volle mede
werking.
Reeds lang werd door ons uitgezien naar een
moderner kantoorgebouw, hetwelk meer aan de
tegenwoordige e'schen voldoet. Gelukkig zijn
wij hierin nu geslaagd. Wij zouden hier niet
toe overgegaan zijn, wanneer Texel zich de
laatste jaren niet zoo ontwikkelde op gebied
van handel, landbouw, veeteelt enz.
Wij hopen, dat Texel steeds in verdere mate
moge groeien en dat wij hiervan ook de vruch
ten mogen plukken.
Ook rest mij nog een woord van dankbaar
heid jegens alle heeren, die hun bijzondere
krachten hebben gegeven, om dit gebouw, zoo
wel kantoor als woonhuis, een aangename in
druk te doen maken.
Hiermede verklaar Ik onze plaatselijke instel
ling als geopend.
Hierna voerde de heer R. P. Keijser het woord.
Hij sprak als volgt
Mijne heeren. Het is nu bijna elf jaar ge
leden, dat de N.B. op ons eiland werd gesticht.
De behoefte aan een dergelijke inrichting, reeds
lang door mij gevoeld, deed mij besluiten be
sprekingen in deze richting houden met de N. B.
te Utrecht, welke met de beste resultaten werden
bekroond.
Een bankgebouw werd aangekocht, als direc
teur benoemd de hr. De Beurs, terwijl de lieer
C. Dijt en ik het adviseurschap aanvaardden.
De onderneming, die beoordeeld werd als
zeer twijfelachtig rendabel, heeft zich in die
jaren, onder leiding van haar directeur,' gehol
pen door de groote bloei van ons eiland en de
toenemende vraag naar gemakkelijker ruilver
keer, zoodanig ontwikkeld, dat het aangekocht
pand niet meer aan behoorlijke eischen als
bankgebouw kon voldoen.
Welnu, mijne heeren, zie hier het resultaat.
Ik feliciteer de heer de Beurs met het door hem
als directeur behaalde succes, verkregen door
zijn uitstekend aanpassingsvermogen om zich
met het Texelsche publiek te verstaan, en zijn
groote werkkracht, eerst door een, daarna door
twee krachten bijgestaan. Ik spreek tenslotte
de wensch uit, dat de zaak in omvang steeds
zal toenemen.
Vervolgens werd een rondgang gemaakt door
het gebouw, dat in zoo groote mate zich gunstig
van het oude onderscheidt. Ruimer, gerieflijker
en veiliger ingericht, beschikt de Nationale Bank-
vcreeniging thans op Texel over een kantoor,
haar naam ten volle waardig.
Natuurbescherming.
Vanwege het Staatsboschbcheer is dezer dagen
in het algemeen belang in het licht gegeven
een kleurige plaat met het doel het publiek tot
bescherming van en liefde voor de natuur op
te wekken, terwijl daarnaast de boschbezittcrs
worden aangespoord hun bosschen uit te brei
den en op meer doelmatige wijze te behandelen.
De plaat, ontworpen door de kunstenaar
H. Ch. Pieck te Amsterdam en gedrukt door de
firma Vcrsluys en Scherjon te Utrecht, stelt
een boschgezicht vooreen zware beuk op de
voorgrond en in het verschiet oud en jong
dennenbosch. Zij brengt in beeld een normale
exploitatie van bosch, waarbij het natuurschoon
behouden blijft. De groep zware grove dennen
is een overblijfsel van een gedeeltelijk geveld
boschachter de oude dennenboomen bevindt
zich een jonge beplanting, terwijl de achter
grond wordt gevormd door een hoog dennen
bosch.
Bij oordeelkundige exploitatie wordt niet nu
en dan een groote oppervlakte bosch tegelijk
geveld, doch telkens een klein gedeelte, dat aan
de beurt is om te worden geoogst en opnieuw
te worden ingeplant. Door regelmatige aan-
flanting wordt ervoor gezorgd, dat steeds jong
josch in de plaats van het oude treedt, terwijl
bovendien de boschoppervlaktc zoo mogelijk
wordt uitgebreid.
In dit verband wordt de boschbezittcrs op
het hart gedrukt„Vermijdt roekelooze vellingen
en herplant, waar ge velt."
De opmerking „Verhoogt de opbrengst daar
van" heeft betrekking op de verpleging der
bosschen. Het is een feit, dat de boschbezitters
in dit opzicht tot eigen schade veelal in
gebreke blijven. Door regelmatige dunningen
kunnen velen aanmerkelijk grootere opbrengsten
uit hun bosschen verkrijgen, dan in de meeste
gevallen geschiedt, terwijl de bosschen deze,
voor een goede ontwikkeling noodzakelijke,
verplegingsmaatregel helaas al te vaak missen.
De plaat wordt voor belangstellenden tegen
toezending van een bedrag van 25 ct. aan het
hoofdkantoor van het Staatsboschbeheer.
Museumlaan 2, te Utrecht verkrijgbaar gesteld,
Bewaart uw Zondagsbladen
Bewaart de nummers van ons Geïllustreerd
Zondagsblad met zorg. Wanneer ge ze na een
jaar laat binden, verkrijgt ge een boek van
meer dan 800 bladzijden, door zijn Texelsche
foto's voor u een waardevol en toch niet
kostbaar bezit.
Uitsluitend voor abonnees. Op de
vraag, of ook medelezers van de Texelsche
Courant (niet-abonnees) het Zondagsblad ont
vangen kunnen, moeten we ontkennend antwoor
den. Immers willen we door ons goedkoop en
toch welverzorgd weekblad hen juist tot het
nemen van een abonnement op de Texelsche
Courant aansporen.
Laat u toch niet weerhouden door het luttele
bedrag van 25 cent per maand, waarvoor „de
Texelaar" u per post thuis wordt bezorgd! (Voor
den Burg 50 cent per 3 mnd.)