ZACHT
per half pond
Texelsche Berichten
Rondvraag.
OP DE TONG
IN PRIJS
De Schapenhandel met Duitschland.
Rijkspostspaarbank.
Aan het postkantoor den Burg-Texel en
de daaronder ressorteerende hulppostkan
toren werd gedurende de maand Aug 1928
Ingelegd f 2623.82
Terugbetaald 5120,70
Het aantal nieuw uitgegeven spaarbank
boekjes bedroeg 2.
„De Macht van het Kleine."
Postbezorging.
Volksfeesten-den Burg.
Paardensport.
de school levensvatbaarheid zal hebben. We
moeten wel zoo spoedig mogelijk een nieuwe
school hebben. Dhr. Boon hoor ik fluisteren,
dat we er later desnoods wel een openlucht-
school van kunnen maken, maar zoover zijn we
nog niet.
Voorz.: Dus zijn er geen principieele be
zwaren We zitten dan in één schuitje.
Verhoogd wordt het crcdiet tot f 3000.
10. Boulo R. K. school te Den Burg.
(Zie uitvoerig de medcdeelingen in de laatste
twee nrs. van ons blad.)
Een uitvoerig prae-advies is aan de leden
toegezonden. Teekeningen van school en bouw
terrein worden bekeken.
Dhr Kikkert: Er zal bij nieuwbouw een be
hoorlijk speelterrein komen. De Molenstraat is
als zoodanig niet geschikt.
Dhr S. Keijzer: Wanneer de oude school
verbouwd wordt, wordt die toch hokkerig.
Dhr LapVan mij kan verwacht worden, dat
ik mij tegen afscheiding, tegen verbrokkeling
op onderwijsgebied verklaren zal. Immers dit
veroorzaakt zeer hooge kosten en minder goed
onderwijs. Een bv. 5-klassige school wordtsoms
gesplitst in twee scholen met 2 of 3 klassen.
Ik wil er echter aan toevoegen, dat het onder
wijs aan kleine scholen niet slechter behoeft
te zijn dan aan groote: dit hangt geheel af van
de personen, met het onderwijs belast.
Uit de gemeenterekening blijkt, dat per jaar
plm f 108000 aan o.l. onderwijs wordt besteed
en slechts belachelijk weinig aan mulo. Ik
vraag mij af, of wij wel op het goede pad zijn.
Dit alles merk in slechts in algemeene zin op.
In 't onderhavige geval moeten we de dingen
anders bekijken. In 't prae-advies wordt van
200 leerlingen gesproken. De mogelijkheid is
echter niet uitgesloten, dat de school door 250
leerlingen zal worden bezocht, dus plm. 40 per
klas. Hier komt voor elke klas duseen onder
wijzer. Op grond hiervan sta ik tegenover dit
voorstel niet zoo sceptisch als tegenover ge
vallen elders waar een klein schooltje wordt
gesticht om een groote in de grond te boren.
Op deze grond zal ik niet tegenstemmen en
ook niet, omdat de wet van mij als raadslid
eischt, dat ik vóórstem. Al had ik het recht
tegen te stemmen, ik zou mijn stem aan dit
ontwerp niet onthouden. Evenwel ik hecht er
een „maar" aan. Het bevreemdt mij, dat Ben
W ons slechts een globale raming overleggen.
Mogelijk moet deze aan tijdsgebrek worden
toegeschreven, maar het gaat toch niet aan, dat
de raad zoo goedkeurt een plan tot bouw van 'n
school, kostende f 52000. Ik zou, voor we tot
goedkeuring besluiten, van B en W de verze
kering willen hebben, dat het te besteden bedrag
niet hooger dan f 52000 zal zijn. Stel, dat het
f 6000 wordt. Dan zou er wel verschil komen,
bij verbouw vergeleken. Verder bevreemdt het
mij, dat een vierde bunder grond noodig zal
zijn. Een deel hiervan neemt het kerkbestuur
over, maar een ander deel zou de gemeente
voor weg willen benutten. (Reeds deelden we
mee, dat het voorstel luidt: van dhr Joh. Keij-
ser Dz. if 1,75 per M2 te koopen een terrein
aan de Driehuizerweg bij 't Suikerwegje, breed
56,65 M en diep gemidd. 48 M.
De verdere diepte van 't terrein, plm 26 M,
zal door 't kerkbestuur worden gekocht. Het
door de gemeente te verkrijgen terrein zal ge
legenheid bieden om de school met 2 lokalen
uit te breiden en een strook voor een ev. weg
onbebouwd te laten. Red.)
Dhr JonkerVan dit terrein neemt het kerk
bestuur niets.
Dhr Lap: De gemeente wil een. strook dus
vrijhouden voor een eventueele weg?
Weth. Keijser: Misschien wel niet. Dit hangt
van de omstandigheden af.
Dhr LapZoo'n weg is wel toe te juichen
hij zou mooi op 't Suikerwegje kunnen aan
sluiten. 't Land van Keijserzou er meer waarde
door krijgen.
De voorz.We hebben over dit geval reeds
van gedachten gewisseld.
Dhr LapLeg er een bouwverbod op.
Weth. Keijser: Dat's in twee dagen maar niet
klaar.
Weth. Vlaming: Er wordt in die richting
gewerkt. Deze garantie kunnen we u wel geven.
Verdere discussies worden over deze kwestie
niet gevoerd, daar deze zich in dit stadium voor
bespreking in een openbare raadszitting niet
leent.
Weth. Keijser: Wat die kosten voor het
onderwijs betreft, mag wel worden opgemerkt,
dat ze voor 90 pCt. door het Rijk worden be
taald. De Texelaars zouden er anders koud
van worden.
Dhr Lap: Toch vraag ik mij af, of wij voor
dat geld niet meer konden krijgen. Voor voort
gezet onderwijs wordt maar weinig uitgegeven.
Weth. Keijser (schertsend) Als we alle kin
deren in één school onderwijs konden geven,
zou dat goedkooper uitkomen dan nu zij dat
in groepen ontvangen.
Dhr LapIk ben van oordeel, dat het voor 't
safinihoorigheidsgevoel beter zou zijn, dat de
kinderen één school bezochten.
Dhr Vlaming: Dhr Lap heeft de politiek in
de raad gebracht, 't Is goed, dat er iets op ge
zegd wordt. Zoo wil ik dan opmerken, dat het
betoog van dhr Lap niet hier, maar in de Tweede
Kamer thuishoort. Wij zitten hier niet voor 't
maken maar voor 't uitvoeren der wetten. Meer
behoef ik er niet aan toe te voegen.
De voorz: Wat die raming betreftwe gaven
wat we bezaten. De zaak moet nog nader
worden uitgewerkt, nog pasklaar worden ge
maakt. We hebben nu nog maar een schatting,
van beide kanten. Eerst als tot de bouw be
sloten is, kan de rekening worden uitgewerkt.
Weth. Keijser: Wat dhr Lap eischt van Ben
W is onmogelijk uit te voeren. Eerst na de
aanbesteding weten we precies wat de boel ons
kost. Als we meer dan f 52000 noodig hebben
komen we om het meerdere bij u, mijnheer Lap.
Dhr Epe (schertsend): Toch ook bij mij?
Dhr Lap: Maar dan is al tot bouwen besloten.
Dhr de GraafEr zal wel meer dan f 52000
noodig zijn. Zulke dingetjes vallen nooit mee.
Weth. KeijserAls bij de school te Oosterend
is de bouw hier aan ons opgedragen.
Dhr Lap Ik geloof, dat we voor het genoemde
bedrag een mooie school hebben.
Zonder hoofdelijke stemming wordt hierop
het voorstel tot nieuwbouw aangenomen.
O
De punten 11 en 12 worden met goedvinden
van de raad nog aan de agenda toegevoegd.
o—
11. Verhaal uan pensioenbijdragen.
Besloten wordt de bijdragen, verschuldigd
wegens vroeger bewezen diensten, bedoeld in
art. 135 der Pensioenwet, voor de helft op de
betrokkenen te verhalen.
Dit besluit moest ingevolge de Pensioenwet
wijziging van Juli 1928 voor 1 Oct. a.s. ge
nomen worden.
12. Wegenuerbetering.
Ingekomen is een verzoek van het bestuur
der Dertig Gem. Polders om voor gemeenschap
pelijk rekening ter hand te willen nemen ver
betering van de weg in Molenbuurt nabij de
hoeve van Herm. Keijser en van de bocht
Waalenburg—Driesprong. De kosten van weg-
verbetering in Molenbuurt worden begroot op
f 1405. Er zal o.m. 1200 M2 land moeten wor
den gekocht 4 25 cent.
Dhr Lap: Ik dacht, dat gewoonte was voor
het te gebruiken land per M2 25 ct. te betalen,
terwijl de verkooper de vrijkomende grond
voor 10 c. per M! geeft.
Dhr Kikkert: Aanvankelijk zou de zaak zoo
worden opgelost. Thans schijnen er nieuwe
gezichtspunten te zijn geopend en zal de ge
meente moeten helpen.
Dhr de Graaf: lk ben er voor zooveel moge
lijk tegemoet te komen.
De voorzMisschien kan de helft voor ge-
meenterekening komen.
Dhr Kikkert: 't Publiek zal er plezier van
hebben en het onderhoud wordt door de kortere
weg minder.
Weth. Keijser't Ontwerp is pas binnenge
komen. B en W hebben er nog niet over ge
sproken. Maar ik zou de 30 prs. wel in over
weging willen geven de weg 9 M. breed te
maken, zoodat hij nog eens als een primaire
weg in aanmerking kan komen.
o—
Verbetering van de bocht Waalenburg—
Driesprong zal f 365 kosten en zal o.m. kun
nen geschieden nadat een tuinwal over 160 M.
lengte afgegraven is.
Weth. Vlaming: lk zal mijn medewerking
aan dit werk niet onthouden. Maar een
oud spreekwoord zegtDoe eerst 't noodige,
dan het nuttige en tenslotte 't aangename. Nu
zou ik wel plekjes weten, waar verbetering
noodig is en willen zeggen, dat de hier be
doelde verbetering bij de nuttige kan worden
ingedeeld. Ik hoop echter, dat de hier tot
stand te brengen verbetering voor het bestuur
der 30 polders een spoorslag mag zijn en dat
het ons binnen niet te lange tijd met nieuwe
voorstellen zal verrassen.
Besloten wordt tenslotte B en W crediet te
vcrleenen tot genoemde bedragen en hen te
machtigen de zaak verder met het polderbestuur
uit te werken.
W erkverruiming.
Dhr Vonk vraagt of B en W in de volgende
vergadering met voorstellen tot werkverruiming
in de a.s. winter willen komen, daar men anders
geheel op 't Staatsboschbeheer is aangewezen.
Dit kan wel eens teleurstellen.
De voorz.: We hebben in die richting al een
en ander gedaan. Onze voorstellen zijn nog
in handen van Ged. Staten. Wij zullen zoo
mogelijk nog op spoedige afdoening aandringen.
Uitbreiding T. E. M - n e t.
Dhr de Graaf vraagt of al eens over uitbrei
ding van het net van de TEM is gedacht
zulks in verband met de gunstige bedrijfsresul
taten.Men schijnt z.i. thans een slapende houding
te hebben aangeboden, wat niet mag. Als het
bedrijf rendabel is, zal uitbreiding van het net
over tamelijk dichtbevolkte buurten geen strop
worden.
De voorz.Bij de school te Z.-Eierland b.v.?
Dhr de Graaf: Overal waar aanleg naar
oppervlakkige beoordeeling rendabel kan zijn.
Weth. Keijser: Of we zullen uitbreiden hangt
af van de raad, die daarvoor gelden moet toe
staan.
Dhr. Boon 't Ligt in de aard van ons stre
ven de electriciteit aan de menschheid te bren
gen. Wanneer dit uw bedoeling is, moet dit
gebeuren.
Dhr EpeAls 't maar rekening velen kan.
Dhr. de Graaf: Er moet dan ook voortgang
zijn bij het bedrijf, bij het personeel. Anders
gaat er veel kostbare tijd verloren.
Dhr LapLaat de TEM een ernstig onder
zoek instellen en dan met voorstellen bij ons
komen. Is er reden toe, dan zal de raad de
noodige gelden wel toestaan.
De Autobusdiensten.
Dhr de GraafEr worden nog steeds klach
ten over het postvervoer gehoord. Vermoedelijk
door vreemdheid. Ik ben er echter zeker van,
dat de 3e dienst op de Cocksdorp niet rendabel
zal zijn, of 't moest een schoolbus zijn en
tevens voor 't postvervoer zoo practisch moge
lijk.
De voorz.U spreekt zoo in 't algemeen,
't Gaat er echter omHoe krijgen we een betere
regeling. U vindt dus dat de schoolkinderen
met de 3e bus te laat uit den Burg gaan?
Dhr Lap: De praktijk heeft getoond dat ik
gelijk heb.
Dhr de Graaf: Door de korte tijd kan nog
niet van praktijk gesproken worden.
Dhr LapGeen schoolkind gaat met de bus
mee als deze te half zes vertrekt.
Weth. Keijser't Is ook maar een proef.
Dhr LapDe bestaande regeling deugt niet.
De voorz.We zijn erg ontvankelijk voor
goede raad, voor opmerkingen zijn we dankbaar,
voorstellen zien we graag tegemoet.
Weth. Vlaming: We konden de oplossing nog
het best in het verstellen van de schooluren
zoeken.
Aan 't strand.
Dhr Kikkert wijst er op, dat aan het strand
nu en dan min of meer omvangrijke cadavers
van visschen een ondraaglijke reuk verspreiden,
daar ze dagen- en wekenlang daar blijven lig
gen. In de kermisweek is benoorden de Koog
een groot cadaver aangespoeld, dat er nog
steeds ligt. In 't belang van het vreemdelingen
verkeer dringt hij op opruiming aan.
Onze brandbl ti sc h middelen.
Dhr Leber zegt de motorspuit te hebben ge
zien, terwijl hij achter een vrachtauto dansende
werd voortgetrokken en vraagt of plaatsing op
een truck niet alle aanbeveling zou verdienen.
Dan had de spuit minder te lijden.
De voorz. geeft toe, dat nu een lapmiddel
wordt toegepast en zegt te gelegener tijd ver
moedelijk met een plannetje te zullen komen.
Maar dat zal geld kosten.
Weth. Keijser merkt nog op, dat wel eens
noodig zal zijn een rijdende motorspuit aan te
schaffen. Laatst was de spuit in Eierland,
terwijl dezelfde nacht in den Burg een brandje
uitbrak (hooibroei op hoeve „Madura" en brand
in de bakkerij van de heer Zijm alhier). Dat
had wel verkeerd kunnen loopen.
Kuilen en kuiltjes.
Dhr Lap wijst op een vervuilde kolk in
Waalenburg, welke gedempt kan worden.
Weth. Keijser zegt van de dijkgraaf te hebben
vernomen, dat dit gebeuren kan en dan ter
plaatse een publieke weg kan komen.
Kuilen in de straat bij de kaasfabriek te de
Waal, waarover dhr Lap klaagt, zullen worden
weggenomen.
Lagere Landbouwschool.
Ten aanzien van het onderwijs, te geven aan
de lagere landbouwschool, is bepaald, dat
wanneer godsdienstleer of maatschappijleer
mocht worden onderwezen, dit geschieden zal
door personen van dezelfde geloofsovertuiging
en levensrichting als de groep leerlingen, waar
voorzij geplaatst zijn.
De voorz. vestigt er met nadruk de aandacht
op, dat deze bepaling de strekking heeft gevolg
te geven aan de voorwaarden, door de L.T.B.
gesteld.
o—
Hierna wordt de vergadering gesloten.
i^OO/
Gewaar cfo t>on» root
t mooie houten pgp,
tobakadoo» of
oschbok.
Neêrlands Natuurmonumenten.
We kwamen in het bezit van het jaarboek
der Ver. tot Behoud van Natuurmonumenten
in Nederland, bevattende o.m. de verslagen over
de jaren 19231928, door tal van fraaie foto's
uitnemend verlucht.
Waarop het loffelijk streven dezer vereeniging
welke thans ruim 20 jaar bestaat, gezicht is
mcenen we bekend te mogen veronderstellen.
Ze beschikt, naar het voorwoord ons vertelt,
over tal van grootere en kleinere terreinen met
een gezamenlijke oppervlakte van enkele dui
zenden H.A. en verspreid over vrijwel geheel
Nederland. Van haar bezittingen zijn op Texel
gelegen: de Staart, hetOoster- en Westerkooi-
stuk en het Jan Koornsland, de Petten, het
Molenmieland, 't BüttikofersMielandende Zand
kuil, in totaal een oppervlak van plm. 40 H.A.
De aankoop dier bezittingenenkele werden
door sclienking verkregen vraagt groote
offers. Reeds meer dan anderhalf millioen gulden
is voor dit doel geleend, voor rentevergoeding
en aflossing is jaarlijks een som van f 75000
noodig, een voorwaar niet luttel bedrag.
Terecht wordt opgemerkt dat de vereeniging
een schoone taak heeftmaar het is een zeer
zware, een hopelooze zelfs, wanneer niet ieder,
genietende van de Nedcrlandsche natuur, een
handje helpt: Wat thans verworven is, werd
bereikt door de steun van nog geen tienduizend
leden en door de zelfopofferende toewijding van
enkele echte vaderlanders.
Moge elk zich gedrongen voelen nog meer
voor Mooi Nederland te doen dan nu en door
toe te treden tot de Vereeniging en door het
werven van leden van zijn sympathie voor haar
verheffend werk te doen blijken.
Het kantoor der Vereeniging is gevestigd:
Heerengracht 540, Amsterdam.
o—
Van de verdere inhoud van het boek noemen
we nog het interessant artikel van de heer
Drijver over de Jachtwet 1923 en haar uitvoering,
de artikelen van de heeren J. B. Corporaal,
Dr. de Beaufort en Prof. Stomps over het
Naardermeer en van de heer D. van Dissel
over de Natuurmonumenten van't Staatsbosch
beheer, op Texel: de Geul, 400 H.A.de Wester
duinen, 250 H.A., de Muy en de Slufter, plm.
700 H.A.
Te gelegener tijd komen we op een en ander
nader terug.
Onze schapenhandel met Duitschland is de
laatste tijd sterk toegenomen, daar de eigen
aanvoer te klein en vooral te slecht is, om aan
de eischen van het publiek te kunnen voldoen.
Alleen Berlijn heeft wekelijks 20.000 prima vette
schapen en lammeren noodig, terwijl de binnen-
landsche aanvoer geregeld nog niet de helft
ter beschikking kan stellen. Dit komt doordat
in het boerenbedrijf de schapenfokkerij geheel
wordt verwaarloosd, en in de streken waar men
toch nog lammeren teelt, alle gegevens voor
de vetweiderij ontbreken. Duitschland brengt
geen vette schapen ter markt, het zijn, aldus
de Held. Ct., voor de consumptie waardelooze
producten.
De Halve Stuiversverceniging voor on- en
minvermogende lijders aan vallende ziekte ont
ving van haar afdeelingen in Hollands Noorden
in de maanden Maart, April en Mei 1928 de
navolgende bedragen aan contributie: Den Hoorn
f 9,28, De Koog f 6,95, Oudeschild op Texel
f 14,90, Schagen f 15,50, Schagerbrug f 15,65,
West-Terschclling f 10,90, Oost-Terschelling
f 7,50, Anna Paulowna f 8,85, Alkmaar f 78,48,
Egmond aan Zee f 30,20, Julianadorp f 22,05.
Morgen zal in verband met de feestelijkheden
te den Burg de laatste postbestelling geschieden
te kwart voor zes nm. in plaats van te ruim
8 uur.
Om de laatste puntjes op de i's te zetten
kwam de feestcommissie Maandag jl. nog eens
in „de Oranjeboom" bijeen.
De voorz., de heer A. de Wilt, ving aan met
een aangenaam feit te memoreeren de autorit
met ouden-van-dagen, welke Zondag met zoo'n
doorslaand succes heeft plaats gehad. Spreker
brengt dank aan hen, die welwillend hun auto
beschikbaar hebben gesteld alsmede aan de
heer Wim van Dijk (Lunchroom Centraal), die
de tochtgenooten op Ranja, gebak en sigaren
zoo gul heeft onthaald. De hoop werd uitge
sproken dat het volgend jaar weer op aller
medewerking mag worden gerekend. Een af
zonderlijk woord van dank werd gebracht aan
de heeren R. Witte en H. Bruijn, die de tocht
zoo mooi hadden voorbereid.
Door de heer Luberti, eigenaar van „het
Mierennest" te de Koog, werd toezegging ge
daan, dat hij het volgend jaar de oudjes op
een kopje koffie zou nooden. Daar hij ditmaal
van het plan te laat hoorde, kon daarvan nu
niets komen. Maar wat in het vat is.... I
Dat de commissie de beschikking kreeg over
een voorraad Toffee's, door de fa. van Melle
kosteloos verstrekt, meldden we reeds. Ook
schreven we al over de ballons van Gebrs. Dros
en de fa. Albert Heijn. Vulling zal morgen
ochtend door welwillende handen in het pak
huis van de heer J. Kiljan geschieden. Aldaar
ook zullen ze 's middags worden uitgereikt. Waar
de ballons zullen worden opgelaten hangt af
van de richting van de wind. Het programma
noemt de Nieuweweg, maar hierop moet
men dus niet rekenen. De ballons zullen wor
den voorzien van een label, vermeldende
„Feestcommissie-den Burg", datum, naam van
het kind en van een verzoek om terugzending.
De regeling van de etalage-puzzle-wedstrijd,
geheel in handen van de heer Schmidt, is puik
in orde. We brengen in herinnering, dat twee
stellen letters moeten worden verzameld. De
namen der deelnemers van groep A en B vindt
u in ons vorig nummer. Aan ons bureau heb
ben we ten overvloede nog een lijstje opge
hangen. De te vormen zinnen hebben betrek
king op het Texelsche zakenleven en sluiten
op elkaar aan.
Aan de heer Schmidt werd voor de genomen
moeite dank gebracht. Meegedeeld werd, dat
de N.V. Goederenhandel vh. Ph. Vlessingvoor
de puzzlewedstrijd een prijs beschikbaar stelde.
Voor de vliegerwedstrijd meldden zich tien
deelnemers aan. Men verwacht, dat ze nu
eens flink voor de dag komen.
Het Vuurwerk.
Voor het vuurwerk is alles in gereedheid ge
bracht. Er wordt op gewezen, dat toegang tot
het Sportterrein Donderdagavond wordt ver
leend op vertoon van 't blauwe feestprogramma,
dat tegen 15 ct. verkrijgbaar wordt gesteld. Er
zal een strenge controle worden uitgeoefend.
De opstelling van het vuurwerk zal van die
aard zijn, dat men vanaf het terrein zelf daarop
het mooUte uitzicht heeft.
We meenen te mogen verwachten, dat hon
derden zich de uitgaaf van een gering bedrag
voor het programma zullen getroosten. Immers
mag men niet uit het oog verliezen, dat het
hier een proef geldt, waarmee een groot bedrag
gemoeid is. Meer dan f 200 moet alleen voor
het vuurwerk worden opgebracht. Laat men
dus niet als klaploopers van het vuurwerkfeest
genieten gaan door een gering bedrag daar
voor niet te hebben geofferd. Wel is op lijsten
voor de volksfeesten hier geld ingezameld,
maar daarbij werd aan vuurwerk niet gedacht.
Nu men dit op het programma heeft gebracht
zal een kleine extra bijdrage noodig zijn en
zeker ook wel ontvangen worden.
Het veelbelovend programma voor het
Concours-hippique van heden, te houden op het
sportterrein, vermeldt in de afd. eenspannen
11 deelnemers, afd. twee-spannen koudbloed-
paarden 2, afd. twee-spannen (geen koudbloed)
4 en voor de hemdenrace 7. De jury zal bestaan
uit de heeren E. Noordijk, C. Kuip, R. Kikkert
P. v. Hyfte en R. Stoepker. Een volledig pro
gram is voor 10 ct. verkrijgbaar.
Voor de harddraverij met Texelsche paarden
gaven zich 14 personen op. Het program noemt
hun namen evenals die van de berijders der
paarden.
o—
In korte trekken is de regeling der feestelijk
heden aldus
Heden: Concours—Hippique Hard
draverij Vliegerwedstrijd Concert van
Texelsch Fanfare.
Morgen: Muziek van de toren Kinder
spelen Tractatie Oplaten van luchtballons
Volksspelen Fakkeloptocht met muziek
Vuurwerk.
Ter nader informatie schaffe u zich het vol
ledig feestprogram aan.
De prijsuitdeeling heeft plaats op een nader
te bepalen datum.
We wiilen nu maar hopen op een paar
schoone Septemberdagen, want hiervan is het
slagen der feesten in hooge mate afhankelijk.
