D« GRIEP
42s,eJaargang
Sn
o 4307
Woensdag 27 Februari I9z9
Van week tot week
Texelsche Berichten
bij Griep en Influenzd
Hoa Texe! de winter
1890-91 doormaakte.
ABONNEMENTEN:
UITGAVE;N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIÊN:
TELEFOON: N°.t1 K POSTGIRO: N°. 652 a POSTBUS: N°. 11
||%MIJNHARDrS 1
Zaterdagavond.
Trotsky's troosteloos trachten.
We besloten ons vorig overzicht met
eenige woorden over Trotsky, die het
zelfs in zijn verbanningsoord zoo bar
maakte, dat de Sovjet-heeren er goed aan
meenden te doen hem verlof te geven
zich in het buitenland te vestigen. 1 rots-
ky heeft deze gelegenheid met beide han
den aangegrepen en bivakkeert thans met
vrouw en kroost in ,,'t Land van de Halve
Maan", in Turkije, waar dictator Kemal
Pasja een oogje in het zeil houdt. Zijn
aanwezigheid en derzelver gevolgen mo
gen immers noch het land zelf, noch de
goede betrekkingen met Moskou in ge
vaar brengen. Nu is deze kans in Turkije
niet bijster groot, omdat daar een dicta
tor de teugels van het bewind in handen
heeft, maar in een land als Duitschland,
waar spoedig een aantal kleurgenooten de
ex-banneling zullen bijspringen, is men
daarvan niet zoo zeker. Dit blijkt ook uit
het feit, dat Trotsky nog niet tot die
staat werd toegelaten. Mogelijk wil hij
het nu eens in frankrijk probeeren.
Het komt ons een allesbehalve aange
name positie voor, waarin Trotsky en de
zijnen verkeeren.
Baldwin's gestrande bezuinigingspoging.
Ook de positie van Balwin's bewind in
Engeland was en is wellicht nog
van weinig prettige aard. De moeilijkhe
den vonden haar oorzaak in het voorstel
der regeering om de vergoeding, welke
wordt uitgekeerd aan die Ieren, welke de
regeering in de burger-oorlog trouw ble
ven en daardoor schade kregen te verla
gen. Het doel was tot aanzienlijke bezui
niging te komen en tevens de regeling der
schadevergoeding waaraan nogal fou
ten kleefden in beter banen te leiden.
De uiterste conservatieven vooral lie
ten luide stemmen van protest hooren.
oppositie sprong hen bij en toen had men
de poppen aan het dansen.
Er werd langdurig en druk gedispu
teerd. Churchill, de schatkist-kanselier, en
Amery, de Dominions-minister, kregen
harde" noten te kraken, zoodat algemeen
betwijfeld werd, of hun gebit er zonder
ernstige schade af zou komen. Het liep,
echter nogal los, wat verklaarbaar is,
wanneer men weet, dat van de bezuini
ging niets komen en Churchill nog
400i)00 p.st. uittellen zal.
„Bezuinigen" het woord heeft voor
belastingbetalers een zeer verleidelijke
klank, maar de mannen, die zich tot taak
hebben gesteld, de uitgaven, waar eenigs-
zins mogelijk te beperken, hebben een
wel zeer zware en ondankbare taak. Zoo
ergens, dan zijn op dit gebied de inzich
ten wel schromelijk verdeeld. De een
meent te kunnen bezuinigen, waar de an
der een ruimer vloeien der geldmiddelen
alleszins gemotiveerd zou achten. Gevolg:
onaangenaamheden, strijd, verzet, enz.
Het is ook hier „de gulden midden
weg", welke men dient uit te vinden,
hetgeen alleen door kalm overleg en we-
derzijdsche begrijpen en vertrouwen mo
gelijk zal zijn.
„Wie zal dat betalen,
Zoete, lieve Jonathan."
„De gulden middenweg". Deze woor
den prijken ook op het verlanglijstje, dat
de Herstelcommissie onder voorzit
terschap van de knappe Amerikaansche
financier Owen Young te Parijs bijeen,
heeft opgemaakt. Naar het schijnt, gaat
de weg der heeren leden dier commissie
niet op rozen. De mededeeling van de
Duitsche afgevaardigde, dr. Hjalmar
Schacht, volgens welke Duitschlands fi*
nancieele positie niet zoo gunstig is als
wel aangenomen wordt en dat op grond
hiervan vermindering der jaarlijksche af
betalingssommen tot pint. anderhalf mil
jard mark wordt verzocht moet hen lich
telijk hebben ontnuchterd, ihans be
taalt Duitschland twee-en-een-half mil
jard Mk. per jaar en nog een miljard Mk.
als rente van een som van 7 miljard, in
het buitenland tot herstel van Duitsch
lands economische positie geleend. Geen
wonder, dat het voorstel der geallieerden,
de jaarlijksche som op drie en een half
miljard per jaar te brengen niet zoo maar
ingang vindt. De commissie stuit opgroo-
te moeilijkheden, want hier zit de knoop;
hoeveel zal Duitschland per jaar afdokken
en gedurende welk een tijd?
Evenwel de heeren deskundigen zijn
Van goeden wille en zullen zich stellig
alle moeite getroosten om straks een op
lossing te geven, welke niet alleen Duitsch
land en de geallieerden, maar heel Euro
pa ten goede komen zal.
Allerhande.
We stippen nog aan, dat Primo de
Rivera in Spanje bevolen heeft de revo
lutionaire artillerie-corpsen te ontbinden
en
dat koning Alfonso zich hierbij neerge
legd en het besluit bekrachtigd heeft;
dat in Duitschland de groote coalitie
nog steeds in scherven ligt en
dat alle pogingen om haar weer te
lijmen op niets zijn uitgeloopen;
dat Coolidge verklaarde, dat de betrek
kingen van de Ver. Staten tot het buiten
land thans gunstiger zijn dan ooit, maar
we merken op,
dat de Senaat in verband met de troe
penzending naar Nicaragua een neder
laag heeft geleden;
dat over de kanaalkwestie België-Ne-
derland van de Belgische Minister van
Staat Segers een lang niet malsch rapport
is verschenen,
dat in krasse bewordingen gesteld is,
dat Nederland verwijt er sinds 1830 op
uitte zijn de bloei van Antwerpens haven
te fnuiken en
dat verder Nederland er van beticht,
dat het de verplichtingen, voortvloeiende
uit het verdrag van 1839, niet is nage
komen;
dat dit overzicht verre van volledig is,
maar
dat we hier toch een punt zullen zetten.
G.J.D.
(Slot.)
Vlieland er slechter aan toe.
Aan een brief, welke onze collega's in
Januari 1891 van een hunner Vlielander
abonnees ontvingen, ontleenen we, dat
Vlieland van de strenge vorst in die barre
tijd weinig plezier beleefde. Men zat er
zonder spek, zonder rijst, zout, koffie,
thee, boter en reuzel. Ook de meelvoor-
raad was geheel verwerkt, zoodat de bak
kers in zeker opzicht een lui leventje had
den, zij het gelukkig maar voor korte
tijd. Bij gebrek aan petroleum zei men el
kaar des avonds al spoedig „wel-te-rus-
ten" om onder de wol maar spoedig die
narigheid vergeten te zijn.
Evenwel er kwam uitkomst. Vanuit
het zuiden kwam hulp opdagen. De post
dienst, welke met behulp van een ijsvlet
de meeste dagen nog onderhouden kon
worden, ontfermde zich over „Flie" en
zoo lazen we, dat via het Eierlandsche
gat het meest noodige per vlet werd aan
gevoerd. Een enkele maal kon zij de Hors
niet verlaten. Eenmaal noopte de zware
ijsgang tot terugkeeren en moest men
drie a vier uur loopen om het dorp Vlie
land te bereiken.
Arme dieren.
Evenals nu had de dierenwereld geducht
te lijden van de langdurige en felle koude.
Niet in de laatste plaats het gevogelte,
dat niet of slechts met inspanning van
alle krachten in zijn noodzakelijk levens
onderhoud kon voorzien.
Eene R., woonachtig te de Waal, moest
in die dagen een best paard verliezen.
Hij miste het reeds sinds eenige dagen.
Iedere nasporing bleef zonder resultaat
tot het arme dier op zekere dag levenloos
in een sloot werd aangetroffen. Het paard
had zich op het ijs gewaagd en zijn
vermetelheid met de dood moeten bckoo-
pen.
De Zonnekant.
Toch had ook zelfs die winter een zon
nige kant, hoewel niet voor allen. De
wintersport vierde hoogtij, met uitzonde
ring dan van de dagen, dat men een knus
zitje bij de warme kachel verkoos boven
een ritje op het ijsvlak, waar een ijselijk
scherpe wind iedere gedachte aan genoeg
lijkheid uitsloot.
Teekenend is dit briefje, dat een lief
hebbend moeder om den wille baars toe
genegen zoons aan'meester deed toeko
men. We vinden het als „historisch" in
een der Texelsche Couranten afgedrukt.
Hier is het:
Geachte meester.
Zoolang het ijs is rijdt Harmen mid
dags. Dat is het eenige wat wij werklui
hebben. De grooten kunnen in de zo
mer rijden. Dus verzoek ik u hem hier
voor niet te straffen.
Uw vriendin,
Vrouw P
Op 12 Januari 1891 werd te den Burg
een ijsclub opgericht. „Beter laat dan
nooit", denkt de lezer wellicht. Het be
stuur werd gevormd door de heeren M.
Stam, voorz., R.Kuperus, vice-voorz., A.
Langeveld Az., secr., C.M.Koorn, pen-
ningm., A.P.Koorn, J.W.Roeloffs, C.C.
Kuijper, J.Rab Jz. Jr., J.H.Moojen, A. C.
Keijser, Joh. Eelman en P.Keijser Tz.
Als eerste teeken van activiteit organi
seerde deze club een glorieuze sledetocht
van den Burg naar Oosterend, waaraan
met 16 sleden werd deelgenomen.
Nog vermelden we een ringrijderij met
sleden, gehouden te den Hoorn, met 67
deelnemers. Van de groep personen van
tien tot twintig jaar wonnen resp. A. Jz.
Bruin, IJ. Lap en A.Knaap, van de groep
personen van 20 jaar en ouder resp.
J.Jonker, J.Daalder en W.Kooiman.
o—
We hebben hiermee de lezer in grove
trekken een beeld gegeven van Texel in
de jaren 1890-'91, toen gelijk nu
meedoogenlooze winter onnoemlijk groote
schade veroorzaakte en daarvoor slechts
schamele genoegens in de plaats stelde.
Ook toen was de vreugde duur gekocht
en een zucht van verlichting steeg op
uit veler boezem, toen 23 Januari 1891
een lichte dooi intrad, welke spoedig een
„blijvertje" bleek. De Oudeschilder haven
eerder met zijn ingevroren schepen een
beeld opleverend van verstarde nijverheid,
leefde weer op. De verbinding met den
Helder werd binnen weinige dagen weer
in het oude spoor geleid, ijsbanen slon
ken weg, ijstenten werden afgetakeld en
geborgen, gelijk ijsmutsen en schaatsen.
Zoo herinnerde weldra weinig meer
althans op het oog, aan de lange en
strenge winterheerschappij. Doch zij
leefde nog voort als een „ouderwetsche",
welks plaats thans echter op „eervolle"
wijze door onze twintigste-eeuwsche „mo
derne" winter zal worden ingenomen.
Niemand zal er meer van ouderwetsche
winters kunnen spreken, al was het al
leen reeds om de auto's en vliegmachines,
welke de laatste weken opgeld deden.
Lohengrin-Sage.
We deelen nog mee, dat de lezing van
Ds. Raabe in „Texel" op heden door
pathefoonmuziek zal worden geïllustreerd.
Het programma vermeldt o.in. Voorspel,
Zwanenkoor, Bruidskoor, „Lohengrin's
Abschied", gezongen door een helden-te-
nor, enz.
Op verzoek vermelden we nog, dat de
datum van de laatste Russische avond is
bepaald op Woensdag 13 Maart a.s.
OOSTEREND.
Een actief jsclub-fcestuur.
Er mag zeker hulde worden gebracht
aan het bestuur van de Ijsclub, dat voor
heerscht
AKKER's ABDIJSIROOP
„elck wat wils" geeft. Na al de wedstrij
den, welke hier op de Putten reeds ge
houden zijn, werd Zaterdag weer een nieu
we kamp aangekondigd, en wel voor jon
gens in twee groepen van tien tot twaalf
en van acht tot tien jaar: hardschaatscn
met een sinaasappel op een lepel. Voor
de strijd tusschen de oudere jongens meld
den zich 19, voor die van de jongeren
18 deelnemers aan.
Er waren ook weer veel kijkers aanwe
zig, die met belangstelling de strijd volg->
den en zich er over verbaasden, dat deze
jeugdige lui al in zoo'n korte tijd de
baan konden afleggen. Liet duurde een
lange tijd eer de prijzen konden worden
uitgereikt.
Voor de oudste groep werden beschik
baar gesteld een meccanodoos, een dam-
en schaakbord en een zaklantaren, welke
gewonnen werden door Wim Boon, de
Waal, Jan van Sambeek, „Hertenkamp",
en Jacob Plaatsman, Oosterend.
Voor de tweede groep waren de prijzen
een leesboek, een niondliarmonika en een
portemonnaie. De winners waren Cor
Steigstra, Simon Dogger Pz., beiden te
Oost en Jan Bremer Wz., Oosterend.
Met een aardige kinderlijke .toespraak
werden de prijzen uitgereikt door de heer
H.Steigstra.
Lof komt liet bestuur toe voor de ro
yale opvatting bij de verschillende wed
strijden, door de deelneming zoo ruim
mogelijk te stellen en juist niet alieen
het oog op de naaste omgeving te hou
den. Mede werd uitstekend voor de baan
en de goede orde gezorgd, zoodat met ge
noegen terug gezien mag worden op alles
wat het bestuur deze winter heeft gepres
teerd. Moge het bestuur paraat blijven
voor de volgende gelegenheden.
OUDESCHILD.
Ijs-Last.
De schuiten in de haven hebben soms
veel te lijden van het ijs. Als het ijs to
dik wordt, komt er waarschijnlijk te veel
druk op het hout en dan gebeurt het wel,
dat de schepen lek worden. De vorige
week kon men verscheiden visschers met
bijlen gewapend naar de haven zien gaan
om enkele schuiten uit het ijs los te hak
ken. In een er van was reeds een groote
scheur ontstaan waardoor ze te veel wa
ter maakte. Ook een paar visschers van
Oosterend moesten naar den Helder, waar
hun schuit lag, die was ook lek gewor-
Door de harde Oostenwind, welke Zon
dagmiddag opkwam, had zich weer veel
ijs onder de Texelsche wal vastgepakt.
Langs de dijk van de Prins-Hendrikpol
der was het op sommige plaatsen hoog
opgekruid, vooral aan de lage glooiing op
het Horntje. De „Marsdiep" had een uur
werk om het Horntje te bereiken. Op
sommige plaatsen is het ijs, laag op laag
xestrhovcn, zeer dik. Achter in de Hel-
dersche haven bleek het 21 voet dik.
EXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 et por drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere regol meer: 10 ct.
Dezelfde advertentlo 4 maal goplaatst wordt 3 maal borokend.
Bij abonnement lagere regolprlls,
ADVERTENTIÊN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
Sanap
Let vooral op dco naam Sanaplrlo daar deze tabletten
wcttlo beschermd zJjo teacp oomaak en vervalschln^
w Prijs 25. 40 en 75 ct.
reeds tn vele gezinnen. De zieken
hoesten en kuchen van belang.
Past op. Koopt onmiddellijk de
beroemde Akkers Abdijsiroop,
die de ziektekiemen doodt, de vast
zittende slijm oplost, de hocst-
aanvallen verdrijft. Gebruikt: