No 4321
Woensdag 17 April 1929
42 ""Jaargang
Texelsche Berichten
Ontvellingen
Van week tot week
Leeskring-den Burg.
ABONNEMENTEN:
UITGAVE: N.V,v/h LANGEVELD DE R001J :i DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 B POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG. EN ZATERDAGMORGEN
I
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere rogol meer: 10 ct.
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borekond.
BIJ abonnement lagere regelprljs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
Erjgros bij J. F. v. LIESHOUT Alkmaai
en Fa. JAC. VERFAILLE den Helder
Zaterdagavond.
De bittpre pil van Pilsoedski.
„Alles sal reg kom" aldus placht
wijlen Paul Kruger zich uit te drukken,
wanneer donkere wolken zich boven zijn en
anderer hoofd samenpakten. Maar of ook
Polens dictator Pilsoedski door zijn
medestanders vriendelijk „oompje" ge
doopt die gedachten deelen zal? Ik
kan het mij moeilijk zoo denken.
De lezer moet weten, dat de Poolsche
regeering, luisterende naar de naam „Ka
binet-Bartel" er het bijltje bij neer heeft
gelegd. Niet alleen omdat zij slechts re
kenen kon op een derde deel der Kamer
leden, maar vooral om het wantrouwen,
waarvan die heeren blijk gaven. Met 240
tegen 126 heeft de Kamer haar vertrouwen
opgezegd in de minister van financiën, die
buiten zijn boekje ging door zonder toe
stemming van het parlement de begroo
ting met 157 miljoen gulden te overschrij
den. Zelfs waren er, die ministers er van
beschuldigden .aanzienlijke sommen te
hebben verdonkeremaand. Dat zij waar
heid spraken zou ik niet graag beamen,
maar een feit is, dat fatsoenlijke men-
schen zich dat alles niet zoo maar laten
aanleunen. Het Kabinet legde er zoo
als gezegd het bijltje bij neer. Pil
soedski is in woede ontstoken en heeft
op ondubbelzinnige wijze zijn misnoegen
te kennen te geven. De volksvertegen
woordigers vergeleek hij in zijn schoone
redevoering met niet meer dan „zwijgen,
schurken en bandieten" (ik overdrijf niet
lezer; hij zei het letterlijk); de Kamer
stelde hij gelijk met „een kooi met kwaad
aardige apen, die zich niet eens de moeite
willen getroosten op menschen te gelij
ken." Maar wat hij Zondag schreef
in de Poolsche bladen, die op zijn hand
zijn, gaat alle perken van het fatsoen te
buiten. Nimmer zal een staatsman, een
volksleider, een zoo liederlijk, zoo gren
zeloos onbeschaamd epistel uit de pen
zijn gevloeid als dat, waardoor Polens na
tionale held en „oompje" zich al van 'n
zeer ongunstige zijde heeft doen kennen.
Het was wel een zeer bittere pil ver
guld allerminst welke Pilsoedski de
volksvertegenwoordigers te slikken gaf.
Dat de atmosfeer in Polen na deze don
derbui aan frischheid gewonnen zal heb
ben, ligt m.i. niet zeer voor de hand.
Duitschland: Coalitie-kool?
In Duitschland heeft men zoo goed
en zoo kwaad als het ging de groote
coalitie weer op de been geholpen. Ze is
nog wel niet de oude en behoeft nog de
zorgzame hulp van velen, maar algemeen
is men toch zeer verheugd, dat de pa
tiënte haar kwaadste dagen thans achter
de rug heeft.
We brengen in herinnering, dat de oor
zaak van haar val gelegen was in de
Rijksbegrooting welke een tekort van 380
miljoen mark aanwees, welk deficit
slechts door nieuwe belastingen kon wor
den gedekt. Gelukkig bleek later, dato.m.
op de rijksweerbegrooting 27 en op die
voor het rijksverkeer 48 miljoen kon wor
den beknibbeld. Tenslotte bleef het te
kort tot 130 miljoen beperkt en werd een
bierbelasting onnoodig geoordeeld. Op
deze wijze was het pad ter verzoening
gebaand. De groote coalitie is thans weer
in touw, al wordt nog smalend van een
„zomerregeering", gesproken. De partijen
zijn n.l. wel ten aanzien van de begroo
ting tot overeenstemming gekomen, maar
overigens behielden zij zich alle vrijheid
voor. Of het nieuwe regeeringsscheepje
duurzaam leven beschoren zal zijn, wordt
algemeen onzeker geoordeeld.
Oostenrijk: Kabinet-loos.
Ook Oostenrijk kent zijn regceringscri-
sis en wel door het aftreden van heel het
kabinet nadat de bondskanselier, Mgr.
Seipel, tamelijk onverwachts verklaard had
te zullen heengaan. Hij wenschte de ge
zonde ontwikkeling van de republiek niet
in de weg te staan.
Oorzaken? In de eerste plaats oneenig-
heid in de eigen partij, die der chr. soci
alen, die niet goed verdragen konden, dat
de kanselier hen zoo tegenwerkte bij hun
pogingen meer contact met de soc.-demo-
craten te zoeken. Verder waren de platte
landers ontevreden, omdat de regeering
hun belangen zou hebben geschaad, o.m.
door invoer van varkens in onbeperkte
mate toe te laten. De groot-Duitschers
hadden geen vrede met het regeeringsbe-
leid om het uitblijven van financieele hulp
uit het buitenland. Ze achtten deze brood-
noodig en verweten de regeering laks
heid.
Dit alles en nog tal van grieven meer
deden de maat overloopen met het
bovengemelde gevolg.
Een voetbalmatch met een politiek
staartje.
Wie ooit durfde veronderstellen, dat
sport en politiek elkaar konden raken, zag
dit deze week ook gebeuren. De Oosten
rijkers hebben op een voetbal/eld te Wee-
nen de Italianen met 30 geklopt en
daarover het lijkt me zoo dwaas niet
luide hun blijdschap te kennen gege
ven. Enkele fascistische organen in Italië
echter zien dat met andere oogen en le
zen daarin een bewijs van haat jegens
Italië. „Oostenrijk" aldus dë Giornale
d' Italia wil zijn onverstandige vijan
digheid jegens Italië toonen. Italië zal
daaruit de noodige gevolgtrekkingen ma
ken."
Zouden die Oostenrijksche baltrap
pers dat gedacht hebben, toen zij hun
derde doelpunt maakten? G.J.D.
Ge:n land- en tuinbouwtentoonstelling
dit jaar.
Over contante betaling in de veehandel
en verschuiving van de data, waarop de
pacht moet worden voldaan.
Onder voorzitterschap van de heer C.
Keijser Hz., voorz. van de Holl. Mij. v.
Landbouw, afd. Texel, kwamen Maandag
morgen de plaatselijke land- en tuinbouw
organisaties in „de Zwaan" bijeen. Aan
wezig waren zestien leden. Besproken zou
worden of dit jaar wederom een groote
land- en tuinbouwtentoonstelling zou wor
den gehouden of niet.
Alvorens zelf zijn beschouwing te ge
ven, stelde de voorz. de aanwezigen in de
gelegenheid hun meening te zeggen. De
heer IJ. Lap verklaarde zich voor het
houden van een tentoonstelling. Ook na
mens het bestuur van de Hoornder kaas-
fabriek sprak hij in die geest. De voorz.
evenwel achtte de omstandigheden niet
gunstig en wees op de slechte weersge
steldheid welke alom de groei belemmert
en de wintergranen onherstelbare schade
heeft toegebracht, en op de minder goed
gevulde beurzen der boeren, zoodat de
noodige geiden moeilijk bijeen zouden
kunnen worden gebracht.
De heer A.Poot meende nu nog niet
over een September-tentoonstelling te
kunnen beslissen, maar de voorz. merkte
op, flat het hoog tijd zou zijn thans reeds
met voorbereiden te beginnen wanneer
men tijdig gereed zou willen zijn.
De heer C.deWit zag de toekomst niet
zoo donker in en twijfelde niet aan het
welslagen, wanneer <eder bijdroeg naar
de mate van zijn krachten.
De heer P.DrosBz. gaf toe, dat in Eier-
land de wintertarwe geheel vernield is,
maar hij meende overigens nog wel een
goede oogst te mogen verwachten, daar
de structuur van de grond goed is. We
moeten dan echter een mooie zomer krij
gen. Op zijn vraag naar de kosten van
zoo'n tentoonstelling, deelde de heer J.
Keijser Az., penn., mee, dat deze plm.
f2000 zullen beloopen.
De heer Klimp adviseerde geen ten
toonstelling te houden. Animo en ijver
zouden bij velen ontbreken. De tentoon
stelling zou dit jaar geen feestdag kun
nen zijn zooals dat behoort. De heer K.
zou liever tot het volgend jaar willen
wachten.
De heeren C.KeijserHz., P.Bakker Az.
en J.Keijser Az. sloten zich bij deze
woorden aan.
De heer P.DrosBz. brengt nog in het
midden, dat het er met de landbouw in
Eierl. mi niet rooskleurig voorstaat. Niet
alleen is er geen wintertarwe, maar ook
ontbreken stekbieten en zijn veel aard
appelen bevroren.
Er werd tenslotte gestemd over de
vraag: Een tentoonstelling in 1929 of
niet? De uitslag luidde: 8 vóór, 8 tegen,
waarmee de tentoonstelling voor dit jaar
beschouwd werd van de baan geschoven
te zijn.
Het batig saldo van de tentoonstelling
1925 is in de kas der Texelsche Wijkver
pleging gestort. De heer Commandeur
gat i n overweging voortaan het batig sal
do als reserve voor een volgende tentoon
stelling op de bank te plaatsen. De voorz.
zette hierop uiteen welke beweegredenen
er toe hebben geleid het batig saldo aan
de Wijkverpleging toe te kennen. De
organisatie der tentoonstelling geschied
de door de gezamenlijke landbouworga
nisaties. Het was niet zeker, dat diezelf
de organisatie later weer op dezelfde voet
samen zouden werken, waarom besloten
werd het batig saldo aan de Wijkverple
ging te verstrekken, welke instelling im
mers te algemeenen nutte werkzaam is.
Een voorstel van de heer Joh.Roeper
om aan de fokveedag ook een rundvee
tentoonstelling te verbinden zal nog on
der het oog worden gezien.
Verder werd besloten de leden te ad-
viseeren bij de verkoop van vee, althans
bij de aflevering, contante betaling te
vragen. Geruime tijd werd over dit punt
van gedachten gewisseld. Algemeen ge
voelde men, dat het verre van gemakkelijk
zal zijn een allen bevredigende regeling
te treffen. Toch werd aan de wenschelijk-
heid van contante betaling door niemand
getwijfeld. Enkele leden waren van oor
deel, dat de prijs van het vee, vooral die
van koeien, ongunstig zou worden beïn
vloed wanneer betaling contant moest ge
schieden. Over het geheel echter vond het
idee bijval en verwachtte men, dat men op
deze wijze de niet solide kooplui zou
kunnen weren.
Tenslotte werd 'n commissie benoemd,
bestaande uit de heeren Klimp, Comman
deur, P.Bakker Az. en P.DrosBz., die in
overleg met de heer Notaris Mulder zal
trachten de data, waarop de pacht moei
worden voldaan, naar gunstiger tijdstip
pen verschoven te krijgen.
Hierna werd de vergadering door de
voorz. gesloten
Voor nog geen 16 cent per week.
Het leesgeld bediaagtf2,per 13 weken
De portefeuille bevatPanorama. Holl. Lelie,
Stuiversblad, Wereldkroniek, Morks-Maga-
zijn, Eigen Haard, De Aarde en haar Volken
en Nederland.
BOEKHANDEL PARKSTRAAT
(adv.)
Schoonmaaktijd Vacantietijd.
De man verlicht zijn lieve vrouw
Zoo graag de last van 't leven,
En zou de heele schoonmaaktijd
Haar liefst vacantie geven.
Laboratorium prof. Keesom te Leiden.
Prof. De Smet uit Leuven vertoeft thans
te Leiden om in het Cryogeen-laborato-
rium in samenwerking met prof. Kees-
o in onderzoekingen te doen over cristal-
structuren van vastgemaakte gassen.
Belastingen.
De inspecteur der directe belastingen
invoerrechten en accijnsen J, Zwar t is
verplaatst van den Helder naar Almelo
Geschaafde Huid, Schrammen en
Schrijnende Plekken, Huidwondjes,
Brand- en Snijwonden genezen met
Doos 30-50-90 ct. Tube 80 ct. PUR0L
en aangewezen als hoofd van de inspectie
der directe belastingen, enz. aldaar.
Oplossing Wijzerplaatpuzzlc.
Duidt het kleinste aantal punten aan
door de letter x. De vier stukken tellen
dan resp.: x punten, x plus 4, x plus 8
en x plus 12 punten. Totaal 4 x plus 24
punten. De niet gebroken plaat telde 1
plus 2 plus drie enz. punten, dus 78 pun
ten. Echter kan 4 x plus 24 niet gelijk
zijn aan 78 omdat x dan niet een heel ge
tal is. Wanneer de IV gesplitst is, wordt
de som geen 78 maar 80 (IV wordt dan
I en V; ook zou de IX kunnen uiteen
vallen in 1 ,en X)'. 4 x is dan 56 en x 14.
Met weinig moeite zijn nu de breuklijnen
aan te geven. a. vóór XI vóór 111; b.
vöèr X tusschen 1 en V (van IV); c. vóór
VIII voor V. Aldus tellen de stukken 14,
18, 22 en 26 punten.
Het TexelsCh Schapenstambock in Noord-
Holland.
Aan het Orgaan der Holl. Mij. van
Landbouw ontleenen we:
Uit het verslag over 1928 blijkt, dat bij
dit stamboek zijn aangesloten 154 fok
kers, die in het bezit waren van 2690 in
geschreven ooien en 189 rammen.
Het aantal dieren met bekende afstam
ming bedraagt plm. 75 pet. en is dus zeer
bevredigend. Door de toeneming van het
ledental blijken jaarlijks nog een belang
rijk aantal ooien zonder bekende afstam
ming te worden ingeschreven.
Per ooi was het aantal geboren lamme
ren zeer goed en is vergeleken bij de eer
ste jaren van het bestaan der Vereeniging
een vijftien lammeren per 100 ooien voor
uit gegaan. Op Texel was het geboorte
cijfer 1,88 en op het vaste land van H.H.
1,94.
Het gemiddelde gewicht der rammen-
vachtcn liep om de 6 K.G., waarvan ruim
een derde prima en de rest eerste kwali
teit, behalve een paar procent tweede. Om
de wol -zoowel kwalitatief als kwanti
tatief op peil te houden en zelfs te
verbeteren, is het ongetwijfeld uitstekend
dat men thans van een ram kan zien hoe
veel en welke wol hij leverde. Van de ooi
en blijken bepaalde groepen te worden
gecontroleerd. Er waren o.a. twee groe
pen éénjarige ooien met gemiddeld bijna
7 K.G. wol.
Zoowel voor verkoop van fokvee naar
binnen- als buitenland bleek voorlichting
te zijn gegeven en was baanbrekend werk
verricht.
Hoewel men zeer gehandicapt was met
de collectie voor de Haagsche Tentoon
stelling door het afwezig zijn van ver
schillende dieren door de maatregelen te
gen het mond- en klauwzeer, gelukte het
15 eerste prijzen te behalen.
Uit de lijst der fokkers blijkt, dat enke
le leden op Texel in het bezit zijn van
wel 70 en meer ingeschreven schapen.
De resultaten der wolcontróle zijn uit
voerig vermeld, waarbij de rammen in
verband met de afstamming overzichtelijk
in volgorde zijn geplaatst'.
Het verslag is gratis verkrijgbaar bij de
Secretaris, adres Landbouwhuis, Alkmaar.
In Zuid-Holland.
Wij waren eenigszins nieuwsgierig wel
ke invloea de 'oprichting van een Schapen
stamboek in Zuid-Holland op de kwaliteit
der inzendingen van de Rotterdamsche
tentoonstelling zou hebben. Inderdaad was
een gunstige invloed merkbaar. Hadden
wij tot dusverre op genoemde tentoon
stelling steeds een slechte indruk gekre
gen van de kwaliteit der fokschapen in
Zuid-Holland, ditmaal was er een belang
rijk betere collectie. Vooral traden de
schapen op de voorgrond, die het vorig
jaar door bemiddeling van het stamboek
in Noord-Holland van Texel waren inge
voerd. Twee eerste prijzen, alsmede de
door het Zuid-Hollandsch Stamboek uit
geloofde extra prijzen werden aan deze
dieren toegekend. Ook aan de rammen,
