Texelsche Courant van Zaterdag 18 Mei 1929.
TWEEDE BLAD
Texelsche Berichten
Gemengd JSïseuws
Ons Texelsch dialect.
XII.
Taken, krabben; knasie, kneusje in 'n
ei; gleedje, b.v. in een paraplu; kliemen,
vleien; toort, droge schapenmest, vroe
ger wel als brandstof gebruikt; poestig,
boos; op een kocheltje, op een drafje;
groetelen, uit een zak iets opdiepen;
iemand aan de deur afstiekelen, afpoei
eren, afschepen; snoffen, stilletjes hui
len (vgl. snuiven)
o—
Een lezer schrijft ons: „Speeën", spu
wen, komt in die beteekenis ook in het
W. van Z. Beveland voor. Ook het
woord „groos" voor trotsch kent
men daar. Is het mogelijk, dat dit op
„stamgemeenschap" van Texelaars met
Zeeuwen wijst?
Gaarne dienen we hem van antwoord:
In de loop der jaren hebben zich verschei
den landbouwers uit andere provinciën
op Texel gevestigd. We willen slechts de
Zeeuwen noemen. Hierop wijzen o.m. de
boerderijnamen „Zeeland" en „Klein-Zee-
land", evenals b.v. de namen „Gronin
gen" en „Hunzingo" aan Groningen,
„Katwijk", „Rotterdam", „Noordwijk"
en „Dordrecht" aan Z.-Holland, „Prin-
cenhage", „Breda" en ,,'s Hertögen-
bosch" aan N.Brabant herinneren. Het
ligt dus voor de hand, dat op die wijze
woorden uit Zeeuwsche, Brabantsche,
enz. streektalen (gouwspraken, dialecten)
op Texel burgerrecht verkregen.
(Wordt vervolgd.)
Ook Huisduinen vooruit!
Woensdag 15 Mei is te Huisduinen het
nieuwe Hotel-Pension, een stichting van
de N.V. Zeebad Huisduinen, in tegen
woordigheid van tal van autoriteiten offi
cieel geopend.
De dag begon, schrijft de Held. Crt.,
met een receptie ten raad huize, waarbij
o.m. ook de burgemeesters der omlig
gende gemeenten, de heeren Oort, Kolf,
Breebaart en Lovink, resp. van Texel,
Wi.eringen, Callantsoog en Anna-Pau-
lownapolder tegenwoordig waren.
Door verscheiden autoriteiten werd het
woord gevoerd; onze burgemeester deed
dat mede namens die van de drie omlig
gende gemeenten. ZEd. wees er op, dat
de geschiedenis van Huisduinen terug
gaat tot in het grijs verleden; het plaats
je wordt al in oude kronieken genoemd;
in later jaren is het door den Helder
overvleugeld. Spr. bracht dank voor de
uitnoodiging, hulde voor de regeling en
uitte de beste wenschen voor de bloei der
N.V.
Sportnieuws.
Men schrijft ons:
S.V. Texel organiseert op Maandag
avond (2e Pinksterdag) een gecostumeer-
de voetbalwedstrijd. Het belooft een
amusante wedstrijd te worden, het
bijwonen waard.
Allen dus op naar het Sportterrein.
Giften voor het Witte Kruis.
N.N. Oosterend f5.Wed. W.D. de
Koog f3.— Jb. B. den Burg f2.50.
Zuiderzeewerken.
Door de heer S.C.Eelman alhier is aan
het Schildereind voor de tijd van twee of
vier jaar aan de Mij. tot Uitvoering van
de Zuiderzeewerken (M.U.Z.) een perceel
gronds verhuurd waarop een verplaats
bare woning met kantoor zal worden ge
bouwd. De woning zou per 1 Juli betrok
ken worden.
De lezer zal zich herinneren, dat onze
dijken in verband met de na voltooi
ing van de afsluitdijk te verwachten
hoogere zeestanden zullen moeten wor
den opgehoogd. Vandaar dat de M.U.Z.
haar tenten thans ook op Texel zal op
slaan.
Overzicht wolveemarkten 8—15 Mei.
Het weer is dan eindelijk wat beter ge
worden. Het gras begint nu weer te groei
en en het vee kan weer in het land wor
den gelaten. Geen wonder, dat deze- om
mekeer ook van invloed was op de han
del, speciaal in weidevee. Op enkele mark
ten was nu wel iets meer vraag, waardoor
de handel deze week op verschillende
markten wel iets opfleurde.
De afdeeling wolvee kenmerkte zich
algemeen door een zeer kalme omzet.
Delft was lui-duur, Drachten, Schagenen
Gouda kalm prijshoudend. Te Leeuwar
den waren de vette schapen en zuiglam-
meren iets flauwer in prijs; Leiden,
Zwolle en Rotterdam waren voor schapen
lui-prijshoudend, terwijl Sneek, Purme-
rend en Groningen daarvoor iets stugger
verloop gaven.
Voor weidlammeren was Leeuwarden
zeer kalm, evenals Leiden. Te Sneek was
was de omzet in deze veesoort stagger
en iets lager, terwijl ook de Gromnger
BotfwNtw» Crex6g
Laat de lieve wonnebronne,
Laat het leutig zonnevier,
Laat de verscne blomme komme,
Laat weerom de lente, alhier".
Guido Gezelle.
(Penteekening Sjoerd Kupenis.)
Pinksteren.
Het is Pinksteren, morgen.
De geest komt op de mensch
en het woord verlaat hem.
Werkelijkheid is, wat wij
denken en gevoelen. Werkelijk
heid is het innerlijke leven in
de mensch.
Voor die waarheid zijn velen
nog blind. Werkelijk is voor
hen, wat hun oogen zien, of
hun vingers tasten en dat
woord is alleen klaar, dat op
deze dingen betrekking heeft.
Pinksteren is het feest van
geest en woord, van bezield
zijn en uiten, van ontvangen en
geven. Het is het einde van de
leertijd en voorbereiding, het
is het begin van nieuwe 'op
bouw en taakvervulling. En zoo
als in de stoffelijke wereld
heerlijkheden de aarde bedek
ken en de eerstelingen van de
oogst binnenkomen, doch de
rijpheid van de zomer en de
volheid van de herfst nog na
deren moet, zoo is in de gees
telijke wereld Pinksteren het
feest van overtuiging, die zich
uit, mededeelt en de wereld
verwint.
KS-nli
markt voor weidlammeren (en vette lam
meren) minder vlug was met iets terug
gaande prijzen. Beide laatstgenoemde
markten gaven een groote aanvoer.
Overzicht eieren.
In de afgeloopen week was de handel
in eieren goed. Er werden prijzen be
taald van f5—7. De aanvoeren blijven
ongeveer dezelfde. Hoe het verloop der
prijzen na de Pinksterdagen zal zijn, hangt
voor een groot deel van het weer af.
De aanvoer bij de Coöp. Roermondsche
Eiermijn bedroeg nog 6.100.000. Kleine
eieren f5.105.60. Groote eieren fo.70
—6.90. Eendeneieren f4.50—5.50.
Hoe de narcissen door vorst leden.
Omtrent vorstschade, aan narcissen toe
gebracht, vernemen we nog uit
Sassenheim. Trompetsoorten hebben bij
na allen veel geleden, waaronder Victo
ria en Golden Spur wel het meest opval
len. Barii-, Poëticus- en Incomp-sóorten
daarentegen treft men vrijwel vorstvrij
aan. In Dubb. von Sion doet zich ook
veel vorstschade voor.
o—
Warmond: Er zijn hoeken narcissen,
die betrekkelijk goed staan, maar met
zon hangen de bladeren slap. De soorten
Golden Spur, King Alfred en Victoria
hebben wel het meest geleden.
o
Uitgeest: In Polyantha-Narcissen is de
schade groot, ook in Poetaz-soorten is
veel vorstschade. Harde narcissen haast
niets geleden. De overige gewassen ta
melijk goed. Crocus ook vrij goed.
o—
Heemstede: Het schikt nogal met de
vorstschade. Ze bepaalt zich hoofdzake
lijk tot Irissen en Narcissen, die slecht
of in het geheel niet gedekt geweest zijn.
Hoogere invoerrechten in Amerika?
Er is in Amerika een wetsontwerp in
gediend om de invoerrechten voor tul
pen te verhoogen van 26 dollar per
1000. Het invoerrecht voor hyacinthen zal
niet verhoogd worden, maar op 4 dollar
per 1000 blijven.
Texelsch Fanfare.
Texelsch Fanfare zal op Tweede Pink
sterdag door den Burg een rondgang
maken. Aanvang 12 uur.
Het concert in het Park aanvankelijk
op dezelfde dag bepaald, is voor eenige
tijd uitgesteld.
OUDESCHILD.
Veevervoer.
Gedurende deze week zijn van Texel
verzonden: 172 koeien, 84 kalveren, 28
varkens, 39 schapen, 12 lammeren, 2
paarden, 24 biggen.
Visscherij.
Deze week zijn aangevoerd ongeveer
4700 Kg. garnalen. Over de afslag worden
er niet veel verhandeld want de meeste
visschers verzenden zelf de garnalen en
kunnen nog een prijsje maken.
De kommenvisschers beginnen aardig
geep te vangen. Deze prijsde Donderdag
ruim f 12 per tal. Ook werd te den Hel
der wat ansjovis aangebracht welke op
het oogenblik heel duur is. We hoorden
van prijzen van 83 cent per K.G. Ver
scheidene motorbotters van Texel en den
Helder waren naar de Zuiderzee vertrok
ken om te trachten daar ansjovis te van
gen, doch dat schijnt tot heden niet te
gelukken. Op het oogenblik wordt te den
Helder weer veel haring gevangen, doch
daar de haringperiode feitelijk voorbij is,
is de prijs laag en wordt er veel verkocht
voor mest.
BINNENLAND.
Waardeering.
De Burgemeester van Terschelling heeft
namens de burgerij van het eiland aan
de bemanning van de ijsbreker Volhar
ding een gouden medaille uitgereikt, als
blijk van waardeering voor de moeilijke
overtochten gedurende de ijsperiode in
de afgeloopen winter. Ook aan piloot
Sillevis en aan de twee mecaniciens van
de K.L.M., die in de moeilijke dagen de
postverbinding in stand hebben gehou
den tusschen het eiland en het vasteland
zijn gouden medailles toegezonden.
Zangconcours.
De Noord-Hollandsche Zangersbond or
ganiseert 2 Juni te Bergen, ter gelegen
heid van zijn eerste lustrum, een con
cours voor bij de Bond aangesloten ver-
eenigingen.
Onder stroom laten staan.
Doordat men een electrische Strijkbout
onder stroom had laten staan is te Am
sterdam op de vierde etage van perceel
Damstraat 17 (modemagazijn Vroom en
Co.) een werktafel verbrand. De brand
weer bluschte de brand spoedig.
Een Haagsch meisje door een student
doodgeschoten.
De 20-jarige A.B. te 's Gravenhage, be
gaf zich 's avonds naar een bijeenkomst
in de Duinoordkerk. Omstreeks 8 uur
ging zij van huis, begeleid door de 20-
jarige O. de C.
Onderweg heeft het meisje de jongen
gezegd, dat zij zijn liefde niet langer be
antwoorden kon en daarom alle omgang
met hern wenschte te verbreken.
Nadat zij het kerkgebouw was binnen
gegaan, ging O. de C. naar zijn woning,
waar hij een paspoort haalde en zich van
een revolver voorzag.
Om 10 uur was de bijeenkomst in de
Duinoordkerk ten einde. De student
wachtte het meisje in de Adriaan Goed
kooplaan op. Weer drong hij aan op
voortzetting van de verloving, wat het
meisje echter weigerde.
Onder het praten waren zij de donkere
laan van het park Zorgvliet ingewandeld.
Op een gegeven oogenblik moet de jonge
man zijn revolver hebben getrokken en
drie schoten op het meisje hebben gelost.
Waarschijnlijk is het eerste schot reeds
doodelijk geweest. Alle drie schoten trof
fen doel. Bijna onmiddellijk was 't meisje
dood.
Twee voorbijgangers zagen de dader
zich per fiets verwijderen.
Het slachtoffer werd in een huis bin
nengedragen en dadelijk werden de po
litie en de geneeskundige dienst gewaar
schuwd. Na korte tijd heeft de genees
kundige dienst het stoffelijk overschot
weggehaald.
Korte tijd na het gebeurde kreeg de
politie reeds een aanwijzing, dat de dader
niemand anders kon zijn dan de jeugdige
O. de C. Oogenblikkeiijk begaven eenige
rechercheurs zich naar diens woning,
maar zij troffen hem daar niet. Het bleek
toen dat hij zijn pas meegenomen had.
De politie heeft daarop alle grensplaat
sen gewaarschuwd. Het bleek echter, dat
de jongeman de stad niet verlaten had;
tegen half drie 's nachts is hij in de buurt
van zijn huis gearresteerd. Hij is naar het
hoofdbureau van politie gebracht en
daar opgesloten. Bij een voorloopig ver
hoor legde hij reeds een yolledigc beken
tenis af.
De eerste aardbeien.
Op de groenten- en fruitveilingen te
Tiel Werden de eerste aardbeien aange
voerd en verkocht tegen 8—14 ets. per
stuk.
Een openluchttheater te Velp?
De vereeniging voor vreemdelingen
verkeer „Algemeen Belang" voor Velp
en Rosendaal heeft aan de Raad van Rhe-
nen verzocht om te bevorderen, dat te
Velp een openluchttheater worde inge
richt.
BUITENLAND.
Vijftig jaar gloeilamp.
Amerika maakt zich op om op groot-
sche wijze het gouden jubileum van de
electrische gloeilamp te vieren. De fees
telijkheden zullen haar toppunt bereiken
in een ,,monster"-banket, dat op 21 Oc
tober aan Edison zal worden aangeboden
te Dearborn, in Michigan, waarheen het
oude laboratorium is verplaatst, om
daar deel uit te maken van het door Ford
opgerichte Amerikaansche Museum. Iedere
Amerikaansche staat zal naar dit banket
afgevaardigden zenden.
Rooveroverval op een trein.
Een passagierstrein uit Colima is op
weg naar Guadalajara, door bandieten
overvallen. Twee soldaten der begeleiden
de wacht werden doodgeschoten, alvorens
het gelukte de roovers op de vlucht te
drijven.
Toenemend aantal stierengevechten.
De Figaro komt op tegen de algenïee-
ner wordende stierengevechten in Frank
rijk. Tot dusver kende alléén'Zuid-Frank-
rijk het stierengevecht, 'het is nu echter
doorgedrongen en men vreest, dat het
nög verder naar hét noorden zal komen.
Bourges, Nevers en Vichy hebben tegen
woordig hun stierengevechten met be
roemde matadors uit Spanje, waarvoor
heel veel reclame wórdt gemaakt. De Fi
garo waarschuwt tegen de slechte invloed
die het bloedig schouwspel vande slach
ting van stieren en paarden op de me
nigte ongetwijfeld moet hebben."De Figa
ro brengt hier zelfs het bolsjewisme bij
te pas en zegt aan het slot van haar arti
kel: Wordt aan het wildste en gevaarlijk
ste van alle beesten, aan het plebs, de
smaak van bloed bijgebracht, laat ons dan
oppassen.
Waar veel thee gedronken wordt.
In 1926 verbruikten Groot-Brittannië en
Ierland per hoofd der bevolking 4,01 K.G.
thee; het verbruik in Nederland bedroeg
in dat jaar 1,28 K.G. per hoofd.
Weddend Albion.
Menschen met ervaring op dit gebied
schatten het bedrag, dat in Engeland ie
der jaar in weddenschappen wordt omge
zet op plm. tien miljard Holl. guldens:
