MIJN HA
iürxe&i
No 4364
'uDfiïS?
Woensdag 25 September 1929
43ste Jaargang
Verstopping^
Van week tot week
TexeSsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE: N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ 51 DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIÊN:
TELEFOON: N°.11 11 POSTGIRO: N°. 652 H POSTBUS: N°. 11
smaakt aJs room
tabletten p
Do
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct per drie Maanden.
Franco p. pest door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
V
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere rogol moer: 10 ct.
Dozelfdo advertentie 4 maal goplaatst wordt 3 maal borokond.
Bil abonnement lagere rogelprl)»
ADVERTENTIÊN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
Dienstplicht.
Vrijstelling wegens kostwinnerschap,
uitstel van eerste oefening, eaz.
De Burgemeester van Texel vestigt de
aandacht van belanghebbenden op de aan
geplakte openbare kennisgeving betref
fende het aanvragen van vrijstelling van
den dienstplicht wegens kostwinnerschap,
en het vragen van uitstel van eerste oefe
ning.
Texel 21 September 1929.
Burgem. en Wethouders voornoemd,
W. B. OORT.
Dienstplicht.
Inlevering van Rijksgoederen.
In opdracht van den Minister van De
fensie roept de Burgemeester van Texel
de gewone dienstplichtigen der land
macht, die op 1 October 1929 naar de
aanvullingsreserve overgaan, op, om de
aan hen verstrekte rijksgoederen in te
leveren, voor zoover de inlevering van
deze goederen niet reeds eerder heert
plaats gehad.
Tot de hierboven bedoelde dienstplich
tigen behooren:
a. zij, die zijn ingelijfd voor de lich
ting 1914, met uitzondering van hen, die
tengevolge van genoten uitstel van eerste
oefening of om een andere teden de
eerste oefening, hetzij geheel, hetzij voor
een deel, later dan den gewonen tijd
hebben volbracht;
b zij, die zijn ingelijfd voor een der
lichtingen 1912 en 1913, doch met de
lichting 1914 de eerste oefening hebben
beëindigd.
De inlevering moet, voor zooveel deze
oeineente betreft, plaats hebben te den
Burg in de U.L.O. school, op Donderdag
17 October 1929, des voormiddags 11.15
uur.
De goederen zullen in ontvangst wor
den genomen door den districtscomman-
mandant of een daartoe aangewezen offi-
cier.
Voor nadere biezonderheden wordt ver
wezen naar de aangeplakte openbare ken
nisgeving.
Texel 21 September 1929.
De Burgemeester voornoemd,
W. B. OORT.
TEGEN
Bi) Apoth cn Droolstco
Zaterdagavond.
Jan Pietersz. Coen.
"licht en Donker".
Zaterdag was het juist 300 jaar.geleden,
dat Hoorn's beroemde zoon, Jan lie
terszoon Coen genaamd, het tijdelijke met
Pet eeuwige verwisselde.
Coen was de man, van wie we ons, uit
onze schooljaren, herinneren, dat hij tL
Oostindische Compagnie gewichtige dien
sten bewees omdat hij Holland vaste
voet deed krijgen in het rijke Insulin de,
dat zich slingert om de evenaar als een
gordel van smaragd- Van de gouverneur -
eeneraal, die ons land in die tiopische
gewesten heeft gehad, was hij waarlijk
niet de minste. Hij was er de grondvester
van het ^ezag, maarontzag zien
niet, daarbij ook de meest gevreesde en
meest wreede middelen te baat te nemen.
Het is wellicht niet vriendelijk, maar van
alle fraais, dat vroegere leermeesters ons
van dit heerschap vertelden, maakte de
meeste indruk en bleef het best bewaard
de gruwelijke geschiedenis van het bloco
bacf on Ambon, op last van Coen aange
richt" Nimmer hebben we kunnen begrij
pen 'dat een nan als deze, met overigens
zooveel voortreffelijke eigenschappen
zich zoo kon .eigeten. Vrouwen, kinderen
en grijsaards werden met ontzien
heele inlandsche bevolking werd fj'iaal
uitgemoord. Waarlijk vult de beschrijving
dezer wreedheden ook elders liet hij
zich niet onbetuigd een der donkerste
zijden in de geschiedboeken onzer L)ost-
indische Archipel. Er zijn menschen, die
zulke wreedheid trachten te verbloemen,
zeggende: Andere tijden, andere zeden
maar zij vergeten dan, dat ook Coens
tijdgenooten zich aan zijn wreedheid niet
zelden hebben geërgerd. We schrijven,
hier eenige regelen af uit n bnet van dc
.Heeren Zeventien" (dat waren de be
'stuurders der O.I.Comp.) aan J.Pz. Coen,
waarin ook zij hun ontevredenheid over
zijn optreden te kennen gaven:
,Laet het eens ende genoegh wesen.
Wij hadden wel gewenst, dattet met ge-
matichder middelen hadde connen he
slist worden't Sal wel ontsagt, maer
creen gunst baren. Die T veel doetvresen,
moet veel vresen. De geslagen wonden
moet men met alle sachtichcyt soeken te
verbinden
Ot dat alles wel oprechtelijk gemeend
was? Meermalen bewees men, meer op
het resultaat dan op de middelen acht te
geven.
We willen echter ook de betere kant
van de medaille wel zien en doen dat
gaarne aan de hand van dit getuigenis..,
door Gouverneur-generaal Both van Coen
gegeven Deze schreef hem te hebben lee-
ren kennen „als een eerlick en godtvree-,
send jonkman, seer modest van leven, se-
dig en van goeder aert, geen dronkaert,,
niet hoovaerdigh, zeer bequaem in den
raedt, in het stuck van de coopmanschap
en liet boekhouden hem wel verstaende
Reale, de gouverneur der Molukken, die
als waarnemend gouverneur-generaal de
Bewindhebbers Coen als landvoogd aan
beval, noemde hem „een persoon van
grooten oordeel, naerstich ende cloeck-
moedigb."
Natuurlijk Coen had ook zijn goede
zijde. En hierin moogt u dan een ver
klaring vinden van de kolommen!; nge ar
tikelen door de Nederlandsche pers aan
zijn persoon gewijd.
—o
We schrijven thans inmiddels 1929. Veel
wijzigde zich maar veel bleef ook on
veranderd.
Dispercert niet" zoo haalt men van
Coen nog vaak aan. Hij bad hierbij niet
zoozeer geestelijke dan wel materieele
dineren op het oog, en wel in het bijzon-
de handel. Coen was de rotsvaste mee
ning toegedaan, dat men in Iniië ïijkc
zaken zou kunnen doen, als men maar
vasthield, doorzette, niet schroomde de
tanden te laten zien. Concurrentie moest,
zooveel mogelijk worden geweerd. De
Engelschen gaven de koopvaarders in oen
beginne heel wat last, maar Coen was
ze spoedig de baas. Ook de Portugeezen
werden door Coen niet gespaard. „Dts-
pereert niet!'
„D'spereert niet!"
Deze wijze Coetische raad blijkt ook
Mac Donald, de Britsche premier, gaarne
ter harte te willen nemen. We weten, dat
hij met Amerika druk in de weer is om
tot vermindering van de bewapening ter
zee te komen. Hij zal binnenkort in Ame
rika met Hoover de zaak tot een goed
einde trachten te brengen. Vervolgens zal
in Januari met Italië, Frankrijk en JaPar>
samen worden geconfereerd. Het schijnt
met laatstgenoemd drietal evenwel met
best te willen vlotten. Zelfs bestaat ai
oneenigheid. tusschen Briar.d en Musso
lini omtrent de vlootsterkte van deze sta
ten. Frankrijk wil meer schenen dan
alië, terwijl Italië .voor gelijkheid pleit,
n dan is daar weer die akelige kwestie
an: „Waar zullen we conferer en Be-
noedigend ziet hel er voor Mac Donaid
en Hoover niet uit.
Ook niet voor Lord Robert Cecil, die
namens de Engclsche regeering te üc-
nève de vermindering van de legersterkte
bepleitte. Ook hij kwam daarbij in bot
sing met Italic cn Frankrijk, die allebei
er b.v. niet voor gevoelen de geoefende
reserves bij de bepaling van de leger
sterkte mee te tellen cn evenmin aan be
korting van oefentijd hun stem wenschcn
te geven.
„Met kwade honden (diplomaten) is
't slecht hazen vangen". Hopen we, dat dc
jagers niet platzak van Gcnève huiswaarts
lceeren, doch in geen geval vredesduifjes
onder schot nemen, wanneer de hazen-
oonst eens teleurstellen mocht.
- O.J.D.
Examens.
Met gunstig gevolg hebben Vrijdag 26
personen het toelatingsexamen voor de
eerste klasse der Rijkslandbouwwintcr-
school te Schagen afgelegd, onder wie
onze plaatsgenooten A. Dros, te Eier-
land, K. L a'p te den Hoorn en onze vroe
gere plaatsgenoot, de heer Joh. D a a 1-
d e rthans te Bergen.
Wij bevelen U aan
de schriftelijke Es-
peranto-Cursus te
volgen, uitgegeven
door de Centr. Esp.
Commissie, li. de
Grootstr. 35, Nijme
gen. Omvang 26
weeklessen van 8
blz. Aanvang 1 Oct. Kosten: totaal t 3.—
Inlichtingen kosteloos.
DE COCKSDORP.
Schipper in een schecpsboot op drift.
Vrouw en 5 kinderen hulpeloos op een
tjalk, „Ambulant" gchectcn.
Zaterdagavond te ongeveer acht uur
kwam van de kustwacht het telefonisch
bericht, dat door een met schelpen ge
laden tjalkschip, dat onder de Vliehors
voor anker lag, lichtseinen werden gege
ven. Van de vuurtoren werden toen een
paar vuurpijlen afgeschoten, ten teeken,
dat men het noodsein had opgemerkt.
- Schippers van hier konden niet be
grijpen, wat die seinen te beteekenen
hadden, wijl de daar ter plaatse liggende
schepen een goede zee hadden. Niet
temin werd de reddingscommtesie van
van het teit op de hoogte gesteld en de
reddingsboot te water gelaten.
Na eerst door hulpvaardige handen zoo
ver mogelijk langs het strand getrokken
te zijn, ging de boot, bemand met eenige
vaste roeiers en een paar vrijwilligers in
zee te ongeveer half tien.
Na een moeilijke tocht van ongeveer 4
uur, waarbij men zeer te kampen had met
dwarszee, tegenstroom en harde wind,
kwam men op de- plaats, vanwaar de
de noodseinen gegeven waren, aan. Van
een tjalkschipper, die daar geankerd lag,
vernam men, dat zijn buurman, schipper
E. Scholten uit Hoogeveen, die in de
scheepsboot was gegaan, om het vaartuig
je leeg te schepjren, door het breken van
de lijn, waarmee bet met het tjalkschip
verbonden was, op drift was geraakt, zijn
vrouw en 5 kinderen, een knecht was n et
aan boord, in doodsangst achterlatende.
^Aangezien voor de vrouw en kinderen
aan boord geen levensgevaar bestond en
de roeiers in de boot allen kletsnat wa
ren, besloot men terug te lceeren.
Te ongeveer 3 uur arriveerde men weer
te de Cocksdorp. Door de reddingscom
missie werd naar Harlingen bericht ge
zonden, dat een man in een boot op drift
geraakt was.
Zondagmorgen vertoonde het bewuste
tjalkschip weer een noodsein, later op
de morgen nog een tweede sein. Een tee
ken dus, dat de vrouw aan boord drin
gend hulp noodig had. De schelpenzuiger
Bornriff vertrok toen om assitentie te
verlee ien en kwam weldra met het schip
op sleeptouw op co reede van Cocksdorp
aan.
Juisop dat mo- ent kwam hier te.cfo
nisdi bericht uit Harlingen, dat de schip
breukeling door de motorboot Penna was
opgepikt en te Harlingen aan wal was ge
bracht. Men kan begrijpen, dat dc vrouw,
die met haar nog jeugdige kinderen een
angstige nacht had doorgebracht, deze
tijding met vreugde ontving.
Fioralia-Bloemententoonstelllng.
Het is van het bestuur van Eloralia een
goede gedachte geweest, dc bloementen
toonstelling te doen samenvallen met liet
Cocksdorp volksfeest. Het bezoek is et-
zeer druk geweest en de kas van Floralia
is er wel bij gevaren.
Een ieder, aic het feest kwam bijwonen,
nam ook even een kijkje op dc bloemen
tentoonstelling. Daar vond men gelegen
heid genoeg zijn dubbeltjes te offeren.
Niemand toch kwam binnen, zonder te
raden op dc lekkere taart of de heerlijke
rollade. Er werd niet tevergeefs een be
roep gedaan op de speelzucht van het pu
bliek.' Het rad van avontuur draaide er
lustig op los. Hier werd menige spiering
uitgeworpen om evenveel kabeljauwen te
vangen.
Een woord van dank aan de dames en
heeren, die zich de moeite gegeven heb
ben om alles zoo goed te doen marchee-
ren, en aan de keuringscommissie, die ge
heel belangeloos haar diensten verleende,
is hier zeker op zijn plaats.
Dc prijzen voor dc gekweekte planten
werden als volgt toegekend:
Geraniums: 1. dc heer A. Eelmanj 2
de heer J.Lampers; 3. de heer M. W. de
Graat.
Lobelia's: 1. de lieer M.W.de Graat; 2.
de heer R.Dalenberg.
Asparagus: 1. Dr. Keidel; 2. Mcj. C. v.
't Noordcinde.
Snijbloemen: 1. Mej. M.Boekhold; 2.
C.Eclman; 3. N. de Graaf.
De taart werd gewonnen door de heer
C. Dros Bz., die geraden had 63 jaar en
7 maanden, terwij" de ouderdom van de
pop 63 jaar 5 maanden en 4 weken was.
De rollade viel ten deel aan Trijntje
Dros Pd., die het aantal gerstekorrels
had geschat op 2012, terwijl er zich 2033
stuks in het flcschje bevonden.
Onze Volksfeesten.
In aansluiting op het bericht in het
vorige nummer vermelden wc hier nog de
uitslagen van dc verschillende wedstrij
den, gehouden op het volksfeest.
Ringsteken met paard en kar: 1. mcj.
D.Eelman en mej. S.Eelman; 2. mcj. G.
Eelman en dhr. N. Kikkert; 3. mej. A.Rau
en dhr J. Dijt.
Ringsteken te paard voor dames en hee-
Jren: 1. dhr L. v. Egmontd; 2. dhr F. Joh.
Stolk; 3. dhr P.Eelman.
Bloempottenloop voor dames: 1. mej.
J. Buis; 2. J. Halsetna; 3. C. v. d. Kooij,.
Kinderwagenracc voor dames: 1. tnej.
M. de Bloots; 2. L. de Bloois; 3. J.Buiis.
Tonkruien voor heeren boven 35 jaar:
1. C.C.Barhorst Gz.; 2. J. v. 't Noordeipv
de; 3. J.v.d. Kooij.
Touwtrekken: 1. dhr Jb. Lampers; 2.
H.W. Stolk; 3. Jb. vid.Kooij.
Sprietloopen voor jongens van 14—17
jaar: 1. Jb. Lampers; 2. C.v.Boven; 3.
P. de Bloois.
Gecostumeerde fakkeloptocht: 1. dhr
Jb. Lampers; 2. mej. N. v. 't Noordcinde-
de Graat; 3. mej. E. de Waard; 4. mej,
S. Eelman.
Van deze optocht, waaraan 22 perso
nen deelnamen, waren de verwachtingen
hoog gespannen, gezien dc fraaie prijzen
daarvoor uitgeloofd. Jammer, dat door
gebrek aan licht, dit nummer niet tot zijn
recht kwam.
Laten we besluiten met een woord van
dank te brengen aan de feestcommissie',
die haar best gedaan heeft, alles zoo goed
mogelijk te doen marcheeren.
VLIELAND.
Zomer 1929.
Ale schrijft ons van Vlieland:
Het afgeloopen badseizoen was hier
buitengewoon druk. Er is een tijd ge-
wees- dat er ruim 809 gasten wren.
Vlieland is als badplaats b.j de werkelijk
rustzoekende menschen zeer in trek.
