MIJNHARDT'S TABLETTEN
lenuw Laxeer Hoofdpijn Kiespijn
OO,
f /Öubbel is het genot met
j Wybert-tabletten, de keel
is tegen ontsteking be
veiligd, de adem zuiver!
Mlnahassa-collecte.
Bemaling Waalenburg.
De Postdienst op Nieuwjaarsdag,
Hengstenkeuring.
„Malle Pafsy".
De Nieuwe Ziektewet.
aan vemaperingen en geschenken niet
heeft ontbroken, behoeft nauwelijks te
worden vermeld.
Kalenders.
De ta. van der Eist en Matthes te Am-
terdam heeft weer een fraaie kalender
doen verspreiden. Het nuttige eti het
aangename zijn hier zeer gelukkig ver-
eenigd. De kalender geeft practische wen
ken op het gebied van bemesting, Iand-
bouvvwerktuigen, etc. en geeft tevens in
lichtingen over een prijsvraag met als
hoofdprijs een Ford-auto.
—o
De N.V. Oliehandel Van Dyserinck Zo
nen Haarlem, stelt voor haar trouwe
afnemers een duidelijke maandkalender
beschikbaar. Ook de Nat. Levensverz.
Bank te Rotterdam heeft als reclame-arti
kel een overzichtelijke maandkalender
doen vervaardigen.
Adviescommissie voor Bouwontwerpen.
We ontvingen van de Adviescommissie
der Noordhollandsche gemeenten voor
bouwontwerpen en uitbreidingsplannen 't
jaarverslag over 1927 en 1928 en ontlee-
nen hieraan, dat 79 gemeenten in onze
provincie, waaronder Texel, de z.g. wel
standsbepaling in haar bouwverordening
hebben ingelascht.
Deze bepaling luidt aldus:
„Het uiterlijk van een op te richten
ot naar de uitwendige vorm en samen
stelling te veranderen gebouw met al
wat daarbij behoort, hekken, muren,
e.d., moet zoodanig zijn, dat het noch
op zichzelf, noch in verband met de
omgeving uit een oogpunt van wel
stand aanstoot kan geven."
„De commissie is van oordeel," lezen
we, „dat beoordeeling van bouwplannen
ter plaatse de voorkeur verdient, zoodat
daartoe volkomen bevoegden er mee wor
den belast."
We zouden liever niet spreken van „ver
dient de voorkeur", maar van „is nood
zakelijk." Immers hoe zou men over het
bouwwerk „in verband met de omgeving"
een oordeel kunnen vellen, als men zich
niet ter plaatse van de situatie op de
hoogte had gesteld?
In 1928 werden 657 plannen behandeld^
tegenover 394 in 1927. Voor Texel bracht
de commissie advies uit over resp. 64 en
44 bouwplannen. Voor 1926 was het aan
tal 39. We teekenen hierbij aan, dat de
Commissie over alle bouwplannen in onze
gemeente advies uitbrengt.
Van de 657 plannen, door de Comm.
in 1928 behandeld, werden er 212 in
eerste instantie goedgekeurd, 247 goed
gekeurd na eenige verbetering of na het
maken van een nieuw ontwerp, 14 naar 'n
architect verwezen, 77 goedgekeurd na
gevelwijziging.
Een afzonderlijke overeenkomst werd in
1928 aangegaan met het Staatsboschbe-
heer, dat de Comm. sinds adviseert over
plannen op Texel, Vlieland en Terschel
ling. De Comm. blijkt het op hooge prijs
te stellen van rijkswege te zijn aange
zocht tot medewerking aan het behoud
van het natuurschoon van deze eilanden.
Het verslag is typografisch keurig ver
zorgd en rijk geïllustreerd. Belangstellen
den kunnen het aan ons bureau voor
korte tijd ter inzage bekomen.
WIST L DAT?
Nieuwjaars-, prent- en visitekaarten met
wenschen ot groeten van ten hoogste vijf
woorden kunnen tegen drukwerktarief ver
zonden worden: binnenland 11/2 cent: bui
tenland 21/2 cent.
OUDESCHILD.
Door een Engelsche trawler gepraaid.
Visscherij".
tabletten I tabletten I I tabletten I tabletten I
Buisje 75 ct.| I Doos 60 ct. j Buisje 30 en 60 ct. Bulaje 30 en 60 ct.j
Deze artikelen zijn voorzien van den naam Mijnhardt en verkrijgbaar bij Apoth.cn Drogisten
komen. Dan boort zij maar wat dieper. Zij
heeft een fout gemaakt. Zij had moeten boren
tot zij in het grove zand kwam. Ik geef er
mijn stem nooit voor.
Weth. Keijser: De firma had voor een be
paalde capaciteit op zekere diepte geen ga
rantie gegeven.
Dhr Lap: Ze kreeg van B.enW. dus carte
blanc.
Weth. Keijser: Dhr Tjaden meent tot 70
M. te moeten gaan om de vereischte cap.
te halen.
Dhr Lap: Kan het niet tot geringer diepte?
Weth. Keijser: Als wij dat vragen wel,
maar dan dragen wij de verantwoordelijkheid
De heeren Tjaden zijn geen kwajongens. Zij
doen wel 300400 boringen per jaar.
Dhr Lap: De fa. Tjaden moet voor vol
doende water zorgen. Door f750 te laten
vallen zal ze misschien niets verdienen, maar
zij moet schade lijden. Laat haar voor eigen
rekening bij de Vischmarkt boren. Als de
zaak ons persoonlijk betrof, zouden wij het
er niet bij laten zitten.
Weth. Keijser: Dat is het bloed er uit
halen.
Desgevraagd deelt de gem.-secr.. mee, dat
aan het contract te weinig aandacht wordt
geschonken.
Dhr Lap: Er is op Texel wel meer ge
boord. Daarvan had dhr Tjaden zich op de
hoogte moeten stellen.
Weth. Keijser: Het is maar goed, dataller
in de pers komt. U zult dhr Tjaden wel
eens bij u krijgen.
Dhr Lap: Dat kan en dan zal ik hem het
zelfde zeggen.
Dhr Epe: Als dhr Lap een berekening
geeft, loopt hij wel vast.
Dhr Kikkert: Ik dacht nog wel dat dhc
Lap het plan voor een nortonput had ge
opperd.
Dhr Epe: B.enW. moeten de zaak nu maar
afdoen.
Dhr Dros: Van boren heb ik op Texel nog
niet veel goeds gezien. Ik zou voorzichtig
zijn en niet dieper gaan.
Voorz.We vragen eeri extra crediet van
één a tweeduizend gulden.
Dhr Pisart: We zullen over drie jaar toch
wel een waterleiding hebben?
Dhr Kikkert: In geen 30 jaar.
Nadat Weth. Keijser nog de opmerking
heeft gemaakt, dat bij aanvaarding van het
voorstel, (oplossing 1 of 2), bij brand b.v.
in drie uur tijds 60—70 M3. water kan wor
den gegeven, wordt z.h.st. het gevraagde
crediet verleend.
RONDVRAAG.
Dhr Kikkert brengt het verzoek om plaat
sing van nog een lantaarn in de Koogerstraat
in herinnering. Weth. Keijser antwoordt, dat
er nog acht lantaarns te verdeden zijn.
Op een vraag van dhr Leber waar het
teeltverbod van voor wratziekte vatbare aard
appelen blijft, antwoordt de voorz., dat er
aan gewerkt wordt.
Dhr Pisart dringt aan op meer toezicht
voor de hoofdingang van de Ned. Herv.
Kerk alhier, waar de toegang door groente
karren wel eens wordt versperd. Tevens ver
zoekt hij verhooging van het loon van de
doodgraver, die voor het graven en dichten
van een graf f 3,— ontvangt, te overwegen.
Voorz. zegt onderzoek toe. Het laatste
maakte reeds een punt van overweging uit.
Dhr Henkes herinnert aan het verzoek om
meer lantaarns te Oudeschild en vraagt, of
van gemeentewege niet meer aandacht aan
de toestand der zeedijken moet worden ge
schonken. Ze worden met het oog op de af
sluiting van de Zuiderzee wel verhoogd,
maar niet versterkt. Onrust wordt steeds
smaller en het buitenwater komt steeds meer
opzetten.
Voorz. meent, dat niet de gemeente er di
rect bij betrokken is. Dhr Lap vreest bij
Polders en Rijk de neus te zullen stooten.
Dhr Kikkert kan zich ook moeilijk voor
stellen, dat de raad de lakens zou uitdeden'.
Men izern de Hoofdingenieur en Oed. Staten
dan geheel wegcijferen.
Dhr Boon merkt op, dat dhr Henkes het
zoo niet bedoelt en zou het wel goed vinden
wanneer eens onderzoek werd ingesteld. Wc
zouden er om kunnen verzoeken. Op een en
kele plaats laat de glooiing te wenschen over.
Hierna volgt sluiting.
In origin, doozen a 45 en 55 ets.
UIT ONS ZONDAGSBLAD.
Vandaag komt ons Zondagsblad de abonnees
met een fraaie winterfoto verrassen, „Tcxel-
sche visschersschtiilen in winterslaap". De
foto werd aan de besneeuwde dijk, vermoe-
moedelijk bij Oost, door mevr. Sv ama-Keijser
genomen. Een heele pagina is ditmaal aan
Cactussen gewijd, terwijl ook de middenbla
den met zes foto's, betrekking hebbende op
de Sterrenwacht te Potsdam bij Berlijn zeer
interessant mogen heeten.
Brandspuit-demonstratie.
Zaterdagmiddag gaf de vertegenwoordiger
der N.V. Brandspuitenfabriek v.h. Bikkers te
Rotterdam, door tusschenkomst van de heer
E.Boekei op het land van de heer Joh.
Roeper aan de Koogerstraat een demonstra
tie met een brandspuit, op een Chevrolet-
chassis gemonteerd en door de motor zelf
tevens aangedreven. De demonstratie trok
veel bekijks en werd o.m. door burgemees
ter en wethouders en eenige raadsleden bij
gewoond.
De proef slaagde naar wensch. De spuit
beschikt over een z.g. vacuumpomp, welke
door koelwater, van de motor afkomstig ver
warmd en 's winters dus niet door ijs on
bruikbaar wordt. De pomp ontwikkelt 6 Atm.
druk en bereikt een afzuighoogte van vijf
M. Er kunnen wel vier slangen op worden
aangesloten. De afstand, waarover de spuit
bet water uit de straalpijp jaagt, bedraagt
minstens vijftig meter.
De auto biedt plaats voor ruim 10 per
sonen, voor brandladders, slangen, haken en
nog wat klein materiaal. De prijs bedraagt
plm. vier en een half duizend gulden, of
vierhonderd gulden meer voor een meer
luxe uitvoering.
Of Texel binnenkort zoo'n brandspuit be
zitten zal? We wachten maar af.
Aan het secretariaat van het comité voor
een jubileumgeschenk voor de Minahassa
welk gebied 250 jaar geleden het eerste con
tract met de toenmalige O.I. Compagnie
sloot, werd de som van f 103.79 overgemaakt,
zijnde dit het bedrag dat de buscollecte in
deze gemeente opbracht.
Hiervan bracht op:
den Burg f52,96
Oosterend 37.69
den Hoorn 8.14
de Waal 5.—
De hulpvaardige jongedames, die zich voor
dit sympathieke doel veel moeite gaven, komt
ongetwijfeld een woord van hartelijke dank
toe.
Omtrent de behandeling door de Raad van
State van het beroep van Waalenburg e.a.
tegen het besluit van Oed. Staten, waarbij
liet oliemotorenbesluit vernietigd werd, ver
nemen we het volgende:
Voor het bestuur trad op Ir. Begeman, die
pleitte voor plaatsing van oliemotoren en de
rechtsgrond van besluit der Staten, hetweiK
steunt op art 22 Waterstaatswet 1900, be
twistte. Hij beweerde, dat de T.E.M. zelfs
niet het belang van de Texelsche ingezetenen
bevordert, bediening van een oliegemaal
goedkooper zou zijn, bestreed de leidraad,
voor afschrijving, vastgesteld door Oed. Sta
ten, en ontraadde een contract met de T.E.M.
De Hoofdingenieur-Directeur van de Prov.
Waterstaat voor N.-Holland, Jlir. Reigers
man, lichtte de uitvoerige door hem uitge
brachte rapporten toe, welke de voordeelen
eener electrische bemaling duidelijk in het
licht stelden, zijnde zoowel in het belang van
polder Waalenburg als van geheel Texel,
terwijl duidelijk werd aangetoond, dat een
en ander een zaak is van algemeen belang,
in tegenstelling met het door ir. Begeman:
aangevoerde.
De heer Sijbr. C. Eelman, Heemraad van
W. en B. bepleitte het samengaand belang
van W. en B., en de T.E.M. en wees vooral
ook op het algemeen belang van dit samen
gaan, waar deskundig is uitgemaakt, dat
eleftr. bemaling zelfs financieel voordeelig
voor W. en B. is.
De dijkgraaf van W. en B. de heer J.
Eelman en twee Hoofdingelanden, ter verga
dering aanwezig, onthielden zich van het
pleiten voor hun zaak.
De nieuwgekozen heemraad Langeveld be
pleitte een spoedige uitspraak van de Kroon,
aangezien in W. en B. wel een zeilwedstrijd
doch geen ploegdemonstratie kan worden
gehouden.
O—
Wanneer zal deze Waalenburgsche knoop
nu eens worden doorgehakt?
Op Woensdag, 1 Januari, is de openstel
ling der P.T.T. kantoren in het algemeen als
op Zondag.
Op die dag zal over het geheele eiland
één postbestelling plaats vinden, waarin alle
stukken worden opgenomen, zoodat de gele
genheid tot afhalen vervalt.
De Minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw, beeft de datum voor hengsten-
kcuring op Texel (type trekpaard) bepaald
op 14 Februari 1930.
Concert Texelsch Fanfare
Op Vrijdag en Zaterdag 24 en 25 Januari
a.s. geeft Texelsch Fanfarecorps in hotel
Texel zijn eerste concert onder directie van
de heer Lugtenburg. Het programma ver
meldt niet anders dan nieuwe nummers, o.a.
van Da Sylva, Popy en Oadenne.
De uitvoering van „Malle Patsy" op 2e
Kcrs;dag in hotel Texel is in alle opzich-
geslaagd, ook financieel. Er was plm. een
200-tal personen, zoodat, de entreeprijs in
aanmerking genomen, de Ver. Schouwspelers
er zeker garen bij sponnen.
Malie Patsy is eigenlijk een Asschepoet-
stertje. Emmy de Leeuwe is Patsy en Pierre
Mols Tony. Wanneer die beiden op het too-
neel zijn is er altoos leven en de geschiede
nis vloeit en tintelt, met een eigen muziek\
als va.i een scherzo. Een vriendelijk stuk met
enkele gevoelige en fijne tooneeltjes, vooral
voortreffelijk door de hoofdpersonen ver
tolkt.
Enny de Leeuwe is waarlijk echt in de rol
van verliefd bakvischje en speelt Patsy met
al het entrain, waar deze rol om vraagt.
De bijval kwam danook van harte en de
Ver. Schouwspelers maken met hun „Malle
Patsy" stellig een goede kans bovenal
dank zij Enny de Leeuwe, die ook bij een
koudegolf nog warm om het hart maakt.
Over rechten en verplichtingen
„Wat kost het?"
Op uitnoodiging van het afd. bestuur van
de L.T.B. sprak de heer W. Gottenbos, In
specteur van het Assurantiekantoor van de
L.T.B.Maandagmorgen in „De Zwaan"
over de „Ziektewet en haar verplichtingen
voor Land- en Tuinbouw."
Na opening door de heer C. de Wit, voorz.
op de gebruikelijke wijze, met een kort
welkomstwoord en de Christelijke groet, ver
kreeg de heer Gottenbos het woord. Op dui
delijke wijze zette hij de werkwijze van de
Ziektewet en wat daaraan vast zit, uiteen.
We vatten zijn rede als volgt samen.
Er zijn al veel pogingen gedaan om eep
Ziektewet in het leven te roepen. In 1913
reeds door min. Talma. Maar later kwam er
een links ministerie en tot overmaat van
ramp brak toen nog de oorlog uit. In 1918
werden door min. Ruijs nieuwe pogingen ge
daan. Min. Aalberse deed zijn best, doch
eerst min. Slotemakcr de Bruine mocht in
1926 de voldoening smaken de Ziektewet
aangenomen te krijgen. Op 1 Maart 1930
wordt ze van kracht.
Het doel is arbeiders bij ziekte een uit-
keering van 80 pet. van hun loon te geveui.
(De ongevallenwet keert maar 70 pet. uit,
maar vermoedelijk wordt dit ook 80 pet.)
Geneeskundige behandeling wordt niet ge
geven. Gehuwde moeders, in loondienst
werkzaam krijgen het volle loon gedurende
zes weken voor de geboorte van een kind,
gedurende zes weken er na eveneens, des
noods gedurende een half jaar daarna. De
ongehuwden vallen hierbuiten. Iedere arbei
der MOET lid van een erkend plaatselijk
ziekenfonds zijn. Verzekeringsplichtig is ieder
arbeider die in loondienst is. Wie onder de
Ongevallenwet valt, valt ook onder de ziek>
tewet. Wie meer dan f 60 verdient valt niet
onder de ziektewet.
Over de eerste twee dagen wordt niets
uitgekeerd. De uitkeering kan of in haar ge
heel of ten halve geschieden, al naar het
ziektegeval. Stel, dat een arbeider maaglij
der is. Hij heeft dan het eerste jaar recht
op uitkeering in hoogstens 26 weken. Wordt
hij eenige weken later weer ziek (zelfde
ziektegeval), dan duurt de uitkeering hoog
stens 90 dagen. Doet zich de ziekte een
half jaar later weer voor, dan volgt weer
90 dagen hoogstens uitkeering, of, als het
jaar daarvoor maar 70 dagen noodig waren,
nog 20 extra.
Voor de Ziektewet moet men zich aanslui
ten bij een z.g. Bedrijfsverzekering, een par
ticuliere instelling, bij welke 98 pet. zich
aansluit of bij de Raad van Arbeid. Daar
ontkomt men niet aan. De verschuldigde pre*
mie, plm. f20" per f1000 verzekerd loon,
vvordt door arbeider en werkgever gezamen
lijk betaald. Bovendien moet aan het „pro-
phylaxe-fonds" (fonds ter voorkoming van
ziekte) wordt geofferd 25 c. per f 1000 door
werkgever en werknemer samen, en f4,—per
f 1000 door de werkgever alleen. Van een
premie van f24,25 per f 1000 zal dus f10,125
op de arbeider worden verhaald.
Thans moet men ook zonder Ziektewet
voor inwonend personeel bij ziekte zes
weken lang alle kosten betalen, uit die ziekte
voortvloeiende, ook transport- en operatie
kosten. Dit blijft zoo, ook wanneer men
straks premie betaalt ingevolge de ziekte
wet, tenzij men er nog een verandering in
mocht brengen. Het risico van de kosten we
gens operatie of ziekenhuisverpleging kunnen
echter gedekt worden door toetreding tot
de Diocesane ziekte-onderlinge.
Ook losse arbeiders vallen onder de ziek
tewet. Hoeveel de uitkeering zal bedragen,
wordt nader geregeld. Een werklooze is er
ook bij betrokken, mits hij zich minstens 2
maanden vóór de werkloosheid intrad ver
zekerd had en daarvoor gewerkt heeft met
onderbreking van hoogstens zes dagen.
Het bestuur van de bedrijfsvereeniging
wordt gevormd door drie werkgevers en drie
arbeiders. Ze kunnen soepeler werken, min
der omslachtig, tegen minder hooge premie
Voor de Raad van Arbeid moet men loon
lijsten bijhouden. Voor de Bedrijfsver. niet.
Men geeft eenvoudig op, hoeveel het ver
zekerd loon bedraagt. Geef dit loon vooral
niet te gering op, want daarvan zijt ge, wan
neer een uitkeering moet volgen, zelf de
dupe. Bovendien benadeelt men zijn mede
verzekerden, daar men er toe bijdraagt, dat
een hooger premie betaald moet worden dan
anders noodig is.
Hiermee \Vas spreker aan bet eind van
zijn uiteenzetting gekomen. Nadat hij ver
scheiden aanwezigen nog op hun vragen had;
beantwoord, sloot de voorz. met dank aan
de heer Gottenbos en de Christelijke groet
deze leerzame vergadering, welke jammer
genoeg door slechts weinig leden werd
bijgewoond.
Kerstfeestviering.
Ter gelegenheid van de Kerstviering
werd in de Doopsgez. Kerk alhier een
Kerst-cantate, „Kindeke Genaderijk" ge-
heeten ten gehoore gebracht. Er werd
door de talrijke aanwezigen met groote
aandacht naar geluisterd. De cantate werd
keurig uitgevoerd, hetgeen pleit voor de
goede zorg, door de dames van de Zon
dagsschool daaraan gewijd. De dames
Guur Zuidewind en Dia Kievit maakten
zich door haar vertelling deze avond ver
dienstelijk.
o—
in de Ned. Herv. Kerk werd even
eens voor de Kerstviering groote belang
stelling aan de dag gelegd. Hier was het
Ds. Oskamp, die de Kerstgeschiedenis
vertelde. Mej. Jeannette Kalis vond bij
haar Kerstverhaal een aandachtig gehoor.
o—
Dat het de kinderen bij deze feesten
Vrijdagmorgen ter visscherij varende, zag
schipper Ellen van de motorbotter TX 14
lichtsignalen. Bij nadere beschouwing bleek
het stakeien te zijn (het geven van seinen
als men de aandacht wil trekken of in nood
zit). De signalen bleken afkomstig van een
Engelsche trawler, die dicht bij de Gronden
verzeild was. Ellen stevende er op af en
begreep, dat de Engelschman door slecht
zicht uit de koers was geraakt en niet wist,
waar hij zich bevond. Deze wist duidelijk te
maken, dat hij naar IJmuiden moest en hulp
wou hebben. Een der zoons van Ellen vroeg
in gebarentaal, of hij dan maar aan boord
moest komen. Dat was „all right". Aldus ge
schiedde en na de vreemde visschers eenigs-
zins op de hoogte te hebben gebracht, kon
den zij de steven naar IJmuiden richten.
Ellen keerde naar den Helder terug. De
trawler had waarschijnlijk al voor anker ge
legen, want dit hing voor de boeg. Hij was
afkomstig uit Fleethwood.
Gedurende de vorige week is in de haven
aangevoerd plm. 5200 Kg. garnalen. Leek
het in het begin der week, dat de garnalen,
wat beter zouden prijzen, het duurde slechts
een paar dagen en de prijs werd weer als
vorige dagen of een klein tikje hooger. In
het laatst der week waren de garnalen klein
van stuk. Hoewel de haringvangst eigenlijk
in het voorjaar plaats vindt, zijn te den
Helder ongeveer een jaar of drie ook in de
herfst de haringtrekkers bezig met de ha
ringvangst. De vorige week is er op enkele
dagen zelfs behoorlijk gevangen. Dientenge
volge hebben ook enkele Texelsche kommen-
visschers aan het Horntje hun kommen te
water gezet, doch de vangsten zijn klein,
om en bij het tal. Op de Schanserwaard kan
men in deze tijd geen kommen plaatsen. Dit
zou te gevaarlijk zijn, als het begint te vrie-
ze, daar het drijfijs dan alles mee zou ne
men. Bij het Horntje heeft men niet zooveel