Handen
RADIO. p
ruw of stuk
K&sS
Ingezonden
Coöp. Zuivelfabriek „De Eendracht."
Men schrijft cns:
De aangekondigde vergadering met
eventueele losse leveranciers van boven
genoemde fabriek werd Maandagmiddag
12 uur in hotel „De Zwaan" gehouden.
Ongeveer 40 personen hadden aan de o,«
roep van het bestuur gehoor gegeven.
De bijeenkomst werd geopend door de
voorz., de heer C.Stoepker. Spreker heette
de aanwezigen hartelijk welkom en deelde
mede, dat deze vergadering was belegd
om zooveel mogelijk losse leveranciers
voor de nieuwe fabriek te krijgen. Onze
nieuwbenoemde directeur, de heer H.
Boer van Lutjewinkel is in deze vergade
ring aanwezig en is gaarne bereid uw
eventueele vragen te beantwoorden. Even
wil ik u meed.eelen, dat losse leveranciers
aan onze fabriek hun melk kunnen laten
verwerken zonder dat daarvoor iets
meer wordt berekend; extra betalingen be
hoeven niet te worden gedaan en risico
heeft de losse leverancier niet. Het melk-
rijden zal coöp. worden aanbesteed. In
dien het eenigszins mogelijk is, zullen de
bussen op de fabriek worden schoonge
maakt. Hierna verkreeg de heer Boer het
woord.
Het is li allen wel bekend, zegt de nieu
we directeur, welke motieven het bestuur
van de fabriek er toe hebben geleid om
tot stichting van de zuivelfabriek „De
Eendracht" over te gaan. Nadat ver
geefs aansluiting aan de te Waal bestaan
de fabriek was gezocht en men gedwon
gen was voor vervoer naar N.H. extra
kosten te maken, werd het besluit geno
men. Men heeft de fabriek tusschen den
Burg en Oudeschild gebouwd omdat men
-daar geschikt water vindt en het transport
van kolen en producten van en naar de
haven er gering zijn.
De nieuwe fabriek is geheel modern in
gericht, ze is er geheel op gebaseerd,
om uit de melk te halen wat er in zit, en
dat is, nu bijna in alle vakken van het
landbouwbedrijf malaise is ingetreden en
deze vermoedelijk voor de zuivelproduk1
ten wel zal volgen, hoog nood-ig ook. Het.
is mijn vaste overtuiging dat de fabriek
hier goed zal loopen. Met de uitkomsten
van een dergelijke fabriek in Noord-Hol
land en die van „Hollandia" heb ik onze
nieuwe inrichting eens vergeleken en het
bleek mij dat de uitkomsten in geen geval
minder kunnen zijn, dan die bij de be
staande fabrieken op dit eiland; niettegen
staande men in de door mij bedoelde fa
brieken zeer veel heeft afgeschreven.
Nu hangt er natuurlijk veel van af, of
er veel animo bestaat om aan ons zijn
melk toe te vertrouwen, 't Is mijn voorne
men om te trachten de exploitatierekening
zoo laag mogelijk te doen zijn en ik zal
mij daarom geheel aan de nieuwe fabriek
geven en trachten er uit te halen wat mo
gelijk is. Voor de 33 leden van de coöpe
ratie zal ruim 1 miljoen liter melk moeten
worden verwerkt, als er echter 2 mil
joen of meer liters melk worden aange
voerd, zullen natuurlijk de exploitatiekos
ten aanmerkelijk lager worden, ook de
vervoerkosten worden dan lager en daar
om wil de Coöperatie gaarne veel losse
leveranciers hebben.
Een groot voordeel bij de boterberei-
ding in onze nieuwe fabriek is de bewer
king van gepasteuriseerde room. Men ver
krijgt daardoor een product, waardoor de
détailverkoop zeer zal toenemen. Vroeger
werd de -melk op de boerderijen ver
werkt en het is gebleken, dat het product
minder aan bederf onderhevig was dan
het product dat men later van de meng-
melk der fabrieken verkreeg; er kwamen
daardoor zeer vele schadelijke organismen
in voor, die in onze fabriek door pasteu
riseering worden gedood. Ik kan mij
voorstellen, dat om deze red-en de détail
verkoop aan de kleine fabrieken hier- ge
ring moet zijn. Daar detailverkoop belang
rijke voordeelcn brengt, zullen wij die
trachten zooveel mogelijk te bevorderen.
Verder de Melkvoorziening. In de zo
mer vertoeven in deze gemeente zeer vele
vreemdelingen en deze zullen zeer zeker
prijs stellen op melk van goc-de kwaliteit
Een belangrijk voordeel kan hier voor de
fabriek in liggen, omdat consumptiemelk
steeds hooger prijzen oplevert en men de
gepasteuriseerde melk van de fabriek zal
verkiezen boven andere melk. De keu
ringsdienst zal vermoedelijk ook, als dc
nieuwe fabriek er is, hooger eischen aan
de kwaliteit stellen, ook daarin kan een
voordeel schuilen voor de Coöperatie.
Bij de wijze waarop thans de kaas hier
wordt gemaakt is het bijna onmogelijk de
juiste vetnorm, die het Rijk stelt, precies
te bepalen en omdat men er altijd boven
moet zijn brengt dit geen onbelangrijke
schade. Ook het vochtgehalte is gebonden
aan een zekere grens en in on te nieuwe
inrichting zal het voordeel brengen dat dit
zeer juist is te bepalen.
Op verzoek van de voorz., deelde de
heer Boer verder nop mede, dat het in 't
voornemen ligt om de vier weken met de
me'-kieveraneiers af te rekenen, zooals hier
gebruikeiijk is.
De vraag werd gesteld: Hoe hoog ver
moedelijk de productiekosten aan de nieu
we fabriek zullen zijn.
De directeur verklaarde hierop, nop
geen antwoord te kunnen geven, wel
dacht hij zich eenigszins een bedrag daar
voor in, doch hij vond het gevaarlijk dit te
noemen; mocht het soms later blijken, dat
de kosten hooger waren dan zou men
misschien hem daar een verwijt van ma
ken. Een ding stond bij spr. echter vast,
dat de netto-prijs, waar het immers om'
ging, zeer zeker op de duur met de be
staande inrichtingen alhier de vergelijking
zou kunnen doorstaan.
De heer Boer wees er verder nog op,
de exploitatieprijs geen juiste maatstaf
voor de uitkomsten der melkverwerking
was. Wanneer b.v. de détailverkoop sterk
zou worden bevorderd, zou dit hooger
exploitatiekosten brengen, doch de netto-
prijs zou er niet weinig door stijgen.
Geïnformeerd werd verder naar de
werkzaamheden v.d. directeur. De heer
Boer verklaarde, dat hij in den beginne niet
geheel zou worden opgeëischt voor de
administratie. Spr. zal vermoedelijk inde
namiddag tijd genoeg vinden om de melk-
lijsten en het onderzoek van melk en pro
ducten van de fabriek bij te houden.
Nogmaals wordt door de heer Sijbr.
Keijser Sijbr. aangedrongen op het noe
men van de exploitatiekosten. Spr. zegt
den Hoorn heeft fl.de Waal f 1.20
(met rijloon) hoe zal die aan „De Eeiir
dracht zijn?
De directeur wees echter nog eens op
zijn eerste verklaring, het volgend jaar,
zegt spr., zullen we met getallen kunnen
komen.. Ik wensch mij niet te binden aan
bepaalde cijfers.
De heer M.Kuip richt nu de vraag tot
-de directeur: Is u van meening, dat wij
bij levering onzer melk dezelfde prijzen
zullen krijgen als bij de bestaande inrich
tingen
„Ja!" antwoordde de heer B., de per
spectieven die andere inrichtingen in N..-
Holland mij opleveren, geven mij tot deze
verklaring volkomen vrijheid.
De heer Sijbr. Keijser informeerde ver
der nog naar de vervoerkosten: Voor mij
e.a., zegt hij, die dicht bij de fabriek wa,
nen, zou het zeer voordieelig zijn, zelt de
melk aan de fabriek af te leveren.
De voorz. deelde echter mede, dat het
melkvervoer ook coöperatief zal geschie
den en dat het moeilijk zou gaan uitzon
deringen te maken.
Geïnformeerd werd hoe hoog de af
schrijving was bepaald. De heer Mein-
dertsma deelde mee, dat de leening in 20
jaar moest worden afgelost, doch dat de
afschrijving niet vlugger verloopt dan
noodzakelijk is.
Op een vraag van een der aanwezigen
verklaarde de heer B. daf hij liever had,
dat de melk om half negen dan om half
tien aan -de fabriek was. Liefst dus zoa
vroeg mogelijk.
De heer P.Kooij stelde de vraag of de
fabriek ook melk verwerkt van iemand-,i
die tijdelijk wat veel melk heeft. Geant
woord werd, dat dit waarschijnlijk wel
zou gaan, doch geen restanten van uitge
vente melk.
De heer S.Smit kan ongeveer 40 kan
per dag als consumptiemelk plaatsen, doch
het is zijn doel om 90 kan af te lever-en.;
Spr. zou gaarne vernemen of men dan,
zijn 50 overige later wil verwerken. Hier
op werd bevestigend geantwoord.
Verder werd geinformeerd naar de hoe
veelheid melk, welke de fabriek kan ver
werken. De heer Boer verklaarde, dat
ze was ingericht op de verwerking van
melk van plm. 650 koeien, de bouw is
zoo ingericht, dat de fabriek gemakkelijk
'kan worden veranderd voor de verwer
king van melk van 1000 koeien. De heele-
inrichting is groot genoeg, alleen zullen
het pekellokaal en het kaaspakhuis ver
bouwd moeten worden.
De heer Sijbr. Keijser is aandeelhou
der van de Waal,alleen wanneer de
nieuwe fabriek hem voordeelen kan ople
veren, gaat hij over; hij vindt het daarom
jammer, dat hem geen exploitatiekosten
kunnen worden genoemd. Wanneer ik
bij u kom, zegt hij, breek ik met de Waal
af. De heer Boer vindt dit juist opge
merkt, tenzij de fabriek reeds overbe
last is.
Gevraagd werd, of de geleverde wei
ook gepasteuriseerd is. Wel de karne
melk, zegt de directeur. Wanneer de fa
briek in omvang zeer zal toenemen, is
dat wel mogelijk; mij is in N. Holl. eeh-
er nog geen inrichting bekend, waan
het geschiedt. Wel gedeeltelijk de kaas-
melk.
De wei wordt in de melkbussen naar
de veehouder teruggevoerd. Wij hebben
eens geinformeerd of het niet mogelijk
was de bussen schoongemaakt en ledig
naar de boeren terug te zenden. Daartoe
zou boven op de auto, welke de melk
vervoert, een tank moeten worden ge
plaatst. De „dealer" gat de verzekering,
dat dit goed zou gaan, doch voorloopig
is dit toekomstmuziek en zal de wei in
de melkbussen naar de veehouders wor
den gevoerd.
De voorz. verklaarde op een vraag van
:en der aanwezigen, dat ieder zijn eigen
melkbussen moet aanschaffen. Velen heb
ben die reeds, maar mochten er tekort
zijn, dan zullen deze vermoedelijk in com
binatie worden gekocht.
Nog werd gevraagd, hoe lang men zich
aan dc fabriek moest verbinden. De voorz.
fl
merkte op, dat het gewoonte is, voor een
jaar zich aan een melkinrichting te bin
den en dat deze gewoonte ook thans zal.
worden gevolgd.
Ten slotte werd nog gevraagd, waar de
melk door de fabrieksauto wordt opge
laden.
De voorz. deelde mee, dat men als re
gel heeft vastgesteld, dat de melk aan
een verharde weg wordt opgeladen.
Daar verder niemand meer eenige in
lichting verlangde, verzocht de voorz. op
gaat van personen, die hun melk aan de
fabriek wilden leveren.
In de vergadering gaven zich nog ze
ven personen op met 30 koeien en enkelen
voor de overmelk des zomers. Verschil
lende personen wenschten aansluiting nog
een paar dagen in beraad te houden.
Een groepje losse leveranciers van den
Hoorn deelde mede, dat er besprekingen
gaande zijn over 't opnemen van nieuwe
aandeelhouders door de „Onderneming"
en daarom wilde men wachten tot over 14
dagen met eventueel aansluiten.
De voorz. drong echter op spoed aan,
omdat er verband bestaat tusschen de te
verwerken hoeveelheid melk en indienstne
ming van personeel.
Hierna sluiting.
.NN. Oosterend, f2.50; N.N. 't Noorden
tl.—.
Gezinsziekenfonldsden Burg.
In afwijking met het tarief, in ons vo
rig nummer opgenomen, laten we hier een
opgaaf van contributie volgen voor hen,
die tot het Gezinsfonds toetreden:
Personen boven 18 jaar 20 ct., van 18
tot 16 jaar 10 cent. Benie(dien 16 jaar, tot'
ten hoogste vier personen 5 ct. Heeft men
dus negen kinderen, dan behoeft slechts
voor vier hunner te worden betaald. De
andere 5 zijn wel lid, doch vrij van betaling
van contributie.
Een gezin, van man, vrouw en negen
kinderen beneden 16 jaar betaalt dus 60
ct. contributie; een gezin van man, vrouw*
en een dochter van 17 jaar betaalt 50 ct.
contributie, enz.
o—
Los van het Ziekenfonds staat het Ver-
plegingsfonds. Daarvoor betaalt ieder per
soon boven de 18 jaar vier cent per week,
jongeren elk één cent.
Paaschtentconstellingen.
Het getal Paaschtentoonstellingen zal
dit jaar weer met een paar vermeerderd
worden en wel met die te Hengelo en te
Apeldoorn. Deze laatste is gesteld op
Woensdag 9 April.. Op die Woensdag ko
men dan uit: 's-Hertogenbosch, Apel
doorn, Zaandam en Schagen.
T.B.C.-bestrijding bij het rundvee.
Vólgens het eerste jaarverslag van de
Noordholl. Ver. ter bestrijding van Rund-
vee-T.B.C. in Noord-Holland, zijn de
resultaten zeer bevredigend geweest. De
medewerking is ver boven de verwach
ting geweest. Hierdoor was het mogelijk)
21 plaatselijke bestrijdingsorganisaties in
het leven te roepen, die verklaard hebben,
de dieren van hun leden te onderzoeken,
waarbij 3079 reactiedieren bleken te zijn;
25 dieren werden werden wegens open
vorm van t.b.c. afgeslacht. Het aantal
t.b.c.-vrije stallen bedroeg 344 op de 977
onderzochte stallen. Merkwaardig was 't
onderzoek op Terschelling, waar van 95
stallen de meeste t.b.c.-vrij bleken te zijn;
De vrije ligging van 't eiland zal hier wei
van invloed zijn geweest.
Schoolnleuws.
Sollicitanten werden opgeroepen naar
de betrekking van onderwijzer aan de
school voor u.l.o. wegens benoeming van
de heer A.Brak. te Meppel. Het bezit
van de Hoofdacte, zoo vermeldde de op
roep, en van de acte Fransch of Engelsch
zou tot aanbeveling strekkken. De termijn
van aanmelding sloot 15 Febr. doch geen
sollicitant heeft zich aangemeld. Er
wordt nu een herhaalde oproep gedaan.
Strandvonderij-verkoop.
De strandvonderijverkoop, gehouden al
hier op Vrijdag 1.1., heeft f6204 opge
bracht. Voor de vetten vooral vielen de
vele liefhebbers, ook van de vaste wal,
op. Er werden goede prijzen besteed,
in tegenstelling met de lage prijzen,-
waarvoor de mijnstutten van de hand gin
gen.
Jeanne Bacilek, „de Boheemsche nachte
gaai".
We beloofden uw geduld niet lang op
de proef te stellen en komen daarom
thans reeds met eenige nadere biezoncler-
heden omtrent „de Boheemsche nachte
gaal", welke zich hier zal laten hooren.
Mej. Jeanne Bacilek zal op een Kunst
avond ten voordeele van de Stichting-
Nutsbewaarschool in hotel „Texel" in
Tsjechisch costuum optreden, vermoede
lijk op Vrijdag 21 Maart. Het programma
zal een keur van liederen bevatten, welker
uitvoering dat weten we immers bij
ervaring zelfs de meest verfijnde smaak
bevredigen zal. We komen er te gelegener
tijd nader op terug.
Allerlei.
Alvorens door huisbezoek getracht zal
worden het aantal leden van het gezins
ziekenfonds zoo hoog mogelijk op te voe
ren, zal met heeren dokters worden ge
confereerd, teneinde o.m. te voorkomen,
dat personen worden ingeschreven, die
in het fonds niet thuishooren. Dat is ver
standig, want spaart nutteloos werk.
o
De feestavond van „Gemengd Koor"
Zaterdag in hotel „Texel" in besloten
kring gevierd, is naar wensch geslaagd.
—o
De nieuwe R.K. School nadert haar
voltooiing. De schoolmeubelen arriveer
den reeds.
EIERLAND.
Tooneelvereeniging „Nooit Gedacht."
Zaterdagavond gat de tooneelvereen.
„Nooit Gedacht" alhier een uitvoering bij
de heer Westdorp in Z.-Eicrland. De
zaal was vrij goed bezet. Opgevoerd werd
't tooneelstuk „Een die niet geteld werd"
gevolgd door een klucht „De Wijnproef".
De verschillende rollen waren in goede
handen. Biezondere vermelding verdient
echter wel de heer Bos, die door ziekte;
van een der leden twee rollen op zich had
genomen, hetgeen een prachtige prestatie
was. Mej. den Braven had twee rollen te
vervullen en bracht het er niet minder
goed af. De vertolker van de hoofdrol,
de heer Verijzer, had zijn rol volkomen
in zijn macht, terwijl het geheel de indruk
wekte, dat er door allen veel en ernstig
gestudeerd was. Hoewel de heer Moens
in zijn openingswoord de clementie van
het publiek had ingeroepen, bleek dit na
afloop niet noodig te zijn geweest,
daar de opvoering uitstekend geslaagd
mag heeten.
De klucht sloeg goed in. Het bal, dat
tot één uur duurde, was zeer gezel
lig. We kregen zooiets als een bruilofts
idee. Alles met elkaar was het een ge
noeglijke avond.
Als de Radio-wereld gaat slapen
Merkwaardiger misschien dan alle ac
tiviteit der verschillende stations geduren-^
de de lange dag en de radio-dag is lang
sinds Langenberg probeert ons reeds oin.
zes uur v.m. tot gymnastiekbeoefening te
krijgen is het geleidelijk invallen van
de rust tot de volgende ochtend. Het gaan
slapen van de radio-wereld.....
Het goede voorbeeld wordt gegeven
door de Eiffeltoren de echte Parij ze
naar gaat vroeger naar bed dan sommigen
onzer meenen welk station reeds om
negen uur sluit. Steeds in zoo groote
haast, dat de omroeper de sluiting reeds
aankondigt, terwijl de laatste gramafoon-
plaat nog draait. Turijn en Rome volgen
het goede voorbeeld spoedig. Milaan is
meestal een kwartiertje later. Misschien
slapen de Italianen lang, want hun stati
ons openen eerst laat in de namiddag.
Ook de Noren zijn geen nachtbrakers.
Veel later dan 10 uur sluit Oslo nooit.
Bern en Bratislava evenmin.
Voor Nederland is twaalf uur sluitings
tijd. Londen-Daventry laat het meestal
half één worden, maar de echte boeme
laars in de aether moeten we in Duitsch-
land zoeken, waar de ver na middernacht
beginnende nachtconcerten worden uitge
zonden.
Ter wille van het bakkersgilde vermoe
delijk.
BALDADIGHEID.
Mijnheer de Redacteur.
Beleefd verzoek ik u een plaatsje in
uw veel gelezen blad. Bij voorbaat mijn
dank.
In uw blad van Zaterdag j.l, lazen we
dat er op het feestje in 't „Gebouw voo|r
Chr. Belangen" met genoegen terug ge
zien kan worden, om de welgeslaagde da
gen van Woensdag en Donderdag. Welnu,
zoo kunnen ook de jorfgelui uit onze om
geving terugzien op het welslagen van
hun baldadigheid, die twee avonden ge
pleegd. Wanneer zullen we hier nu eens
met rust kunnen wonen? In Z.-Eierland
zeker wel niet, voor wij hier politietoe
zicht krijgen. Dat is in het algemeen da
gelijks nog niet noodzakelijk, maar wel,
als er in het Gebouw voor Chr. Belangen
iets is te doen. Onverschillig wat of%r
zoo'n avond aan de hand is, nadien, als
ieder weer huiswaarts is gegaan, is de
een of ander het mikpunt van hun bal
dadigheid. Dat hebben ze verleden week
weer spoedigzachten heel met Purol.
Giften voor het Witte Kruis.
