m
o
Mo 4419 Woensdag 16 April 1930 43steJaarganfc
^DfZE Luidspreker,
i
Van week tot week
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
ADVERTENTIÊN:
VLE^/RIJ TAFELZILVE1P
J.GRÜNO'S
BAAJ-TAOAfó
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct. por drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE: N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ it DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere regel moer: 10 ct.
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borekond.
BIJ abonnement lagere regelprljs.
ADVERTENTIÊN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°.652 :c POSTBUS: N°. 11
BOSCHBRAND.
De Burgemeester van Texel brengt in
herinnering, dat het ingevolge het door
Burgemeester en Wethouders uitgevaar
digde „Voorschrift ter voorkoming van
gevaar voor bosch-, heide- en helmbran-
den" verboden is tusschen 1 Maart
en 1 October in de naaldhoutbosschen
binnen deze gemeente sigaren, cigaretten
of pijpen te rooken, brandende bij zich
te hebben of weg te werpen of aan te
steken.
Op overtreding van dit voorschrift is bij
artikel 429 van het Wetboek van Straf
recht straf bedreigd, bestaande in hech
tenis van ten hoogste veertien dagen of
geldboete van ten hoogste f 100.—.
Texel, S April 1930.
üe Burgemeester voornoemd
R. P. KEYSER Cz., Loco-B.
Dienstplicht.
Bekendmaking uitspraken inzake vrijstelling.
De Burgemeester van Texel brengt teralge-
meene kennis
dat door den Minister van Defensie, bij beschik
king van 10 April 1930, Vile afdeeling no. 207
V, aan Jan Huisman, ingeschrevene voor de
lichting 1929 uit deze gemeente, ingaande 16
Juni 1930, voorgoed vrijstelling van den dienst
plicht is verleend wegens kostwinnerschap.
Tegen deze uitspraak kan binnen IC dagen
na den dag dezer bekendmaking in beroep
worden gekomen door:
a. den ingeschrevene, wien de uitspraak geldt
of diens wettigen vertegenwoordiger;
b door elk der overige voor deze gemeente
voor dezelfde lichting ingeschreven personen of
diens wettigen vertegenwoordiger.
Het verzoekschrift daartoe aan de Koningin
te richten, moet met redenen zijn omkleed en
worden ingediend bij den Burgemeester ter
Secretarie dezer gemeente. De Burgemeester
zorgt voor de doorzending van het verzoek
schrift.
Voor zoover betreft uitspraken, door Gede
puteerde Staten gedaan, kan bovendien de Com
missaris der Koningin binnen denzelfden termijn
bij de Koningin in beroep komen.
Texel, 14 April 1930.
De Burgemeester van Texel,
R. P. KEiJSER Cz. Lo.B,
GEAO
GROMALCA
Zaterdagavond.
Met de Vlootconferentie zal het nu
weldra gedaan zijn. Het wordt ook meer
dan tijd, want reeds is de derde conferen-
tiemaand ingegaan. Orandi, de Italiaan-
sche afgevaardigde zou 15 April naar zijnl
heimat terugkeeren, de Amerikanen heb
ben plaats besproken op de boot, die 22
April naar Amerika vertrekken zal. Men
heeft zijn doel geenszins bereikt, maar
toch wel iets en zeker is het op grond
hiervan, dat Mac Donald, de Britsche pre
mier, nog niet de moed verloren heeft.
Er is tusschen Engeland, Ver. Staten en
Japan een verdrag tot stand gekomen dat
het mogelijk maakt, omstreeks een miljard
op uitgaven voor bewapening ter zee te
besparen. Engeland zal met het bouwen
van kapitalen verslindende schepen kun-
ïien ophouden. Volgens de „Star een
liberaal Engelsch blad, zou de conferentie
door dit resultaat alleen reeds een klin
kende triomt voor de beschaving en Ram
say Mac Donald zijn.
frankrijk wil niet afstappen van zijn
e-1£Ch- 240.000 ton meer aan oorlogssche
pen dan Italië. Het wil op die manier
opgewassen zijn tegen een eventueele aan
val van de Italiaan sche en de Duitsche
vloot te zamen. Het is best mogelijk,
dat deze eisch nog tot een bewapenings
wedloop tusschen Italië en Frankrijk aan
leiding geeft.
Intusschen zal Engeland er toe over
gaan vijf groote oorlogsbodems af te
danken. Amerika zal er drie schrappen,
terwijl Japan een linieschip zal laten
sloopen.
Het begin is er.
o—
Het be»in is er. Zoo dacht ook Gandhi
er over die al zijn best doet, om zijn po-
rnnoen 'tot bevrijding van Britsch-Indie te
.doen slagen. Nog zijn velen hem trouw
en geeft°hij zijn strijden niet op, maar
h°t is zeer te betwijfelen, of het wel eemg
-nut heeft. De houding van de Britsche
-onderkoning is wel een biezondere. Grn-
dhi tracht zijn arrestatie uit te lokken,
laat niet na de menschen op te ruien,,
schond het zoutmonopolie, verwondert
zich er over, dat hij nog op vrije voeten'
loopt, maar men laat hem kalm zijn
gang gaan. Men houdt er zich van over
tuigd, dat het de wijste methode is. De
beweging, zoo voorspelt men, zal welver-
loopen. De Mohammedanen liggen voort
durend met de Hindoes overhoop en zul
len weinig lust hebben Gandhi te steunen.
Wordt Indië onafhankelijk, dan zijn zij
verre in de minderheid: 69 miljoen tegen
over 217 miljoen daarvan zeker de
dupe. Dan zijn daar nog de Paria's, be-
hoorende tot de laagste kaste der Hin
does, die een uiterst sober, ja, wel eens.
heel treurig bestaan hebben. Ook deze
talrijke bevolkingsgroep heeft bij een on
afhankelijk Indië weinig of geen belang.
En dan de half-onafhankelijke Indische
vorsten, die een rijk, zorgeloos leventje
leiden en slechts verslechtering kunnen
verwachten, wanneer een „heilstaat", naar
het recept-Gandhi ingericht, het aanzijn
mocht worden gegeven.
Alles bijeen genomen, staan de kansen
voor Gandhi waarlijk niet best.
Tentoonstelling—„Volksonderwijs."
De tentoonstelling, door de afd. Texel
van Volksonderwijs na afloop van de cur
sussen „costuumknippen en -naaien" en
„Handenarbeid" in twee lokalen der o.l.
school alhier georganiseerd, mag gced ge
slaagd heeten. De dames en heeren, die
zich met de inrichting daarvan hadden
belast, waren met zorg te werk gegaan en
slaagden er in een smaakvol geheel te be
komen, dat algemeen een goede indruk
heeft achtergelaten. De tentoonstelling viel
een druk bezoek ten deel, zoodat vermoe
delijk voor nieuwe, in het najaar te geven
cursussen, weer grooter belangstelling
is gewekt. Bij de dames M. Duinker
en H.'Verhoef en de heer Krüger was de
leiding der cursussen in goede handen.
De resultaten lieten daaraan geen twijfel
over.
De cursus costuumknippen en -naaien
werd door plm. 30 leerlingen gevolgd en
leidde de deelneemsters op tot het zelf
standig teekenen en knippen van patronen
en tot het knippen en naaien van meisjes-
en damesjaponnen, kinderjurkjes, mantels,
zelfs kwam een cursiste aan het vervaar
digen van een keurig jongenspakje toe.
Onderwijl werden de dames vertrouwd
gemaakt met de naaimachine, een toch
welhaast onontbeerlijk instrument in een
behoorlijke huishouding. Wanneer men
bedenkt, dat het meerendeel der leerlin
gen van meet at aan moest beginnen en
per week slechts twee en een half uur les
gegeven werd, mag men niet alleen de
leidsters maar ook de cursisten 'n pluimpje
niet onthouden, want niet dan door met
ijver en toewijding, met inspanning van
alle kracht aan het werk te gaan, konden
zooveel kleedingstukken vervaardigd wor
den, als Zaterdag en Zondag werden ten
toongesteld. Niet alleen het aantal, maar
ook de kwaliteit der vervaardigde japon
nen, jurkjes, enz. mocht bekeken worden.
Wat vooral vermelding verdient is wel
het vermaakwerk. „Van oud nieuw ma
ken" kijk, dat is wat zoo menig huis
vrouw in deze tijd te pas komt. Dat het
mogelijk is, heeft de cursus ons wel ge
leerd. De theorie werd in een cahier vast
gelegd en door teekeningen verduidelijkt,
zoodat het geleerde niet alleen bij herha-
ling zal kunnen worden toegepast, maar
tevens een basis is gelegd, waarop met
succes kan worden voortgebouwd.
Een vraag.
Reeds spoedig bleek, dat voor een cur-
sus als deze op Texel groote belangstel-,
ling bestaat. Inderdaad is er ook aan meer
gelegenheid voor het ontvangen van on
derwijs in knippen en naaien, zoowel van
costuums als lingerie, hier groote behoef
te. Weliswaar heeft den Helder een „Vak
school voor Meisjes", welke op een goede
naam mag bogen, maar er zijn tal van
bezwaren niet in de laatste plaats van
financieele aard waarop liet besluit van
ouders, die hun dochter(s) wel naar die
school zouden willen sturen, afstuit. El
ders kent men z.g. „'landbouwhuishoud-
scholem" Zou het nu zoo moeilijk val
len, hier zoo'n school in het leven te
roepen? Het zou haar aan leerlingen ze
ker niet ontbreken. De hier besproken cur
sus telde er dertig, maar bad men over
nog een onderwijskracht kunnen beschik
ken, een veel grooter aantal dames had
van de lessen kunnen profiteeren. Onze
vraag herhalen we dus: kunnen we onze
gemeente niet met een landbouwhuis-
houdschool verrijken? Het zou daar
van houden we ons overtuigd voor
Texel een weldaad zijn.
o
Wat zouden we van de tentoonstelling,
voor zoover ze de knip- en naaicursus be
treft ,meer vertellen? Alles was keurig ge
rangschikt, de kleurencombinatie was ge
lukkig en vormde met links en rechts fleu
rige bloemen een smaakvol en aantrekke
lijke geheel.
o—
De leerlingen van de heer Kruger wa
ren eveneens goed voor de dag gekomen
en mochten zich evenzeer in aller belang
stelling verheugen. Handenarbeid is ec*
prettig werkje, dat mits onder goede
leiding beoefend ruime voldoening kan
geven. Geduld en accuratesse zij'n twee
hoofdvereischten, twee eigenschappen
trouwens, die je in het dagelijksch leven
ook heel goed te pas komen. Onderwijs
in handenarbeid draagt ongetwijfeld tot
kweeken en versterken van die nobele
eigenschappen bij en verdient alleen reeds
hierom gepropageerd en alom op de scho
len ingevoerd te worden. Maar de tast
bare resultaten mogen er ook zijn. Inge
bonden boeken en tijdschriften, zorgvui
dig gesneden en beplakte doozen en pres-
se-papiers, encadrementen, portefeuilles en
nog tientallen andere voorwerpen meer,
waren de resultaten van vijftien lessen in
„Handenarbeid", gevolgd met animo en
uitgewerkt met zooveel ijver, dat het 'n lust
was de kinderen bij hun werk gade te
slaan. Het ligt voor de hand, dat ook deze
cursus doel heeft getroffen. Zaterdag
avond werd door de heer Kruger en
eenige leerlingen van 7—8 uur een boek-
binddemonstratie gegeven, een openbare
les, welke met belangstelling door de be
zoekers werd gevolgd.
Er is geen twijfel aan: bestuur en leer
krachten hebben alle reden om met vol
doening op hun(haar) werk terug te zien,
de leerlingen om met waardeering te ge
wagen van het onderricht, op beide cur
sussen genoten.
Een twintig-ponder.
Bij de heer P. J. Zutphen, de Laagte,
is een lam geboren van twintig pond.
Moeder en kind bevinden zich in ae beste
welstand.
Sportnieuws,
Texel Adsp. B.—H.R.C. Adsp. B. 0—9.
A. D. schrijft ons:
Deze wedstrijd werd gewonnen door de
H.R.C.-adsp. met bovengenoemde groote
cijfers, wat wel de verwachting was. Of
schoon de jongens v/el hun best deden,
konden ze geen tegenpuntje maken. Het
is voor de jongens echter een prachtige-
oefenwedstrijd geweest.
Indien de adsp. goed doorgaan met
huldigt zijn roohapparaai
en natuur/yh me! lof over z'n
Bflftl-mBPn praat.
Hoera', voor GRUdOi, Tabaksfabriek
uzant
ECHTE FRIESCHE
/5 luaar/yh
manjef/eh.'
10 12-15-en 18cl per i'i is
oefenen, zal de volgende wedstrijd wel
beter afloopcn. Dus, jongens, goed ge
oefend. Deze nederlaag is voor onze adsp.
geen schande, daar de adsp. van H.R.C.
een competitie van 16 wedstrijden achter
de rug hebben en dus een goede wedstrijd-
routine hebben. Nogmaals, jongens, niet
de moed laten zakken.
—o
Na afloop kwamen de Texel A. adsp.
tegen het zoo goed als volledig A elftal
van H.R.C. en was de einduitslag 1—10,
alweer een beslissende nederlaag. Enfin,
dit is tegen de kampioenen van hun af
deeling wel te begrijpen, dus ook geen
schande. Het spel van de H.R.C. A. was
at, en niettegenstaande de Texel A. ook
aardig spel te zien gaven, konden onze
jongens slechts éénmaal de H.R.C.-keeper
verschalken. Wel kreeg hij nog eenige
schoten te verwerken. Het door „T." ge
maakte doelpunt was schitterend gezet.
De T.-keeper was in het begin wat on
zeker, maar later kwam hij er goed in en
hield eenige prachtschoten. Het is voor
de T.-adsp. een leerzame dag geweest.
o—
Maandag 2e Paaschdag wacht onze do
nateurs een mooie wedstrijd. Dan krijgt
Texel I H.R.C. op bezoek, welke no. 2 of
3e op hun ranglijst staan. Dus houdt die
middag vrij om deze wedstrijd te gaan
zien.
o—
Op het voetbalveld gevonden een zilve
ren vulpotlood, hetwelk terug te bekomen
is bij A. Dros, Steernenplaats.
OOSTEREND.
Auto contra rijwiel.
Op de hoek Peperstraat-Nieuwstraat
had Zaterdagavond een aanrijding plaats
tusschen de melkrijder J. B, en de fiets
rijder A.K. De heer J.B. kwam met zijn
auto uit de Nieuwstraat, de heer K. uit
de richting Oost. De fiets werd be
langrijk beschadigd. De heer K. kwam er
met eenige schrammen af. De chauffeur
gat een goed signaal.
VLIELAND.
Van konijnen en bergeenden.
Gelijk men weet is inen reeds geruime
tijd bezig de konijnen op het eiland Vlie
land op te ruimen. Nadat men met het ge
weer, met honden, met strikken en klem
men en door uitgraven het meerendeel
heeft vernietigd, wordt de rest met gifgas
sen verdelgd, o.a. door bussen calclum-
carbid onder invloed van water in de
holen te plaatsen, terwijl alle uitgangen
worden gesloten. Niet voor alle gaten op
die wijze zijn behandeld, wordt met deze
verdelging opgehouden.
Maar nu naar de N. Harl. Crt. ons
meedeelt— 'n andere duinbewoner: de
bergeend. Deze prachtvogel, die uitslui
tend in konijnenholen broedt, vindt straks
geen enkel „gaatje" meer om de eieren te
deponeeren. Wat zal hiervan het gevolg
zijn? Van tweeën één: óf de vogel bezit
zooveel aannassingvermogen om buiten de
ho'.en geschikte broedplaatsen te vinden,
ót, wat waarschijnlijker is, de bergeend
verhuist voorgoed van Vlieland naar an
dere duinstreken langs onze kusten.
