De Dieuwe Texelsche Courant
No 4458
Woensdag 3 September 1930
43s,!Jaarg?m;
f£N KANONSCHOT I
Van week tot week
Texelsche Berichten
t
ABONNEMENTEN:
ADVERTENTIËN:
iieiiiiiieiiiiiien
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
■mwiiiwmwiiiiii iiiiiieiHiiieiiiiiieiimia
Lief en leed uit eigen land.
Van de gebeurtenissen binnen onze
landspalen memoreeren we de feesten
ter gelegenheid van het 700-jarig bestaan
van Nijmegen, welke luisterrijk zijn ge
vierd; de grootsche Zuiderzeetentoonstel-
ling, te Enkhuizen aangericht, waar
wellicht voor het laatst een duidelijk
beeld wordt verkregen van wat de Zui
derzee voor de vissoherij en de neven-,
bedrijven beteekent; de staking bij de K.
L. M., in ons Zaterdagnummer al even
aangestipt, (dat deze staking nu juist
moest uitbreken aan de vooravond van,
een te Scheveningen te houden Lucht
vaartcongres en aan het begin eener.
nieuwe reeks Indië-vluchten tevens, treft
wel pijnlijk.) Op sportgebied vermelden
we de geslaagde zwemtocht van mevr.
Kuiper en de overwinning van de wielren
ner Michard in de kamp om het wereld
kampioenschap voor prof-sprinters.
Van een mislukte ballontocht naar de
Noordpool.
In dezelfde week, dat een hittegolf'op
Europa ging neerstrijken, kwam uit het
hooge Noorden het fantastisch-klinkende
bericht, dat dank zij de zachte zomer het
ijs, daar ergens tusschen Spitsbergen en
Frans Jozef-land, een geheim, dat het 33
jaren had bewaard, had prijsgegeven.
En dit bericht werd bevestigd. De Noor-
sche Spitsbergen-expeditie, onder leiding
van dr. Gunnar Holm, heeft de lijken ge
vonden van de Zweedsche ingenieur An-
drée en zijn metgezellen, die in 1897
poogden per luchtballon naar de Noord
pool te zweven en van wier lot men nim
mer meer iets had vernomen. Vol span
ning wacht de wereld nadere berichten,
over Holm's vondst af.
Het is in Peru niet pluis!
En langs deze verbluffende gebeurte
nis, die ieders aandacht geboeid hield,
trokken de politieke en de andere feiten
van de week. 't Meest geruchtmakende was
wel de onbloedige revolutie in Peru, die
het einde beteekende van de dictatuur
van president Leguia. Ontevredenheid van
militairen moge de aanleiding zijn ge
weest voor de opstand, de oorzaak lag
stellig dieper. In Peru broeide het reeds
geruime tijd, zooals het in geheel La
tijnsch-Amerika bij wijlen broeit. Nationa
listische krachten komen er in verzet te
gen de economische indringing van bui
tenaf en vooral uit Noord-Amerika. Men
klaagde er in Peru over, dat in tal van
concessies en monopolies buitenlandsche
invloed werd binnengehaald, en dat de
invloed der Peruanen op hun eigen lands
zaken naar evenredigheid verminderde.
Men zal nog moeten afwachten of het
nieuwe militaire bewind in staat zal zijn
een andere koers in te slaan.
Bezoekt Texelsch Museum BB
15 Nieuwstraat, Den Burg. Geopend: ffl
S Maandags 10—1 uur; Woensdags ES
en Zaterdags 2—5 uur. ES
SB BB
WÊm.
van hem af. De een zegt, dat hij door de
nieuwe regeering gevangen genomen is,
de ander, dat hij aan boord van een krui
ser, waarmee hij Lima verliet, gestorven
is, terwijl hij volgens een derde bericht
zwaar ziek liggen zou. Hoe zit het nu
eigenlijk?
Onweerswolken boven Polen.
In Polen, waar de oppositie van links
en van het centrum zich met steeds meen
kracht roert tegen de halve-dictatuur van
Pilsoedki's aanhangers, verscherpte de
toestand zich, doordat de maarschalk, van
wie het telkens heette, dat hij te ziek was
om zich veel met staatszaken te bemoeien,
thans weer zelf de teugels van het bewind
in handen nam. Men voorziet, dat het
in September tot ernstige politieke botsin
gen tusschen de regeering en de oppositie
zal komen, n.l. als het kabinet weigerach-,
tig blijft, de volksvertegenwoordigers,
voor wie Pilsoedski, de grootste minach
ting heeft, bijeen te roepen.
Ongenoode gasten aan de IJser.
De jaarlijksche betooging der Vla
mingen aan de IJser heeft dit jaar een
grooter omvang aangenomen dan ooit te
voren. Immers ditmaal werd tevens het
monument onthuld voor de Vlaamsche
oorlogsdooden. De belangstelling, die
deze onthulling had getrokken, was niet
alleen die van sympathiseerenden. Een
vliegtuig met eenige anti-Vlaamsche Bel
gen aan boord wierp geschriften en vlag
getjes uit en veroorzaakte daardoor eenige
incidenten. Vermoedelijk zal dit muisje
nog wel een staartje hebben.
BritsCh-Indië blijft onrustig.
In Britsch-Indië blijft het gisten. Wel
iswaar duren de onderhandelingen tus
schen Gandhi en 'de Britsche regeerfng
vla eenige gematigde Indiërs van de
■ónderkoning nog voort, maar ook de
wrijving houdt aan. In de afgeloopen
week kwam het eenerzijds tot een bom
aanslag op de hoofdcommissaris van Cal
cutta, anderzijds tot dearrestatie van,
vrijwel alle bestuurders der nationalis
tische partij.
Palestina: Hoe het varkentje tewasschen?
Ook de toestand in Palestina baart te
Londen heel wat zorg. Na de critiek, diie
de regeering reeds te hooren kreeg zoo-,
wel van Joden als van Arabieren, is nu
nog scherper critiek gekomen van de zijde
der mandatencommissie, die .meent,, dat
de Engelschen de zaak daar heel anders
moeten aanpakken. Maar wat moeten zij
wel doen, om Joden en Arabieren beiden
tevreden te stellen?
Luchtvaart: Licht en Donker.
De luchtvaart beleefde een nieuwe tri
omf. De Duitsche vlieger Von Gronau
was de eerste, die een vlucht naar New-
York volbracht, met tusschenlandingen op
IJsland, 'Groenland en N.-Schotland. Zal
deze route op de duur wellicht de vei
ligste blijken?
"in tragische tegenstelling tot Gronau's
succes staat de vliegramp in Cechoslova-
kije, waarbij door het in brand vliegen
van het toestel, twaalf personen om het
leven kwamen.
Elierboven een foto van de afgezette
Peruaansche president Augusto Leguia.
Sinds deze gebeurtenis weet men weinig
(Slot.)
Wij denken ons dat Ornithologisch Sta
tion gevestigd in het Noorden van het
eiland in de nabijheid van de vuurtorenen
van de Slikken van de Eendracht, een
belangrijk punt van aankomst en verblijf
van haast alle trekvogels, die Texel be
zoeken. Voortreffelijke wegen stellen ons
in staat, om geregeld en vlug de broed
plaatsen over het geheele eiland te be
zoeken en ook de geisoleerde boschjes
die al vanouds aanvliegplaatsen zijn voor
sommige trekvogels en die gemakkelijk tot
vangboschjes kunnen worden ingericht.
Als liet noodig is, zal het Staatsboschbe-
lieer zeker nog met het meeste genoegen
nog vang- en voederboschjes aanplanten.
En ongetwijfeld zal het werk de welwil
lende belangstelling genieten van alle
Texelaars. De meesten hunner hebben als
jongens gedaan aan de lijstervangst, die
thans verboden is. Ongetwijfeld zullen
ze met groote spanning zien, hoe we
thans weer allerlei vogels gaan vangen,
niet om ze te dooden, maar om ze te
voorzien van liet ringetje van aluminium,
waaraan ze nu voortaan in de wijde we
reld zi]n te Herkennen. Men nieene echter
niet, dat dit „ringen" het eenige werk zal
zijn voor ons station.
Als alles goed gaat, dan komt er een
directeur met een paar assistenten. Dr.
Thijsse twijfelt er niet aan, of er zal
nooit gebrek zijn aan volontairs, beta
lende logé's, die korter of langer tijd
komen werken en genieten, of eens een
mooie desertatie uitwerken. Als het lij
den kan, publiceeren wij ook mooie Me-
dedeelingen van het Ornithologisch Sta
tion op Texel. Ongetwijfeld zullen ook
Vlieland, Terschelling, Griend in de wer
kingsfeer worden opgenomen, en iedere
millionnair is welkom, om nu alvast een
zeewaardig motorbootje aan het Station
te offeren.
Ja, wie zal alles betalen? Natuurlijk
de goede vrienden. Officieel zal de
stichting wel uitgaan van Ornithologische
Vereeniging, de Club van Nederlandsche
Vogelkundigen, de Vereeniging tot Be
scherming van Vogels en de Vereeniging
tot Behoud van Natuurmonumenten. Er is
alle reden voor de gemeente Texel,
schrijft dr. Thijsse in „de Groene", om
ook mee te doen en ten slotte de Staat
der Nederlanders zelf, die er wel wat
voor over mag hebben, om vogelkundig
het meest bevoorrechte plekje van Europa
te zijn.
o
Wie geeft ook zijn meening eens ten
beste
In ons Zondagsblad van Zaterdag 1.1.
werd een foto opgenomen, van de heer
ó.Buurs, te Nieuwendam, „Schepen op de
ree bij de Cocksdorp. Vele foto's liggen
gereed voor opname in volgende num
mers. Te allen tijde zien we aardige kiek
jes voor ons Zondagsblad tegemoet. Aan
lien, die ons een of meer foto's voor dit;
doel toezonden, onze hartelijke dank.
Ge wilt eens een proefnummer ontvan
gen? Schrijf eens een briefkaartje en
wij zorgen voor de rest.
De Bootdienst op Harlingen.
We brengen in herinnering, dat T.E.
S.O. Zaterdag a.s. voor het laatst in dit
seizoen op Harlingen vaart.
Uit de Vogelwereld.
Een havik op roof uit
Naar men ons meedeelt, is ook in de
Westen een roofvogel waargenomen, wel
ke het op een zwerm zwaluwen voorzien
had. Het dier stoof op de vogels los,
maakte zich van een zwaluw meester en-
streek er mee neer bij een tuinwal om er
zich te goed aan te doen. Door stiekum
naderbij te komen, heeft men in de roof
vogel duidelijk een havik herkend. Een
zwaluw trachtte de havik door pikken tot
loslaten van zijn prooi te bewegen. Dat
was een gevaarlijke en bovendien nutte -
looze onderneming. De havik vloog met
zijn buit weg en heeft in een boom zijf.
hapje verorberd.
o—-
De havik, schrijft Jan P. Strijbos, is
een zeer zeldzame broedvogel (vrij ge
regeld in Overijsel en misschien ook in
Gelderland.) Als een behendige en bru
tale roover pikt hij zijn buit zoowel op
de grond als in de vlucht. Zijn voedsel
bestaat uit kleinere en grootere vogels en
zoogdieren, zelfs staat hij fazanten en
hazen. Het nest ligt in de regel in hooge
boomen en bestaat uit takken en twijgen,
van binnen soms met mos en vaak met
takken met nog groen blad; dikwijls
wordt het jaren achtereen gebruikt. In
het veld gelijkt de vogel in alles op een.
sperwer, maar duidelijk vallen zijn groo
tere afmetingen op. De havik is een be
woner der uitgestrekte bosschen. Zijn
roep is een trillend „kierk, kierk, kierk"
J.GQUNO'5
BAAI-TABAK
„Eieren zijn zoo gezond."
Ter bespreking ontvingen we een fris-
sche reclameplaat van de fa. P. Sluis te
Weesperkarspel. De plaat maakt een keu
rige indruk. Ze is met zorg uitgevoerd,
en beoogt de bevordering van het eier-
verbruik alsmede reclame voor Sluis'Och-
tendvoer.
Een deugdelijke reclame, daar zij toch
door advertenties in de bladen wordt
gesteund.
Texel viert feest en de vrooiijke tonen
Schallen in 't rond;
Waarom ook zou er geen blijdschap
thans wonen
Op deze grond?
Landbouw en veeteelt, de bronnen van
zegen,
Oaan hand aan hand,
Toonen wat schatten zij hebben ver
kregen
Aan Texels strand.
-o—
Daar, waar de parel der dorpen de
schatten
Van onze kust
Op deze dag eens heeft mogen om
vatten,
Is het een lust
Om naar het puik onzer weiden te
staren;
't Tuigt van de vlijt,
Die men er, meer dan in vroegere'jaren,
Heden aan wijdt.
o
Veeteelt en landbouw, gij bronnen van
zegen,
Bronnen van vree,
Texel heeft schatten door u reeds ver
kregen,
Bloeit hier aan zee!
Draagt immer bij tot veredelend streven;
Werkt meer en meer
Tot al wat duurzaam geluk ons kan
geven,
Texel tot eer!
Geen nieuws onder de zon.
Bovenstaand rijm ontleenen wij aan de
Texelsche Courant van 4 September 1890
en werd destijds opgenomen aan de
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG:75 ct. per'' '3 Maanden
Franco p. pest door geheel Nederland 1> p. 3 maanden
Losse nummera: 4 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE:N.V v/h LANGEVELD ^E ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 regols: 60 ct. lodore regel meer: 12ct.
Oo/olfde advertentie 4 maa' goplaatst wordt 3 maal berekond
611 abonnement lagero regolprils
ADVERTENTIÈN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°. 11 POSTGIRO: N°. 652 :s POSTBUS: N° 11
:**TTTJJJBg"
Zaterdagavond.
Texel als on ithologisch station
UIT ONS ZONDAGSBLAD.
remt ruttjcw
."AAI -IAQAA
J ORUMO
AQOHHOt
Een kanonschot
hoort hy niet
Hy slaapt maar door.
Haar zeg je heel zachl-
aan z'n oor,
ECHTE FRIE.SCHE
Dan is de rak her;
.Dadelijk wakker!^
KJ-12 -15 6 »©CT3. PËA H» ON3
EBffiffiliEBffiffiffiffiffl fflfflffifflffifflffifflffiffi
ffi ES
ONS LANDBOUWFEEST. ES
ESESLSfflESESffifflfflS] *J> fflfflfflfflfflESfflfflffliS