Jhvwe
sefvuzfe
fiuid
PU ROL
De Nieuwe Texelsche Courant
No 4480
Woensdag 19 November 1930
44steJaargpnj
1
Van week tot week
Gorge/ c/roog^
Runderhorzelbestrijding II.
Texelsche Berichten
Rheumatiek
Kloosterbalsem
ABONNEMENTEN:
ADVERTENTIËN:
■IIIIIIOIIIIIIOIIIIII9IIIIII !ll!ll0!llil!«il!lil«llllll^
is sinds 1 juli 1930
in dit blad opgenomen.
■IIIIIISIIIIÜOIIIIIIOIIIIH iiiiiiciiiiiieiiiiiioiiiiHB
Zaterdagavond.
De landen in Midden-Europa.
De landen in Midden-Europa staan se
dert de oorlog in het brandpunt van veler
belangstelling, en dit is ook juist. Het
uiteenvallen van de Oostenrijksch-Hon-
gaarsche staatseenheid is in menig opzicht
een zegen geweest, want aan de vrij
heid van vele bevolkingsgroepen ontbrak
veel. De na-oorlogsche verbrokkeling heeft
echter naast veel goeds ook veel wrij
ving en moeilijkheden gebracht; zij heeft
een groot stuk van Europa in zekere mate
gebalkaniseerd. Al wat zich in dit stuk
van ons werelddeel afspeelt, is dus van-
belang voor het geheel.
De verkiezingen in Oostenrijk.
De groote belangstelling, allerwege aan
de dag gelegd voor het resultaat der
Oostenrijksche verkiezingen, wordt goed
deels hierdoor verklaard. Verkiezingen in
een klein land zijn over het algemeen
voor de andere landen, en zelfs voor de
omringende, van geringe beteekenis. De
stemming in Oostenrijk zou echter ook
op de geheele internationale toestand haar
invloed hebben kunnen uitoefenen, name
lijk indien de fascistische elementen ep
hun bondgenooten in de Christelijk-soci-
ale partij inderdaad zulk een geweldige
aanhang onder -de bevolking zouden heb
ben gehad, als zij beweerden. De uitslag!
heeft echter aangetoond, dat deze bewe
ringen geen steek hielden. Niet alleen won
de sociaal-democratische partij, waartegen
men in hoofdzaak storm liep, nog een
zetel bij de 71, die zij reeds had; ook
de groep om de zoo smadelijk wegge
werkte Bondskanselier Schober hield zich
goed en zit even stevig op de wip als
te voren. De Heimwehr-candidaten haal
den slechts zes pet. van het totale stern-
mental, hetgeen niet bepaald op een over
weldigende aanhang onder de bevolking
wijst. De regeering - Vaugoin-Seipel was
zoo verbluft door deze tegenslag, dat zij
nog niet definitief heeft kunnen beslui
ten, of ze zal aanblijven of aftreden. In de
Nationale Raad wacht haar in elk geval
een warme ontvangst.
De Belgische regeerimgscrisis.
Dat 't in België bij de behandeling van
de taairegeling voor het lager en middel
baar onderwijs tot een crisis kon komen,
werd algemeen aangenomen. Dat de re-
geering echter nog voordat het parle
ment na het recès bijeen was gekomen,
haar ontslag zou moeten indienen om een
geheel andere en veel onbelangrijker kwes
tie, had niemand verwacht. Na de ver-
vlaamsching der Gentsche hoogeschool
hebben de anti-Vlaamsche elementen, in
hoofdzaak conservatieve liberalen, ge
tracht de hoogeschool te saboteeren door
daarnaast een Fransch Instituut op te
richten, waar dezelfde lessen als aan de
universiteit, maar dan in het Fransch, l
zouden worden gegeven. Natuurlijk heeft
de regeering de hoogleeraren verboden
zich voor zulk een opzet te laten gebrui
ken. De Brusselsche liberalen waren toen
heel boos en de liberale ministers vonden
in de motie, welke tegen hun beleid werd
aangenomen, een gereede aanleiding omi
heen te gaan. Het ontslag van het heele
kabinet-Jaspar volgde hierop. Men neemt
echter aan, dat er wel een uitweg zal
worden gevonden om het te laten aanblij
ven, want van nieuwe verkiezingen, de
andere mogelijkheid, willen noch de ka
tholieken noch de liberalen weten. De op
positie zou te goede kansten maken.
Engeland en Britsch-lndië.
De derde belangrijke politieke gebeur
tenis van. de afgeloopen week was de
plechtige opening der Ronde-Tafel-Con
ferentie te Londen. Engelschen en Indiërs,
op de Congres-nationalisten na, zullen op
deze conferentie bespreken, hoe Indië's
staatkundige ontwikkeling zal dienen te
zijn. De Indiërs dringen aan op de verlee
ning van de Dominion-status,d.w.z. de
erkenning van Indië als een gelijkgerech
tigd onderdeel van het Britsche Rijk, met
een eigen bewind en een eigen souvereine
volksvertegenwoordiging met hoogstens
een overgangtoestand voor zoover net de
buitenlandsche' politiek en de landsverde
diging betreft, welke dan nog een tijdlang
door de Engelschen zouden worden ge
leid. De groote vraag is nu, of de Britten
geneigd zullen blijken aan deze wensch
gehoor te gevien. De onderhandelingen;
daarover beginnen a.s. Maandiag.
Een geweldige aardverschuiving.
Een aardverschuiving te Lyon teisterde
een geheele wijk; tal van huizen stortten
in en verscheiden tientallen personen kwa
men onder de puinhoopen om het leven.
De reis van de luchtreus DO X.
De DO X deed zijn tweede sprong, van
Amsterdam naar Calshot, welke een even
vlot verloop had als de eerste.
door E. NOORDIJK, Veearts te Texel.
Hoe de eieren gelegd worden.
Gedurende de maanden Juni, Juli en
Augustus vliegen de volwassen insecten
in de weide en leggen hun eieren op het
rundvee; bij voorkeur kiezen de horzels
daarvoor jonge dieren uit, hoewel ook
het melkvee niet wordt versmaad. Nu is
het merkwaardig, dat de H-b slechts even
op het rund vertoeft, slechts één ei legt,
dan weer wegvliegt om daarna weer te
rug te komen en weer een ei op de huid
van het rund deponeert; zoo herhaalt deze
horzel vele malen de aanval, totdat er
een groot aantal eieren gelegd zijn. Op
deze wijze worden niet zelden 100 en
meer eieren gelegd. De H-I legt meerdere
eieren tegelijk, vertoeft dan ook langere
tijd op de huid van de koe, ofschoon ook
dit bezoek maar enkele seconden duurt.
Deze eieren worden nu door middel van
een z.g. legboor, een orgaan van de hor
zel, aan de haren vastgekleefd. De
grootte der eieren is ongeveer 1 mM., de'
vorm is langwerpig, de kleur is wit, uit
gezonderd die van een aanhangsel van
het ei, dat bruin is; men denkt dat dit
aanhangsel dienen moet voor de aan
hechting der eieren aan de haren. MeestaL
worden de eieren gehecht aan de haren
der onderbeenen, zelden aan die der
romp.
Van ei tot larf.
Binnen enkele dagen na het leggen der;
eieren reeds, ontwikkelt zich in het ei
een lart, welke het ei verlaat, dus
vrij komt. Nu heeft men tot voor korte
tijd steeds gemeend, dat door de bewe
ging der larven een jeukgevoel bij het
rund zou optreden, waardoor de koe zou
gaan likken en zij de larven in de mond
holte brengt. Latere onderzoekingen,
vooraT van Amerikaansche zijde, hebben
geleerd, dat deze voorstelling van zaken
verkeerd is geweest. Het is n.l. gebleken
dat de larven langs de haren en de haar
wortel in de huid dringen. Zoo komen zij
dan in het onderhuidsche bindweefsel van
de ledematen terecht, en van hieruit ver
plaatsen zij zich verder door het lichaam,
om tenslotte zich onder de rughuid als
de z.g. groeibulten weer aan te melden.
Tijdens hun wandeling door het lichaam
worden de larven steeds grooter en wan-
„Een vrouw, die de moed heeft
„Aan de vooravond" van de vlucht met
de DO X naar Amerika als liet weer
maar deugt geven we hier een kiekje
van de Engelsclie journaliste Lady Hay
Drummond Hay, die als eenige vrouwe
lijke passagier die tocht zal meemaken.
wanneer zij onder de rughuid zijn aange
komen, zijn zij geheel ontwikkeld. De lar
ven boren nu een klein gaatje inde huid,
plaatsen zich met het achterlichaam, waar
zich de ademhalingsorganen bevinden,
voor de opening, en halen op deze manier
adem. De larve veroorzaakt in het onder-"
huidsche bindweefsel een plaatselijke ont
steking. Hierdoor vormt zich etter, waar
mee de larf zich voedt. Thans is het voor
de larf tijd om de huid de verlaten en
wij kunnen vaak waarnemen, dat zij ge
deeltelijk uit de huid steekt, en zich door
enkele samentrekkingen geheel uit de
groeibult loswerkt. Zoo is zij nu geheel
vrij gekomen en ligt op de rug van de
koe; zij trekt zich eenige malen samen,
waardoor zij zich verplaatst en van de
koe op de bodem valt. Wanneer de larf
nu op de stalbodem valt, sterft zij af,
gaat dood. Komt zij echter in de weide
terecht, dan dringt zij in de grond of ver
schuilt zich onder takjes of bladeren, waar
zij zich verpopt, welke verpopping ge
schiedt binnen enkele uren. In d,eze pop
ontwikkelt zich nu weer de runderhorzel,
welke gedaanteverwisseling tot stand komt
in 35 tot 50 dagen. Er opent zich aan het
uiteinde der pop een dekseltje, de horzel,
kruipt er uit hetgeen gemakkelijk geschie
den kan, daar de larf zich maar heel aan
de oppervlakte van de bodem heeft inge
graven, of, zooals ik reeds vertelde, soms
onder bladeren en takjes huist. De horzel-
vlieg vertoeft nu een poosje op de
plaats, waar zij het levenslicht voor het
eerst aanschouwde, haar vleugels worden
door de zonnewarmte gedroogd en thans
is zij klaar om de lucht in te gaan. Het
is daarom, dat de pop alleen bij zonnig!
weer uitkomt. Wanneer zij zich nu i[n de
lucht bevindt, wordt zij bevrucht en is ge
reed om eieren te leggen.
Van „groeibulten" gesproken.
Er kunnen op een rund vaak zeer veel
groeibulten worden waargenomen; het is
geen zeldzaamheid, wanneer het aantal
varieert van 50 tot 100. Wanneer wij dit
weten, verwondert het ons niet, dat, na
dat alle larven vrij zijn gekomen, het dier;
weer tot rust komt en gaat groeien. Dit
wordt door de veehouders danook wel
opgemerkt, en dit is de reden, waarom van
„groeibulten" gesproken wordt. Zelfs zijn
er veehouders, die deze bulten gaarne
zien, „omdat de dieren zoo goed groeien",
echter zal het duidelijk zijn, dat de dieren
niet groeien door de groeibulten, doch
doordat zij de parasieten kwijt zijn en dat
zij veel beter gegroeid zouden zijn, wam
neer zij de bulten en dus de parasieten,
nooit gehad hadden. Het is dus zaak,
er zooveel mogelijk voor te zorgen, dat
de .runderen niet behept raken met deze
wormbuiten, m.a.w. de horzelvlieg zoo
krachtig mogelijk te bestrijden.
(Wordt vervolgd.)
EEN ST. N1COLAASGESCHENK
voor Jong en Oud,
voor ieders beurs,
naar ieders smaak.
BOEKHANDEL PARKSTRAAT.
„Mooi Texel".
In „De Wandelaar".
in „De Wandelaar", Neerlands mooiste
Maandblad op liet gebied van natuur
studie, natuurbescherming, enz., wijdt ds.
J. I. van Schaick uit over Texel, waar hij'
in de afgeloopen zomer zijn .vacantie
doorbracht. Het interessante relaas is ver
lucht door een serie prachtige kieken,
welke gedrukt, zooals het heele tijd
schrift, op kunstdrukpapier uitstekend
tot haar recht komen.
We hopen de foto's van Ds. Van
Schaick achtereenvolgens in ons Zondags
blad, wellicht ook in de Texelsche Cou
rant, op te nemen.
Ds. J. I. van Schaick is de zoon van
Ds. F.A.van Schaick, die geruime tijd stond
in de Ned. Herv. gemeente alhier (be
roepen in Mei 1891); hij werd
op Texel geboren.
Niko Tinbergen vervolgt zijn beschou
wingen over de meeuwen, ds. Van der
Laar Krafft steekt de loftrompet over
Vlieland en Terschelling.
(Vraagt in de boekhandel een nummer
van „De Wandelaar" ter inzage; abom\.
prijs f7.50 per post per jaar.)
„Geen goud
zoo goed"
Bloembollententoonstelling—Den Helder.
Teneinde ook op Texel aan de Helder-
sche bloemboliententoonstelling grooter
bekendheid te gevfen, verzoekt de pers
commissie het volgende in onze kolom
men op te nemen. We doen dit in aanslui
ting op wat we hieromtrent reeds eerder*
hebben meegedeeld:
De in het voorjaar te Den Helder te
houden bloemboliententoonstelling be
looft, indien tenminste het weer niet een
al te groote spelbreker wordt, schitterrend
te zullen slagen. Door het gemeentebe
stuur is in het op ongeveer een uur af-
stands van de bebouwde kom gelegen na
tuurpark „De Donkere Duinen" een groot
aantal, bollen, daartoe wilwillend afge
staan door de handelaren in Anna-Pau-
lowna en omstreken, uitgeplant. Dit park,
voor ongeveer een tiental jaren terug aan
gelegd, wordt, nu de denaanplantingere
enz. aldaar zich wat gaan ontwikkelen,
meer en meer tot een geliefkoosd plekje.
Ter gelegenheid van de tentoonstelling
zal door het gemeentebestuur de ingang
nabij de uitspanning „Duinoord" aan de
Strooweg aanmerkelijk worden verbreed
en voorzien van een monumentaal hek.
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG575 Ct per^ Maanden.
Franco p. pest door geheel Nederland L p. 3 maanden.
Lo :se nummers: 4 et
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE:N.V v/H LANGEVELD uE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 rogols: 60 ct. ledoro rogol moer: 12ct.
Dezelfde advertentie 4 maa1 geplaatst wordt 3 maal borekond
BH abonnement lagere rogolprlls
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNL-N
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
h
met Wybert. Dat kunt U overal
onbemerkt doen. Wybert weert
verkoudheid en besmetting en
verkwikt Uw stembanden.
r> origin. cföoien
25, 45 en 65 els.
en springende lippen
Ooo*eo 30-60 en 90 ct- Tube 80 ct- Bh Apoth. cd Drogisten
Dc ware oorzaak van die ellendige pijnen,
die ongeschikt maken voor eiken arbeid,
is nog weinig bekend. Maar de ervaring
heeft geleerd, dat masseeren met Akker's
Kloosterbalsem in staat is, de pijn aanmer
kelijk te verzachten. Gij behoeft niet
oud te worden, voordat ge oud zljtl