De Nieuwe lexelsche Courant
Voorzichtig
uitsluitend
PUROL
44s,eJaargan{.
t
No 4486
Woensdag 10 December 1930
Van week tot week
■iiiiiieiiiiiiciiiiiiciiiiii iiiiiieiiiiiieiiiiiieiiiiii
■iiiiiicnwiiiiiiciiiiii iiiiiieiiiiiieiiiiiieiiiiiw
Kloosterbalsem
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
Doe er wat'
Kloosterbalsem
ADVERTENTIËN:
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
Zaterdagavond.
Een week vol politieke beroerimg.
Crisis in Oostenrijk en crisis in Polen,
en ten slotte crisis in Frankrijk. Een week
vol politieke roering ligt achter ons, waar
dig symbool van het roerige jaar 1930,
dat ten einde spoedt.
Uit het land van Pilsoedski.
In midden Europa was het verloop der
crisis tamelijk snel. Vooral in Polen was
dit het geval. Nu maarschalk Pilsoedski
als premier zijn leiding had gegeven aan
de verkiezingsstrijd,' en zich in beide hui
zen van het parlement een meerderheid
had geschapen, kon hij zich weder in het
departement van Oorlog terugtrekken, en
zijn voorganger Slawek is ook zijn op
volger. Hier ziet men slechts een wisse
ling van personen, zakelijk verandert er
niets.
Wat zich in Oostenrijk afspeelde.
Veel belangrijker is het verloop van de
crisis in Oostenrijk geweest. Drie weken
lang na de verkiezingsnederlaag heeft het
extreemrechtsche kabinet Vaugoin-Seipel-
Starhemberg zich vastgeklemd aan de
macht. Eerst toen het parlement zou
bijeenkomen en ook daar de nederlaag
wachtte, is het afgetreden. De gematigde
Christelijk-sociaal dr. Ender heeft thans
met Schober, de man van het midden, een
regeering gevormd. Een bittere pil voor
de heeren, die Schober in September weg
werkten en die hem thans triomfantelijk
zien terugkeeren. Voor het eerst is onder
een bewind der burgerlijke partijen een
sociaal-democraat tot voorzitter van de
Nationale Raad gekozen.
De Fransche Senaat op straat.
En thans Frankrijk. Nadat de Kamer
de positie van het kabinet Tardieu alreeds
had ondermijnd de financieele schan
dalen deden het geen goed heeft de Se
naat het thans de genadeslag toegebracht,
iets wat in jaren niet was voorgekomen.
Algemeen neemt men aan, dat het niet ge
makkelijk zal zijn, een nieuwe regeering
te vormen. De partijen van links en van
rechts houden elkaar in Kamer en Senaat
zoo ongeveer in evenwicht, en de wispel
turige groepen van het midden geven de
doorslag. Een hechte meerderheid is op
deze wijze niet te vormen, de talrijke cri
ses sedert de verkiezingen van 1928 heb
ben dit wel aangetoond. Misschien zal
alleen een vervroeging van de verkiezin
gen van 1932 hier uitkomst kunnen bren
gen.
Ook in DuitsChland moeilijkheden.
Ook in Duitschland is de parlementaire
toestand niet gemakkelijk. Het Kabinet-
Briining zag geen kans zijn financieele
plannen bij wijze van wetsontwerp in de
Rijksdag te brengen; het heeft ze bijwijze
van noodverordening afgekondigd, omdat
er haast bij het werk is. Maar wèl moet
het parlement achterat deze verordeningen
goedkeuren. De meerderheid hiervoor zal
vermoedelijk niet groot zijn maar wel net
voldoende om een nieuwe chaos, waar
voor ook de sociaal-democraten niet voe
len, te vermijden.
Engeland: Ontevreden mijnwerkers.
Tegen veler verwachting in is het in
Engeland, toch nog tot een, zij het
gedeeltelijke staking in het mijnbedrijf
gekomen. De Schotsche mijnwerkers heb
ben vastgehouden aan de beloofde 7y*-
urige werkdaggen geweigerd de z. g.
spread-over (d.w.z. de 45-urige werkweek
met inbegrip van. 8-urige arbeidsdagen) te
aanvaarden. Nu echter de nationale mijn-
werkers-organisatie besloten heeft geen
sympathiestaking at te kondigen, maar
■de Schotten slechts moreele steun te ge
ven, verwacht men, dat de Schotsche sta
king niet lang zal duren, ook al is daar
mee de kwestie van de arbeidstijd nog
lang niet definitief opgelost.
Vrede-stichters.
Vermelden we voorts nog de toeken
ning der Vredes-Nobelprijzen voor 1929
op
,,Geen goud
zoo goed"
en 1930 aan Kellogg en de Zweedsche
bisschop Söderblom verdiende waar
deering voor de moeite die zij zich in
vredesrichting hebben gegeven. En ten
slotte de brand in de linkervleugel der
DO-X, waardoor de voortzetting van de
tocht naar Atrierika wel voor weken is
vertraagd, zonder dat er echter van afstel
sprake schijnt te zijn.
Over 't Texelsch Museum
en Vogeltrekstation.
Een schoone kans.
Welwillend deelt men ons mee;
De vereeniging „Mooi Texel" hield de
2de dezer een geanimeerde bestuurs
vergadering, die door 12 bestuursleden
van de verschillende dorpen werd bijge
woond. Geen wonder, dat er animo be
staat voor een vereeniging, waarvoor nog
zulk een uitgebreid arbeidsveld open ligt.
Jammer is het, dat ze nauwelijks 200 le
den telt. Elkeen behoorde een steentje
bij te dragen, om „Mooi Texel" en daar
mede ons eiland vooruit te helpen.
Waarom was genoemde bestuursverga
dering geanimeerd?
Wel voornamelijk, omdat men 'kon jui
chen over het succes van het „Natuur
historisch- en Texelsch Museum", dat
22 Juni geopend werd en tot medio Sep
tember reeds door meer dan 2000 men-
schen bezocht werd. Er werd geen entree
geld gevraagd en toch werd aan giften
plm. 1150 bijeengebracht. Een aardig re
sultaat. De museum-commissie kan tevre
den zijn, doch deze zit nog niet stil. Er
staat nog veel op het programma. De
vogelcollectie dient uitgebreid te worden
door aankoop of ruiling (o.a. met het
museum „Natura-docet" in Denekamp.)
De schelpenverzameling is nog incom
pleet, doch er zijn hulpvaardigen, die hun
vondsten naar het museum brengen. De
Cocksdorp gaf een goed voorbeeld. F. v.
Houten bood een oud kannetje, opgegra
ven op 4 M. diepte nabij het Eierlandsche
Huis, ten geschenke aan het museum, (we
schreven hierover reeds eerder), het her*
barium moet nog flink opgezet worden,/
terwijl boeken en foto's nog beter geor
dend behooren te worden. Voor alles zijn
vitrines, doozen, rekken en portefeuilles
noodig, doch daarvoor is geld noodig, vrij
veel geld zelfs.
Er stond meer op de agenda voor de
vergadering.
Het Vogeltrekstation Texel want dat
zal en moet er komen vraagt ook om.
steun. Het is geen philantropie, indien de
Texelaren en „Mooi Texel" daaraan mee
doen, want directe voordeelen zullen ge
boekt worden door grooter bezoek; in
directe door de meerdere bekendheid, die
het eiland zal krijgen. Een prachtreclame.
Schreef niet kort geleden de directeur
van de „Vogelwarte" op Helgoland „ln
Jahre 1930 hatten 32 Personen (aus-
serdem Exkursionem und Kurse) eine wis-
senschaftlichen Arbeidsplatz belegt. Di/e
Zahl der Besucher kann ich unmöglich
nennen". (In 1930 hebben 32 personen
behalve de deelnemers, aan excursies
en cursussen er zich op wetenschappe
lijke arbeid toegelegd. Het aantal bezoe
kers kan ik onmogelijk noemen.).
Gat de Vogelwacht te Rossitten (Oost-
Pruisen) in diezelfde Octobermaand niet
op, dat jaarlijks op plm. 15000 bezoe
kers gerekend werd en dat de gemeente
.Rossitten grootendeels bestond door dit
overgroote bezoek aan het vogeltrek
station
Zal Texel zich de schoone kans laten
ontglippen, om ver buiten de grenzen van
Nederland bekend te worden?
Giften Algemeene Wijkverpleging.
N.N. Oosterend f2.—.
A. E., te de Waal f 10.—.
OUDESCHILD.
Een Stellendammer visschersschuit door
de zware mist bijkans door de „Mars
diep" aangevaren.
Zaterdagmorgen hing er een buiten
gewoon zware mist, welke het varen nu
juist niet tot een aangename, zelfs niet
ongevaarlijke taak maakte. Het is voor de
zeeman dan dubbel uitkijken. Tusschcn
Texel en den Helder was een groote vloot
bezig met het gamalenvisschen en dan is
het een heele toer om daar met de boot
goedschiks tusschendoor te schipperen.
Met de dienst van 11.20 van Texel had er
bijna een aanvaring plaats van de „Mars
diep" met een Stellendammer schuit, welke
aan het net lag. De schepen scheerden
elkander voorbij. Het zijn dan wel ang
stige oogenblikken op zoo'n visschers-
schuitje, als zoo'n stoomboot rakelings
passeert. Een lichte stoot zou voldoende
wezen, om „water te maken".
Van een mooi Sinterklaasfeest en een
berooide Bewaarschoolkas.
Zaterdagavond zou Sinterklaas een be
zoek brengen aan de Koningin Wilhelmina
bewaarschool alhier. Om getuige te zijn
van deze plechtigheid waren velen in het
gebouw samengekomen, in de eerste
plaats de ouders der kinderen. De heer
Krüger, voorzitter, zeide in zijn openings
woord, dat nu reeds voor de derde maal
de aangename taak op hem rustte een
welkomstwoord te spreken en tevens een
woord van dank te richten tot het dames
comité voor de vele werkzaamheden welke
deze avond met zich brengt. Een der da
mes was door ziekte afwezig; hij hoopte
dat zij weer spoedig zou mogen herstel
len. Mej. G. Boon had als leidster een
pluimpje in ontvangst te nemen, terwijl
mej. Annie Kuijper dank werd gebracht
voor de voortzetting der lessen tijdens de
ziekte van mej. Boon. Nog even releveerde
spr., dat de stand der financiën verre van
rooskleurig was. Men hoopte door het
geven van een feestavondje hierin ver
betering te brengen. Belangelooze mede
werking was reeds toegezegd. Hopen we
dus maar, aldus de voorz., dat er veel
kaarten zullen worden verkocht.
Onder gezang van de kinderen betrad
de goede Sint het podium. Op een vraag
van de Sint of de kinderen zoet geweest
waren, kwam natuurlijk een bevestigend
antwoord, waarop de Sint zeide, heel blij
te zijn, daar Zwarte Piet door de mist
verdwaald was en hij dus geen zak
bij zich had om de stoute kinderen er in
te stoppen. Door de kinderen werden nu
voor de Sint aardige spelletjes gedaan en
leuke versjes gezongen, gezamenlijk en
door enkelen alleen. Heel leuk waren als
spelletje „De Molen", „Scharensliep",
„Smidje", „de Hengelaar" en „Dr. Pille
ndraaier". Ook werd door een paar meis*
kes een leuk liedje gezongen en een aar-i
dig versje opgezegd. Mej. O.Boon heeft
er goed slag van met het kleine volkje
om te springen en zulke avonden demon -
streeren weer eens in hoe een groote be
hoefte de bewaarschool op het dorp voor
ziet. We hopen danook, dat het bestuur
door het feestavondje moge slagen de kas
flink te versterken. Het glanspunt voorde
kleintjes kwamen natuurlijk, toen ze allen
een welgevuld mandje kregen en zeer
zeker werden de woorden van de voorz.
bewaarheid, welke hij bij de aanvang
sprak. Hij zei n.l. dat het wel wat koud
was in de zaal, maar dat we onze harten
wel zouden kunnen warmen aan de blijde
gezichten der kinderen.
Waar bleven de „Sunderklazen"
Niettegenstaande het schitterende win
terweer op Sinterklaasavond, was de
dorpsstraat zoo goed als verlaten. Zagen
we vorige jaren nog wel eens enkele ge-
maskerden, deze volhouders hebben het
ten laatste ook opgegeven, want dit jaar
heeft er zich niet een vertoond. Zeer jam
mer is't, dat 't zeer oude, aantrekkelijke
feest gaat verloopen. De volgende week
ziet men wel weer veel Sunderklazen, maar
het kon best wat verdeeld worden. De
kleintjes hebben zich 's mifddags best ge
weerd. Laten we hopen, dat we een vol
gend jaar ook 's avonds weer gemasker-
den zien.
Een lucht-wonder.
De Do X, de trotsche vogel, welke door
brand vleugellam gemaald: en tot werk
loosheid gedoemd werd, maar nochtans
zijn reis naar Amerika na hersteld te zijn)
zal ondernemen. We zien het vliegtuig
hier boven de haven van Lissabon, een
enkel uur voor de brand.
Bij verwonde of bij ruwe huid
Aanvaring in het Noordhollandsch Kanaal.
Oorzaak alweer: zware mist.
Aan de Schager Courant van Zaterdag
ontleenen we:
Donderdagmiddag heeft te Koedijk ter
hoogte van de kerk een aanvaring plaats
gehad tusschen de Texelsche motorboot
„Marsdiep" en de motorschuit van de
heer J. Ligthart, welke van Schagerbrug
kwam met een lading vee van de markt
te Schagen. Het laatste schip werd aan
de kop getroffen; doordat de machine
kamer waterdicht was, bleef het achter
schip boven water maar het voorschip
zonik. Het vee is gered. Het was bestemd
voor het abattoir te Alkmaar en het is
door een voorbijvarende boot meegeno
men. Persoonlijke ongelukken hadden niet
plaats. De oorzaak van de aanvaring
schijnt mist te zijn geweest. De „Mars
diep" is doorgevaren, naar Texel.
DE COCKSDORP.
Het feest van 5 December.
Vrijdagmiddag bracht de Sint een be
zoek aan de O.L.School. De oude bis
schop, die met zijn onafscheidelijke knecht
Zwarte Piet, per stoomboot was gearri
veerd, werd door de schooljeugd, onder
leiding van het onderwijzend personeel
bij de aanlegplaats met het zingen van
toepasselijke liederen verwelkomd. In op
tocht ging het daarop naar het school
gebouw. Hier werden weer eenige Sinter-
klaaslieches ten gehoore gebracht, waarop
Zwarte Piet een regen van pepernoten liet
nederdalen. Nadat de goede Sint zich met
enkele kinderen, die wel eens niet al tet
gehoorzaam waren geweest, had onder
houden, werd aan alle kinderen een klein
cadeautje üitgereikt. Hierna vertrokken
Sinterklaas en Piet weer per auto.
Maskerade.
De gebruikelijke maskerade des avonds
had een kalm verloop. Groot was het
aantal gemaskerden, dat zich langs de
straat bewoog, niet. Enkelen hadden veel
werk gemaakt van hun costuums. We
merkten o.a. op een heel fraaie voorstel
ling van de bekende geschiedenis van
„Sneeuwwitje". Het laatste bedrijf van
dit oeroude feest speelde zich af in hotel
„De Hoop" onder een gezellig dansje.
TEXELSCHE COURANT
DEN BUR&75 Ct por Maanden.
Franc» p. post door geheel Nederland I#"" p. 3 maanden.
Losse nummerai 4 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE: N.V v/H LANGEVELD l-E ROOIJ :t DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 rogels: 60 ct. ledoro regol moor: 12«t.
Oenlfdo odvortontlo 4 maal geplaatst wordt 3 maal borokond
8I| abonnement lagere regelprlls
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
|J" - - - -
is het gewone gezegde, als men zich
heeft gesneden, gestooten, gebrand,
geklemd of geschramd. Die verzacht,
zuivert en er blijven géén lltteekens.
