Krijgt Texel een
Drinkwaterleiding
Nadat de inspecteur van de Volksge
zondheid, de heer Dr. Coebergh, in over
leg met de Gezondheidscommissie, de
aandacht gevestigd had op de wensche-
lijkheid eener centrale watervoorziening,
besloot de Raad 20 Februari 1911 in be-'
ginsel tot de oprichting van een drink
waterleiding en werd een crediet verleend,
voor boringen en het opmaken van een,
plan. Door de directeur van de drinkwa
terleiding te den Helder, toen de heer
Lafeber, werd een rapport uitgebracht,
waaromtrent door de Staatscommissie
voor drinkwatervoorziening, door welwil
lende tusschenkomst van de Commissaris
der Koningin, een nota werd samengesteld
Uit deze nota blijkt, dat de Commissie
een plan voor watervoorziening, zonder
de Koog en Eierland, levensvatbaar achtte
een plan om de geheele gemeente van
water te voorzien, voorloopig ontraadde.
Ze sprak de verwachting uit, dat het
kleine plan binnen niet te lange tijd
batig saldi zou opleveren, welke opge
spaard zouden kunnen worden om later te
kunnen overgaan tot verlengen van de
leiding naar de Cocksdorp,
Door het Rijksbureau voor drinkwater
voorziening werd op aanvrage van de
Raad en met financieele medewerking van
Rijk en Provincie een bodem- en grond-
wateronderzoek ingesteld. In Augustus
1917 werd door de directeur van het Bu
reau aan de Minister een rapport uitge
bracht, waarvan de conclusie luidde:
De oudere duinen kunnen blijvend ruim
voldoende water leveren voor de ge
meente. Ook in de hoogere terreinen ten
zuiden van den Burg (het Bergje en om
geving) kan een goede waterwinplaatsi
Worden gevestigd. Het water zal ijzer- en
mangaanvrij moeten worden gemaakt, dat
van de duinen zal tevens een bacteriolo-
logische reiniging moeten ondergaan. Mo
gelijk zal waterwinning bij het Bergje
op de duur moeten worden opgegeven. De
exploitatie zal bij het Bergje belangrijk
voordeeliger zijn, (gunstige ligging, goed-
koopere winning en zuivering).
Er zal dus moeten worden uitgemaakt,
of deze voordeelen belangrijk genoeg zijn,,
om daardoor in b.v. dertig jaren de aan-,
legkosten der aldaar te maken inrichting
te kunnen afschrijven.
Een aanvullend geo- en hydrologisch
onderzoek heeft plaatsgehad in 1918 en
1919, waarna begonnen werd met plannen
begrooting en rentabiliteitsrekening. Blij
kens rapport van 27 April 1922" is dei
onder de Hoogeberg aanwezige zoetwater-
voorraad voldoende voor 30 bedrijfsjaren,
(zeer waarschijnlijk langer).
Het rapport leert, dat ook, wanneer de
waterwinplaats na 30 jaren verplaatst zal
moeten worden naar de duinen bewesten
den Hoorn, aanvankelijke stichting bij de
Hoogeberg aanmerkelijk voordeeliger is.
Het Rijksbureau heeft de leiding ontwor
pen voor den Burg, den Hoorn, Ooster
end, Oudeschild en de Waal. Een centrale
voorziening voor gedeelten van Texel is
technisch mogelijk, doch zelfs bij een
vrij hoog tarief en verplichte aansluiting
zal de onderneming tot en met het 26e)
jaar geleidelijk kleiner wondende verlie
zen lijden. Eerst van het 27e bedrijfsjaar
af zal op kleine winsten te rekenen zijnp.
Aldus in 1922 de eindconclusie van
de Directeur van het Rijksbureau.
Inmiddels zijn de materiaalprijzen ge
daald en is de rentevoet belangrijk terug--
geloopen (in het rapport 6 pet.) Onge
twijfeld staan de planned er thans aan
merkelijk gunstiger voor. Volgens B. en
W. bestaan er danook alle redenen ze aan
de tegenwoordige omstandigheden te
toetsen. Nu is de Koog als badplaats in,
beteekenis toegenomen. Door goed drink
water voor het vee worden de
uitkomsten der veebedrijven gunstig be
ïnvloed. (Denk aan Eierland in droge
perioden). Hiermee willen B. en W. reke
ning houden.
'Het vraagstuk is ook ter sprake geko
men bij de T.E.M. De heer Smit Kleine
vestigt er de aandacht op, dat, wanneer de
electriciteitsvoorziening en de waterleiding)
onder één beheer worden gesteld, waar
schijnlijk op de exploitatiekosten be
spaard zou worden. De rapporten zijn in
handen gesteld van de directeur van de'
T.E.'M., die in 1929 berekende, dat bij
4i/i pet. rente en een waterabonnement;
van gemiddeld f 19.per perceel, de
rentabiliteit niet in gevaar zou worden ge
bracht met uitbreiding van het plan Oost.
Het Rijksbureau is bereid nader van ad
vies te dienen en wees er reejds op, dat
zonder nader onderzoek niet met zeker*
heid te zeggen is, welke invloed uitbreiv
ding van het gebied, waarover de voor
ziening zich zal uitstrekken, op het gei
heel zal hebben. Dit onderzoek moet om
vatten: a. ontwerpen buizennet, ook voor
de Cocksdorp en de Koog; b. bespreking
uitbreiding en buizennet met de raad; c.
verzenden vragenlijsten naar veehouders
en industrieelend. begrooting met ren-
tabiliteitsberekening (beknopt en met,
uitbreidingen).
In aanmerking nemende het groote hy
giënische belang en de rentabiliteit achten
B. en W. aansluit-verplichting noodzake-
De hond Ranka speelde de hoofdrol.
Vooral de jacht van deze op Poolsche ko
nijnen was zeer mooi om te zien. Zeer
leuk waren de momenten als het konijn
bij een z.g. aanval van de hond, deze
telkens over de kop heensprong. Ook het
spelen van Ranka met „Japie de kauw"
moest ieders bewondering afdwingen. Een
blik uit het raam, uitziende op een stuk
weiland, waar een man bezig was de
grond met een kettingegge te bewerken,
was zeer mooi en duidelijk. Ook de vier
koppels wilde eenden in de vijver kwamen
zeer goed tot hun recht. Een en anden
werd door de heer L. op humoristisch^
wijze toegelicht, waarbij menige lachsalvo
weerklonk. De lichte maan heeft aan de
vertooning wel eenige afbreuk gedaan,
doch gezien de ongunstige weersgesteld
heid, toen de film werd opgenomen, kun
nen wij tevreden zijn. De heer Luberti en
de talrijke toeschouwers mogen met ge
noegen aan deze filmvertooning terugden
ken.
Naar wij vernemen was voor de beman
ning der boot door de heer L., eenextn*
autobus beschikbaar gesteld, doch tot
diens leedwezen was er door een misver
stand geen gebruik van gemaakt. Slechts
de schipper en een paar roeiers waren*
aanwezig. Laatstgenoemden werden naaf-
lijk De kosten van het nadere onderzoek
worden begroot op plm. f500.B.ènWj
verzoeken hun het noodige crediet te ver-,
leenen.
Politie.
Met ingang van morgen is de heer
Brouwer, dienaar van politie alhier, tot
rijksveldwachter te den Helder benoemd.
Tot de komst van een opvolger blijft hij
hier woonachtig.
PAARDEjNSPORTFEEST - DEN BURG.
De heer J. C. Vethman, instructeur
schrijft ons:
Het Texelsche Concours, het sporteve
nement van het eiland,; het paardenfeest,
dat in de finesfees verzorgd is, door het;
actieve bestuur van de Land. Rijvereenj
„Texel", is aanstaande.
Nog beter, nog grooter van opzet dan
voorgaande jaren, zal het dit seizoen de
plaats innemen in de reeks van Neder-
land's concoursen, voorzeker een der
eerste. De wijze, waarop liet concours in
elkaar wordt gezet, de ontvangst der deel
nemers, de verzorging der inummers, het
uitvoeren van het programma is bijna voor
geen verbetering vatbaar. Weder zullen
op het zeer gunstig gelegen terrein van dei
sympathieke heer A. J. Keijser, die nu',
eenmaal alles „gemiitlich" opneemt, de
paarden elkaar bekampen. In het pro
gramma, dat weer geheel nieuw is ge
rangschikt, vinden we nieuwe sterren: Heb
Heiloër Dames-achttal, het eenige in Hol
land, gecommandeerd door de energieke
leider ,de heer D. Jager, van Heilo; het
mooie tuigpaard van Dr. Groenhart
(Dirkshorn), „Nordelp Leopard", zullen
wij in de ring zien verschijnen. Voeg
daarbij de buitengewoon goed bezette
tuig- en landbouwpaardenklassen, de tien
ruiters met groen-zwarte petten van
„West-Friesland" met zijn bekende spring
paarden, enz. Het kan niet anders of 4
Sept. moet bij gunstig weer een succes
worden. Bravo, organisatoren! Ondanks
de benarde tijden toont gij, dat gij liefde
gevoelt voor liet edele paard. Gij laat dit
de plaats innemen, die het toekomt. Moge
uw werk bekroond wonden met een tevre
den publiek en dicht bezette lijnen, zoo
dat gij met een gerust hart voort kan,
gaan op de weg, die gij zijt ingeslagen.
Voorwaarts, steeds excelsior! Bravo!
—o
Het is zeker overbodig de aandacht van
paardensportliefhebbers op het fraaie pro
gramma te vestigen, dat op de 4e pagina
is afgedrukt. In het oorspronkelijke is
eenige wijziging gekomen. Neem hier nota
van. Het nummer „Tweespan Landbouw-
trekpaarden" (Belg. ras) is vervallen, daar
zich slechts één deelnemer aanmeldde.
Daarentegen dingen wel 14 paarden in de
open klasse mee, van welke acht van de
vaste wal. Hieronder zijn paarden, die op
concoursen te Hoofddorp en Heilo be
kroond werden, zoodat het een spannende
strijd belooft te worden. Het bestuur steil,
alleen voor deze klasse reeds f 105.
aan prijzen beschikbaar.
De wedstrijd „éénspan landbouwtuig-
paarden (Texelsche) telt dertien deelne
mers met verscheidene nieuwe paarden.
Voor het nummer „tweespan landbouw-
tuigpaarden" gaven zich vijf deelnemers
op. Ook dit belooft wat moois, zoo ver
zekert het bestuur.
DE WAAL.
Bedrijfsongevallen.
Onze plaatsgenoot K. Roeper Dz.,
kreeg bij het neerwerpen van rails bij
de Zuiderzeewerken deze zoo op een
zijner vingers, dat de nagel daar vanaf
moest worden genomen en Roeper eenige
tijd werkeloos moet blijven.
Verkeersongevallen.
Zaterdagavond omstreeks kwart voor
tien is de jongejuffr. A. Boot Pd. zoo
deerlijk met haar rijwiel op de Boornen-
dijk gevallen, dat zij haar pols brak. Zij
moet een tasch of pakje aan haar stuur
gehangen hebben, wat haar het fietsen be
moeilijkte. Ook de ter plaatse slechte weg,
moet aan het ongeval debet zijn.
o
Maandagmorgen omstreeks negen uur
is de heer IJ. Witte met zijn petroleum-'
tankauto bij het uitwijken op de Waalder-
weg nabij de Ruitersplaats in een greppel
geraakt. Met behulp van de motorwals der
Dertig Polders, welke daar juist bezig
was, is de auto op de weg teruggebracht-
Er wordt aan deze drukke verkeersweg
gearbeid, zoodat dergelijke ongevallen
spoedig tot de zeldzaamheden zullen be-
hooren. De weg wordt op verscheiden
plaatsen aanzienlijk verbreed.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Don Juan van Spanjos.
Ex-koning Alfonso van Spanje en zijn
derde zoon, Don Juan, ten gunste van
wie hij afstand van de Spaansche troon
heeft gedaan. Of 't wat helpen zal
Illllllllllllllllllllllllllilllliiilllllllllllllilliilllllllilllll
DE KOOG.
Openlucht-bioscoop—J. Luberti.
Zaterdagavond had onder begunstiging
van fraai weer de aangekondigde film
voorstelling plaats. Hoewel een groot
deel der badgasten reeds was vertrokken,
was een groote menigte opgekomen, om
dit voor ons zoo zeldzame schouwspel
gade te slaan. Te ruim 9 uur riep de heer
Luberti in een kernachtige toespraak de
aanwezigen het welkom toe. Het eerste
nummer van het programma gaf ons te
zien een schaapherder uit Wassenaar met
een groot koppel schapen. Door vocht was
het doek wat rimpelig geworden, doch
het werd weldra door een ander vervan*
gen, en toen kwamen de beelden onbe-
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
De opstand op Cuba.
Hier hebt ge Machado, president van
Cuba, die eenige warme dagen achter de
rug heeft. De rebellen legden hem het
vuur dicht aan de voeten.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Die kwam er goed af.
Woldemaras, de vroegere dictator van
Litthauen, die wegens hoogverraad voor
de krijgsraad werd gedaagd, is vrijgespro
ken. Een meevallertje, want er werd reeds
van „doodstraf' 'gesproken.
rispelijk te voorschijn. Daarna een vogel
excursie met de heeren Jac. P. Thijsse en
Strijbos e.a. Toen de oefentocht met de
reddingboot, de hoofdschotel van het
programma. Zeer duidelijk was te zien het
uitrijden van de boot uit het reddingboot
huis, de tocht naar zee, en de terugtocht
van het strand, waarbij wij verschillende
bekende gezichten op het doek zagen ver
schijnen. Een interessant gezicht was. het,
toen de boot vanaf de wagen in de schui
mende golven schoot, en somwijlen maar
nauwelijks zichtbaar was, om plotseling
weer op een hooge golf te voorschijti te
komen. Het was een grootsch schouwspel.
Het deed ons beseffen welk een moed en,
volharding noodig zijn bij eventueele
strandingen.
Toen vertoonde de heer L. een film van
dieren uit zijn eigen hof. Ten eerste tvveei
naar 't ons voorkwam, strijdvaardige bok
ken; eenige neusbeertjes, van wielke een
heel smakelijk een -ei nuttigde, na hierin
een kleine opening te hebben gemaakt, om
het daarna voorzichtig leeg te slurpen.
Verder een ransuil, eenige marmotten, een
aanstaande moederkonijn, bezig haar nest
te maken. Het rukte zich hiervoor de
haren uit het lichaam en kwam later met
vijf jongen te voorschijn. Witte en bonte
muizen, een kool- en pimpelmees, enz.
Kijken-op-afstand.
Aan de Engelschman Baird heeft de
televisie veel te danken. Hier hebt ge de
man; die weet er meer van.
De koepel van St. Pieter.
De koepel van de St. Pieterskerk te
Rome, welke in de 16e eeuw gebouwd,
werd, zal een grondige reparatie onder
gaan, met welke arbeid plm. drie jaar
gemoeid zal zijn.
Illllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
iiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Engeland en Br.-lndië.
Dit is mr. Paetal, de president van de
Br.-Indische Nationale vergadering, die
samen met Gandhi naar Londen zal komen
i!il!lillllllllilll!llllll!llilll!ll!lllllllllillllillllli!lilflllii!il!!llil
