Philips Radio
Haarden en
Kachels.
De noodzakelijkheid van goed
drinkwater. Ook op Texel.
M. VONK, Koogerstraat
PUR0L in huis
M. VONK, Koogerstraat.
Gemengd Nieuws
Bij Pijnen
IIIIIIIIIIIIII1III1II1II1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIII
Illinium hygiene en veiligheid, miimmi
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Aan een artikel van ir. G. J. de Glee,,
ingenieur bij het Rijksbureau voor Drink
watervoorziening, voorkomende in eender
verslagen omtrent de werkzaamheden van,
dat bureau, ontleenen we het volgende:
Bij de bewerking van een plan voor een
groepswaterleiding in een streek, geheel,
op zandgrond gelegen en volgens de alge-
meene opinie „zeer gezond", werd zijn
aandacht getrokken door het feit, dat de
sterftecijfers daar aanzienlijk hooger wa
ren dan in onze groote stjedjen, terwijl dit
vroeger juist omgekeerd was. Hij beschikte
niet over de gegevens om dit voor het ge-
heele land te kunnen nagaan en heeft
daarom het vraagstuk omgekeerd en de
vraag gesteld: Hoe staat het met de
sterfte in onze groote steden, Amsterdam,
Rotterdam, den Haag en Utrecht, in ver
gelijking met het heele land?
Bij beschouwing van de daarop betrek
king hebbende gegevens blijkt, dat in de
loop van de laatslte 75 jaar het sterfte-i
cijfer gedaald is, maar in bedoelde steden
nam de sterfte meer af dan gemiddeld
in het heele land. Men komt tot het ver
rassende resultaat, dat de groote steden,
naar „men zegt" zoo'n ongezonde op
hooping van menschen, vroeger inderdaad
een hooger sterftecijfer hadden dan het
landgemiddelde, doch dat dit de laatste
tientallen jaren juist omgekeerd is. In de
groote steden sterven naar verhouding de
minste menschen.
Deze gunstige ommekeer is ontstaan,
nadat in die plaatsen waterleidingen zjjh
opgericht en de heilzame invloed daarvan
zich meer en meer heeft doen geldens.
De waterleidingen in Amsterdam, Rot
terdam, den Haag en Utrecht zijn tot
stand gekomen in resp. 1853, 1874, 1874
en 1883.
Het spreekt vanzelf, dat ook vele an-
dere verbeteringen op hygiënisch gebied,,
zooals woningbouw, kinderverzorging, ge
zondheidszorg in het algemeen, alsmede
de verhooging van het ontwikkelingspeil
in dezen een belangrijke rol spelen.
In de reeks der verbeteringen vormt
de invoering van de waterleiding een be
langrijke schakel en deze zal dan ook
zeer zeker bijgedragen hebben tot ver
mindering van het aantal sterfgevallen
in plaatsen, waar men het genot van een
waterleiding kent en ondervindt.
Eenige leerzame getallen volgen hier
Texel maakt wel een droef figuur bij,
de zooveel lagere sterftecijfers elders in.
ons land vergeleken.. Ook hier zou een
waterleiding haar gunstige invloed niet
missen. Het is ons daarom een genoegen
te kunnen schrijven „Er wordt aan ge
werkt".
Het is niet van belang ontbloot nog op
te merken, dat de zuigelingensterfte opi
Texel, bij het heele land vergeleken, ge
ring is. Het kindersterftecijfer (sterftei
beneden het jaar per 100 levend gebore
nen) bedraagt voor het heele land in de
periode 19241928 5.80, terwijl het voor
Texel slechts 3.05 bedraagt.
We zouden niet gaarne de toename van
-het sterftecijfer na het Ie levensjaar ge
heel aan het ontbreken van een drink
waterleiding wijten, maar zijn er van over
tuigd, dat de aanwezigheid van goed
drinkwater aan de gezondheidstoestand1
der bevolking zeer bevorderlijk moet zijn.
Z.M. CORNELIUS I, Vorst van Texel,
diep geschokt in zijn recht s-
vertrouwen.
Onder bovenstaand indrukwekkend op
schrift geeft de „Schager Crii" ons een
verslag van het zooveelste zaakje-C'.B.t,
dat Dinsdag voor de Arr. Rechtbank te
Alkmaar behandeld werd:
De circa 60-jarige heer Qornelis B. Pz.,,.
particulier, wonende te Amsterdam, doch
gewoonlijk verblijf houdende op Texel,
alwaar hij zich beroemd heeft gemaakt
door zijn philantropische instellingen en;
sociëteiten, was in verzet gekomen tegen
een door de Kantonrechter te Den Helder
bij verstek gewezen vonnis, doch bij de
hernieuwde behandeling opnieuw niet
aanwezig, zoodat dit verzet vervallen werd
verklaard. Hiertegen kwam de opposant
in hooger beroep bij de strafkamer, die dit
appèl Dinsdag aan de orde stelde. Dei
Officier requireende niet-ontvankelijk-ver-
klaring van het appèl, waarop de oppo
sant, thans in persoon aanwezig, de zak
ken gevuld met papieren en schrifturen,,
protesteerde en de rechtbank trachtta
duidelijk te maken, op welke grond hij
destijds niet aanwezig was. De president
bracht hem daarop eenige onjuistheden
onder het oog, achtte de rechtbank vol
doende ingelicht en bepaalde de uitspraak
op a.s. week, waarop de teleurgestelde
heer B. zich ongetroost kon verwijderen.
Bij Brand- en Snijwonden, Pijnlijke Kloven
Ruwe handen en Schrale huid.
Nu de competitie begint te naderen,
laten we hieronder de indeeling van
Texel 1 en II volgen:
1 C.: Helder III, HRC. III, Texel I, B.
K.C. I, Succes I en II, W.-Waard I, N„-
Niedorp I.
2 D.: Helder IV, H.R.C. IV, J.V.C. I,
Oudesluis I, Petten I, Schagen II, Texel II
B.K.C.II, M.L.D. I.
20 September Texel I thuis en Texel II
uit.
Wolveemarkten 3—9 September.
Voor wolvee waren Schagen, Leeuwar
den, Leiden, Zwolle, Utrecht en Purmer-
end min of meer stug gestemd met vrijwel
onveranderde, geen hoogere prijzen. Ook
Rotterdam, Sneek en Groningen waren
voor vette schapen stug doch voor vettei
lammeren was daar de handel „iets" beter
wegens iets ruimer exportvraag. De prij
zen waren wel niet bepaald hooger, doch1
schenen ons op deze markten toch ietsl
Vaster. Op een enkele markt was de vraag
naar fokschapen een tikje beter.
Als de winter komt..,..
De winterdienst op de Nederlandsche
Spoorwegen zal 4 October in werking
tredenop dezelfde datum dus, als waarop
de winterdienst van T.E.S.O. ingaat.
Bouwvergunningen.
Sinds onze vorige opgaaf zijn door
B. en W. de navolgende vergunningen ver
leend:
De Koog, 2 garages, dames D.Wuis en
M. Keijser; Koogerweg, woonhuis, Jac.
Boon Wz.; Den Burg, Molenslop, woon
huis, W. van Liere; Den Burg, Schilder-
eind, bergplaats, H.Brouwer; Noordvlak,
Duinen, beschutting, J. Hoogenbosch en
M. J. Veeger (eig. De Staat)Oudeschild',
bergplaats, L. Kikkert; Den Burg, woon
huis D. Pereboom.
Rijkspostspaarbank.
Aan het postkantoor den Burg-Texel
werd gedurende de maand Aug. '31
Ingelegd f 9041.95
Terugbetaald 2848,33
Op Staatsschuldboekjes ingeschreven
f 1300.
Het aantal nieuw uitgegeven spaarbank
boekjes bedroeg 4.
OUDESCHILD.
Zeilen op de ree van Texel.
Het Hoofdbestuur van de Koninklijke
Marine Jachtclub besloot wegens de
uiterst geringe deelneming de wedstrijden
voor jachten om de NoordzeeJbeker-vvis-
selprijs op de reede van Texel, die van
daag en morgen gehouden zouden wor
den, ,niet te doen doorgaan. De wedstrij
den zullen thans beperkt blijven tot van
daag alleen voor de gebruikelijke num
mers voor sloepen der Marine.
iiHiiiiiniiiiiniiiniiiwiiiiiHittiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
mill LANDBOUW EN VEETEELT.
llllllillllllllllllllllllllHlllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllll
Schrijf in voor de Legwedstrijd.
Men schrijft ons:
Het is een nationaal belang en een eisch
des tijds, dat zoowel voor het binnen-
als buitenland de aandacht wordt geves
tigd op de kwaliteitsjhen en het kwali
teitsei. Behoeft het nog gezegd, dat
slechts controle op de leg ons produc
tieve hennen doet krijgen en behouden.
Behoeft het nog gezegd, dat de gewone
boer de tijd om de leghoenders te con
troleeren meestal onthreekt en dat dus
deze arbeid voor de speciaalbedrijven is
weggelegd. En is het niet van grootbe
lang, dat deze bedrijven hun prestaties
aan allen, die dit behoeven, doen weten.
Alles, wat een waarborg kan zijn voor
de waar, die men koopt, is zoowel in het
belang van de kooper, als in 't belang van
het bedrijf, dat het product levert. Een
van de middelen, om de buitenstaanders
en ingewijden de prestaties te toonen, zjjn
de legwedstrijden. Daarom moest het aan
tal deelnemers ook veel grooter zijn. Ieder
die zijn bedrijf heeft ingericht voor de
verkoop van broedeieren, eendagskuikens,
jonge hennen, enz., ieder die zijn eigen
bedrijf zoo heeft opgevoerd, dat hij an
deren van goed materiaal kan voorzien,
moest dus aan deze wedstrijd deelnemen,
In 't belang van hemzelf en in 't belang
van de kooper. Daarom: „Schrijf in voor
de legwedstrijd te Beemster. Sch.
Electriciteit op de Boerderij.
Het Alg. Ned. Landbouwblad schrijft:
In de oudheid beschikten de rijke Ro
meinen, Egyptenaren, Babyloniërs, enz.
over talrijke slaven, die al het werk voor
hen deden. Thans echter beschikt vrij
wel iedereen over een veel machtiger die
naar dan vele slaven bij elkaar en zonder
't mensch-onteerende, dat aan'n slavernij
verbonden was. Die machtige dienaar, on
uitputtelijk in kracht, die voor ons werkt
bij dag en bij nacht, is de electriciteit.
Electriciteit kan zjjn onze dienaar en
hulpkracht bij uitnemendheid.
Nu Texel grootendeels geëlectifioeerd
is, kan zij in de landbouw, behalve voor
verlichting, ook voor het drijven van ver
schillende werktuigen met voordeel ge
bruikt worden. Het is in elk geval voor-
deeliger door een electromotor allerlei
werktuigen als gierpompen, buitensnijder,
karn, te laten drijven dan deze werkjes
met de hand te doen. En zeker wordt de1
toepassing van electriciteit aantrekkelijk,
wanneer deze voor krachtstroom tegen 'n
aanmerkelijk lager tarief beschikbaar
wordt gesteld. Dat er nog niet meer van
electriciteit als krachtbron gebruik wordt
gemaakt, dient vooral naast opzien
tegen de aanschaffingskosten, op reke
ning gesteld te worden van het feit, dat
men niet bekend is met de mogelijkheden.
Men weet veelal niet, welke apparaten de
voorkeur verdienen en is dan huiverig,
over te gaan tot een aankoop, die later
weieens minder gelukkig kon blijken.
Het moet dan ook toegejuicht worden,
dat er nu in elk gevïal eén provincie in
ons land is, waar men heel onpartijdig
en zonder eenige verplichting kennis kan
nemen van de nieuwste toepassingen op
het gebied der electriciteit. Het is Noord-
Holland, waar het in samenwerking met
de Bond van Coöperatieve Zuivelfabrie
ken drie demonstratie-bedrijven heeft ge
sticht, waar alle practische toepassingen
van electriciteit in het veehoud|ers- ien|
pluimveehoudersbedrjjf worden gedemon
streerd.
We hopen hierover een en ander op te
nemen.
Drentsdhe schapen naar Friesland.
Friesche kooplieden koopen tegenwoor
dig weer groote koppels Drentsche scha
pen op in de plaatsen, waar nog lang
staarten worden gehouden. Ze worden te
voet naar Friesland gedreven om daar in
de weide vet te worden. In verband me,t
de steeds grooter wordende schaarste van
dit slachtvee, zijn de prijzen hoog. Goede
exemplaren kosten van f 16 tot f 18.
o
Narcissen, „vrij van ziek".
Vraag 1. Mijn narcissen zijn te vroeg
dood gegaan door 't vuur. Is het nood
zakelijk dat ze een warmwaterbehande
ling krijgenHet certificaat luidt: „vrij
van ziek".
2. Hoeveel jaar kunnen narcissen in
dezelfde grond verbouwd worden, zonder
dat dit schade doet aan de bollen?
Antwoord 1. Neen.
2. Als er geen ziek in voorkomt kunt
u wel eenige jaren achtereen narcissen
op dezelfde grond telen.
llllllllllllllllllllllll BINNENLAND.
IIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Bloembollenkweeker failliet.
Te Castricum ging de bloembollenhan
delaar Jan Dekker failliet (geboren 25
Mei 1903). De schulden bedragen f195210,
waaronder f 1755,— wegens door een
Texelsche kweeker-handelaar geleverde
bollen. De Coop. Haarl. Groenten- en
Böllenveiling heeft te vorderen f5105.81,
Th. en P. v. d. Nouland te Voorhout
f 10572.56; N.V. V.ih. De Graaf en Van
Konijnenburg te Noordijk f 36757.75;
Bloembollenveiling te Broek op Laingen-
dijk f 12900.01.
Te Krimpen aan de IJsel is de
Scheepswerf Van der Giesen stopgezet;
1300 man vonden er werk.
Te Berkel is het zoontje van H. van
nog geen jaar in een vischgraat gestikt,,
dat het in een onbewaakt oogenblik in de
mond stak.
Te Breda heeft mej. Chr. Hollander,
bij de soldaten bekend als „Moeder Stien"
haar vijftigjarige loopbaan als zoetelaar-
ster herdacht.
Te Tubbergen is aangifte gedaan,,
dat mej.. B. die met V. de volgende weeki
in het huwelijk zou treden, ervan door is
gegaan met medeneming van f 42.—.
Te Rotterdam hebben de elevators
A. en B. van de Rotterdamache Stuwa
door Maatschappij in 81/2 uur uit het
stoomschip Chisone samen 4.510.000 Kg.
tarwe gelost. Een record.
Te Reeuwijk zijn twee meisjes, die
31 Augustus heimelijk de ouderlijke wo
ning hadden verlaten, door twee recher
cheurs teruggebracht. Zij hadden een
familielid te Leeuwarden bezocht en zich
als dienstboden aldaar verhuurd.
Te Naaldwijk zijn op de veiling twee
trossen druiven aangevoerd, elk van zeven,
pond.
Te Assen namen aan de Ned. Imker
dag ruim 800 personen deel.
Mijrihardt's Poeders.
Doos 45 ct. Bij uw Drogist.
Een benzinebelasting.
Den Haag. De regeering zal ter bestrij
ding van het te verwachten tekort op de
begrooting 1932 voorstellen doen tot in
voering van een benzinebe-lastiing en tot;
verhooging van het tarief van invoerrech
ten tot een algemeen tarief van 12 pcü.
Te Venlo is de 40-jarige vrouw J.
P., toen zij een benzine-toestel bijvulde,
geheel in brand geraakt. Ze verkeert nu
door haar onvoorzichtigheid in levensge
vaar.
Achlum Tegen een 24-j. chauffeur
alhier, die met zijn auto een wielrijder
doodreed, is twee maanden hechtenis
voorwaardelijk met een proeftijd van drie
jaren geëischt.
Te Den Helder is Dinsdag een
kweekschool voor onderwijzers geopend.
Wel 63 ouders wilden hun kind(eren) ge
plaatst zien, doch slechts 24 leerlingen
zijn toegelaten.
Hilversum koos tot bestuurslid van
Stad en Lande de heer Bakker en tot
plaatsvervanger de heer Brouwer, blijk
baar geïnspireerd door het bekende ge
zegde, dat waar de brouwer is, de bakker
niet kan zijn.
Den Haag. Kippen- of eendeneieren
mogen in België slechts worden inge
voerd indien zij de naam dragen van het
land van herkomst.
Te Utrecht zijn aangehouden twee
jongens van resp. zestien en achttien jaar4
die ontvlucht waren uit het opvoedings
gesticht Valkenheide te Maarsbergen.
Onder Staphorst (O.) gelegen heide
velden, totaal 900 H.A. zullen met het oog
op werkverruiming voor boschcultuur in
orde worden gebracht.
Exloo. Het elfjarig zoontje van
A. Kuipers is, toen het van een school
feest naar huis ging, van een bjrug ge
vallen en verdronken.
Te Amsterdam is een driejarig kind
in de Molukkenstraat van de derde ver
dieping uit het raam op straat gevallen
en spoedig daarna overleden.
Te Heerenveen moeten aan de Thi-
alfweg 50 boomen wegens iepenziekte
worden gerooid. De andere 150 dragen
ook al het kenmerk.
Te Diepenveen viel de 15-jarige
dochter van N. Wiggers in een beerput.
Ze vond de dood door verstikking.
Amsterdam wordt door de Koningin
bezocht op 23 Sept. („Tel.)
Zuidbroek (Gron.) besloot in be
ginsel tot verplichte aansluiting bij de
N.V. Prov. Waterleiding.
Soesterberg. De 31jarige vlieger J.
Daalderop, die bij Bergambacht ernstig
is gewond, is overleden. Hij laat een
vrouw en een kind achter.
Amsterdam. Een klein meisje had
haar armpje in de onderste sleuf van de
brievenbus Warmoesstraat hoek Pijlsteeg
gestoken, maar tot haar schrik kon het
armpje niet meer terug.
De brandweer werd te hulp geroepen,
die er ook niet veel raad op wipt, maai'
gelukkig kwam toen juist een brieven
besteller voorbij, die de bus openmaakte
en het armpje een duw gaf. Aan de andere
kant hielp een brandwacht, en op die
manier werd de kleine die zich dapper
hield uit haar zoo onaangename positie
bevrijd.
Te Beverwijk zijn op de onbewaakte
overweg de 71-jarige J. Dekker en zijn
kleinkind, de 8-jarige J. Tromp, beiden
uit Wijk en Duin, door de trein gedood.
De man reed met het kind op een bak
fiets. De lijken werden gruwelijk ver
minkt. Het uitzicht aan de overweg is zeer
goed.
Rijswijk. Een 18-jarige juffrouw
heeft aangifte gedaan op de Bezuidenhout
sche weg te den Haag met een revolver te
zijn bedreigd door een 19-jarige jonge
man, met wie zij twee jaren omgang had.
Te Bovenburen is het vierjarig doch
tertje van H.K. door een auto 'doodgere
den. Het kind stak plotseling de weg
over. Te Schiedam vond op deze wijze
de elfjarige C. J. v.d. L. de dood.
Te Breskens heeft een visscher een
stoottand van een mammouth aan wal ge
bracht. De prachtig gave tand, die bijna
twee meter lang is, werd afgedragen aan
het Zeeuwsch Genootschap voor Weten
schappen.
Te Horsten werd de 25-jarige mole
naar Trumpf door een der molenwieken
getroffen en vermorzeld.
Onder Ossendrecht hebben kwaad
willigen een dam gelegd in de water
afvoerleiding, waardoor talrijke lande
rijen overstroomden.
Uit Oostelijk-Groningen wordt ge
meld, dat het met de prijzen der zouters
weer aan de lage kant gekomen is. Die
verkoop aan huis staat plotseling stil en
die op de markten beteekenen zoo weinig,
dat de gemiddelde prijs van f0,40 per
Kg. geslonken is tot f0,36.
Muntendam besloot tot opheffing
van tollen, die een jaarlijksch bedrag
Opbrachten van 4 tot 5 duizend gulden^
In Nederland zijn in de le helft van
1931 vergeleken bij de le helft van 1930
40 pet. meer varkens geslacht.
nog.
Aantal sterfgevallen
per 1000 inwoners
Texel
Heele
land A.-R.1-H.-U,
1928 12.0
9.5
8.8
1927 10.7
10.0
9.0
1926 13.0
9.8
8.5
1925 12.0
9.8
8.3
1924 11.6
9.4
8.5
Sportaleuwt.
O
