Crisis-Comité Texel.
Gemengd Nieuws
Ingezonden.
„IN DE EERSTE PLAATS
VOOR ONZE EIGEN MENSCHEN".
Onder voorzitterschap van de burge
meester werd gisteravond ten raadhuize
een samenkomst gehouden, waartoe een
30-tal personen, voornamelijk voorgan
gers van verschillende kerkgenootschap
pen en partijen, vertegenwoordigers van
de polderbesturen en van verschillende
corporatiën en vereenigingen, uitgenoo-
digd waren. Een verzoek van het natio
naal crisiscomité, om mededeeling te doen
van de gemeentelijke plannen, was de
aanleiding tot deze bijeenkomst.
Hoewel momenteel de crisistoestand
nog niet van die aard is, dat direct ingrij
pen noodzakelijk was, meende de voorz.
toch, dat het reeds thans wenschelijk was
om tot bijeenroeping van een gemeente
lijk comité over te gaan en wel:
le. omdat de dagbladen herhaaldelijk
op steun aan het nationaal comité aan
dringen, hetgeen tengevolge kan hebben,
misschien reeds heeft gehad dat bij
dragen aan het Nat. Crisiscomité te den
Haag gezonden worden, welke dan voor
ons plaatselijk comité verloren zijn. Het
is niet de bedoeling zoo schrijft men
ons ons op het egoistische standpunt
te plaatsen, dat wij alleen voor eigen ge
meentenaren willen zorgen, doch wel in
de eerste plaats voor onze eigen inen-
schen
2e. omdat, alhoewel de malaise zich
thans nog niet te scherp afleekent op het
eiland, wel te vreezen is, dat voor Texel
moeilijke en zware dagen zullen komen.
„Verzamelen in de dagen, dat er nog
bij velen overschot is, om te kunnen steu
nen, als de nood aan de man komt.!"
DOEL.
Het meervoudig doel, dat men zich
voor het gemeentelijk comité gedacht
heeft, is
A. Steun verleenen aan hen, die door
de slechtere tijdsomstandigheden in moei
lijkheden zijn geraakt, waarbij het niet in
de bedoeling ligt om de taak van de werk
loosheidsbestrijdingsorganen, of die van
het armwezen of de kerken over te ne
men. Aanvullend en verheffend zal het
comité moeten werken.
B. Zoo mogelijk ook steun te verleenen:
buiten de gemeente indien elders de el
lende grooter mocht zijn dan hier.
C. De werkloozen behulpzaam te zijn,
waar noodig en mogelijk, om hun tijd
nuttig en aangenaam door te brengen.
WERKWIJZE.
Het is de bedoeling, dat de uitvoering
van die plannen mogelijk gemaakt zal
woiden met behulp van een oentraal co
mité, dat bij gedeelten bijeengeroepen zal
worden ter beoordeeling van de verschil
lende steunaanvragen en andere voorstel
len, die binnenkomen bij een der9sub-
comité's. Deze sub-comité's strekken elk
hun bemoeiingen uit over een der negen
wijken, waarin de gemeente voor dit doel
gesplitst is en waarvan de grenzen sa
menvallen met die der stemidistrieten.
Elk inwoner van deze gemeente kan
door tusschenkomst van deze sub-comité's
vernemen, waar hij kan geven en waar
hij kan vragen.
Sportnieuws
Men schrijft ons:
Texel II speelt morgen tegen M.L.D. I
om 12 uur met dit elftal:
Jo Bruin
D. Keijser Jb. Geus
K.deVeij, M.Koorn, Th.v.Heevwaarden
N.N., A.Dros, Keur, God-dard, A.Bakker
Hoewel M.L.D. wel te sterk zal zijn
voor onze jongens, hebben we toch het
vertrouwen, dat allen hun best zullen
doen om een zoo goed mogelijk resultaat
te behalen. Jongens, denkt er aan, dat het
meer gebeurt, dat een op papier sterkere
van een zwakkere verliest.
Wiens pop werd dat?
De pop, welke mej. de wed. W. P. Lap,
handel in luxe huishoudelijke artikelen
alhier, verlootte onder hen, die derzelver
naam raadde, viel ten deel aan mej. C.
van Koningsveld. De pop, welke naar
ons wordt verzekerd kon loopen en
praten, „luisterde" naar de naam van;:
J antina.
Overzicht veemarkten, 3—9 December.
Wanneer December in het land is, geven
de veemarkten in de regel weinig drukte.
Algemeen is de aanvoer dan vrij beperkt
en de handel van weinig omvang. Dit
jaar is de stemming al biezonder luste
loos. Van alle kanten komen maatregelen
waardoor de omzet op de markten tot een
minimum wordt teruggedrongen. Aller-
wege hoort men klachten over de slechte
toestand in de veehandel. De handel is
kapot, terwijl de veeprijzen nog dalen en
zoo langzamerhand zijn gekomen op een
ongekend laag peil. De marktberichten
zijn vrijwel allemaal en voor alle veesoor
ten gelijk, n.l. „slecht en lager".
WOLVEE. Algemeen was het aanbod
zeer beperkt, de handel slecht en de prij
zen laag. Over het geheel was de stem
ming lusteloos. Een enkele markt, waar
iets voor België werd gekocht, was voor
de zware vette lammeren nog tamelijk.
Het wachten is thans op 1 Januari. Dan
hoopt men, zij 't dan op consent, weer
iets aan Frankrijk te kunnen leveren. Af
wachten dus! Hoopvol ziet het er intus-
schen voor de afzet van de laatste vette
lammeren en schapen voor dit seizoen niet
uit!
Esperanto in de practijk.
De Texelsche Esperanto-Bond heeft
Woensdag een z.g. briefavond gehouden,
speciaal gewijd aan de correspondentie,
welke naar aanleiding van een annonce
in een der Esperanto-weekbladen werd
ontvangen. We laten hier een lijstje vol
gen van de steden, van waar brieven,
kaarten, couranten en andere dingen wer
den toegezonden: Tokio (Japan), Los
Angelos (Ver.St.), Leipzig, Essen, Grim-
mitschau, Meissen, Chemnitz, Karlsruhe,
Pasing en Scheinfürt (Duitschland), Lin-
desberg, Stockholm, en Brache (Zweden),
Praag (Tsjécho-SL), Annecy (Frankrijk),
Luik (België), Sosnowice (Polen), Riga
(Lethland) en Innsbruck (Oostenrijk.)
De leden zullen de brieven alle beant
woorden. Verscheidene brieven zal zeker
de Japanner ontvangen. Zijn brief genoot
aller belangstellingen algemeen was men
benieuwd meer van hem te vernemen. Inte
ressant was ook een brief uit Polen, ge
ïllustreerd met uitknipsels uit een Pool-
sche illustratie. Alle correspondentie ge
schiedt natuurlijk in het Esperanto en is
zonder moeite te lezen, welk landsman
zich van deze mooie wereldtaal ook be
dient.
Hoezeer Esperanto in Japan opgang
maakt kan blijken uit dit bericht, voorko
mende in „de Telegraaf":
Voor de onlangs in Japan per radio
uitgezonden Esperanto-cursussen werden
20.000 luisteraars ingeschreven. De eerste
uitgave van het leerboek 8000 ex.
was onmiddellijk uitverkocht, de tweede
uitgave 10.000 e.x eveneens in enkele
dagen.
Tentoonstelling Prijzen Nutsbewaarsdiool
Het bestuur der Nutsbewaarschool ver
zoekt ons te willen meedeelen, dat van
lieden af de prijzen, verbonden aan de
loterij ten voordeele van de bewaarschool,
tentoongesteld zijn in de etalage van de
heer Jan Bruin, Weverstaat.
Allerlei.
Coöp. Zuivelfabriek De Eendracht ves
tigt de aandacht op haar annonce „in
schrijving van nieuwe leden".
o
Kinderkoor „Op Hoop van Zegen" kon
digt in dit nummer zijn uitvoeringen op
Woensdag en Donderdag aan. De en
treegelden zullen voor de aankoop van
een piano voor het Koor bestemd worden,
herhalen we.
OOSTEREND.
HET LEVEN VAN PROF. GUNNING.
Een groot man.
In de Herv. kerk alhier hield ds. Groe-
nenberg Donderdagavond 1.1. een lezing
over: „Het leven van prof. Gunning",
waarvoor veel belangstelling bestond. De
verkorte inhoud laten we hier volgen.
Er staat geschreven, „Gedenk uw voor
gangers, die u het woord Gods gespro
ken hebben en volgt hun geloof na, aan
schouwende de uitkomst hunner wandel".
Zoo gedenken wij Gunning, die spreekt
nadat hij gestorven is, die nog steeds in
vloed uitoefent op het geestelijke leven in
ons vaderland. Hij is één der vaders ge
weest van de z.g. ethische theologie.; Maar
het kind lijkt niet in alle opzichten op de
vader. Wij spreken altijd van prof. Gun
ning. Inderdaad bezat hij een enorme ken
nis en een zeer eigen kijk op de dingen.
Velen begrepen hem niet, wat hem groot
verdriet deed. Hij had juist zoo'n sterke
behoefte aan gemeenschap. Zijn geloof
werd gedragen door het geloof der ge
meente. Hij had heelemaal geen behoefte
aan succes, preekte met voorliefde in de
minstbezochte kerken. Steeds voegde hij
zich bij al wat leed en in verdrukking was,
Gunning heeft iets van een middeleeuw-
sche ridder, die het zwakke en verdrukte
beschermde. Hij zag het goede ook in die
dingen, die hij zelf fel bestreed. Zoo b.v.l
in de moderne en „gereformeerde" rich
ting. Hij streed altijd een heilige strijdi
Hij liet z'n wapenen niet zegenen door
God, maar ontving die wapenen uit de
hand van God.
Toch ligt het wezenlijke niet daarin,
dat hij professor was. Maar dat hij was
een kind van God. Er waren menschen,
die spraken van „de heilige Gunning".;
Het is onjuist, dat hij het leven stelde
boven de leer. Deze twee waren voor hem
één.
Levensloop.
Woensdag 28 Mei 1829 is hij in Vlaar-
dingen geboren, waar z'n vader predikant
was. Hij ontving de naam: Johannes Her-
manus.. Werkelijk is hij een JohanmesTna-
tuur geweest. Z'n jongensjaren bracht hij
door in Leeuwarden, waarheen z'n vader
was beroepen. Hij was een vroolij'ke kwa
jongen. Later heeft hij die geweldige ernst
over zich gekregen, die echter niet ont
aardde in onnatuurlijkheid. Bij z'n propo
nentsexamen werd hij eerst afgewezen van
wege z'n ongeloof, maar op een goed
woord van één der examinatoren toege
laten tot het predikambt.
Hij trouwde en nam het beroep aan
naar Blauwkapel. Daar is hij door worste
lingen heengegroeid. Meer en meer werd
hij zich bewust het eigendom van Jezus
Christus te zijn. Vandaar vertrok hij naar
Hilversum, waar de strengere richting
hem niet begeerde. Maar waar hij ook z'n
tegenstanders won door z'n priesterlijke
toewijding in de dagen van typhus, pok
ken en cholera, overal ging hij binnen.,
Ook is hij soms grof bejegend. Iemand
spuwde op straat eens over z'n schoe
nen en zei: Ik moet m'n bek eens uitspui-
gen van jouw preeken".
In Hilversum schreef hij het prachtige
boekje: Het kruis des Verlossers. Vandaar
gaat hij naar den Haag, waar hij men
schen van allerlei rang tot zich trekt: van.
Koningin Sophie tot de eenvoudige werk
vrouw. Hij had geen groot, maar een uit
gelezen gehoor. Niet omdat hij te geleerd
was, maar door de diepte van geestelijk
leven die in zijn preeken tot uiting kwam.
Hij hield ook lezingen in de salons van
de Haagsche adel en sprak felle woorden
tot hen. Bij hem kerkten steeds Mr.
Groen van Prinsterer en Dr. A. Kuijper.
Fel keerde G. zich in den Haag tegen Dr.
Zaalberg, de moderne predikant. Toch
wilde hij deze niet helpen afzetten. Het
geestelijk leven moest zoo sterk in de
gemeente zijn, dat ze deze dwaling kon
overwinnen.
Daarna werd hij kerkelijk hoogleeraar
te Amsterdam en vervolgens staatshoog-
leeraar te Leiden, waar hij door profes
soren en studenten zeer onvriendelijk
werd ontvangen, omdat hij orthodox was.
Maar al spoedig veroverde hij eerbied en
sympathie. Als ouderling bleef hij pree
ken en werken. Na zijn ontslag vestigt hij
zich te Arnhem. In zijn laatste levensjaren
(maar ook gedurende z'n geheele leven)
ijvert' hij voor het belijdend karakter van
de Herv. Kerk: Ze moet Christus weer er
kennen als haar Heer. Dat deed hem vele
vrienden verliezen.
Hij stierf 21 Febr. 1905. Het middelpunt
van zijn leven was het kruis van Jezus
Christus, dat ook het middelpunt moet
zijn van ons leven.
Deze lezing werd toegelicht met een
15-tal lichtbeelden.
EIERLAND.
Verkoop „Akyab" en Eendenkooi.
Omtrent de verkoop van „Akyab" en
Eendenkooi (aan de heer Jac. Buijs q.q.
voor f19900; zie Tex. Crt. van Woens
dag), kunnen we thans nog meedeelen,
dat de Eendenkooi met 16 bunders land
op 8 Jan. a.s. overgaat in handen vanj
de heer Dirk Korver, kooiker te't Zand<
(gemeente Zijpe). Hij zal de exploitatie
van de Texelsche eendenkooi op de oude
voet voortzetten.
De arbeiderswoning met twee bunders
land werd het eigendom van de heer
Corn, van Harn Hz.
De hofstede „Akyab" met het restee-
rende land werd gekocht door de heer1
Jan Thomassen.
OUDESCHILD.
Veevervoer.
Sinds onze vorige opgave zijn van Texel
verzonden: 20 varkens, 15 kalveren, 4
koeien, 5 schapen, 2 paarden.
Mijnstutten in drift.
Donderdag dreven onder de Texelsche
wal nog al wat mijnstutten. Met verschil
lende vletten werd gejut en ongeveer een)
honderdtal buitgemaakt.
Visscherij.
Met de prijzen der garnalen gaat het
nog steeds aan de lage kant. Om de Zuid
worden nogal wat garnalen gevangen.
Hier komt men door de groote afstand
altijd later. Een der visschers op Oude-
schild heeft nog getracht gepelde gar
nalen te verhandelen, maar het is hier te
lastig om ze gepeld te krijgen. Misschien
was hierin wel wat te doen, nu de prij
zen in het buitenland zoo laag zijn.
Oudeschilder te Davos op de schaats.
Naar de Kon. Ned. Schaatsenrijders-
bond meedeelt, behoort onder de zestien
rijders, die vanwege de Bond maar Davos
zullen worden uitgezonden, ook onze
plaatsgenoot, de heer C. Jongert. De
overige rijders komen uit den Haag, Am
sterdam (4), Tilburg, Wieringerwaard,
Oudkarspel, Winkel, IJsselmonde (2),
Bloemendaal, Warmenhuizen, Zuidlaren,
en Lochem.
(Het verwondert ons, dat de provincie
Friesland, het traditioneele land van de
schaatsenrijderssport en de Elf-steden
tocht, niet vertegenwoordigd is. Heeft
Friesland misschien een eigen Bond?
Red.)
Weer een kassier overvallen.
De dagbladen van Donderdag komen
weer eens met een relaas van een
bankoverval, nu weer te Katendnecht, waar
drie mannen de kassier te lijf gingen, die
alleen op zijn kantoor zat. De man werd'
door een pistool niet ernstig gewond.
Doordat een werkster, die verdacht ru
moer hoorde, het op een schreeuwen
zette, sloegen de boosdoeners op de
vlucht. Ook de kassier riep luidkeels om
hulp. Een van hen werd door een agent
gegrepen en opgebracht. Het was een
33-j. loodgieter, die volledig bekende. De
man was werkloos, net als de andere
twee, van wie er later nog een gevat is.
No. 3 is nog voortvluchtig.
Lisse stelde voor noodlijdende bol-
lenkweekers in deze gemeente f25000 cre-
dieten beschikbaar.
Landbouw, Economie en Staatsbelang.
Te den Haag werd een persbureau ge
vestigd, dat zich ten doel stelt, het ver
strekken van berichten en artikelen, waar
in de landbouwproblemen van economisch
standpunt zullen worden bekeken. Het
ligt in de bedoeling door de publicatie
van deze stukken in de steden grootere
belangstelling te wekken voor de vraag
stukken, waarvoor de boer is gesteld,
en op het platteland op objectieve wijze
bekend te maken, dat niet alle gevraagde
steunmaatregelen kunnen worden ingewil
ligd om redenen van staatsbelang en eco
nomie. Er bestaat, zoo schrijft men ons,
een zich verscherpende controverse tus-
schen stad en het agrarische deel van ons
land, een controverse die tot heel wat
verwikkelingen en moeilijkheden aanlei
ding kan geven. Met deze dienst, die on
der leiding van de lamdbouw-eeonoom
Ir. M. D. D ij t (te Eierland) zal staan,
wordt beoogd het elkander beter begrij
pen. Hij wil daardoor meewerken om
de landbouwbelangen effectief en objec
tief te dienen.
HYGIENE en VEILIGHEID.
Zeer ernstig gevaar
voor besmetting met t.b.c.
Aan een zeer lezenswaardige brochure
van dr. J. H. Picard, „De t.'b.c. bij het
rundvee en haar bestrijding", ontleenen
we:
„Voor de heele bevolking, doch nog
meer speciaal voor het gezin van de vee
houder beteekent de t.b.c. van het vee
een ernstig gevaar.
In het biezonder voor kinderen uit vee
houdersgezinnen beteekenen de runderen
met open t.b.c. een voortdurend en zeer
ernstig gevaar van besmetting^"
Daarom is het van het hoogste belang
dat veehouders deelnemen aan de bestrij
ding van de rundvee-t.lb.c.dat de slijter
hierop bij zijn leverancier aandringt en
dat de consument tegenover de slijter zijn
voorkeur voor t.b.c.-vrije melk te kennen
geeft.
VOOR ONZE DAMMERS.
Oplossing Damprobleem.
De diagramstand in cijfers moet lui
den: Zwart 14 schijven op 3, 8, 9, 11-13,
15-17, 19, 20, 23, 24, 29. Wit 14 schijven
op 21, 26-28, 30, 32, 33, 35-39, 43, 50.
Zwart's laatste zet was hier 14-20, ho
pende, dat wit er achter zou loopen meit
30-25 hetgeen geschiedde. Zwart won nu
op schitterende wijze zijn partij door te
spelen: 13-18!, 19:10!!, 17-22, 22:44,en
16:49!! Voorwaar een kranige prestatie,
om op dergelijke wijze een partij te be
slissen
Zwart 15
12 3 4 5
Wit: 15.
Een aardige slagzet.
In deze stand was wit aan de zet en
speelde 30—25, waarop zwart als volgt
de partij besliste:
Wit: Zwart:
Wit gaf verder de partij maar zeer
wijselijk gewonnen.
De heer Parlevliet en de arbeiders.
Mijnheer de Redacteur.
Gaarne wilden wij de heer Parlevliet
nog even beantwoorden. Allereerst dee-
len wij mede, dat het vorige stukje de
goedkeuring van onze heele raadsfractie
had. De heer P. had dus 3/4 van zijn be
toog moeten laten vallen als toevallig een
ander het had onderteekend. Ook zijn ver
dachtmaking, dat wij niet vrij zijn, is ge
heel uit de lucht gegrepen. De commissie
van bijstand is benoemd om advies te
geven in zaken, waarin wij niet geheel
deskundig zijn, want niet iedereen is ip
alle gemeentezaken even deskundig (be
halve dan de heer P.) Van zijn scheld-
O
46
47 48 49 50
124—30
2. 35X24 20x29
3. 33x24 19x30
4. 28x17 7—11
5. 22x13 11x33
6. 39x28 30x50