■HMHHBHMHHHBBHRfl
Hij gaat door!
UITVERKOOP
N.V. Ph, Vlessing, den Burg
H
De Nieuwe Texelsche Courant
D0UWE EGBERTS
No. 4703 46ste Jaargang Woensdag 18 Jan. 1933
FRISO-
BAAI
Van week tot week
WERK VOOR GENÈVE.
Een lach of een traan
Bezoekt onze groote jaarlijksche
ENORME KOOPJES
ook in meubelen
ledereen raadt mee.
Dertig millioen werkloozen.
Meer werk in minder tijd.
Texelsche Berichten
Onze Oudejaarspuzzle.
ra Ks?
Uw advertentie In dit blad wordt
op Texel Ihuls aan huls gelezen.
TEXE
CHECOU
is sinds 1 Juni 1930
in dit blad opgenomen.
UlTü.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ADVERTENTIES: 1-5 regels 60 ct.j
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven, wordt
driemaal berekend.
STOOMBOOTDIENSTEN.
Texel Den helder v.v.
Op werkdagen:
Van Texel: 6.-; 8.-; 11.20; 2.40;
Van den Helder: 7.-; 10.-; 12.20; 4.15
Op Zon- en feestdagen:
Van Texel: 7.30; 11.15; 5.20.
Van den Helder: 9.12.20; 6.30.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer V> uur later.)
18 19 20 21 22 23 24 Jan
0,32 1,12 1,59 3,02 4,47 6,05 7 23
LICHT OP
R1IWIELEN en RIJTUIGEN 4 38
Kostelooze Vaccinatie.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Texel maken bekend, dat de gelegenheid zaï
opengesteld zijn tot kostelooze inenting en
herinenting van de ingezetenen, die zich daartoe
aanmelden
op Woensdag 18 en Vrijdag 20 Januari
1933, des namiddags van 2,30 uur tot 3,30
ten huize van Dr. Boswijk te Den Burg.
op Woensdag 18 en Vrijdag 20 Januari
1933, des voormiddags 9 uur ten huize van
dokter G. Westbroek te De Cocksdorp.
Teneinde abuizen bij het opnemen van i amen
en voornamen te voorkomen moeten trouw
boekjes, waarin namen van belanghebbenden
vermeld zijn, worden medegebracht.
Voorts wordt er de aandacht op gevestigd,
dat het thans niet noodig is, dat kinderen, om
als leerlingen tot de scholen te kunnen worden
toegelaten, gevaccineerd zijn.
Texel, 13 ]anuaii 1933.
Burgemeester en Weihouders voornoemd,
W. B. OORT.
De St Cretans, JONKER.
ZATERDAGAVOND.
Wij wachten op uw practische daden
Het jaar 1933 zet voor Genève in met
bergen werk. De voorbereidende commis
sie voor de economische en financieele
wereldconferentie (commissie-Trip) en de
conferentie tot bestrijding der werkloos
heid zijn reeds aan de arbeid getogen
Dan komen verschillende commissies van
de ontwapeningsconferentie bijeen, de
commissie inzake het geschil China-Japan
en de buitengewone Assemblee. Er is dus
genoeg werk aan de winkel en er zal in
'de komende weken weer veel worden ge
praat en beraadslaagd in de Volk-enbonds-
stad. Of er ook veel zal worden gedaan,
of ook maar voorbereid met goede kans,
dat daden zullen volgen, daaromtrent zijn
de verwachtingen niet hoog gespannen.
De teleurstellingen, die de Volkenbond in
het treurige jaar 1932 de menschheid;
heeft bereid, zijn zoo talrijk en zoo ern
stig, dat ook voor 1933 weinig wordt ver
wacht. Dit heeft de Volkenbond aan zich-
zelt te wijten. Juister nog: het is te wijten
aan de Staten, waaruit de Bond is samen
gesteld, in de eerste plaats aan de groote
staten, welke daarin de toon aangeven;:
verschillende kleine leverden meer dan
eens het bewijs, dat zij een beter inzicht
hebben in de belangen van de Bond en de
menschheid, die eigenlijk dezelfde zijn
En toch Houd er de moed maar in.
In de commissie Trip werden tot heden
verschillende redevoeringen gehouden,
waarin menigmaal gezonde denkbeelden
werden verkondigd, doch de sprekers wa
ren meestal vertegenwoordigers van re
geeringen .die bijna niets anders doen dan
ongeveer het tegenovergestelde, van het
geen zij haar mannen in Genève laten,
aanbevelen. Als het niet zoo droevig was
dan zou het om te lachen zijn. Wanneer
men de Engelschman een lofrede hoort
houden op de vrijhandel en de Duitscher
en de Italiaan in dezelfde trompet hoort
blazen, dan weet men niet ot men lachen
moet of huilen. Eveneens wanneer de Brit
verklaart, dat Engeland in beginsel be
reid is tot de gouden standaard terug te
keeren. Dan was de Italiaan, die directeur
is van de economische afdeeliug. van de
Volkenbond in elk geval eerlijker toen hij
plechtstatig verklaarde, dat de voorzich
tigheid nog steeds de moeder is van de
poroeleinkasten, dus ook van de econo
mische en dat de voorbereidende comm. er
derhalve goed aan zouden doen door een
zeer beperkt plan op te stellen.
Loonderving 52 miljard gulden
per jaar.
Met de Commissie tot bestrijding der
werkloosheid ging het weinig beter.
Eigenlijk is dit een conferentie. Alle
Europeesche staten plus nog een paar
buiten ons werelddeel, in het geheel 2S,
nemen er aan deel, Rusland en de V. S.
echter niet, de laatsten zonden een waar
nemer. Grondslag der besprekingen is een
rapport van het Arbeidsbureau, waarin
het aantal werkloozen wordt geschat op
30 miljoen en de dientengevolge gederfde
loonen en salarissen op 52 miljard gulden
per jaar. In dit rapport wordt verder
gezegd ,dat beperking van de werkweek
tot 40 uur, overal ingevoerd, moet leiden
tot aanzienlijke beperking der werkloos
heid. Daarover gaan in hoofdzaak de de
batten. De werkgevers en de Engelsche
regeering zijn tegen die verkorte werk
week. Anderen zijn er weer voor. Overi
gens is die nu in Ge/lève b-edebatteerda
werkweek van 40 uur al weer achterhaald
tenminste in de V.S. en in theorie. Daar
wordt onder leiding van ingenieur Scott
een nieuwe economische leer verkondigd,
die reeds zeer veel aanhangers telt en
„Technocratie" werd gedoopt. Volgens
deze leer zou Amerika gered zijn
Europa valt er buiten als onnedbaar vol
gens Scott met een werktijd van 12 uur
per week van 5 werkdagen voor alle vol
waardige arbeiders van 25 tot 45 jaar. De
jongeren en de ouderen mogen geen be
roepsarbeid verrichten in dat stelsel.
Wordt dit stelsel ingevoerd, dan is Ame
rika gered en leven de Amerikanen tien
maal Deter dan vóór de crisis. Wordt het
niet ingevoerd, dan stort de heele kajuta-
listische samenleving ineen.
Scott, zijn 36 ingenieurs en anderen oor-
dee'en, dat de mechaniseering en de ra
tionalisatie van de arbeid bezig zijn de
menschheid ten gronde te richten. Zij
hebben een diepgaand onderzoek ingesteld
en de resultaten zijn verbijsterend. Bij
voorbeeld: In het hoogovenbedrijf brengt
tegenwoordig één man door vernuftige
werkmethoden evenveel voort als eertijds
vijftig. Een arbeider in een gloeilampen-
tabriek verricht nu in één uur evenveel
werk als in 1914 in 9000 uur. Een Ameri-
kaansche boer doet nu in één uur even
veel als een eeuw geledien in 3000 uur.
Honderd man per jaar zijn tegenwoordig
voldoende om alle steenen te maken, die
Amerika in dat jaar noodig heeft. Enz.,
enz. Verondersteld, dat alle Amerikaan-
sche fabrieken weer op volle capaciteit
konden werken, dat zou dus de gunstigst
denkbare toestand zijn, dan zouden van
de 12 miljoen werkloozen toch minstens
de helft werkloos blijven. En elke dag
wordt de toestand ongunstiger, doordat
de machines steeds nog talrijker worden
en door nieuwe arbeidsmethoden steeds
minder tijd voor bepaalde bezigheden ver-
eischt wordt, zoodat Amerika het volgend
jaar zeker 30 miljoen werkloozen zal tel
len. Volgens berekening van ing. Scott.
Op heden overtreft Amerika met 12
miljoen werkloozen op plm. 120 miljoen
inwoners vrijwel alle Europeesche landen.
Ook zelfs het zoo zeer geteisterde
Duitschland. Voorloopig dus is het ook in
„het land der onbegrensde mogelijkhe
den" niet „alles".
(Prijswinners in vorig nummer.)
De eerste oplossing kwam reeds enkele
uren na verschijning van ons Oude-
jaarsnummer binnen. Ze bleek van Truus
Graat (Vischmarkt) te zijn en volko
men in orde. De mooist verzorgde inzen
ding was van de heer G. Schmidt, Schil
der-eind, die alle persioons- en plaats
namen in twee kleuren keurig op „visite
kaartjes" had aangebracht. Twee
pluimpjes dus vooraf aan Truus en de
heer Schmidt.
Van nabij en van verre kwamen de op
lossingen iin, de meeste van Texel, uit
alle deelen der gemeente, maar ook uit
Amsterdam, Heemstede, IJmuiden, Bur-
gerbrug, Edam, den Helder, Haarlem, enz.
Alle rangen an standen troffen we onder
onze puzzlaars aan, heel genoeglijk lagen
de brieven van rood en zwart en groen,
van elke gezindte, van iedere kleur door
een.
We laten hier de uitslag volgen. Inge
komen 87 oplossingen, waarvan er 71
juist wanen. De op te snorren plaatsna
men waren: Hardegarijp, Laagkeppel,
Walsoorden, Finsterwolde, Veinendaal,
Markelo, Krommenie, Helenaveen (ligt in
N.Br.), Tinaarlo, Puttershoek, Ooster
wij k.
Alhoewel de puzzle niet zoo heel moei
lijk was, wanen er toch nog 16 foutieve
oplossingen. Deze wanen wel te voor
komen geweest. Wie b.v. „VEEnendaal"
schrijft, gebruikt een E meer dan er be
schikbaar zijn. Wie echter van Wals
oorden de N. weglaat maakt zich schuldig
aan verduistering, evenals wie „Ve-
n-edaal" zonder N laat gaan. Finster
wolde mag niet op een N eindigen. Wie
HardeRgarijp schrijft, heeft een R bin
nengesmokkeld; wie „Harderwijk" vond
greep bepaald mis. „Finterswolde" is
ook niet in orde. Van „Ghrijpaarde" heb
ben we nog nimmer gehoord, wel van
grijpvingers en pijpaarde, maar deze ar
tikelen worden hier iniet gevraagd.
Een onzer puzzle-vrienden schrijft: no.
11 kan ik niet vinden. Indien ik dat heer
schap (het plaatsje zal bedoeld zijn)
tegenkom, zai lx hem de weg naar uw
kantoor wel even wijzen. Tot onze
spijt hebben we geen bezoek mogen ont
vangen. Inmiddels is de „sinjeur" echter
gevat en te „Oosterwijk" opgebracht.
Niet alle inzenders hebben de namen
der provincies er bij vermeld. Dit was ook
niet met nadruk verzocht, waarom we dit
punt bij de beoordeeling danook achter
wege hebben gelaten.
De -heer I. Pais hebben we wederom,
verzocht zich met de loting t-e willen be
lasten, aan welk verzoek hij welwillend
gevolg gar. We nummerden de goede
oplossingen van 1 tot en met 71 en staken
ze in een enveloppe. De heer Pais noemde
zeven getallen. Óp de eerste twee zouden
de vulpotlooden vallen. De overigen zou
den voor een troostprijs in aanmerking
komen. In dit geval een houtsnede van
prot. Aarts (De reddingboot gaat uit) met
maandkalender op passepartout.
Van de rijmpjes, welke eenige oplos
singen vergezelden, trok die van de 70-
jarige lueer Jb. de Vries, te Oostenendj
het meest onze aandacht. We laten het
hier volgen:
Mijn waarde 'heer de Redacteur
Ik klop ook even aan uw deur.
Ik maakte in 't begin van 't jaar
Uw puzzle-maaltijd heerlijk klaar.
Ik heb werk'lijk met geduld,
Aan 't diner eens fijn gesmuld.
U noemde een elftal personen,
Die allen 't platteland bewonen.
Die Heeren treft gerust geen blaam,
Zij dragen allen in hun naam
De naain toch van liet heerlijk oord,
Dat elk van hen het meest bekoort.
In d' elf provinciën van ons land
Vond ik er één, elk naar zijn stand.
Zoo kwam ik aan in „Hardegarijp",
In „Friesland" als ik 't goed begrijp,
ik zette koers naar „Gelderland"
En vond „Laagkeppel" voor de hand.
„Walsoorden" aan de Wester-Scheldc
Ligt in „Zeeland" naar men mij meldd;
Ik kwam toen bij een weduwvrouw
Die zwoer provincie „Groningen" trouv.
Zij was 't, met wie ik in rn'n arm hold
Door 't nette plaatsje „Finsterwolde'
Toen heeft mij „Utrecht" zeer bekoord,
Waar 'k „Vencndaal" heb opgespoord.
In „Overijsel" vond ik „Markelo",
Het dorp van ach en wee en o
Dat door de stormen gekastijd,
Van klaclit en weemoed werd bevrijd.
„Noord-Holland" schonk mij
„Krommenie"
Wat ik gedurig nog eens zie,
En „Limburg" meldt „Helenaveen".
Daar trok ik toen ook even heen.
„Tinaarlo" vond ik ras in „Drenthe",
Dat plaatsje telt al menige lente.
Toen trok ik maar weer aan mijn broei;,
En landde aan in „Puttershoek",
Liep door „Zuid-Holland" met gemak,
Tot 'k naar „Noord-Brabant" overstak,
Waar ik nog „Oosterwijk" bezocht
Aan 't einde van mijn lange tocht.
Al tel ik nu ook zeventig jaar,
Ik kwam toch na veel zwerven klaar.
Wed. L. Oenstrif Finsterwolde
(Gron.)
GEELMERK
30 cl per 'li pood 12 cl. per ons 6 ct. per ons
lil III Will II ■iiMIIIBMI—LMI^Ml
De bejaarde rijmer voegt er nog een
Nieuwjaarswensch in Texelsch proza aan
toe. Gaarne w-ensch-en wij hem wederkee-
rig al wat wenschelijk is in 1933. We
danken tenslotte hem en alle anderen
voor de moeite, welke zij zich hebben ge
troost en zullen een nieuwe puzzle-actie
voorbereiden.
O
Van de rijmpjes, bij de Kruiswoovd-
puzzle ingezonden, laten we volgen:
Van L. J. Dijt, Koogerstr.:
Geachte Redactie,
Ik was direct in actie.
Voor de puzzle van uw blad
Is menig blaadje vol geklad.
Vooral om die „vrucht"
Is dagen gezucht.
Maar op de laatste dag van het jaar
Had ik het zaakje voor elkaar.
Aan een lang gedicht van W. J. Boon,
Koogereind, ontleenen we:
Asyl, cape, ad, corporatie
Dat al valt voor veel niet m-ee.
Zet veel woorden maar in 't Hollandsch
Dan doet ieder zeker mee.
Zulk een werk is zeer gezellig
Ge-et maar m-eer zoo in de krant.
Iets gemakkelijker -en stellig
Krijgt gij meerder-en dan tot klant.
o
Op dit verzoek willen we antwoorden,
dat de kans op winnen met een goede
oplossing van een moeilijke puzzle liet
grootst is. Bovendien beantwoordt zij
meer aan haar doel, naarmate zij meet
tijd vergt om tot het eindresultaat te ko
men. Wat die Hollandsche woorden be
treft: in beginsel zijn wij daar wel voor,
maar bij het samenstellen van een kruis-
woord-puzzle zijn ze niet licht te vermij
den.
Ten slotte enkele critieken op onze
Kerst-puzzle„De puzzle heeft mij vele
