De Nieuwe Texelsche Courant
No. 4741 46s'8 Jaargang Woensdag 31 Mei 1933
N.V. Texels Eigen Stoomboot-Onderneming.
Van week tot week
Ons nieuwe Kabinet.
Ontwapening, maar....
Uit Texels verleden.
Een „fraai" voorstel van
Turkije.
Naar het eind van de
strijd in het Oosten?
De strijd tusschen Dollar
en Pond.
op Texel huis aan huls gelee*.
UITÜ.N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Lange veld en De Rooij' Den
Burg. TeX 11.
ADVERTENTIES: 1—5 regels 60 ct.-
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv
voor viermaal ineens opgegeven, wordl
driemaal berekend.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg f 1.losse nrs. 4ct.
STOOMBOOTDIENSTEN.
Texel Den Helder v.v.
Op werkdagen:
Van Texel: 6.-; 8.-; 11.20; 2.35; 5.35.
Van den Helder: 7.-; 10.-; 12.20; 4.15;6.55.
Op Zon- en Feestdagen:
Van Den Helder: 7,-; 9,-; 12,20; 6,30.
Van Texel: 6,-; 8,-; 11,15; 5,20.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer Va uur later.)
1 2 3 4 5 6 7 Juni
2,37 3,34 4,38 5,38 6,37 7,47 8 40
LICHT OP
RIJWIELEN en RIJTUIGEN 9 38
N.V. T. E. M.
KOOKT ELECTR1SCH
0 stroomverbruik 4 tot 10 cent 0
0 per maaltijd. 0
ZATERDAGAVOND.
Ons land heeft een nieuwe regeering
gekregen. Voor crisistijd Iheeft het kabl-
netlooze tijdperk lang genoeg geduurd. De
kabinetscrisis is dus geëindigd in een....
crisiskabinet; >en wij kunnen slechts ho
pen, dat de nieuwe premier voldoende
steun in de Tweede Kamer zal vinden om
ons te sparen voor een spoedige.crisis
kabinetscrisis, die trouwens in dat geval
wel eens opgelost zou kunnen worden
door een nieuwe Kamerontbinding. Gezien
de breede basis, die dr. Colijn voor zijn'
Kabinet heeft gezocht, zal het echter wel
stevig genoeg op de beenen staan om 'n
lang leven te leiden, ook zonder ernstig
conflict met de Volksvertegenwoordiging.
In'tnieuwe Ministerie zijn een vijftal
grootje partijen vertegenwoordigd, te we
ten: R.K., A.R., C.H., Vrijih. Bond en V.D.
en wei in de volgende verhouding: drie
Katholieken (Verschuur, Deckers en Van
Schaik) twee anti-rev. (Colijn en De Wil
de), twee vrijz. dem. (MarChant en Oud) -
een Chr.nhist. (De Graeff) en een liberaal
(Kalff). Voor Koloniën waren er twee
candidaten: Welter en Rutgers. Dr. Co
lijn heeft de knoop doorgehakt door zelt
Koloniën te nemen. Het aantal Minister
zetels wordt van negen op tien gebracht,
doordat eenige afd. van Economische za
ken onder prof. Slotemaker de Bruine
zullen worden vereenigd in een nieuwe Mi
nisterie voor Sociale Zaken, waaronder
ook werkloosheid thuisbehoort. Het zal
echter noodig zijn, dat de Tweede Kamer
eerst aan de instelling van dit nieuwe De
partement haar goedkeuring hecht.
In het begin van de week stond het er
zoo mooi voor te Genève en heel de in
ternationale pers loofde de resultaten.,
welke waren bereikt. Het Pact van Vier
was aangenomen en de betrokken groote
mogendheden hadden ook het plan Mac-
Donald in principe aanvaard. Prachtig ge
zegd ,,in principe aanvaard", een dood
doener voor diplomaten. Het Pact van
Vier is nog niet aanvaard, want Frank
rijk heeft nog bezwaren. En het Plan Mac
Dona'ld is ook nog lïiiet aanvaard, omdat
Frankrijk bezwaren heeft. Niet „in prin
cipe", o neen. Frankrijk wil b.v. ook wel
dadelijk alle aanvalswapens zien afge
schaft, maar niet vernietigd, zooals het
Plan Mac Donald dat voorschrijft. Frank
rijk wil die wapens „bewaren" voor
de Volkenbond, om ze te zijner beschik
king te kunnen stellen, als deze organi
satie ze noodig mocht hebben om .er
«nee te vechten tegen een of andere over
treder der internationale vredesbepalingen.
Toen Paul Boncour dat alles van de
week met een stalen gezicht in Genève
stond te vertellen, zonk een ieder wel
weer de moed in de schoenen en werd'
het allen duidelijk, dat Frankrijk niet mee
wil werken aan een algemeené geleidelijke
ontwapening. Frankrijk had het plan Mac
TEXEL IN DEN JARE 1750.
WAALENBURG bestond weleer uit
slijklanden en aanworpen, die door Vrou
we Margaretha van Bourgonje, volgens
haar brief van den 12en Mei des jaars
1436, gegeven werden aan Daniël van
Nijewaal, haar secretaris, en Jan van
Noirde tezamen, en aan derzelver erven,
om ze binnen zestien jaren te bedijken;
vrij van alles, uitgenomen de Tienden
van de eerste tien jaren. Zij kregen niet
alleen verlof om altijd wateringen, sluizen
en heulen te mogen leggen, daar hun ga-
delijkst dunken zoude, maar ook een djjk-
graat te stelten over hun nieuwen dijk.
Deze gift werd, ten verzoeke van Vrouwe
Margaretha, door Hertog Filips van Bour
gonje, als Graaf van Holland, op den
2en Augustus deszelfden jaar bevestigd.
Dit geschiedde vervolgens mede door Kei
zer Maximiliaan op den 4en Augustus
des jaars 1488, ten verzoeke van Cor
nells Crusink, toen schout van Texel,
en houtvester van Holland, benevens an
deren als erfgenamen en rechthebbenden
van Daniël vain Nijewaal en Jan van
Nloirde. De Keizer verbeterde de gift
met een stukje lands, genaamd Harde-
cogge, onder een erfpacht van zes gul
dens. Hij bepaalde de Korentienden, na
den vrijdom der eerste tien jaren op
een erfpacht van vijftien guldens en gaf
de Ambachtsheerlijkheid met den Am-
baChtsgevolge uit voor een dergelijke
erfpacht van zes guldens; zoodat de erf
pacht in het geheel zeven en twintig gul-
14
Donald in principe aanvaard, maar nie
mand had daarbij aan zoo'n akelig foefje
gedacht, dat bovendien een jaar geleden
reeds opgeld had gedaan aan de confe
rentietafel en toen al radicaal was terug
gewezen.
Turkije deed van de week een vreemde
duit in het vredeszakje. Het vroeg een
commissie te benoemen, welke de ophef
fing van de démilitairiseering der
zeeëngten moest voorbereiden (DardaneJ-
len). Deze démilitairiseering is in het Ver
drag van Versailles bepaald. Ze beteekent
de ontwapening van de zeeëngten en nu
verlangt Turkije van de Ontwapenings
conferentie, dat zij Turkije weer 't recht
van BE-wapening geeft.
In Oost-Azië, waar de vredesvooruit-
ten Ln het begin dezer week zoo slecht
stonden, is .de toestand ineens gunstig ge
wijzigd. Hoe verder de Japanners naar
Peking oprukten, ihoe meer de Chinee zen
het vertrouwen verloren, dat de Wester-
sche diplomatie en de Volkenbond hen
tenslotte wel zouden weten'te redden. Nu
probeeren ze eindelijk, wat ze dadelijk
maar hadden moeten doen, n.l. het met
de Japanners op een accoordje te gooien.
De Chineezen schijnen bereid om in alles
en nog wat toe te stemmen, als hun nog
maar eenig aanzien wordt gelaten, o.a.
het aloude Peking. En de 'Japanners schij
nen genoegen te nemen mét het uitzicht -
alleen op de oude Keizerstad, wanneer ze
daarmee de Chineezen naar ihun hand kun
nen zetten.
Een echte vredesgeest valt nog niet te
ontdekken. Oorlogsgeest is er genoeg.
De strijd tusschen dollar en ponu is ten
slotte ook niet anders dan een oorlog
tusschen de volkeren, zij Ihet dan niet
met bloedige middelen. Noch Engeland,
noch de Vereen. Staten zijn gedwongen
geweest om de goudbasis te verlaten; ze
hebben pond en dollar in waarde doen da
len om te trachten voordeelen te behalen,
de .een op de ander. Tenslotte blijken bei
de staten onder die strijd te lijden en
daarom zoeken zij de vrede. Die schijnt
nabij. Zoowel pond als dollar zullen ver
moedelijk spoedig op goudbasis worden
gestabiliseerd.
N.V. T. E. M.
KOOKT ELECTR1SCH
GEEN VUILE PANNEN.
„ONZE FINANCIEELE POSITIE IS IN ALLE OPZICHTEN
GEZOND. Aldus de lieer Adr. Wagemaker, pres.-comm.
VOLKOMEN TEVREDEN
De jaarvergadering van de N.V. T.E.-
S.O., Zaterdagavond in café Den Burg
gehouden, werd door 49 aandeelhouders
bijgewoond. Ze werd geleid door de heer
A. Wagemaker, president van de Raad v.
Comm., die in zijn openingswoord allen
welkom heette en zijn genoegen uitsprak
over het feit, dat hij ook dit jaar feitelijk
niets dan goeds te melden had. 'Wjj kun
nen, sprak hij, over de financieele resul
taten volkomen tevreden zijn. Als wij de
balans- en winst- en verliesrekening na
gaan, zullen we bemerken, dat onze N.V.
nog niet in hevige mate door de crisis
getroffen is. Wij 'hebben weinig last van
de malaise. In dit opzicht mag onze N.V.
een unicum worden genoemd. Over 1931 -
hadden wij een batig saldo van f36700,-,
thans van f 23000, maar we zijn ook een
schitterend gebouw rijker geworden. Onze
„Texelaar" sprak van „een nieuwe parel
aan T.E.S.O.'s Kroon" Onze financieele
positie is in alle Opzichten gezond.
Hijsch op de vlag!
Er 's lieden toe!
Geen crisis kan ons deren
De zaak is safe,
Dat lang zij leev'!
Dat is een elks bcgecrcn!
ïï-:
ADR. WAGEMAKER
Pres.-comm. van T.E.S.O.
Spr. wijdt een woord van hulde aan de
overleden stuurman Lammert Kaan, die
van T.E.S.O. steeds een trouwe dienaar
was en besloot met de wesch, dat de be
sprekingen van aangename aard en geheel
in het belang van T.E.S.O. zouden zijn.
Tevens geeft hij nog de verzekering, dat
ihet bestuur ten volle bereid is alle ge-
wenschte inlichtingen te verstrekken.
De notulen, door de lieer P. Dros, secr.
gelezen, worden onveranderd goedgekeurd
Balans en winst- en verliesrekening vvor
den eveneens zonder op- ot aanmerkingen
goedgekeurd. —Een uittreksel namen we
reeds op.
JAARVERSLAG
Aan het jaarverslag, dat de heer J.A.O.
Stoinpff, directeur der N.V. uitbrengt,
ontleen en we:
De dienst werd zoo regelmatig mogelijk
vervuld. In de eerste twee maanden des
jaars was beperking van de dienst nood
zakelijk door de werkzaamheden aan de
havenmond. In Juli en Aug. werden twee
exta booten ingelegd. De Dageraad werd
viermaal verhuurd. Wegens laag water
moesten enkele diensten worden verzuimd.
Stuurman L. Kaan overleed plotseling.
Zijn nagedachtenis wordt door T.E.S.O.
in hooge eer gehouden.
Conducteur Jurr. Beumkes vierde zijn
25-j. jubileum in dienst van T.E.S.O. Hij
werd door het Bestuur gecomplimenteerd
en met een souvenir vereerd.
Van April af hebben leerlingen van
Texel, die een school aan de vaste wal1
bezoeken, vrij vervoer. Op auto's, die 10
maal vervoerd worden, wordt 20 pet. re
ductie gegeven. De kosten van melkver-
voer werden verlaagd van 14 op 10 ct.
per bus. Een nieuw postcontract werd af
gesloten. Nu kon geen f6000,maar
slechts f4000,voor het vervoer be
dongen worden.
Gememoreerd worden 'het T.E.S.O.-Ju
bileum en de stichting van het nieuwe
gebouw te Oudeschild.
Van de onkosten, bestreden uit de post
extra reserve, worden genoemd:
Subs, autobusdienst den Helder f210,
Idem op Texel f983,31
Subs. Ver. Behoud NatuurmonumT225,—
Voor de Ziekenauto f250,
Aan Mooi Texel 1500,
Vitrine Tex. Museum f114,
Diverse contributies f 110,
Viering T.E.S.O.-jubileum f4363,35
TOENEMEND VERKEER
Vervoerd werden over 1932:
122786 personen (in Aug. 21409)
25691 rijwielen (in Aug. 8275)
3779 auto's en motorrijwielen,
(hiervan 302 voor ziekenvervoer).
Over 1931 waren deze getallen:
122307 personen (in Aug. 21082)
24675 rijwielen (in Aug. 6435).
3694 auto's en motorrijwielen
(hiervan 284 voor ziekenvervoer)
VERDEELING BATIG SALDO
We schreven hierover needs eerder:
Voorgesteld wordt:
Aandeelhouders 6 pet. f 4563,30
Tantièmes dir. en pers. f 1469,90
Extra reserve f 17167,91
Totaal f23201,11
De vergadering hecht zonder op- of
aanmerking liaar goedkeuring aan dit
voorstel. Jaarverslag en rekening wor
den onder dankzegging aan de directeur
goedgekeurd.
BESTUUR.
De lieer W. H. Lap treedt volgens roo
ster af, doch is terstond herkiesbaar. HÜ
wordt herkozen met 43 van de 49 stem
men (drie blanco) Deheer Lap zegt zijn
herbenoeming gaarne aan te nemen en
wil met genoegen zijn beste krachten
wederom aan de N.V. wijden. De voorz.
feliciteert de N.V. met déze uitslag.
VOORSfELLEN
Voorstellen van aandeelhouders ter be
handeling in de alg. vergadering zijn niet
ingekomen. De heer Jn Vlas vraagt, of
zijn verzoek om reductie op 'de vracht
prijs, mede onderteekend door de heer A.
Eelman Dz., Harkebuurt, dan niet als
zoodanig beschouwd wordt. Het antwoord
van de voorz. luidt ontkennend. Dan had
het 14 dg. tevoren ingediend moeten wor
den en door veertig aandeelhouders mede
onderteekend moeten zijn. Bij de rond
vraag kan het echter tér sprake worden
gebracht.
WANNEER VERGADEREN.
De voorz. merkt op, dat de vorige keer
naar aanleiding van een schrijven namens
neringdoenden in de Texelsche Courant
niet op een Zaterdag vergaderd werd, -
opdat ook zij, dank zij de Winkelslui
tingswet de vergadering zouden 'kunnen
bijwonen. Deze proef kan echter niet als
geslaagd worden beschouwd, daar maar
weinig zakonmenschen present waren.
Vandaar, dat nu weer op een Zaterdag
vergaderd worden, nu velen de tijd heb
ben.
LAGER VRACHTPRIJZEN?
Mede namens de lieer A. Eelman Dz„
verzocht de heer J.Vlas, schriftelijk, aan
Ihen, die van f 300 tot f 500 per jaar;
vracht betalen, 15 pet. reductie toe te
staan en aan wie boven f 500 komt 20
pet. Zij gronden dit verzoek op 'het feit,
dat passagiers, die de Jeugdherberg be
zoeken, 17 pet. reductie genieten en auto
rijders, die tien maal met 'hun auto over
gaan, 20 pet., hoewel zij in totaal zooveel
vracht niet opbrengen.
/'Uil EEN LACH EN EEN TRAAN. Mill
HIJ WERKTE NIET ALLEEN.
Herbergier: Zooeven zag ik je hier in
de straat bedelen en nu doe jij je hier.
te goed aan mijn fijnste wijn. Hoe kan
dat nou?
De bedelaar: U vergeet, dat ook mijn
vrouw en kinderen de hand ophouden.
Uw advertentie la At blad wordl
TEXELSCHECOUR
is sinds 1 Jtani 1930
in dit blad opgenomen.
