S. KROM N.V.
20 ct. per kilo
TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
WASSCHERIJ
Texelsche Berichten
ALKMAAR.
Zaterdag 27 Januari 1934.
STOOMBOOTDIENSTEN.
Texel Den Helder v.v.
Op werkdagen:
Van Texel: 5.50; 7,50; 11,20; 2,35.
Van den Helder: 6,50; 10,-; 12,20; 4,20.
Op Zon- en Feestdagen:
Van Texel: 7,30; 11,15; 5,20.
Van den Helder: 9,— 12,20; 6,30.
AUTOBUSDIENSTEN
DEN BURO-DE KOOO v.v.
Van den Burg: 8,15 4.—** 5,30.
Van de Koog: 8,45 4,15** 6,00.
beteekent Woensdags en Zaterdags niet.
DEN BURO—DEN HOORN v.v.
Van den Burg: 1010 5.30.
Van den Hoorn: 10.30 6.
(Ondem.: E.Boekel, den Burg, telef. 13).
DE COCKSDORP-DEN BURO v.v.
Van de C.: 8.— 10,— 1,— 4,—.
Van den Burg: 8.45; 11.3.45*; 5.30.
Zondags van de C.: 9,30 vm.; van den
Burg 10,30 vm.
beteekent Woensdags en Zaterdags 1.15.
AUTOBUS DEN HELDER-ALKMAAR.
Van den Helder: 6,55; SS,40; 9,10; 10,10;
11,10; 12,10; 13,25; 14,10; 15,10;
16,10; SI7,40; 18,10; 19,10; 20,35;
AUTOBUS ALKMAAR-DEN HELDER.
Van Alkmaar: 7,10; S7,40; 8,40; 9,40;
10,40; 11,40; 12,40; 13,40; 14,40;
15.40; S16.40; 17.40; 18.40; 20.40
S Snelbus.
ALKMAAR—LEEUWARDEN v.v.
Van A. Te L. Van L. Te A.
8,50 11,40 7,30 10,20
11,5010 14,40 10,30® 13,20
14,50H 17,40 13,30® 16,20
17,50 20,40 16,30 19,20
19,50ö 22,40 19,300 22,20
Zondags niet. O Alleen als boot-
dienst Enkhuizem-Stavoren gestaakt is.
Spoordienst Den Helder - Amsterdam v.v.
Den H. Amsterd. Amsterd. Den H.
6,32 8,28 6,26 O 8,33
7,25 8,58 S,19§® 9,38
7,38 m 8,58 9,14 10,44
9,38 11,28 9,59 11,50
10,58 12,28 11,59 13,31
12,32 14,28 13,59 15,47
13,10 14,32 15,59 17.51
13,53 f 15,28 17,17 18,33
15,50 17,10 18,59 20,49
15,50 17,28 20,59 22,27
16,45 18,51 21,30 O 23^05
18,52 20,28 21,59 23,41
19,43 21,28 23,30 0,51
21,29 O 22,56 §Zat. en Zond. 7,59
21,39 E9 23,28 j'Zat. en Zond. niet.
Niet Zon- en Feestd.Alleen Zon
en Feestd.; Alleen Zaterdags;
Markttrein naar Schagen: vertrek Don
derdags 7.56; aankomst te Schagen 8,31
LEZING DR. M D DIJT.
Voor leden der Intern. Vereen, voor
Econ. Samenwerking van Staten metWes-
tersclie cultuur en andere belangstellenden
hield Dr. M.D.Dijt Donderdag in hotel
Texel een lezing over de invloed van de
regeeringsmaatregelen op het lieden en de
toekomst van de Westersche beschaving.
Aan de algemeene vergadering ging 'n
huishoudelijke vooraf, waaruit we het vol
gende meedeelen.
De heer 1. Vtessing opende met een
kort welkomstwoord. Hij feliciteerde Dr.
Dijt met zijn promotie en noemde deze
vooral ook voor ihet aaanzien van de Ver-
eeniging van groot belang. De Vereen, liet
de laatste tijd niet veel van zich hooren
al is ook veel onderwijl afgehandeld.
De intern, toestand is nog zeer verward,
terwijl vrijwel ieder land nog wordt over
stelpt met regeeringsmaatregelen. Van
daar dat de keus van de lieer Dijt geval-,
len is op het aangekondigde onderwerp.
De heer Dijt, hierop het woord beko
mende, dankt voor de gelukwenschen en
geeft vervolgens een overzicht van de ver
richtingen der Vereen, in het afgeloopen
jaar. Op Texel had de Vereen, spoedig
100 leden en door flinke propaganda heeft
ze er buiten het eiland nu ongeveer reeds'
evenveel. Door de alom gevoerde pro
paganda voor de Kamerverkiezing was er
voor de Vereen, weinig aandacht te vin
den. Na Nov. werden echter vele circu
laires verzonden en lezingen gehouden in
tal van plaatsen (zie vorig nr.) In een,
vooraanstaand Hagenaar, de heer O. de
Groot, werd een groot voorstander ont-
IIIHie VAN ZON EN MAAN. •IlllH
MAAN
ZON
Datum:
Op:
Onder:
Op:
Onder
Z. 28 Jan
2,06
6,59
7.47
4,37
M. 29
3,17
7,27
7,46
4,38
D. 30
4,31
7,48
7,45
4,40
W 31
5.45
8,04
7,44
4 42
D. 1 Febr
6,58
8,17
7,42
4,44
V. 2
8.12
8 28
7,40
4,46
Z. 3
9,26
8,39
7,38
4,48
Dinsdag 30 Jan.
Volle
maan.
MIDDENSTANDERS
Een abonnement bij
1 N.V. PROVINCIAAL BELANG
SIM» Handelsinformatie- en Incasso-^
Bureau voor den Middenstand, §j
opgericht 1864, biedt u in deze
tijden groote voordeden.
Een volledig prospectus, waar-
uit zulks duidelijk blijkt met een
exemplaai van de veertiendaag-
sche zeer verzorgde courant,
wordt op schriftelijke aanvrage
p.o. verstrekt.
NV. PROVINCIAAL BELANG
Amstelstr 14. Tel 32000 (6 lijnen)
AMSTERDAM C.
Voor Middenst. Federaties en Bonden
kan een speciale overeenkomst geti of-
fen worden ten behoeve hunner leden
dekt. Hij was bereid de functie van alg.
seor. op zich te nemen. De belangstelling
groeit meer en meer, maar in de kringen
van economen is de interesse nog maar
gering. Audiënties, aangevraagd bij H.M.
de Koningin en Min. Colijn werden niet
toegestaan; een aangeboden gelegenheid
om te spreken op een in Duitsdhland)
te houden Intern. Conf. van Landbouw
economen verviel, doordat het congres
geen doorgang vond. Allemaal teleurstel
lingen, die echter de moed niet doen ver
liezen. Eenige vorderingen heeft de Ver-
eeniging immers bereikt.
De voorz. brengt de heer Dijt voor dit
overzicht dank, alsmede voor het vele
werk, in 1933 verricht.
Aan de orde is dan behandeling van de
statuten. We nemen hieruit over, dat de
Vereen, bij verkorting I.V.E.S. zal heeten
en gevestigd is te den Haag. Ze heeft in
'het biezonder ten doel: a. bevordering
vrije handel; b. bevordering intern, valo
risatie van belangrijke grondstoffen mei
behulp van goederenschappen; c. bevorde
ring stabilisatie van het geldwezen; d.
bevordering stichting van andere instel
lingen, welke de alg. welvaart vergrooten
en slechts door intern, samenwerking kun
nen worden opgericht.
Na eenige discussie over punten van
ondergeschikt belang, verklaart de verga-
deringdering zich met deze statuten ac-
coord. Vaststelling volgt in de volgende
vergadering.
Omstreeks Ihalf negen vangt Dr. Dijt
zijn lezing aan. Voorz. heet bij de opening
van de alg. vergad. allen welkomen en
mag van een drukbezochte bijeenkomst
spreken.
De neer Dijt vangt aan met in korte
trekken het ontstaan van de crisis te schet
sen alsmede de biezondene eigenschappen
van het huidige productiestelsel. Van
ouds stond in onze econ. samenleving
een groote mate van vrijheid op de voor
grond (vrije productie, vestiging, handel,
)prijsvorming, arbeid, dienst). Daar tegen
over stonden van ouds bindingen als:
gouden standaard, bepaalde credieten,
enz. We zien nu het werkwaardige, dat
wie vrijheden teloor zijn gegaan en vele
bindingen vervallen zijn verklaard (losla
ten gouden standaard, opzegging pacht-
contracten.)
Spr. wijst op een grafiek, welke een
beeld geeft van het conjunctuurverloop
van 1818 tot lieden. De regeerimgen grij
pen thans geducht in. Waarom? lo. om
het groote pet. werkloozen (30 pet. thans;
voor de oorlog maar 10 pet.), 2o. wegens
de groote moeilijkheden, waarmee de
landbouw thans te worstelen heeft. Er is
van vele producten te veel en toch is er
armoed. De prijzen daalden geducht en
de boer kan zijn rekening niet sluitend
krijgen. Er wordt veel met vreemd geld
gewerkt. De landbouw staat er zwakjes
voor. De wet van vraag en aanbod bleek
niet meer van kracht. Ondanks de dalende
tarweprijs, nam de vraag niet toe. De
productie werd niet beperkt, hetgeen tot
een catastrofe moest leiden. Kort na de
oorlog was de vraag om tarwe groot.
Toen waren het weldra Canada, Vereen.
Staten, Argentinië en Australië, die in de
behoefte voorzagen l.n 1928 kwam er
teveel van het goede, en grepen regeerin-
gen in. In Holl. b.v. werd de tarwewet
ingevoerd. Gevolg: tweemaal meertarwe-
verbouw, minder invoer noodig, Andere
landen deden evenzoo, maar Canada, Ver.
Staten, enz. bleven met hun tarwe zitten,,
waardoor deze landen armer werden en
minder van andere landen konden betrek-
leen. Het buitenland nam tegenmaatrege
len geen groente, geen varkens, enz. meer
uit Nederland. Dat moest voor ons een
strop worden, want wij zijn op export
juist aangewezen. Andere landen stelden
zich „veilig" door de gouden standaard
te laten vallen (Denemarken, Engeland,
Ver. Staten, enz.) Daardoor werd het voor
ons nog moeilijker om te concurreeren.
Onze buitenl. handel moest afnemen. De
scheepsbouw ligt vrijwel stil, terwijl die
in Engeland b.v., begint op te leven.,
De crisis zal overgaan, maar het zal
nog wat duren. Een leelijk ding is het
autarchisch streven in vele landen. Men
wil zelt in eigen behoefte voorzien,
teneinde van invoer niet afhankelijk te
zijn. Dat benadeelt ons irn 'hooge mate,
want voor bollen, schapen, zuivel, enz.
moet een uitweg over de grens gevonden
worden. De groote steden, drijvende op
de internat .handel, worden ook de dupe.
Ze zouden tot verval komen als die han
del 'kwijnt.
Tenzij tijdig ingegrepen wordt kunnen
regeeringsmaatregelen tot beteugeling van
het crisiskwaad leiden tot een duurzame
verarming. Vele maatregelen zullen, ook
Tia de crisis nog lang gehandhaafd moeten
worden, omdat men protectie b.v. niet
zoo maar opheffen kan.
Daar komt bij, dat niet de heele wereld
aan crisis onderhevig is, b.v. Japan en
Rusland niet. Dat blijkt uit de indexcijfers
voor de industrieele productie, die 'daar,
in tegenstelling met andere landen, om
hoog gingen, terwijl de prijzen daalden
in tegenstelling met die cijfers in alle an
dere landen. Japan is een geducht mede
dinger op de wereldmarkt geworden. De
levensstandaard en de loonen zijn er laag.
Bovendien liet Japan al spoedig de gou
den standaard in de steek. Op de arb.
loonen in de westersche landen is voor 'n
goed deel de productie aldaar berekend.
Loonsverlaging wreekt zich daar meteen
en Japan weet daarvan juist in deze tijd
te profiteeren, tot groote scha b.v. van
Twente en Lancashire.
In plaats nu, dat de westersche landen
samen beramen hoe zij zich te weer zullen
stellen tegen Rusland en Japan, gaat elk
land apart onderhandelen, waardoor het
zijin buren weer in het nauw brengt.
Nederland, maar ook zijn koloniën lij
den onder de crisis. Ook deze moeten het
van de uitvoer hebben. Volgend jaar wor
den op Java misschien alle suikerfabr. ge
sloten. Er is van alles te veel. Deze ganpp
van zaken draagt niet bij tot meer respect
van bruin voor blank, terwijl Japan zich
meer en meer in Indië nestelt en in het,
algemeen van de crisis profiteert. Geen
enkele mogendheid doet er wat tegen, ook
de Volkenbond niet.
In Rusland past men z.g. planmatige
productie toe. In heel \V.-Europa geldt
uitbreiding van productie als een misdaad
en zijn maatregelen tot inkrimping en
stichting van allerlei „centrales", daartoe
aan de orde van de dag.
Spr. maakt een vergelijking met crises,
welke het oude Romeinscbe rijk troffen.
Ook in die tijd veroorzaakten de vele
Overheidsmaatregelen een verstarring der
bedrijven en een 'bekoeling van de onder
nemingsgeest.
In leidende kringen vinden we voor
opbouwende plannen nog weinig steun.
Het volk begint ongevoelig te worden,een
veeg teelcen. We bespeuren een verlies
van volksinvloed op de overheid, een ge
vaarlijk symptoom, nauw verband hou
dende met het crisisverschijnsel. i Er
moet internat, samenwerking komen, op
dat geen crisis de wereld meer 'teistert en
de welvaart toeneemt. Ook het oorlogs
probleem is dan voor een groot deel op
gelost. Het besef moet levendig worden,
dat de staten van elkaar afhankelijk zijn;
dat de welvaart van de eene de welvaart
van de andere kan beteekenen. Dan is dc
tijd rijp voor een ontwapenings- en eco
nomische conferentie. Een vólgende oor
log zou onze cultuur niet overleven. Deze
problemen schreeuwen om een oplossing,
ik hoop, dat gij zult meewerken, opdat
'het nageslacht de wereld in beter toe
stand vindt, dan waarin ze thans verkeert.
Hiermee eindigt spreker zijn met aan
dacht gevolgde rede.
Voorz. wekt op lid te worden en geeft
gelegenheid tot het stellen van vragen.
Ete 'beer Braam vraagt of de werkloos
heid-statistiek vroeger wel goed bijge
houden werd en of een vergelijking met
met cijfers van thans wel zuiver is. i
Antwoord: C>e getallen zijn die van een
groote Bngelsche vakvereeniging, die ook
vroeger nauwkeurig aanteekening hieïc.
De heer De Vries, Eierland, vraagt
waarom de econ. conferentie te Londen
mislukte en war de heer Dijt van de Vol
kenbond verwacht, nu bij door het uittre
den van een paar staten minder univer
seel is dan vroeger. Antwoord: Aan
.de conferentie werd deelgenomen door
landen met tegenstrijdige belangen, zelfs
door Rusland en Japan, die geen crisis
bennen. Colijn wou vrijhandel, Mac
Donald niet; Roosevelt: inflatie; Frank
rijk niet. Bij zooveel verschil van mee-
n'ng is toenadering onmogelijk. De Vol
kenbond lijdt aan hetzelfde euvel. Alle
staten kunnen niet in één potje. Ook op
heden verwacht spr. weinig heil van deze
Bond omdat de overwinnaars van de
laatste oorlog daarin nog teveel de boven
toon voeren.
De heer Braam vraagt nog, waarom
juist den Haag de zetel van I.V.E.S. is.
Antwoord: Onze alg. secr. woont daar.
Bovendien is men door de nabijheid der
regeeringsbureau's daar eerder van een
en ander op de hoogte. Dat de zetel in
Holland is, heeft beteekenis, omdat Ne
derland een centrale positie inneemt tus-
schen de groote mogendheden van W.-
Europa en op liet gebied van Intern.
Samenwerking actie kaïn voeren, zonder
met wantrouwen te worden bejegend, daar
ons land (gelukkig) niet meegestreden;
heeft in de groote oorlog.
Hierna shirt voorz. deze belangwekken
de vergadering met hartelijke dank aan
Dr. Dijt en de opwekking toe te treden
als lid, waaraan enkelen ook gehoor
gaven.
VEE-ARBITRAGE.
In een gecomb. vergadering van de drie
plaatselijke landbouworganisaties, Dins
dag gehouden, werd met op een na alg.
stemmen besloten over te gaan tot stich
ting van een afd. dar vereen, voor vee-
arbitrage. Tot leden van het voorloopig
bestuur werden benoemd:
Veearts Frederiks.
Voor afd. Texel H.M. v. L^ E.Noordijk
en J. Keiiser Az..
Voor afd. Eierland: A. Garritsen en S.
S. KeijseT Lz.
Voor afd. Texel L.T.B.: G. Leber en
J. Bakker (Alexanderlioeve.)
Telefoon 1523 (3 lijnen)
Ons kilo-tarief is bijzonder
geschikt voor de
GEHEELE gezinswasch.
E*e wasschen worden dezelfde
week afgeleverd, terwijl de
vrachtkosten geheel voor onze
rekening zijn.
EIERLAND.
ONDERL. PAARDENVERZEKERING.
Vergadering van Donderdagmor
gen 1.1. in café Moieins.
Voorz. C. J. Geen se opent de vergade
ring, welke door een 20-tal leden wordt
bijgewoond. Na lezing der notulen door
adm. C. Stoiepker worden eenige mede-
deelingen gedaan.
PAARDEN. Over 1933 werden 20 paar
den verloren. Verzekerde waarde f4375.
Uitbetaald f3431.—. Opbrengst paarden
f842,98.
LEDEN. In 1933 traden 15 personen
als lid toe. Uitgetreden zeven leden (door
vertrek of om andere reden.)
KAS. De Comm. van onderzoek, de hee-
iren S. Keijser Hz., S. Wuijs Az. en Jac.
Vlaming Pz., bracht een gunstig verslag
uit. Ontvangen was f 4585,66, uitgegeven
f4221,97i/2. Batig saldo f363,68'/a. Het
tekort van vorig jaar, groot f 1131,61,. is
nu tot f 767,Q2i/2 geslonken.
BESTUUR. Het aftredend bestuurs
lid M. W. de Graaf werd met op écn na
alg. stemmen herkozen.
De taxateurs Jac. Brans, den Hoorn,
en C. de Graaf ,de Cocksdorp, werden
'herbenoemd.
Salaris administrateur en taxateurs werd
gehandhaafd.
DE PREMIE voor le helft 1934 werd
bepaald op 2 pet. Voor de 2e helft wordt
de premie door het bestuur vastgesteld
naar de toestand van de kas.
Er zijn onder de verzekerde paarden
vrij veel oudere dieren. Dit gaf her be
stuur .mede in verband met liet nog te
dekken te kart, aanleiding voor te stellen,,
de premie voor paarden van 1416 jaar
met een half pet. te verhoogen en voor
paarden van 16 jaar en ouder met één
pet. per jaar. Het voorstel werd aange
nomen met 155 stemmen.
De uitkeering voor oudere paarden,
reeds van 80 op 70 pet. gebracht, wilde
het bestuur nu op rij pet. brengen. De
leden verwierpen dit voorstel echter met
128 stemmen.
Bij de rondvraag werd geïnformeerd,
of de verhoogde premie ook moet worden
betaald voor de hengs't van de wed. J.C.
Witte. Het bestuur gaf hierop een 'beves
tigend antwoord. De vereeniging zit nog
met een tekort, dat noodig weggewerkt
moet worden eh kan uitzonderingen dus
niet toestaan.
Hierna kwamen nog eenige minder be
langrijke discussies, waarop sluiting
volgde met de beste wenschen voor 1934.
OUDESCHILD.
Handenarbeid.
Op initiatiet van de Tex. Bestuurders-
bond wordt in Het Gebouw een cursus
handenarbeid gegeven. Er meldden zich 11
leerlingen aan. Gisteravond werd de
eerste lés gegeven. Voortaan zal dit ge
schieden iedere Dinsdagavond van 79
uur.
