De Nieuwe ïexelsche Courant
I
No. 4810 47ste Jaargang Woensdag 31 Jan. 1934
Van week tot week
Al uw Drukwerk
Oostenrijk vraagt hulp.
De ex-Keizer terug
De Joden in Duitschland.
Japan financieel in de klem
Japan en de rest van
de wereld.
Texelsche Berichten
DE ERGSTE STORM VOORBIJ.
Uw advertentie in dit Blad
op Texel huis aan huis gelezen.
TEXELSCHECOURA
is sinds 1 Juni 1930
in dit blad opgenomen.
U1TG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg f 1losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 1—5 regels 60 cent
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven wordt
driemaal berekend.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer 1/2 uur later.)
1 2 3 4 5 6 7 Febr
9,53 10.25 11,— 11,39 0,19 0.54
LICHT OP
RljWIELEN en RIITU1GEN 4 55
ZATERDAGAVOND
De kwestie van liet natioinaal-socialisme
in Oostenrijk, dreigt een internationaal
karakter te krijgen. Dollfuss voelt zich
zoo bekneld, dat hij een beroep op
de Volkenbond wil doen. Eens heeft Oos
tenrijk uit Genève financieele hulp ge
kregen, die het land boven water heeft
gehouden, nu zou het politieke hulp vra
gen. Men zal te Genève heel weinig op
een dergelijkberoep gesteld zijn, daar
het de volkenbond opnieuw een uiterst
moeilijke taak op zou leggen, en het de
vijandschap van Berlijn voor Genève nog
zou verergeren. Men heeft bij gelegen
heid van de juist geëindigde Raadszitting,
reeds gezien hoe zwaar de kwestie van
het Saairgebied al op de maag ligt. Maar
komt Dolltuss me't zijn klacht, dan zal
Genève die niet kunnen terzijde leggen.
De vergadering zal zich ook met Duitsch-
land kunnen bezig houden, daar dit land
rechtens nog bijna twee jaren aam zijn
verplichtingen als lid van de Volkenbond
gebonden is. Het kan natuurlijk wegblij
ven en het zal ook wel wegblijven. Maar
een procedure, waarbij Polen, de Kleine
Entente, de westelijke groote mogendhe
den en ook Italië, krachtig partij tegen
Berlijn zullen kiezen, kan het niet onver
schillig laten. Deze procedure zou waar
schijnlijk eindigen met een veroordeeling
van Duitschland, die, om de belangen
en de gezamenlijke machtsmiddelen
van de vele deelnemende staten, niet zoo
platonisch van karakter zou hoeven te zijn
als de veroordeeling, clie in de Ohinee-
sche aangelegenheid tegen Japan is uit
gesproken. Juist echter om deze gevolgen
zal Genève er nog te huiveriger voor zijn,
door Dollfuss in de Duitsch-Oostenrijk-
sche kwestie betrokken te wonden.
In Duitschland is de kwestie der mo-
inachie (terugkeer van de ex-keizer) urgent
geworden. Hitier heeft echter laten blij
ken, dat hij geen fust heeft, de macht
met welke monarch ook te deelen,
Van officieele zijde is in de afgeloopem
week verklaard, dat zij, die voor de terug
keer van de keizer ijveren, op andere wijze
zullen behandeld worden als degenen, die
voor Moskou propaganda hebben ge
maakt. Zij worden zelfs nog gevaarlijker
genoemd, omdat zij intellectiieefen van de
samenwerking met de nationaal-socialis-
ten afhouden. Op dergelijke wijze is van
verschillende, hoogst gezaghebbende kan
ten tegelijkertijd op de republikeinsche
hoorn geblazen.
De Joden in Duitschland beginnen wat
meer licht in hun toestand te zien. Dit;
betreft niet het lot der honderdduizen
den, die uit hun ambt, beroep of werk
kring zijn gestooten, of de jongelieden,
die alle mogelijkheden om als intellectu-
eele werkers in de „vrije beroepen" een
bestaan te vinden, voor zich afgesneden
zien. Het beteekent ook niet, dat de po
sitie en behandeling van joodsche kinde
ren in de lagere en hoogere scholen min
der vernederend zou zijn geworden. Maar
het ziet er naar uit. dat zjj, die hun be-i
istaan in de tiid van de .groote en alge-1
meene economische progrom nog hebben
kunnen handhaven, de hoop mogen koes
teren, dat het hun nu in de eerste tijd
niet nog weer moeilijker zal worden ge
maakt. Men wordt voorzichtiger in de be
handeling der Joden. Men heeft ontdekt,
hoe lastig zij te missen zijn in het econo
mische leven van Duitschland. Men schijnt
yoorloopig ook niet verder aan hun bur
gerrecht te zullen tornen. Een opdracht
tot liet uitwerken van een speciale wet
voor het burgerrecht der Joden is weer
ingetrokken. E)e 'Duitsohe Joden hebben
liet gevoel, dat liet ergste van de storm
voorbij is. Bekende joodsche namen zul
len zelfs uit het erkend Arische Duitsch
land niet geheel hoeven te verdwijnen.
Want het is gebleken, dat goud een sterk
bloedzuiverende uitwerking kan hebben.
Rijke bankiersfamilies, zooals de Mendel
sohn's, de Weinberg's, de Opperheim's,
e.a. zijn tot Ariërs verklaard. Naar men
zegt, niet zonder daarvoor een zware 'fi
nancieele aderlating ondergaan te hebben.
Nu zegge men nog, dat voor geld niet
alles te koop is.
Uit Japan komen berichten, waarvan
de beteekenis op dit oogenblik nog niet
geheel te overzien is. Araki, de minister;
van oorlog is afgetreden. Hij was de
sterke man in het kabinet, van de mili
taire kant. Hij is ook de man, die bovenal
verantwoordelijk was yoor de groote uit
breiding van leger en vloot De minister
van financiën beeft zich daartegen verzet,
maar zich tenslotte gewonnen moeten ge
ven. Heeft hij zijn macht weer weten te
vergrooten in de dagen, dat Araki aan het
ziekbed gebonden was? Veel waarschijn
lijker is het, dat nijpend geldgebrek een
al te overtui.gend pleidooi heeft gevormd
vpor zijn opvatting, dat het beleid van
Araki te duur was. Uit woorden van
Saito, de premier, mag men opmaken dat
Japan nog erger dan te voren financieel
in de klem is geraakt. Araki heeft moeten
wijken, generaal Hajasji, een van de vech
tersbazen uit Maindsjoerije heeft zijn
plaats ingenomen. Dit lijkt op het eerste
gezicht nauwelijks een verbetering, maar
Hajasji zal allicht niet de positie in liet
kabinet hebben van zijn sterke voorgan
ger.
De man, die in de wereld als een
element van verzoening in Japan geldt, is
Hiirota, de minister van buitenlandsche za
ken. Hij heeft deze week een rede gehou
den in het Japansche parlement, waarin
hij een overzicht gaf van de internationale
betrekkingen van Japan. Men kan die rede
allerminst openhartigheid ontzeggen; zij
noemde de dingen vrij goed bij hun naam.
Feitelijk bevatte zij waarschuwingen naar
alle kanten, voor de Ghineezen, voor de
Russen, voor de Amerikanen en dan nog
eens voor de buitenwereld in haar geheel.
Het ecnige vredelievende erin was. de aan
kondiging dat Japen nu bereid was de
spoorwegkwestie met Rusland te regelen.
Maar waarlijk niet geruststellend klonk
de mededeel ing, dat Japan een land was
in volle groei en dat dus vele en ernstige
vraagstukken zich in zijn toekomst zullen
voordoen. Hij sprak van de gewettigde
en rationeele eischen van de missie van,
Japen, waarmede de andere mogendheden
zouden moeten rekening houden. Dit wees
er niet op, dat het aftreden van Araki
groote beteekenis heeft, als aanduiding
van een voorzichtiger koers in het Ja
pansche staatsbeleid. Maar hij sprak voor
zijn parlement en liet kon best zijn, dat
hij om redenen van binnenlandscbe poli
tiek, juist na het succes van zijn groep
tegenover de sterke minister van oorlog
wat forscher moest spreken. Wordt een
Japansch minister van zwakheid verdacht,
dan verkeert hij onmiddellijk in levensge
vaar. Dat is een onprettige gewoonte in
dat land, waarmee men echter rekening
houden moet.
Giften voor het Witte Kruis.
Familie B., Oosterend f 5,
o—
Bedenkt: 't Witte Kruis
Brengt licht in menig huis.
Zorgt daarom, juist deez' tijd.
Dat gij 't met steun verblijdt.
SPORTNIEUWS.
Korfbal.
Uitslagen competitiewedstrijden
Oudeschild: OKC—DTS: 3—1.
Den Burg: DOH— de Zwaluw 7—0*.
wegens verlaten van liet veld bij
2—0 stand.
Feestavond L.R. Texel.
De Feestavond in hotel Texel van onze
Landelijke Rijvereen iging, bepaald op
Zaterdag a.s. zal zeker slagen. Immers
treedtdan liet duo-Noiret, van Amsterdam
op, dat, mede dank zij radio en gramo-
foon, een goede reputatie geniet in wijde
kring. Louis Noiret komt met een rijk
gevarieerd programma, met vele nieuwe
liedjes en dialogen, geestig en beschaafd.
Banaliteiten, grofheden ot anderszins
heeft men van Noiret niet te verwachten.
Een avond van ernst en scherts, van
goede amusementskunst wacht zonder
twijfel de leden en introducé's van L.R.
Texel op Zaterdag a.s. in hotel Texel.
We brengen in herinnering, dat het ook
Louis Noiret was, die destijds met zoo'n
sucoes optrad op de avond, voor ge
huwden hier georganiseerd. Het moet wel
een reuze-avond worden. Veel kaarten
zullen niet beschikbaar zijn. Leden gaan
voor. Wie van de partij wil zijn, koope
vandaag nog een toegangsbewijs. (Zie
adv.)
vervaardigen wij met
biezondere zorg.
Vlugge aflevering.
Lage prijzen.
DRUKKERIJ
TEXELSCHE COURANT
Nieuwste modellen.
Nieuwste lettertypen.
KOHKI HIROTA.
Japans Minister van Buiten!. Zaken.
Udat bent U U kent na
tuurlijk de verkeersregels. (U weet
toch, dat ze er zijn om nageleefd
fe worden
RIJDT VEILIG.
TEXEL-PROPAGANDA.
In de vergadering van de Ned. Natuur-
Llist. Vereen., vorige week gehouden in
de Hortus Botanicus te Amsterdam, hield
de ons welbekende heer J. Lubcrti, uit
den Haag, een lezing met lantaarnplaatjes
en smalfilm, inaar eigen opnamen, over
Texel, waarin hij zich deed kennen, aldus
lezen we in het Handelsblad, als een
enthousiast spreker over dit schoone
vogeleiland, over de trouwhartige hevol-
volking, de fauna en flora; en tevens als
uitnemend vogelfotograaf en dierenvriend.
Bij elk beeld wist hij op amusante wijze
van zijn ondervindingen met vogels en
mensdien te vertellen, en daarbij tal van
belangwekkende biezondierheden mede te
deelen. Zijn wasbeertjesfilm vormde van
ia tot z een boeiend geheel.
Lantaarnplaatjes en films van Texel
En daarbij een opwekkend woord als de
heer Luberti dat verstaat. We kunnen
nauwelijks beter propaganda verlangen.
We hopen dit jaar mede in het bezit van
dergelijk materiaal te komen, opdat op
steeds giroofcr schaal propaganda za*
kunnen worden gevoerd voor een bezoek
aan ons eiland. Sucoes kan niet uitblij
ven! Texel vinde in het toerisme terug,
wat het zich aan de andere kant door
crisisplagen ontnomen ziet.
OOSTEREND.
Faillissement.
Opgegeven door N.V. Van der Graaf
en Co., Amsterdam, afd. Handelsinfor
maties.
Failliet verklaard 25 Jam. 1934: Pieter
Mosk te Oosterend. Rechter-comm. Mr.
W. A Ubbens. Curator: Mr. H. Judell,
Bergen. (N.H.)
„PRO REGE".
Woensdag hield de burgerafdeeling
„Texel" haar jaarvergadering in 't Geb.
v. Chr. Belangen. Zooals gewoonlijk, wa
ren ook nu velen opgekomen.
Voorzitter Ds. v.d. Leer opent door te
laten zingen Psalm 89:7 en leest vervol
gens een gedeelte van Ps. 91, waarna hij
voorgaat in gebed. Na een kort woord
van welkom, wordt meegedeeld, dat de
afdeeling iets nieuws aangepakt beeft, n.l.
het recrutenwerk, waarover de heer
O uwer kerk zoo welwillend is nu te ko
men spreken.
Secretaris A. v.d.Brink, geeft een uit
voerig jaarverslag, waarin o.a. de Oranje-
herdenking wordt gememoreerd.
CARNAVAL.
Een kiekje uit Keulen, waar het Carna
valsfeest immer op uitbundige wijze wordt
gevierd. Prins Carnaval houdt zijm
troonrede.
Volgt verslag penningmeester. Er is een
saldo van f24,10.
Dan wondt een samenspraak „Oranje
boven" ten beste gegeven en wonden
enkele Vaderlandsohe liederen gezongen.
Hierna verkrijgt de lieer Ouwerkerk,
van Haarlem, liet woord. Hij begint met
zijn verwondering uit te spreken over de
groote belangstelling hier voor liet werk
van Pro Rege. Pro Rege wil zeggen,
„voor de Koning", in de eerste plaats
voor de Koning der koningen. Wij zullen
ons, aldus spr., in de eerste plaats moeten
buigen voor Koning Jezus. Onze nationale
veneen. heeft haar werk aangevat in 1917.
In 1918 heeft Ds. Hage de verschillende
afdeélingeu georganiseerd, waardoor de
vereenlging meer bekendheid verwierf.
Reeds in de mobilisatie hééft P.R. veel
nuttig werk verlicht, door toe te zien op
militairen, dat zij niet afweken en te trach
ten afgewelcenen in het goede spoor te
brengen. De gevaren wanen wegans de
lange diensttijd zeer groot. Thans is deze
maar 5'/a maand, maar toch is ook nu
gevaar voor lichtzinnig zichzelf verliezen
niet uitgesloten. Wanneer de jongeling
thuis eens gekke sprongen maakt, komt hij
echter steeds weer in de huiselijke sfeer
terug. Dit is onder de wapenen niet het
geval. Spr. wijst op al deze gevaren. Pro
Rege wil opkomen voor de rechten en ver
plichtingen van de neoruten, bovenal in
deze tijd. De laatste tijd kunnen wjj een
gevaarlijke strooming waarnemen. Als die
de overhand krijgt, is het met onze vrij-
'•le'jct gedaan, ook van kerk en schooT.
Spr. netoogt, dat men als recruut zijn
eerste gang moet richten naar het Militair
Tehuis, ook voor de geestelijke verzor
ging. Verzuim ook niet de begroetings
samenkomst bij te wonen. Daar kan men
contact zoenen met een ouderling of pre
dikant vain het genootschap, waartoe men
behoort. Helaas merkt men in dienst zoo
weinig van het Christelijk beginsel. Spr.
noemt verschillende oorzaken: Het rnee-
rendeel van de jongens hee'ft geen bijbel
meegenomen, of heeft die onder in hun
kist verborgen. Toch wordt een kwartier
per dag in de diensttijd vrijgegeven voor
bijbellezing en wordt een lokaal be
schikbaar gesteld. Ook wordt er voor ge
zorgd, dat aan tafel kan worden gebeden,
wanneer men aan de maaltijd zit. Onze
christenplicht moeten we altoos vervullen
in de allereerste plaats.
Spr. schildert het gevaar, dat vreemde
vrouwen opleveren. Verder geeft spr. nog
eenige practische wenken. (Het is noodig,
dat de recruut zich voorziet van een ont-
bijfmes, toiletgereedschap, zakdoeken,
enz.) Na nog eenige biezonderheden over
verlof en Zondagsdienst is spr. aan het
einde gekomen van zijn met aandacht ge
volgde rede.
De heer Van den Brink vraagt nog, of
door superieuren wel het goede" voorbeeld
werd gegeven aan hun minderen en of de
verstandhouding op "T moment goed te
noemen is. Spr. antwoordt, dat ook nu
nog minder gewenschte meerderen gevon
den worden, doch dat de laatste jaren
dit in de goede richting vee! vooruit is
gegaan.
De heer Jn. Daalder geeft nog een
luimige voordracht „Teleurgestelde ver
wachting". Dan volgt een samenspraak,
welke stukjes meermalen de lachspieren
in beweging brengen.
Ds. v.d. Leer zegt spr. en medewerken
den dank en laat tot slot zingen ,,'k Zal
U, o God, mijn dank betalen", waarna
de heer Ouwerkerk voorgaat in dankge
bed. D.
IIIIII4' - Wie was die meneer, die zoo
lillik liep te razen en te tieren op kan-.
Mill* toor?
Mill* Dat was de stille vennoot.