De Nieuwe Texelsche Courant
No. 4857 47s,e Jaargang Woensdag 11 Juli 1934
Van week tot week
Wat er in Duitschland
gebeurde.
i
Zomer- E
sproeten
SPRUTOL
Texelsohe Berichten
VV
Uw advertentie in dit Blad
op Texel huis san huis gelezen.
TEXELSCHECOURA
is sinds 1 Juli 1930
fen dtt blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg f 1losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 1—5 regels CO cent
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven wordt
driemaal berekend.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer 1/2 uur later.)
12 13 14 15 16 17 18 Juli
10,11 10.48 11,22 11 53 12,30 1,— 1.24
LICHT OP
RIJWIELEN en R1ITUIGEN 9 55
ZATERDAGAVOND.
Kranos, de zoon van hemel en aarde,
verslond zijn kinderen, omdat hem was
voorspeld, dat hij door zijn zoon van de
wereldkroon gestooten zou worden. Re
voluties, zoo zegt men, verslinden ook
hun kinderen, De Fransche revolutie is
daarvan een treffend voorbeeld geweest.
De Russische revolutie, hoe wreed zij'
ook geweest moge zijn, toonde zich in
deze zachtzinniger. Totski wandelt nog op
aarde en ook de andere grooten van de
omwentelingsperiode, die in ongenade zijn
gevallen, hebben die ongenade overleefd.
Ballingschap, niet de dood, was min of
meer tijdelijk hun lot. Diiitschland schijnt
de traditie der Fransche revolutie, waarbij
de volksmenners elkaar uit de weg rui
men, weer in eere te herstellen. Hit Ier,
bevreesd van de troon te worden gestoo
ten door zijn „Unterfühner", heeft bloe
dige opruiming onder hen gehouden. En
toen dit werk nu eenmaal toch op gang
was, heeft hij er nog wat andere lieden,
die voor zijn heerschappij een gevaar
konden worden, bijgenomen. Röhm en
zijn radicale vrienden, van de linksche
S.A. heeft hij, onder beschuldiging, dat
zij op het punt stonden een revolutie te
ontketenen, zonder vorm van proces laten
afmaken- Röhm, die hem biezonder ter
harte ging, heeft hij nog de gelegenheid
tot zelfmoord gegeven, welke deze wei
gerde te gebruiken. Vele anderen zijn op
staande voet neergeschoten. Tegelijkertijd
heeft hij generaal Von Schleicher in zijn
villa laten „arresteeren". De generaal,
heette het eerst, had zich verzet; bij dei
strijd ,die daaruit ontstond zou hij ge
dood zijn; hij en zijn vrouw. Zoo naïef
is geen Duitscher, om dit verhaal te ge-
looven. Men houdt aan deze voorstelling
dan ook volstrekt niet meer koppig vast.
Sedert lang weet ieder, die S.A. of SLS.
zijn huis ziet naderen, dat hij in gevaar
verkeert, wegens verzet te worden ge
dood, of bij huiszoeking, zelfmoord te
begaan. „Op de vlucht gedood", is een
technische term, die iedereen kent.
Toen onlangs in een Beiersch plaatsje
een progrom had plaats gevonden, waar
bij men twee Joden had opgehangen,
heeft men in Duitschland met bittere
ironie er over gesproken, dat zij „auf der
Flucht orhangt" waren. Zou nu een zoo
ervaren man ien een zoo nauwkeurig ken
ner van de practijben van zijn (vrienden
en) vijanden als Von Schleicher was, de
opperste dwaasheid van volmaakt nutte
loos verzet hebben begaan Men heeft
GENERAAL VON BLOMBERG
De man, die in Duitschland als chef
van de Reichswehr met een hoogst ver
antwoordelijke post is bekleed.
ZK.H. PRINS HENDRIK, t
H K H. PRINSES JULIANA
H. M. DE KONINGIN.
er bij gefantaseerd, dat mevrouw Von
Schleicher in het vuurgevecht tusschen
haar echtgenoot en degenen, die gekomen
waren om hem gevangen te nemen, ge
dood was. Het geval was echter al te
duidelijk: Met mevrouw Von Schleicher,
een krachtige en hartstochtelijke vrouw,
was een getuige uit de weg geruimd,
van de moord op de generaal zelf.
Eerst heeft men het voorgesteld of Von
Schleicher met de radicalen van Mun-
chen samengespannen had. Dat was niet
vol te houden. De waarheid was, dat hij,
zoolang hij loef tie als een van de weinige
menscben van groot gezag en groote be
kwaamheid in Duitschland, een gevaar
kon vormen voor de Leider. Nu men
toch aan de slag toog, ging het bij hem.
in één moeite door. Vele anderen zijn op
gelijke wijze uit de weg geruimd. Von
Bose, een medewerker van Von Papen,
„beging zelfmoord". Niemand begreep
waarom, maar ieder begreep, hoe hij
daarbij geholpen was. Een andere mede
werker van Von Papen, de leider der
katholieke actie in Duitschland, Klaus-
nier geheeten, onderging hetzelfde lot.
Ook hij, de goede katholiek, die als zoo
danig niet licht de hanld aan zichzelf
zou slaan, zou zich van het leven be-
beroofd hebben. De man kon onmogelijk
dingen op zijn geweten hebben, die een,
zoo wanhopige daad rechtvaardigden. Het
Vaticaan heeft het danook opgerfomen
voor zijn eer, en verklaard, dat Klausn|er,
zooals zoovele anderen, door de heulen
die Hitier "beeft uitgezonden, was ver
moord.
verdwijnen spoedig
door een pot
Bij alle drogisten.
VON PAPEN.
Een tragische figuur, in vele opzich
ten, is te midden van dit alles, de vioe-
kanselier Von Papen. Deze man, die reeds
eenige malen ïn zijn leven zijn land tot
groot ongeluk is geweest, maar toch zijn
misplaatst vertrouwen in zichzelf niet ver
loren had, wist door zijn bekende rede
iets van zijn aanzien in de wereld te her
stellen. Hij werd hard daarvoor gestraft.
Door eenige van zijn mede-ministers, in
het biezonder door Oöbbels, werd hij in
het openbaar gehoond, zooais zelden het
eene lid van het kabinet het andere zal
hebben gehoond. Ven Papen trad niet
af, of mocht niet aftreden, en zat in tus
schen als gevangene in zijn eigen, huis.
waar hij onder scherp toezicht der politie
stond. De „Nieuwe Apeldoornsche Cou
rant," heeft Dinsdagavond ©en intervieuw
met Von Papen bevat, waarin hij veran
deringen in de leiding van de nationaal-
socialistiscbd partij aankondigde, die ech
ter ©enigszins anders tot stand zijn ge
komen, dan Van Papen op 29 Juni kon
vermoeden. Toen de journalist het was
nog ruim een dag voor de 'Bartholomeus-
nacht het huis van Von Papen verliet,
werd hij, zoo vertelde hij, onmiddellijk
aangehouden. Een etmaal later was hij
reeds over de Nederlandsche grens ge
zet. Zoo zondig was het, met de vice-
kanselier van het Duitsche Rijk te spre
ken. Er zou echter nog erger gebeuren.
Men had de vertrekken, waar Van Papen
zijn bureau had, tevoren reeds verze
geld, nu werd alles er, ter onderzoek dooi
de geheime staatspolitie uitgehaald. Von
Papen is ook nog een oogenblik gearres
teerd geweest. Dit alles was echter maar
het voorspel der eigenlijke tragedie. In de
Bartholomeusnacht werden verschillende
N. V. T. E. M.
GEBRUIK GEEN KOOKPLATEN
e.d. ZONDER deugdelijke
0 aardverbinding.
van zijn vooraanstaande medewerkers
doodgeschoten. Hemzelf gebeurde niets
dit had hij waarschijnlijk slechts te
danken aan het feit, dat zijn dood voor de
armen, machtclooze Von Hindenburg wel
eens de prikkel had kunnen zijn, die de
oude leeuw deed ontwaken.
Von Papen was na de gruwelijke ge
beurtenissen, waarvan de slagen zoo
dicht bij hem neergekomen waren, in een
Afschuwelijke positie. Men had zijn ver
trouwelingen vermoord, waarschijnlijk om
hem te straffen voor zijn rede (te Mar
burg). Maar men kon die rede ook weer
wiet geheel verloochenen, zonder de con
servatieve hoeren van de Rijksweer voor
het hoofd te stooten. Immers president
Hindenburg, en ook zij, luidden met die
rede hun instemming betuigd. Dit ken
merkt het ingewikkelde, het tegenstrijdige
van hetgeen de vorige week in Duitsch
land is gebeurd. Feitelijk was het dan
een slag naar drie kanten: Tegen de ra
dicale elementen in de S.A.; tegen de ka
tholieken en de conservatieven van liet
type-Von Papen en verder ook tegen de
kleine, maar gevreesde groep van Gene
raal Van Schleicher.
Tegen de radicale elementen optre
dende, had men volgens de woorden van
Vow Papen gehandeld. Bij de elementen
van links kwam men weer in het gevlei,
door op te treden tegen Von Papen en
zijn omgeving. Von Papen zelf durfde
meh niet aantasten, om de machten, die
hem steunen. Maar die machten waren
w>eer niet in staat, om de zijnen 'tegen
vreeselijkbeden te beschermen. Bij dit al
les is hij nog vice-kanselier gebleven.
Hij heeft zielf zijn ontslag aangeboden,
heel dringend zelfs. Maar de vrijheid van
weg te gaan, die zijn bondgenoot Hugen-
berg nog bezat, bestaat voor hem niet
meer. Men heeft hem ;nog niet willen los
laten, men houdt hem blijkbaar vast, als
een soort gijzelaar tegenover hen, die zijtn
vrienden zijn. Kan een man in pijnlijker
positie geraken? Von Papen heeft onme
telijk zwaar tegen zijn land gezondigd
toen hij uit wrok tegen Von Schleioer,
Hitier aan de macht hielp. Eindelijk, zoo
oordeelt de Haagsche Post, waaraan wij
deze regelen ontleeiien, schijnt hem zelf
de straf te treffen voor het ongeluk,
dat hij in zijn zelfoverschatting, reeds
zoo herhaaldelijk militair en politiek heeft
teweeg gebracht. Of zou tenslotte zijn
huid tegen deze dingen bestand zijn?
Hetzelfde blad vervolgt: Wat wij dezer
dagen van en over onze Oosterburen ver
nomen hebben, kan geen afgesloten reeks
van gebeurtenissen zijn. Op de weg van
terreur, van uitroeiing van tegenstanders,
van slordig spelen met menscbenlevens,
bestaat nooit ©en ophouden. Tegelijker
tijd valt er te constateeren, dat men wèl
een aantal leiders van de ontevredenen uit
de weg heeft geruimd, maar dat men er
niet in is geslaagd, écn oorzaak van da
ontevredenheid weg te nemen. Het tegen
deel is zelfs het geval.
♦«♦©♦««•♦e
N V. T. E. M.
0 KOOKT ELECTRISCH
0 3 cent per KWh.
CREMATIE H. P. A. BUYS1NG
DAMSTÉ.
GROOTE BELANGSTELLING.
Zaterdagmiddag had op L>riehuis-Wes-
terveld onder groote belangstelling de
crematie plaats van liet stoffelijk over
schot van de lieer H. P. A. Buysing Dain-
sté, oud-burgemeester van Texel, later
van Oost-Voorne. De verre reis van
Oost-Voorne uit was voor vele ingezete
nen dier gemeente geen beletsel om bij'
de crematie van hun geëerde doode toch
aanwezig te zijn. Texels Gemeentebestuur
werd door de hoeren Burgemeester W.B.
Oort en gemeente-secr. C. Jonker ver
tegenwoordigd, terwijl behalve verschei
dene familieleden van de overledene o. a.
nog aanwezig waren mej. J. üroene-
wold, van de Gemeentesecretarie, de heer
J. Tiessen, Directeur van Gemeentewer
ken, met zijn eclitgenoote, de lieer O.
Ooënga, gemeente-veldwachter em tie heer
P. Bossen, oud-directeur Z.V.S. alhier,
thans te Alkmaar.
Gesproken werd door Ds. C. Brinke
renk, die de overledene schetste als eenj
edel niensch, wiens waarheidsliefde en
oprechtheid hem de sympathie deden ver
werven van allen met wie hij in aanra
king kwam. Mede herdacht spreker hem
als president-kerkvoogd en lid van het
kerkelijk zangkoor.
Vervolgens voerde de heer J. v. d.
Waals, gem.-secr. van Oost-Voorne, het
woord. Hij had door zijn dagelijksche om
gang met burgemeester Buysing Damsté
groote genegenheid voor hem opgevat.
Zijn groote gaven van verstand en hart
waren hem niet verborgen gebleven en
het was op deze plaats, dat hij daarvan;
getuigenis wilde afleggen.
Toen trad burgemeester Oqrt naar vo
ren, die op treffende wijze memoreerde,
ren, die op treffende wijze memoreerde, dat
al ging hij zich ook ver van het eiland]
vestigen. „Uit liet oog, uit het hart", was
hier niet van toepassing. Herinneren op
Texel nog niet tal van instellingen aan
de vruchtbare arbeid, door de nu ont
slapene op Texel verricht? Texel is daar
nog steeds dankbaar voor. en zal de na
gedachtenis van zijn oud-burgervader in
hooge eere houden.
Nadat een jeugdvriend van de overle
dene, ©en oud-marine-officier zijn kame
raad een laatste groet had gebracht,
eerde de heer Van Weerd, hoofd der
school te Oost-Voorne, de heer Buysing
Damsté als huisvriend niet alleen maar
ook als weldoener. Nimmer klopte men
vergeefs bij hem aan. Voar kinderen voor
al was geen offer hem te groot. Een
goed vriend van jong en oud, ieen trouw
huisvriend met een warm kloppend hart
is heengegaan.
Nadat als vriend nog "de heer De Wit,
van Driebergen, gesproken had, was deze'
aangrijpende plechtigheid ten einde.
Ben neef van de overledene, de heer
Buysing Damsté, uit Utrecht, dankte voor
de groote belangstelling.
AFD. TEXEL H.B.G.
De heer S.J.Flens, secr. van de afd.
Texel van het H.B.G. schrijft:
In de laatstgehouden bestuursvergade
ring van de afdeeling is als penningmees
ter benoemd de heer P. Dalmeijer, We
verstraat, en wel in de plaats van de heer,
C. Eelman Az., die wegens ouderdom en
ziekte verplicht was te bedanken. De heer
Eelman was van de oprichting van deze
afdeeling af daarvan lid en sedert 1913
penningmeester, welke functie hij steeds
met de grootste nauwgezetheid heeft ver
vuld, terwijl hij bovendien zich steeds
zeer voor de afdeeling heeft geïnteres
seerd.
