TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
fexelsche Berichten
Op de fiets naar Stockholm.
Van Texel naar Valencia.
Van Texe! naar Chicago.
Woensdag 8 Aug 1934.
ui
Het was ongeveer 6 uur, toen ik op
Seeland mijn fiets weer besteeg en in de
richting van Ringstad peddelde, welke stad
ik 's avonds om 9 uur bereikte. Toen zaten
er voor deze dag weer 174 KM. op en ik
kon dat danook best ontdekken. Daarom
maar gauw een Esperantist opgezocht om
slaapgelegenheid te bekomen. Wie schetst
mijn verbazing, toen ik bij de eerste de
beste Esperantist, bij wie ik aanklopte, de
Hongaar aantrof, die ik 's morgens op zijn
motor ontmoet had. Het kwam ecliter
prachtig uit, want nu huurden wij samen
voor weinig geld één kamer met twee bed
den. Slapen deden wij echter voorloopig
niet. Er was zooveel 'waarover wij (een
Texelaar en een Hongaar) het eens moesten
hebben, dat er menig oogenblik verstreek
voordat wij elkaar „bonan nokton" wenscli-
ten. Den volgenden morgen vroeg reeds
ging iiet naar Kopenhagen waar ik een
paar uur vertoefde en met eenige Esperan
tisten kennis maakte. Hoeveel standbeelden
en monumenten ik in Kopenhagen gezien
heb, weet ik niet, maar wel ben ik ei van
overtuigd, dat het er tientallen waren.
Van Kopenhagen ging ik naar Helsingor
en vervolgens de Sont over naar Helsingborg
in Zweden. Wat een drukte heerschte er
op de pont. GeweldigDe Zweedsehe
douane had de handen meer dan vol en
de controle was dan ook niet zoo heel
scherp.
In Helsingborg bracht ik de eerste nacht
op Zweedsehe bodem door. Een Zweedsch-
Hollandsch-Hongaarsche avond bij Espe
rantisten ging hieraan vooraf, want, als ge
even vluchtig een Esperantist bezoekt, zit
je er voor de heele avond aan vast. Dan
moet je vertellen, luisteren en eten.
Raar volk die Esperantisten
Nog vervuld van prettige herinneringen
aan de zoo gezellige en al reeds weer
voorbije avond, beklom ik Zondagmorgen
mijn biciklo (fiets) weer. Ik moest weer
verder. Een prachtig land was het, dat ik
thans door zou peddelen. O als ik alles
zou moeten beschrijven, die stroomversnel
lingen, die klaterende watervallen, die tien
tallen rivieren en riviertjes, welke van de
bergen af komen razendie prachtige
meren met dat heldere water, ingesloten
door hooge met dennen begroeid gebergte.
Als ik daarvan zou moeten vertellen, zou
onze Texelaar een extra bijblad moeten
drukken.
En dat alles zag ik dank zij het feil, dat
ik Esperanto geleerd had, want dit toch
bracht mij op weg naar Stockholm. De
weg op zichzelf viel niet te roemen. Hij
was slecht, soms zeer slecht, maar toch
in dit land vergeet je de weg, want je volle
aandacht wordt door het landschap ge
vraagd en zoo kon een lek bandje mijn
goede humeur niet bederven. Bij een vrien
delijke Zweedsehe boer heb ik de band in
zijn schuur weer opgelapt. Een kop koffie
en een bordje met koek (want dat is
overal de gewoonte hier) ontving ik van
deze brave vriend bovendien nog als dank
voor de last die ik hem bezorgd had.
'sAvonds omstreeks 9 uur vond ik bijeen
boer een schitterend hotel in de vorm van
een hooivak, welk hotel ik 's morgens na
„melkerstied" verliet. (Vergeef mij, lieve
lezer, dat ik liet daarop heb aangelegd).
Na een voorspoedige, doch vermoeiende
tocht kwam ik 's avonds in Jönköping, de
stad van de lucifers, aan. Daar ontmoette
ik een Esperantiste, die mij meteen „te
gast" vroeg. Een Duitsch Esperantist,
die Jönköping bezocht, kwam 's avonds ook
aanwippen en het was weer een „granda
rondo familia" (groote familiekring). Slaap
gelegenheid zoeken was volgens mijn gast
heer niet noodig. Ik mocht gerust op het
logeerbed slapen. Dat ik niet lang tegen
stribbelde, kunt u begrijpen. !kwas„gnap"
moe. Maar wat ontdekte ik de volgende
morgen Het bed, waarop ik zoo heerlijk
geslapen had, was hun eigen bed geweest
Een tweede bed hadden deze menschen
niet en daarom hadden zijzelf op de grond
geslapen Wat zegt gij daarvan Het
heeft mij bijzonder getroffen. Het was stel
lig de Esperanto-ideé, welke deze menschen
daartoe bracht.
Ik moest weer verder naar Stockholm.
Wat hier vreemd aandoet De weg
wijzers. Daaraan kan men merken, dat men
in een dun bevolkt land is met lange af
standen. Zoo lees je bijvoorbeeid op zoo'n
Zweedsehe wegwijzerStockholm 520 KM
Norrköping 356 enz.
Terwijl ik in R nköping de kathedraal,
dateerende uit het jaar 1209 bewonderde
hoorde ik eensklaps een stem„Bonan
vesperon Sinjoro. C'u nia Katedralo plac'as
al vi Nu, mijn antwoord klonk beves
tigend en omdat de omstreeks 18-jarige
dame, die mij aansprak, ook „placisalmi"
(mij behaagde) nam ik haar aanbod om bij
haar te komen soupeeren gaarne aan. En
het was weer een avond van Esperanto,-
vreugde. De Woensdag leverde geen bij
zonderheden op. Ik had tegenwind en de
weg stoof, dat het een „lust" was. Ik heb
tot plm. 6 uur gefietst. Toen vond ik liet
welletjes; 120 KM. was ik die dag gevor
derd, maar het scheen alsof ik er 200 ge
reden had. Stoffig en vermoeid kocht ik
bij een prachtige aan een meer gelegen
boerderij een litertje melk, waar ik lekker
van opkikkerde. Tegen slapen in het hooi
werd geen bezwaar gemaakt, zoodat ik na
een heerlijk zwempartijtje spoedig in het
hooi dook om krachten te verzamelen voor
de laatste 110 KAT.
En thans nu deze regelen uit mijn Es
peranto potlood „vloeien", zit ik voor een
van die landelijke „kroegjes", zooals Zwe
den die alleen maar kent. Nog 55 KM. en
het doel van mijn reis is bereikt. Dan is
Japan, Engeland, Spanje, ja, dan is een
groot deel van de wereld in Stockholm
vertegenwoordigd. Daar denken wij niet
meer aan grenzen. Daar kennen wij geen
Japanners, Engelschen of Spanjaarden meer.
Daar zijn alleen Esperantisten „Kune ni
venkos" (Samen zullen wij overwinnen).
Moge het zoo zijn.
Uw SIEM.
(Wordt vervolgd.)
Het congres van de Wereldbond
van Arbeiders-Esperantisten te
Valencia (Spanje) is liet doel van
de reis, welke de heeren M. J.
Oele, den Burg, en Alb. Backer,
Oudeschild, vorige week Zondag
zijn aangevangen.
De lieer Alb. Backer schrijft ons:
Ik had de Texelsche Courant beloofd,
dat ik wat over onze reis zou meedoelen.,
do^h het valt moeilijk die belofte in te los
teen. We reizien de heele dag en zijn 's'
avonds laat pas op de plaats van bestem-
m'ng, zoodat er dus vaak geen gelegen
heid is om te schrijven.
ZON DAG-morgen om 10 uur zijn we
uit Amsterdam vertrokken met 2 groote
bussen en een bagagewagen. De derde
g ng via dan Haag en Rotterdam. In totaal
zijn we met 94 reizigers en vier chauf
feurs.
Wij hebben in Bussum eenige deelne
mers opgenomen en zijn via Utrecht en
Gorinchem naar Breda gereden en van
daar naar Antwerpen waar we in't „Acht-
urenhuis" hebban gegeten. Vandaar gin
gen we maar Brussel, waar we zouden
kampeeren. Het hield nogal wat, voor we
een goede kampeerplaats hadden, doch
tenslotte vonden we iets en om plm. 10
uur stond liet heele dorp overeind.
MAANDAG ging het van Brussel via
G nappe, Namen, Dinant, naar Verdun.
We waren nu wat vroeger en zochten op
ons gemak een fijne kampeerplaats uit
(bij de stad). Des avonds gingen we de
monumenten bekijken, die hier bij tien
tallen zijn te vinden.
DINSDAG-morgen gingen we eerst
naar het groote gedenkteeken, bij Verdun
opgericht, voor de in de omgeving geval
len oorlogsslachtoffers. Een millioen men-
schemlevems is hier vernietigd, 600.000
Duitschers, 400.000 Franschem, van welke
400.000 er slechts 80.000 zijn herkend. Het
is een verschrikkelijke aanklacht tegen de
oinmemschelijke slachting van 1914—'18.
Diep onder de indruk verlieten we deze
rampzalige streek.
We zetten onze tocht voort naar Lyon.
Onderweg pionick'ten we op een heerlijk
plekje.
Na een heerlijke tocht raden we verder
via Lamgres en St. Remy (waar Jeanne
d' Are geboren is) naar Dyon (plm. 200
K.M.) We vertrokken om 10 uur en wa
nen om 5 uur in Dyor». Na de tenten te
hebben opgeslagen gingen we in de stad
eten. We maakten kennis met enkele Es
perantisten, die alles voor ons hadden ver
zorgd en zeer hartelijk waren. De stad
heeft plm. 100.000 inwoners en telt nog
maar 50 Esperantisten. Texel maakt dus
wel een schitterend figuur. Het blijkt aan
alles, dat de Franschen op een lager peil
staan dan wij, Nederlanders. Verschrikke
lijke woningtoestanden vindt men hier
nog. In de dorpen kippen, de mesthoopem
onder de ramen. Dat spot met ieder be
grip van hygiëne. En dan: weinig onder
wijs. In zulke streken kan Esperanto niet
bloeien.
DONDERDAG gaan we in Lvon om 4
uur 's morgens op de trein naar Barcelona
(Wordt vervolgd.)
OUDE FIETSPLAATJES.
Een waardeloos ding, zoo'n oude ge
diende, zoo'n oud rijwielbelastingmerk,
denkt ge misschien. Inderdaad maar
wanneer we een (wagon)lad'mg oude fiets
plaatjes verzamelen kunnen, vertegen
woordigt zoo'n hoeveelheid toch een aar
dige duit. En al dat geld komt ten goede
van het sanatorium voor t.b.c.-lijders van
iedere gezindte te Hilversum, het sana
torium Zonnestraal.
Niet wegwerpen dus, die oude plaatjes,
maar s.v.p. afgeven aan het bureau van
ons blad (brievenbus Drukkerij.)
Te Oosterend :Grcentenhandel P.Bur
ger; Oudeschild: A.Backer; den Hoorn: J.
F.Zijm; de Koog: Oom Tom.
MIDDENSTANDERS IIIIHiMII|l1MUIIIIIINIUI!linü
s= Een abonnement bij
N.V. PROVINCIAAL BELANG I
IllllBHlf Handelsinformatie-en Incasso-™
p El Bureau voor den Middenstand, p
1 opgericht 1864, biedt u in deze
;fj H tijden groote voordeden.
p Ea Een volledig prospectus, waar- p
s Sg uit zulks duidelijk blijkt met een a
2 exemplaai van de veertieiidaag-
j= §9 sclie zeer verzorgde courant,™
5 pj wordt op schriitelijke aanvrage
fis P °- verstrekt.
I NV. PROVINCIAAL BELANGl
Amstelstr. 14 Tel 32900 (6 lijnen)
AMSTERDAAT C 1
Voor Middenst. Federaties en Bonden
kan een speciale overeenkomst getrof-
H fen worden ten behoeve hunner leden
TEXEL-PROPAGANDA PER RADIO
Maandagavond hield de heer Portielje
inspecteur van Artis te Amsterdam,
meenen we voor de V ara-microfoon 'n
causerie over Texel, waaraan zeker groote
propagandistische waarde mocht worden
toegekend. Immers besprak de heer Por
tielje vrij uitvoerig al hetgeen de vreemde
ling, in het biezonder de natuurvriend,
id ie een bezoek aan Texel brengt, belang
kan Inboezemen.
Het is een verrukkelijk eiland, zoo
izeide spreker aan het slot van zijn be
toog: Een bezoek kan ik u danook ten
sterkste aanraden. Het is zeer, zeer de
moeite waard. Er zijn weinig plaatsen in,
ons land, waar men met zoo weinig moeite
zooveel vogel- en plantenleven te zien
krijgt.
Ten overvloede raadde hij de luisteraars
nog aan een Gids aan te vragen bij de
secr. der Propag. Comm. of 'aan het
Bureau Texelsche Courant. Gij kunt
dit ook in het Esperanto doen, aldus spre
ker. - Inderdaad. Naar aanleiding van
het artikel over Texel in La Heroldo de
Esperanto kwamen al spoedig eenige aan
vragen uit het buitenland in.
GOEDKOOP REIZEN.
De Ned. Re is vereen- organiseert van 20
27 Aug. de le Nederl. Reisweek. In
deze week kan ieder dus ook zij, die
geen lid van de N.R.V. zijn goedkoop
reizen. Ieder kan n.l. kosteloos een legiti
matiebewijs bekomen, dat recht geeft op
reductie op de prijzen van alle spoor-,
Ato- en K.L.M.-diensten, van de moeste
bootdiensten in binnenl. verkeer, de
meeste hotels en pensions, natuurbaden
en sportparken, enz. Voor Texel zijn die
legitimatiebewijzen te bekomen bij de
secr. der Propag. Comm., Weverstr. 32,
den Burg of Kiosk de Koog. Wie toezen
ding wenscht, sluite een postzegel van 6
ct. bij.
Texel zal vermoedelijk bij deze reisweek
wel weer goed garen spinnen. In prospec
tussen wordt onder die uitstapjes een be
zoek aan „het vogeleiland Texel" met
name genoemd.
DE FILM „NEDERLAND".
OOK TEXEL GEFILMD.
In een kort bericht deelden we in een
vorig nummer mee, dat in opdracht van
de Alg. Ned. Vereen, voor Vreemdelin
genverkeer, gevestigd te den Haag, een
film wordt vervaardigd, welke „Neder
land" getiteld zal zijn en plm. 2000 Af»
lang wordt.
Ze is voor propagandistische doelein
den bestemd en zal danook voornamelijk
in het buitenland worden vertoond.
De opdracht der A.N.V.V. wordt uit
gevoerd door de heeren Ab Keyzer, Max
de Haas en Jo de Haas van de Film-t
groep „Visie"; eerstgenoemde is Woens
dag naar Texel gekomen en heeft hier die
'dag en Donderdag verscheidene mieters
film opgenomen.
We hadden het genoegen een praatje
te maken met de heer Keyzer, die ons 'n
(enthousiast filmer bleek te zijn en. met
Texel tevens wel zoo goad bekend, door
vroegere bezoeken, dat hij er wel in sla
gen moest van het Texelsch gedeelte
der Nederland-fillm iets biezonders te ma
ken.
Waarop de heer Keyzer al draaiende
zoo al zijn lans gericht heeft? We geven
hier een overzicht:
Aankomst haven Oudeschild met mo
len. Panorama, zooals zich dat voor
doet wanneer men op de Hoogcberg staat.
Diverse opnamen van de Dennen en
du'nen. Den Hoorn met het kerkje en
op de voorgrond het landschap mej.
schapen tusschen de tuinwallen. De
Koog: Zonsondergang met badende gas
ten op de voorgrond; de strandweg met
het Badhotel en de andere gebouwen op
de du'nen, op de voorgrond wandelende
badgasten (o.a. met groote St. Bernards-
hond.) De Slufter: vier opnamen van
het water tusschen de duinen, o.a. met
geiten op de voorgrond en schapen bij
het water. Enkele opnamen van de woeste
du'nvormen; panorama van de polder van
de du'nen af gezien. De Cocksdorp: de
vuurtoren; de afbrokkeling van de duinen,
die achter de toren daardoor zoo'n steile
wand vertoornen. In Eierland: de vee
houder Thijs Smit, een echt Texelsch
type, gefilmd, terwijl hij bezig was zijn
schapen en kippen te voeren. Bij Oos
terend enkele opnamen van zee, dijk en
land en tenslotte wederom te Oudeschild:
het afscheid van Texel.
Zooals ge ziet een reeks kostelijke op
namen, die het ongetwijfeld „doen" zal;
dit zal het geval zijn niet alleen door de
keuze der objecten, maar ook door de
wijze, waarop ze op de filmstrook werden
vastgelegd.
De film geeft zoowel door vorm als
inhoud 'n moderner visie van ons land dam
films in dit genre gewoonlijk laten zien.
Het wordt bovendien een geluidsfilm;
de muziek en andere geluidseffecten wor
den z.g. gesynchroniseerd. We zien het
resultaat met belangstelling tegemoet. Het
spreekt vanzelf, dat ze ook in Texels Bi
oscoop gedraaid zal worden. Maar we
zullen nog wat geduld moeten hebben.
Ons werden eenige foto's, naar filmbeel
den vervaardigd, toegezegd. Wc hopen
hierdoor tevoren reeds iets van deze film
te kunnen laten zien.
Een enkel voorval willen we nog ver
melden. Bij de strandopnamen te de Koog
werd een der badgasten, een plm. 20-jarig
meisje, dat haar medewerking verleende,
door de kou bevangen. Door toediening
van alcoholhoudende <1 rank wist mén haar
weer tot bewustzijn te brengen, maar toen
bleek de jongedame dermate door het
vocht (niet door het zeewater) bene
veld te zijn, dat zij „lichteLijk tips je"
naar haar hotel moest worden getrans
porteerd. Zoo kan een middel wél eens
erger zijn dan de kwaal on een onschul
dige filmopname wel eens aanleiding ge
ven tot een "pijnlijk geval".
Overigens verliep de filmcampagne zon
der eenig incident.
De heer Keyzer, die er alleen miet 'n
auto op uittrok was zeer goed te spreken
over de algemeen hier ondervonden me
dewerking en de groote mate van vrij
heid, waardoor zijn arbeid hier zeer wérd
verlicht en veraangenaamd. We weu-
schen hem elders datzelfde sucoes toe en
vooral: een goed eind-resultaat, want
hiermee zal net belang van de Groep
Visie niet alleen zijn gediend, maar ook
dat van liet Vreemdelingen verkeer.
De 17-jarige zoen Marius van de
beer T. Reuvers, de Cocksdorp,
is in z'n eentje op reis naar
Berwyn, een voorstad van Chi
cago. Hij heeft daar familie, die
hem deze „trip" aangeboden
heeft. Een reuze-boffer voor een
fiksche Hollandsche boy! blij
heeft ons toegezegd, van ideze
Amerikaansche reis zoo nu en
dan wat te vertellen. In het
volgend nr. steekt hij van, wal
JUBILEUM PASTOOR VAN RUIJVEN.
Op Woensdag a. s. zal het 25 jaar ge
leden zijn, dat pastoor L. G. van Ruyven
alhier tot priester werd gewijd, weJJ< heug
lijk feit niet onopgemerkt voorbij zal gaan.
En zeker niet, waar liet de eerste maai is,
dat een pastoor op Texel zijn jubileum
viert. Z.Eerw., die reeds meer dan vijfjaar
hier zijn herderlijke arbeid verricht, heeft
in de harten van velen, in die zijner parochi
anen in liet biezonder, een goed plaatsje
verworven, waarvan men op 15 dezer
gaarne zal willen getuigen.
STEUN VELDBOONEN 1934
Men verzoekt ons mee te deelen, dat de
steunregeling voor de veldboonen, oogst
1934, geheel overeenkomt met die voor de
gerst, welke reeds werd gepubliceerd.
Machtigingen voor liet vervoer verstrekt
Fl. W. Timmer, P. H. Polder.
leder wéte, dat liet nummer, waaronder
hij bij de C.L.O. aangesloten is, steeds
moet kunnen worden getoond.
ALLERLEI.
9 Siem de Waal, die 20 Aug. per
rijwiel naar Stockholm vertrok, is daar
Vrijdag 1.1. gearriveerd. Hij Jiceft 1680
afgelegd. Het Esperanto-congres, waar
aan hij thans te Stockholm deelneemt,
telt volgens voorloopige berichten ruim
2000 Esperantisten uit 29 landen.
9 In onze adv.-kolommen vindt men
belangrijke mededeelingen over de a.s.
Schapenfokdag.
9 Aan de tocht naar Terschelling met
de Dokter Wagemaker namen gisteren
plm. 140 personen deel. Het was weer
een prettige reis. Jammer, dat de dienst
op den Helder zoo in, de knel raaktehet
vervoer was zeer druk; de Marsdiep was
hierop niet berekend, wat groote vertra
ging ten gevolge had.
DE KOOG.
OPENLUCHTSAMENKOMST.
Zondagavond werd in de duinvallei te
genover het Mierennest een „dagsluiting"
gehouden, uitgaande van. Hervormde Jon-
gel.'ngsvereenigi-ngen, die geleid werd 'door
ds. Van Baaien, van Broek op Langedijk.
Nadat een lied gezongen was, ging spr.
voor in gebed. Hij las vervolgens Luc. 7
vers 1117 voor, de opwekking van de
jongeling te Naïn. en hield hierover een
toespraak, waarin hij wees op de geeste
lijke toepassing, die dit verhaal voor ons
hebben kan. Veel menschen, ook jonge
menschen zijn geestelijk dood als gevolg
IHIillllllllllllllillllllirillllllilllllllllllllllllllllllflF'
