Met een logger ter
haringvangst.
Op de fiets naar Stockholm.
Gemengd ISSseuws
DE KOOG.
AFNEMENDE DRUKTE.
door H. J. Albz. KRAAI.
III.
Ik besloot mijn tweede artikel met de
opmerking dat men hier aan boord le
pels en vorken vrij overbodig vindt. Het
„handigste" zijn de tien apparaten, die
de natuur ons voor zulke doeleinden heeft
meegegeven. Wat echter heelemaal niet
zeggen wil, dat het aan boord Van een
logger onzindelijk toegaat. Integendeel,
alles wordt behoorlijk schoongehouden en
met zorg toebereid.
Na het eten wordt een tweede slaapje
gedaan, totdat tegen 2 uur 's nachts de
wacht de slapers wekt voor het inhalen
van de vleet. Het groote oogenblik is
daar!
DE VLEET WORDT INGEHAALD
Ieder staat op zijn post en bij het licht;
van sterke electrische lampen wordt met
het inhalen van de vleet begonnen. Een
paar mannen trekken het net uit het water
en iets verderop staan er vier, die de
Visschen uit het net schudden in de opt
het dek staande haringbakken. In het ruim
er naast staat weer iemand die de leeg
geschudde vleet netjes op zijn plaats legt.
En nu speelt zich voor mijn oogen een
fantastisch schouwspel af. Terwijl de log
ger langzaam het net tegemoet vaart,
verschijnt dit boven water, behangen met
de in het licht blinkende en glinsterende
visschen. Met de kop hangen ze in de
mazen van het net; ze verroeren zich
zwakjes. De mannen slaan en rukken he
vig aan de vleet, zoodat de haringen, die
aan de onderkant hangen, in de bakken of
op het dek vallen, terwijl die, welke er
aan de andere kant ingezwommen zijn,
hoog de lucht in vliegen, tegen de brug
opspatten, of ergens op het dek neerplof
fen. Als de hoop onder het net te hoog
wordt, schept men ze snel in de bakken
over, zoodat er weer plaats is voor een
nieuwe stapel.
Vol verbazing sta ik dit wonderlijk
schouwspel aan te zien, op veilige af
stand, buiten het bereik van de rondvlie-i
gende haringen. Ik moet mij daarbij ste-
jvig aan de stang van de brug vasthouden,
want de zee is sinds het verlaten van de
IJ muider haven steeds ruwer geworden.
Een van de eerste dagen ben ik trouwens
met eens aan dek geweest, daar dit voor
mij door het hevige slingeren van het
schip en de overkomende golven absoluut
onmogelijk was. Ook vertoonen zich lichte
symptomen van zeeziekte, die gelukkig
snel weer voorbijgaan. Hoe het de be
manning mogelijk is, op zoo'n dansend
scheepje zulk werk te verrichten, lijkt
mij een raadsel.
Evenwel, ze doen het, taai en volhar
dend, en ze hebben voor niets anders oog
dan voor hun werk.
In de nabijheid van de logger liggen er
nog een paar, Hollandsche en Duitsche,
waar de bemanning op hetzelfde moment
hetzelfde werk verricht. We zien hun lich
ten op en neer dansen. Zoo liggen er op
de Noordzee honderden en honderden
van zulke scheepjes, allen uitgetrokken
met hetzelfde doel, en op al die scheepjes
zwoegen de mannen nu aan de zware
vleet.
RADIO.
Als het inhalen een tijdje aan de gang
is en de schipper ziet, dat alles goed
marcheert, gaat hij naar z'n kajuit, waar
een radio-zendtoestel staat, waardoor hij
voortdurend contact heeft met alle vis-
schersschepen, die eveneens een zender
rijk zijn en tevens met de reeder in Kat
wijk. Hij is in staat gesprekken te voe
ren met collega's, die honderd en meer
mijlen van hem verwijderd zijn. Nu moet
men niet denken, dat die zendtoestellen
dienen om de schipper een gezellig praatje
met z'n bekenden mogelijk te maken. Ook
bij de visscherij wordt de radio-techniek
dienstbaar gemaakt aan het bedrijf. De
schipper begint met contact te zoeken
met de schipper op de logger van de
zelfde reederij. Hij informeert naar hun
vangst en naar de olaats wij zij vis
schen. En daarbij komt zelfs de concur
rentie om de hoek kijken. Een ander,
die natuurlijk ook alles hooren kan, heeft
er niets mee te maken, of de loggers en
trawlers van de firma A. veel of weinig
vangen. Daarom wordt er bij de mede-
deelingen omtrent vangst en plaats een
code gebruikt. Als de schipper b.v. ver
telt, dat hij op een bepaalde dag Breda-
Deventer heeft gevangen, dan kan Breda
een 7 voorstellen en Deventer een 8, wat
dus zeggen wil, dat er 78 kantjes haring
de visschers spreken nooit van vaten
maar van „kantjes" zijn gevangen.
En als hij zegt, dat hij vischt in 28 B,
dan bedoeld hij daarmee een bepaalde
plaats op de Noordzee, die de ingewijde
luisteraar op de kaart kan vinden. Is nu
de vangst gering en heeft een andere
logger, die 60 mijl (1 mijl 1S75 M.)
noordelijker ligt een goede vangst gehad,
dan is het zaak om zoo spoedig mogelijk
daarheen, te gaan, waar de kansen om 'n
flinke buit te bemachtigen, gunstiger zijn.
(Wordt vervolgd.)
VISSCHERS, OPGEPAST.
Op 6 September zullen te Petten schiet
oefeningen worden gehouden met ka
nonnen van 15 cM. Er zal geschoten
worden in de richting W.N.W., waardoor
een gebied onveilig wordt gemaakt in de
sector, gelegen tusschen de richtingen
W. en N.W. vanuit strandpaal no. 19 tot
10 mijl uit de wal.
BENOEMING.
De heer H. Boer, directeur van C.Z.
De Eendracht, alhier, werd uit 52 sollici
tanten benoemd tot directeur van de
Coop. Fabr. van Melkproducten te 's-
Heerenbroek bij Zwolle.
Een meevaller voor de heer Boer; een'
teleurstelling evenwel voor bestuur en
leden van De Eendracht, daar dezen in
hem een hard en toegewijd werker, een
eerste deskundige en een goed vriend zul
len verliezen.
De heer Boer zal binnenkort dus
vertrekken. De verhouding tusschen Be
stuur en directeur was altoos uitstekend.
Het was danook uitsluitend om de be
langrijk hoogere bezoldiging, te 's-Hee-
renbroek, dat de heer Boer daarheen sol
liciteerde.
De drukte op onze badplaats is de
laatste dagen aanmerkelijk afgenomen.
Vele gasten zijn reeds vertrokken. Ook
met het kampeeren wordt het minder,
zoodat het aantal tenten in de duinen
gaandeweg slinkt. Hoewel het seizoen
nog niet heelemaal ten einde is, kan thans
reeds worden geconstateerd, dat het fi-
nancieele resultaat voor de belanghebben
den ongetwijfeld bevredigend is geweest.
Aanvankelijk was het vreemdelingenbe-
zoek niet druk, doch langzamerhand ver
meerderde het en sommige dagen kwam
men in vele pensions ruimte te kort. Bij
gunstig weer zal ook in het na-seizoen
nog wel op bezoek kunnen worden gere
kend.
TERUG VIA BERLIJN EN PARIJS.
IX.
Na een heerlijke dag in Helsingborg
fietste ik weer verder naar Malmö. Ik
wou daar een Esperantist gaan bezoeken,
maar door de gunstige wind was ik er
reeds 's avonds om zes uur inplaats van
om acht. Ik besloot niet te wachten en
trapte verder, in de richting van Tirelle-.
borg. Dicht bij Trelleborg trof ik een
prachtige schuur, waar ik met alle plezier
mocht „maffen". Zelfs leende de boer mij
nog een autodeken. Ik sliep na deze tocht
als een roos, al geef ik toe, dat het ont
waken tusschen de scharreldende en krab
belende kippen niet zoo prettig was als in
Helsingborg, waar de dochter des huizes
mij 's morgens met een kus op mijn
voorhoofd en een kop thee „bonan mate-
non" wenschte.
Weer verder ging de reis naar Trelle
borg, waar ik juist op tijd voor de boot
naar Duitschland aankwam. De overtocht
kostte meer dan ik dacht. Al mijn voor
radige Zweedsche en Duitsche geld ging
er aan. Dat was wat! Hollandschgeld
op Zondag wisselen was niet mogelijk.
Gelukkig heb ik me er prachtig uitgered.
Ik had nog plm. 30 prentbriefkaarten van
ons eiland, die ik na een uurtje „schan
reien" allemaal kwijt was. Door elkaar
brachten zij 10 pf. op. Voor de Zondag
was ik dus gered. Dat het erg prettig
is de kantjes af te loopen om te vragen
„Bitte, wollen Sie eine Karte kaufen?"
kan ik niet zeggen, maar.... wat moet je?
Op de boot naar Duitschland ontmoet
te ik nog enkele Fransche Esperantisten.
Omstreeks 1 uur kwamen wij in Duitsch
land bij het prachtige krijteiland Rügen
aan. Een zeer fraai gezicht leverden die
witte rotsen tusschen de donkere dennen
op. Riigen ben ik dwars over gefietst.
Daarna moest ik nog eenmaal over een
veer en toen was ik in Stralsund.
Ik had plm. 10 K.M. gefietst, toen een
onweersbui losbarstte, die in korte tijd
nog vóór ik kon schuilen, mijn plunje
doorweekte. Het was inmiddels donker
geworden en daar het nog steeds re
gende, was ik gedwongen onder een af
dak, dat ik in allerijl had opgezocht,
te overnachten.
Goed geslapen heb ik niet. Er lag bijna
geen stroo en veel warmte gaven mijn
natte kleeren ook niet. Het was danook
nauwelijks licht, toen ik mijn fiets weer
besteeg. Toen heb ik net zoo lang ge
fietst, dat ik weer droog was. Dioor dat
vroege opstaan kon ik weer een flinke dag
maken, 's Avonds kwam ik in Grandsee
aan. Toen zaten er weer 170 K.M. op.
Logies is in Duitschland goedkoop, want
ik huurde in Grandsee voor slechts één
Mark een kamer.
De andere dag toog ik naar Berlijn.
Alles was er volgeplakt met groote pa
pieren, waarop men kon lezen, dat men
„ja" moest stemmen. Overal waren por
tretten van Hitier aangebracht, en alles
het was twee dagen na de volksstem
ming was nog met vlaggen getooid. Bor
den met „Stemt Neen" heb ik niet ont
moet.
Op weg naar Berlijn reed ik een Oos-
tenrijksche Esperantist achterop. Tot de
wereldstad hebben we elkaar gezelschap
gehouden. Wat een drukte heerschte er
in Berlijn. Het is buitengewoon! Ik ben
de stad dwars doorgefietst, en ik zou niet
eerlijk zijn, als ik niet bekende, dat het
hartje van het Texelaartje (van mij) meer
dere malen in zijn keel, dan op „de rechte
plaats" gezeten heeft
Met mijn „afstempelkaart" had ik hier
niet veel succes. Ik heb n.l. een foto van.
mijzelf en in alle groote plaatsen vraag
ik in de postkantoren, of men deze aan
de achter afstempelen wil. Dat is een in
teressante herinnering. In Berlijn wilde
echter naar het scheen, niet één ambtë-,
naar het doen. Het was verboden. Vijf
postkantoren had ik reeds bezocht, toen
ik eindelijk succes had. Gelukkig, want
„Berlin" had ik niet graag gemist.
Na het Rijksdaggebouw te hebben be
zichtigd, waaraan zulke tragische ge
schiedenissen aan verbonden, zijn, ging
ik op weg naar Potsdam. Ik was blij,,
dat ik weer door heerlijk rustige wouden
naar Potsdam, de stad van parken en
tuinen, kon fietsen. Hartelijk werd ik er
door de reeds bejaarde voorz. der Esp.-
club ontvangen. Even uitrusten. Daarna
een wandeling door de stad. Wat is er in
Potsdam veel te zien. Hierover zal ik in
mijn volgende brief wat vertellen. Het is
al weer aan ons onvolprezen Esperanto
te danken, dat ik op weg naar Berlijn
zulk prettig reisgezelschap had niet al
leen, maar ook dat ik zoo ten volle ge-'
noten heb van hetgeen Potsdam een
vreemdeling met oog voor de schoone
natuur en historische monumenten biedt.
Tot volgende keer dus.
Met beste groet, uw
S1EM DE WAAL CHz.
(Wordt vervolgd.)
N V. T. E. M.
NA DE KEUKENSCHOONMAAK
ELECTRISCH KOKEN
TI EL. Ruitersport: Op 6 en 7 Septem
ber zullen te Zoelen bij Tiel de beste;
ruiters, de beste afdeelingeti en de beste
patrouilles zich meten in de strijd om
de kampioenstitel. Tevens zullen daar
tal van extra-goede tuigpaarden en fok-
merries worden voorgebracht. De orga
nisatie is in handen der plaatselijke rij-i
vereeniging.
ENGELAND voorziet alle slagschepen
en moderne kruisers van twee vliegtui
gen. Nog 60 toestellen zijn er noodig.
DENEMARKEN. De brug over de
Kleine Belt de grootste van Europa
komt in December klaar.
Uit de dagbladen van Woensdag:
TE HAARSTEEG werd eene F. v. d.
Oordt, uit Ammerzoden, op de kermis
bij een twist zoo met een bierflesch op 't
hoofd geslagen, dat hij aan de gevolgen
overleed. Twee boerenknechts zijn aange
houden.
VEUR. Een 23-j. persoon stal ten huize
van zijn a.s. schoonouders te Voorburg
f1200.—.
LEEUWARDEN. Tegengesproken wordt
het bericht, volgens hetwelk bouten vaj
de spoorbrug over de Rijpstervaart zou
den zijn losgeschroefd. Wel is de brug
goed onder handen genomen, zooals jaar
lijks gebeurt.
TE DORDRECHT is de 15-j. gym
nasiast W. Langenberg bij het nemen van
scheikundige proeven door een ontplof
fing zwaar gewond.
TE DEN HAAG overleed een der eer
tijds meest beschaafde en gevierde humo
risten, de heer Lucien (De Lang.)
LEEUWARDEN. Op 1 Sept. is de
Comm. der Koningin in Friesland, mr.
baron van Harinxma thoe Slooten 25 jaar
in functie.
iHARLINGEN viert zijn 700-j. bestaan
onder groote belangstelling. In de H.B.S.
wordt een historische tentoonstelling ge
houden.
TERNEUZEN. Bij het Gat van Bor-
selen raakte door een motordefect een
schuit met vlas, van Middelburg, in
brand. De bemanning, die niet over een
roeiboot beschikte en toch het schip ver
laten moest, werd door een ander schip
overgenomen.
TE ENSCHEDE werd de 57-j. H. Tim
mermans doodgereden door een auto,
waarvan de remmen niet goed werkten.
TE KLOOSTERZANDE stiet een ar
beider bij het graven op een kist met een
geraamte. Het hoofd ontbrak. Het skelet
moet er wel een eeuw gelegen hebben.
SPANJE. In de raad van Toledo wierp
een ontevreden Baskisch nationalist de
Burgemeester een tomaat op het oog.
Toen de burgervader wilde ingrijpen volg
de een stormaanval met tomaten ook van
andere ontevredenen. De politie moest
er aan te pas komen.
AMERIKA. De netto ontvangsten van
58 spoorweg-mij.en in de V.S., die hun
cijfers bekend maakten, waren over Juli
43 pet. lager dan over Juli 1933.
TSJANG KAI SJEK.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft met
de voorz. der provinc. regeering van Pe
king, Generaal Sjoeanfoe, een bespreking
over de politieke toestand gehad. Men
verwacht, dat de generaal, die met Ja
pan op zeer goede voet staat, met bie-
zondere volmachten naar Tokio zal ver
trekken.
EGYPTE. Een visschersvaartuig van
200 ton werd in de Roode Zee door een
octopus aangevallen. De boot dreigde
om te slaan, toen het dier een grijparm
naar het vaartuig uitstrekte. Door een
tweede boot werden vergeefs 50 schoten
gelost. Hierna hakte men de grijparm af,
waarna het monster verdween.
BELGIE. Men is voornemens het loon
der mijnarbeiders met 5 pet. te verlagen,
hetgeen niet door hen zal worden aan
vaard.
PRINS GEORGE VAN ENGELAND.
Verloofd met een Grieksche Prinses.
Prins George van Engeland, de jongste
zoon van de Eng. Koninkl. familie, heeft
zich verloofd met de 27-j. Prinses Ma
rina van Griekenland, de dochter van
prins Nicolaas en de Russ. grootvorstin
Helena; ze werd geboren in Athene, maar
woont thans met haar ouders in Parijs.
Vermoedelijk wordt a.s. voorjaar het hu
welijk gesloten. George is de 2e zoon van
de koning, die in het huwelijk treedt.
Bovenstaand kiekje werd genomen tij
dens een bezoek van Prins George (links)
aan Z.-Afrika.
ZWEDEN. Bij Stockholm wordt de
grootste betonnen brug ter wereld ge
opend. Lengte 465 Al. Kosten 5 millioen
kr. Grootste boog 1S1 M. Breedte 27.5 M.
POLEN. Bij het afbreken van een fa
brieksschoorsteen zijn drie arbeiders ge
dood. Een opzichter werd gearresteerd.
PARIJS. Een vader en zijn zoontje wer
den gedood bij de ontploffing van een
granaat, waarvan de vader de werking
wou toonen.
ZWEDEN. Prof. Svedberg, Nobelprijs
winnaar voor scheikunde, demonstreerde
een centrifuge, welke 160.000 omwente
lingen per minuut maakt.
CHINA. In het Sinjan-gebergte viel na
een onweer een kwartier lang een rood
kleurige regen.
WEENEN. Schuschnigg's blad Storm
over Oostenrijk doet onthullingen over de
voortgezette agitatie der Nazi's in Oos-,
tenrijk. De Heimwehr acht gijzelaars noo
dig om te voorkomen dat Nazi's iemand
een haar krenken.
ZUID-AMERIKA. In Campagna zijn 11
benzine-reservoirs met een totaalinhoud
van 160 millioen Liter in de lucht gevlo
gen, doordat een employé in de nabijheid
rookte. Onmiddellijk stond een heele
stadswijk in vlammen, waardoor van de
bewoners, die in allerijl de vlucht na
men, er 14 werden gedood en 50 gewond.
Per extra trein is brandweerpersoneel uit
Buenos Aires vertrokken. Ook nemen dui
zenden vrijwilligers aan de bestrijding van
de brand deel.
FRANKRIJK. In Marseille hebben com
munisten roode vlaggen uitgestoken op de
top van de 75 M. hooge Protestantsche
kerk.
ZUID-AMERIKA. De presidenten van
Paraguay en Bolivia zullen binnenkort
onder auspiciën van de Rotaryclub een
onderhoud hebben over het Gran-Chaco-
conflict. Hopelijk met goed resultaat.
ROEMENIE. Drie jongens werden te
Petrozseine door electr. stroom gedood,
toen het touw van hun vlieger met een
hoogspanningsleiding in aanraking kwam.
AFRIKA. In Z.-Tanga-Njyka hebben in
boorlingen het verongelukte" toestel en het
verkoolde lijk van dr. J.J. v.d. Leeuw in
een bosch aangetroffen.
FRANKRIJK. De Nederl. Jhr. Warner
v. Lennep vond de dood in de Savoyer
