mmp
TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
De Nood in de Schapenfokkerij.
WELKOM, SIEM.
MEER FANTASIE S.V.P.
Zaterdag 8 Sept 1934.
Dat Slijm moet van Uw Borst
Hoest-Griep-Bronchitis-Asthma
N V. T. E. M.
KOOKT ELECTRISCH
Gemakkelijk, zindelijk en goed.
Na afloop van de Schapenfokdag werd
in De Lindeboom een vergadering belegd,
waarin de nood-toestand, waarin de
Texelsche schapenhouderij verkeert, on
der het oog zou worden gezien. De ver
gadering ving tegen half drie aan en werd
geleid door de heer C. Keijser Hz., voor
zitter afd. Texel H.M. v. L., welke af-
deeling tot het houden van deze bespre
kingen het initiatief genomen had.
Aanleiding hiertoe was het verzoek der
afd. aan het Hoofdbestuur een onderhoud
ter bespreking van gemelde noodtoestand
te willen toestaan. Drie leden van het
Hoofdbestuur waren nu zoo welwillend
naar Texel te komen: de heer P. Stapel
Cz., voorz., Ir. Huisman, secr. en Ir.
Kleinhout, adj.-secr. Ook het Hoofd- en
afd. bestuur van de L.T.B. werd uitgenoo-
digd tot deelname aan deze voor Texel zoo
zeer belangrijke vergadering, aan welke
uitnoodiging gaarne gevolg werd gegeven
Van het Hoofdbestuur waren de heeren
Verkley, De Jong en Ir. Janssen, secr.,
aanwezig.
Mede waren tegenwoordig de heeren
E. Dz. Govers, J. Sijp, Ir. L. de Vries en
H. D. Louwes (Lid Tweede Kamer, Vrijh.
Bond.)
De voorz. heet allen welkom, in het bie-
zonder de heeren van elders en zet in het
kort het doel dezer bijeenkomst uiteen.
De toestand, waarin de Texelsche scha
penhouderij verkeert, is slecht. Reeds heb
ben we eenige slechte janen achter de
rug ook, zoodat het hoog tijd wordt, dat
er uitredding komt. In overleg met de
afd. van de L.T.B. besloten we maatrege
len te beramen om tot betere bedrijfsre
sultaten te komen.
Voorz. zou de vraag willen stellen:
Zijn de Hoofdbesturen van L.T.B. en
H.M. van meening, dat op Texel in ver
band hiermee "iets gedaan moet worden
En zoo ja, in welke vorm dan? Spreker
zou verder deze punten in bespreking wil
len brengen:
1. Directe hulpverleening door steun
aan de wol.
2. Tegemoetkoming door ontheffing van
de graanrechten.
3. Het beperken van de schapenfok tot
de aantallen, aanwezig bij de telling
1932.
4. Het verbieden van het laten deklcen
van halfjarige ooien.
Als eerste spreker voert de heer Stapel
hierna het woord:
Het kwam het H.B. gewenscht voor
Texel te bezoeken om persoonlijk kennis
te nemen van hetgeen men ter verbetering
van de toestand voor de schapenfokker
noodzakelijk acht. Echter vergeet niet,
dat ook in andere takken van het vee-i
teeltbedrijf de nood hoog gestegen is.
Nederlands export zit geducht in de knel
door contingenteering, invoerrechten, enz.
De regeeringsbemoeiïngen hebben zich
tot nog toe niet tot de schapenteelt uit
gestrekt, maar Texel is een schapenland
bij uitnemendheid en zal niet ontkomen
aan de funeste invloed der verhoogde
graanprijzen, tenzij van hoogerhand in
gegrepen wordt, 's Winters moet hier
veel bijgevoerd worden, hetgeen de be-
drijfsuitkomsten moet drukken (hooge
graanrechten). Het Hoofdbestuur zal ern
stig trachten tegemoet te komen aan het
billijk verlangen der Texelaars, vrijstel
ling, geheel of grootendeels, van graan
rechten te bekomen. Het feit, dat Texel
een fokdistrict bij uitnemendheid is zal
aan dat verzoek stellig de noodige grond
verschaffen. In de Alg. Vergad. van be
gin Oct. zal Ir. S. L. Louwes, regeerings-
comm., dit punt inleiden.
Voorz. dankt voor deze toezegging en
constateert tot zijn genoegen, dat het
Hoofdbestuur wecrerom paraat is.
De heer Govers zet in een uitvoerig
betoog uiteen, dat de bewering, dat er
voor de schapenhouderij niets is gedaan,
met op goede grond berust.
Krachtige pogingen zijn in het werk
gesteld om de uitvoer van schapen en
schapenvleesch op gang te houden. Ze
stuitten niet zelden op beschermende maat
regelen van het buitenland (sanitaire
maatregelen, invoerverboden, contingen
teering, invoerrechten.) Toen de prijs in
Frankrijk aardig steeg, werd een heffing
op de "daarheen gevoerde schapen ïnge-
VAN ZON EN MAAN.
MAAN ZON
Datum: Op: Onder: Op: Onder'
Z. 9 Sept 6,52 7,14 6.22 7,30
M 10 8,04 7,25 6,23 7,28
D. 11 9,19 7,38 6,24 7,25
W 12 10.35 7,54 6,25 7.23
D 13 11,54 8,15 6.27 7,21
V. 14 1.15 8 45 6,29 7,19
Z. 15 2,31 9,27 6,31 7,17
Zondag 9 Sept. Nieuwe maan
steld. Zoo ontstond, dank zij de drie
Centr. Landb. Org. (C.L.O.), het be
faamde schapenpotje, bestemd volgens
ministerieele beschikking, voor verdeeling
onder de schapenproducenten. Na veel
strijd heeft het zijn bestemming eindelijk
gevonden. Op Texel zou aan de speciale
schapenbedrijven wat meer worden uitge
keerd, hetgeen ondanks een protest van
Texel, dat wat gek aandeed, ook ge
schiedde. Ook al weer door de C.L.O.
Het waren ook de drie C.L.O.die de
uitvoer van zooveel mogelijk prima ma
teriaal wist te bevorderen. (Indirecte
steun.) Toen de instelling van een Scha
pencentrale dreigde, die zich met de in
voer en de consumptieregeling zou gaan
bemoeien, waren het alweer de drie C.
L.O., die in ccn gemotiveerd rapport de
Minister het verkeerde daarvan onder het
oog brachten. Er kwam geen schapencen
trale, evenmin een heffing op het scha
penvleesch, hetgeen de consumptie, welke
in de groote steden reeds zoo aardig toe
nam, zou doen afnemen.
Is er dus iets gedaan voor het schaap
of niet? vraagt de heer Govers.
Van Juli-Aug. 1933 af, vervolgt spr.,
dateert de grootere afname van schapen
vleesch. De prijs steeg sterk en kwam
op het peil van het vette kalfsvleesch.
Door de afzet van jonge lammeren werd
de markt verruimd. Ondanks tegenwer
king werd de uitvoer van slachtschapen
bevorderd, waarbij steeds voor prima
kwaliteit werd gezorgd. Dit is het meest
economisch.
Over 1933 werd een nieuwe Schapenpot
gevormd. Het Kon. Ned. Landb. Com.
stond op een extra uitkeering aan de spe
ciale schapenbedrijven, maar na de be-i
kende ruzie op Texel besloot de Fran-
sche Comm. aan de Minister gelijke ver
deeling te moeten voorstellen. De uitkee
ring is door de strubbeling uitgesteld.
Ik hoop, aldus spr., dat het geen afstel,
wordt. Is door het uitblijven van een
speciale uitkeering voor Texel reeds een
derde verloren gegaan, wanneer alles
wegbleef, zou dat f60.000 schelen.
Zonder dat wij er in gemoeid zijn of
medezeggingschap hebben, is de schapen
teelt nu onder de Landbouwcrisisorg.
gebracht. Er is reeds tegen geprotesteerd.
Het moge niet vergeefsch zijn.
\^at de wol betreft: het rapport van 't
K.N.L., waarin grooter wolverbruik door
de binnenl. industrie werd bepleit, dag-
teekent reeds van 1932. Het vond bij han
del en fabrieken en officieele lichamen
veel bestrijding. Een nieuw rapport werd
opgesteld, dat met ineer sympathie ont
vangen werd. Of het iets zal helpen
We werken er flink aan.
In 1933 werd getracht de exporteurs
de wetenschap bij te brengen, dat op
Texel wel een goed exportlam te vinden
is. Het plaatsen van oude mokken te Am
sterdam, had mede ten doel de markt
te ruimen.
Jammer, dat Texel de gelegenheid om
dit voorjaar afzet naar Frankrijk te
krijgen, verknoeide. Moeten we dan ge
heel op de regeering leunen? Vergeet
niet, dat Texel niet alleen schapen houdt.
Hier zijn ook akkerbedrijven. De eisch
was dit voorjaar bij de afname voor
Frankrijk te hoog gesteld. Zoo komen we
er niet.
NIET AFWACHTEN.
We mogen niet werkloos toezien.
Waarom zou de Nederl. industrie onze
wol niet kunnen gebruiken? Waarom valt
het schaap nu ook al onder de L. C. O.
Waardoor loopt het Schapenpotje zoo'n
gevaar? Texel moet zeker de handen aan
de ploeg slaan. Directe hulp door steun
op de wol zou een schitterend idee zijn
als het plan uitvoerbaar is. Er is echte?'
al aan gewerkt. Mijn hoop vestig ik
verder op een speciale regeiing ten op
zichte van de graanrechten. Maar wat de
voorgestelde fokregeling aangaat: hoe
denkt men eigenlijk over dat „gemasz-
regel". Daar zit heel wat aan vast en ik
zie als resultaat grooter ontevredenheid.
Zou die teeltbeperking tot het doel lei
den? En wat dat verbod van laten dekken
van halfj. ooien betreft de natuur
kan sterker zijn dan de verboden der
menschen.
De heer Verkley, voorz. Hoofdb. L.T.
B., dankt voor de uitnoodiging en zegt
zijn medewerking toe bij elke poging, tot
verbetering van de toestand op touw ge
zet. Een woord van dank brengt spr. ook
aan de heer Govers voor al hetgeen hij
als voorvechter voor de schapenhouderij
deed. Vaak haalde hij voor ons de kastan
jes uit het vuur.
KLEEDING VAN EIGEN WOL.
Ook de heer Louwes dankt voor de in
vitatie. Hij zegt waar mogelijk zijn steun
toe en stelt de vraag, of wij niet gekleed
kunnen gaan in pakken van onze eigen
wol. Ze zouden goedkoop zijn en sterk.
Fantasie hebben, dat wil volstrekt niet
zeggen, dat je je de zonderlingste eiv
meest onnatuurlijke dingen kunt voorstel
len.
Fantasie wil zeggenje voorstellen kun
nen and'rer leven, dat in ieder opzicht
zoo totaal afwijkt van je eigen stotfelijk
bestaan. En over dat soort fantasie be-i
schikken maar zeer weinigen. En daarom
is aller omgang zoo stroef en zijn wij
tegenover anderen en zijn anderen tegen
over ons telkens er naast.
Want wat is eigenlijk „omgang"? Het
is inderdaad een „omgang"! Wij dren
telen voortdurend om elkaar heen, in
plaats van recht op de man af het hart
van de naaste te zoeken en te treffen..
Dat er ondanks alle goede bedoelingen
en veel goede wil toch nog zooveel on
verkwikkelijks is in de menschelijke om
gang, komt alleen door ons gebrek aan
fantasie.
In de ontwikkeling onzer fantasie zie ik
een stap op de goede weg tot wereld
vrede. Want evenmin als wij eikaars leven
begrijpen kunnen, indien wij ons niet
meer in elkaar verdiepen, dan wij nu
doen, evenmin begrijpen volkeren nu van
elkander waar bij ieder de schoen wringt.
Jammer dat er geen cursussen kunnen
worden gegeven ter ontwikkeling onzer
fantasie.
verwijderd worden. Zeker is het
dat Gij vannacht minder benauwd
zult zijn, indien Gij vandaag Akker's
Abdijsiroop neemt. Uw ademhalings
organen worden dan bevrijd van de
slijm die daar vastzit. Zonder moeite,
zonder pijn wordt Gij dan Uw be
nauwdheid of beklemming de baas.
In ongelooflijk korten tijd werkt Ab
dijsiroop zuiverend, verzachtend en
genezend. Morgen kunt Gii U reeds r
een ander mensch gevoelen. Door
haar bijzondere samenstelling hèt
geneesmiddel bij aandoeningen als:
Indien alle landbouwbesturen eens het
voorbeeld gaven? Het zou de inlandsche
wolhandel steunen.
In antwoord hierop merkt de heer Go
vers op, dat 's Rijks Centr. Kledingma
gazijn ten onrechte van meening is, dat
de Ned. wol voor dit doel niet kan wor
den gebruikt. Toch zou het aanwenden
van deze wol voor de uniformen van soN
daten, postbeambten, veldwachters, enz.
een belangrijke steun voor de wolprodu
cent beteekenen. Het ligt danook op onze
weg de bruikbaarheid van inlandsche wol
voor dat doel aan te toonen.
Voorz. sluit zich aan bij de woorden
van de heer Verkley, waar deze lof toe
zwaait aan de heer Govers. Wij weten,
zegt hij, dat de heer Govers steeds,
voor de schapenhouders op de bres staat
en hopen, dat hij dit zal blijven doen.
De heer Ir. Huisman pleit mede voor
't dragen van costumes van eigen wol en
stelt de vraag, of in deze vergadering ook
over de verdeeling van het nieuwe Scha
penpotje zal worden gesproken.
HET SCHAPENPOTJE.
Voorz. antwoordt, dat dat dit niet in de
bedoeling lag, hij zal echter gaarne ge
legenheid geven hierover van gedachten
te wisselen.
De heer Stapel doet over dit „potje"
eenige mededeelingenDe Fransche Com
missie stelt gelijke verdeeling over al!e
schapen voor. Het heidelam krijgt net
zooveel als de Texelaar. Dit voorstel
vond geen genade bij de Holl. Mij. Wij
willen de meer doorgefokte bedrijven voor
een grooter uitkeering in aanmerking la
ten komen. Het Kon. Ned. Landb. Comité
was van eenzelfde gevoelen. De drie C.
L.O. evenwel gingen hiermee niet accoord
Het K.N.L. kon niets bereiken. De heer
Govers vooral bleek van gelijke verdee
ling een voorstander te zijn en dreigde
zelfs met uittreden voor het geval anders
mocht worden beslist. Ik vind het niel
juist, aldus de heer Stapel, te dreigen
met wegloopen, wanneer men zijn zin
niet krijgt. Intusschen is de verdeeling
nog niet aan de orde.
De heer Govers geeft een nadere toe-.i
lichting: Aan het advies van de meerder
heid der Fransche Comm. (gelijke ver
deeling) is toegevoegd het rapport van de
minderheid, dat hierin bestaat: minder
uitkeering over de lammeren, die in het
SIEM DE WAAL C.Hz.,
Gekiekt bij zijn bezoek aan Reims.
4600 K.M. per fiets!
Texel Kopenhagen Stock
holm Berlijn Parijs
Brussel Amsterdam Texel.
Morgenavond weer op Texel.
Welkom, Siemon, in je heimat
Na je buitenlandsche tocht,
Nu je na zoo'n reis van mijlen
Texel weer hebt opgezocht.
't Was een prachtige prestatie
In je eentje, jongeman.
En je brieven uit den vreemde
Nou, daar smulde ieder van.
Jij kwam met je Esperanto
Menigmaal maar reuzcklaar.
Noemde ze jou in den vreemde
Niet de groote peddelaar?
Je kart even bij Berlijn om
Of het naar de „Dennen" is
En zit je weer op je zwijntje
Wel je bent weer even frisch.
Wat een reuze propaganda,
Voor ons mooie vogeloord.
Jij hebt met je lezing zeker
Wel des hoorders oor bekooiiid?
Blijf maar ijv'rig propageeren
Voor ons land en onze taal.
Hulde voor het „Esperanto",
Hulde ook voor „Siem de Waal"!
HUIB DE RIJMELAAR.
geheel niets tot de vorming van het potje
bijdroegen; hooger uitkeering over de
lammeren op bedrijven, die op hooger
kosten zitten. Wat mijn eventueel uittre
den betreft, dient wel begrepen te wor
den, dat dit geen „wegloopen" zou zijn.
Wanneer mijn meening zoo zeer zou af
wijken van die der overige Comm. leden,
zou ik mij in die, 'comm. met langer op
'mijn plaats achten. Vandaar mijn aan
vankelijk voornemen om uit te treden.
Op Texel gingen veel stemmen op om
een gelijke verdeeling te bewerkstelligen.
Zoo zal het nu zijn. Het is echter te ho
pen, dat het Schapenpotje een potje voor
de schapen blijft.
DIRECTE STEUN.
De heer C. de Wit, voorz. afd. Texel
L.T.B., geeft toe, dat voor de schapen
fokkerij wel wat gedaan is. Echter meent
hij, dat ze nog hopeloos in de put zit.,
Vooral Texel met zijn voerkosten, die
belangrijk hooger zijn dan elders. Per
H.A. gerekend krijgt de akkerbouw veel
steun bij de schapenteelt vergeleken.
Voor deze laatste is het nog geen f2.—
per H.A. De extra afname van een enkel
lammetje beduidt niets. Directe steun is
dringend noodig. Ik meen, dat de Regee
ring een garantieprijs voor de wol zal
moeten vaststellen. Voor teeltbeperking
voel ik minder, maar vast staat, dat zon
der steun de schapenhouderij niet langer
kan blijven bestaan. Graag hadden we een
uitkeering over alle Texelsche schapen.,
Ons eiland toch is de bakermat van het
T.-schaap. Het schapenpotje zou spr. hier
liever niet in het geding brengen. Dit
heeft al genoeg stof doen opwaaien.
De heer Klimp deelt deze meening. Dis
cussie over het schapenpotje geeft ver
troebeling. We moeten niet praten, maar
een daad verrichten. Veel schapenfok
kers staan aan de rand van de afgrond.
Wanneer we de boeken van de graanhan
delaren zouden inzien, zouden we schrik
ken. Hoe krijgen we wat in het laadje?
Het zou diefstal zijn, wanneer het Scha
penpotje in het Landb. Crisisfonds zou
belanden. Dringend hulp is geboden. We
kunnen geen dag meer wachten.
De heer De Jong (L.T.B.-hoofdbestuur,
tevens lid van de Fr. Comm.) zegt toe,
zooveel mogelijk tot leniging van de nood
te zullen bijdragen.
