Oe Nieuwe Texelsche Courant
ASPIRIN
J)lll Luidspreker,
No. 4893 48ste Jaargang Woensdag 14 Nov. 1934
Van week tot week
GOED VOORGAAN
De Duurte in Duitsehland
De Toestand in Spanje.
De Verkiezingen in Amerika.
Om 's Werelds Vloten.
Texelsche Berichten
J.ORUMO'5
BAAI TABAK
fTyn
T •\L~JV
Uw advertentie in dit Blad
op Texel huis aan huis gel
TEXELSCHECOUR
is sinds 1 Juli 1930
tn dit blad opgenomen.
UITO.N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 pa- kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4ct.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer Vj uur later.)
15 16 17 18 19 20 21 Nov
2,30 3.53 5,08 6,03 6,54 7,37 8.22
LICHT OP
Rij WIELEN en R| [TUIGEN 4.34
LOSLOOPEN VAN HONDEN.
De Burgemeester der gemeente Texel
brengt in herinnering, dat het krachtens
artikel 98 der Algemeene Politieverorde
ning in deze gemeente verboden is buiten
de kommen der dorpen of zonder be
hoorlijk toezicht in de kommen der dor
pen, honden te laten losloopen van 1
November tot 1 Mei.
Overtreding wordt gestraft met een
geldboete van ten hoogste f300 of hech
tenis van ten hoogste 2 maanden.
Texel, 9 November 1934.
De Burgemeester voornoemd.
W. B. OORT.
adellijk
Atege-
4 len oetn®n" _end v,ot?-- 0ndeUg~
nde«rheU
•Uw
del»jke
jriiddel^' oc..
met Oranjeband en Bayerkruls
Reeds Uw ouders gebruikten het
ZATERDAGAVOND.
MET DE UIVER.
We leven snel. De Uiver is weer in
Indië terug en zal 21 dezer reeds weer
op Schiphol landen. De dappere, maar
vermoeide bemanning de eerste prijs
van de handicap-wedstrijden rijker ge
worden heeft verzocht, de huldigingen
onderweg eenigermate te beperken, ln-
tusschen begint zich de beteekenis van
de wedvlucht, voor de luchtvaart af te
teekenen.
Wij hebben de Engelschen wakker ge
schud. In een vergadering van de „Im
perial Airways" heeft de voorzitter ver
klaard: „Holland heeft een dienst naar
Australië geprojecteerd die 7Va dag zou
duren. Ik kan u mededeelen, dat de Im
perial Airways binnen afzienbare tijd het
zelfde hoopt te volbrengen. Het is echter
onmogelijk plannen voor te leggen of de
tails kenbaar te maken, aangezien onze
regeering nog heeft verklaard, dat zij
de eerste maanden geen verklaring
wenscht af te leggen". De heer PLesman
heeft naar aanleiding hiervan gezegd,
dat de K.L.M. niet zal achterblijven en
geleidelijk tot een versnelling van de
dienst op Indië zal overgaan.
EEN SPRONG VAN 3612 K.M.
Inmiddels bereidt de K.L.M. een nieuwe
daad voor: de eerste vlucht naar West-
Indië met de „Snip", waarvan de belang
rijkste gebeurtenis zal zijn het oversteken
van de Atlantische Oceaan, tusschen
Afrika en Paramaribo, een sprong van
3612 K.M. over zee zonder de moge
lijkheid van een tusschenlanding. Door het
bijbouwen van nieuwe motoren en zes
extra benzinetanks wordt de snelheid op
gevoerd tot 230 K.M. en de actieradius
tot 4600 K.M. De Nederlandsche onder
zeeër K. XVII en het stoomschip „Stuy-
vesant" van de K.N.S.M. zullen tijdens
de overtocht op de route een oogje in
het zeil houden.
Het gaat de wereld niet goed, maar
zij schijnt toch minder last te krijgen
van haar zenuwen. Men spreekt niet meer
zooveel van oorlogsgevaar als nog kort
geleden. Men heeft ook allerlei ervarin
gen opgedaan, die in dat opzicht wat
grooter voorzichtigheid in de wereld ge
bracht hebben. De tijden zijn voorbij, dat
men lichtvaardig over een oorlog kon
schertsen. Wie zou het nog wagen te
spreken van 'n „firisch-fröhlieheh Krieg"?
Wij herinneren ons, schrijft de Haagsche
Post, waaraan we deze regels ontlecnen,
een woord van Frits Reuter: „In oor
logstijd worden de paarden duur en de
meisjes goedkoop". Wij zien die dingen
tegenwoordig in een ander licht. Men
weet zoo langzamerhand, wat er aan een
moderne oorlog vastzit, en wat de ge
volgen er van zouden zijn: Volslagen
chaos in ons werelddeel. Daarom wondt
er met het denkbeeld veel minder ge
speeld dan vroeger. Zij, die hevig ge
schrokken zijn bij het vernemen van de
moord op Koning Alexander van Zuid-
Slavië kunnen nu, na een maand weer tot
rust zijn gekomen. En een andere ge
schiedenis, welke zenuwachtige gemoe
deren sterk heeft getroffen, die der in
structies voor de Fransche troepen aan
de grens van het Saargebied, zal reeds nu
niemand meer slapelooze nachten bezor
gen. Frankrijk had daarmee ten doel,
onmiddellijk in te grijpen, in geval
Duitsehland de stemming over de vraag,
ot het Saarland weer Duitsch grondge
bied wordt of niet, op ongeoorloofde
wijze mocht willen beïnvloeden. Het
mag onrustwekkend hebben geklonken,
wat men eerst uit Duitsche mond door de
radio te hooren kreeg, tocli liet de Duit
sche reactie op het bericht onmiddellijk
vermoeden, dat de gevolgen slechts goed
konden zijn.
VOOR LANGE DUUR?
In Duitsehland blijft de economische
toestand zich ongunstig ontwikkelen. De
zer dagen kon men in de Nederlandsche
pers biezonderheden lezen over de loonea
in Duitsehland, berustende op officieele
gegevens, waaruit op schrikwekkende
wijze bleek, hoezeer de loonen verdund
waren door de kunstmatige werkverschaf
fing. In vele gevallen is hetgeen de ar
beider werkelijk in handen krijgt ver be
neden de steun, die bij ons aan werkloo-
zen, wordt uitgekeerd. Daartegenover stij
gen, door gebrek aan voorraden en door
de kooppaniek van het publiek onophou
delijk de prijzen van de voornaamste le
vensbehoeften. Göring heeft zich nu
dreigend uitgelaten over hen, die van de
omstandigheden partij willen trekken
door hun prijzen te verhoogen. Hij heeft
zelfs gevraagd, hem van ieder afzonderlijk
geval telegrafisch mededeeling te doen.
Het is gemakkelijk te gissen, wat er met
hen gebeuren zal, die op deze wijze wor-
aangegeven. Er is nu ook een prijsdic-
tator voor het heele rijk benoemd. Men
zegt, dat dit gebeurt is op aandringen van
dr. Schacht, die ermede bedoelt, de duurte
welke onvermijdelijk gevolg moet zijn van
het tegenwoordige financieele beleid van
Duitsehland, zoo lang mogelijk tegen te
houden. Ook zonder extra duurte zijn vele
levensbehoeften reeds onbereikbaar voor
millioenen nijvere zielen.
ARIËR OF NIET?
Wie geen Ariër is, telt in het heden-
daagsche Duitsehland niet meer mee. Nu
heeft een Duitsch geleerde een apparaat
uitgevonden (plastometer genaamd), met
behulp waai-van hij op eenvoudige wijze
zou kunnen vaststellen tot welk ras
iemand behoort en of hij dus in genade
mag worden aangenomen of niet. We
beleven wel merkwaardige dingen. Het
verband tusschen 's menschen uiterlijk
en zijn inborst, zijn beteekenis als
„mensch", zijn karaktereigenschappen....
ontgaat ons volkomen.
In Spanje is het nog niet rustig. Na
heel lang aarzelen heeft de negeeaïng be
sloten, slechts twee doodsvonnissen van
de vele, die geveld zijn, te laten vol
trekken. Dit betrof gevallen, waarin de
veroordeelden zelf in geïsoleerde hande
ling .politieagenten of soldaten hadden
gedood. Men meeiie daarom niet, dat de
opstandelingen er overal goed zijn afge
komen. Uit Asturië komen berichten, die
erop wijzen, dat de troepen vreeselijk
onder de gevangenen, die in hun handen
vielen, hebben huisgehouden. Het is daar
hard tegen hard gegaan. Nu dreigen er
weer proteststakingen wegens de beide
executies. Intusschen zijn deze dingen
reeds in het parlement besproken. De
sociaal-democraten en linkerrepubliekei-
nen hebben geweigerd daaraan deel tc
nemen, aangezien ook de parlementsver-
slagen onder censuur staan. De monar
chisten weigerden de regeering te steu
nen, maar zouden zich, zoolang de onge
regeldheden duren, van tegenstemmen
onthouden. Aldus heeft Lerroux van een
romp-parlement met algemeene stemmen
een motie van wantrouwen gekregen. In
tusschen is een groot deel van Spanje
begaan met het lot van president Zamo-
ra. Diens vijfde zoon, Luis, heeft deelge
nomen aan ongeregeldheden in de ka
zerne te Jaca, waar hij in garnizoen ligt.
Hij stond reeds lang bekend om zijn so
cialistische sympathieën. Dezer dagen
heeft de vader verklaard, dat zijn zoon
met alle strengheid behandeld moest
worden, en dat de krijgsraad hem tot de
zelfde straf veroordeelen moest, als alle
anderen, die aan ae muiterij hadden deel
genomen. Lerroux heeft daarop een ver
goelijkend woord voor de jonge Zamora
gesproken. Het optreden van de presi
dent heeft sterke indruk gemaakt.
Van de gebeurtenissen buiten Europa
trekken er op het oogenblik twee bie-
zonder de aandacht. De luidruchtigste,
daarvan vormen de Amerikaansche ver
kiezingen voor het Huis van Afgevaar
digden, voor de vernieuwing van een
derde van de Senaat, en verder voor
het gouverneurschap van 33 staten. Sen
saties hebben zij niet gebracht. Het
blijkt, dat de groote menigte nog altijd
achter president Roosevelt staat, en eer
bereid is hem in nog sneller tempo voort
te duwen op de weg, die hij betreden
heeft, dan naar het oude terug te willen.
De tweede niet-Europeesche gebeurte
nis vindt in Europa, en wel te Londen
plaats. Zij is minder luidruchtig, maar
daarom vooral niet minder belangrijk.
Zij wordt gevormd door de besprekingen
tusschen de drie groote zeemogendheden
Engeland, Japan en Amerika over de ver
lenging van het verdrag van Washington.
Men kan het er niet over eens worden,
zoodat er groot gevaar dreigt vooa- een
vernieuwing van de wedstrijd in bewape
ning ter zee. De Japanners zijn zoo ver
dat zij de opzegging van het verdrag van
Washington reeds aankondigen. Alle be
trokkenen trachten nu alvast de wereld
te overtuigen, dat dit een heel onschul
dige handeling is, en dat alles nog best;
terecht kan komen. Hun ijver daarbij is
reeds onrustwekkend.
TER GEDACHTENIS.
Ter gelegenheid van Allerzielen liet
Marseille's Gemeentebestuur een ceno
taaf oprichten voor Koning Alexander en
Minister Barthou en wel op enkele meters
van de plaats, waar op hen de nood
lottige aanslag gepleegd werd.
huldigt zijn roohapparaai
en naluurlijh me! lof over z'n
BMI-mBfin praai
Hoera! voor GRUNO's Tabahsfabrieh
u/ani
ECHTE FRIESCHE
zs uu aar Ijk
manjef/eh
1ó 12*13 en 18 cl per ft on«<
GIFTEN VOOR HET WITTE KRUIS.
A. D. Pz., den Burg f 1.50.
WAAL-EN-BURG.
VAN VOGELS EN VAN IJS.
Het werk van de Vereen. Natuurmonu
menten, Vogelbescherming en Holl. Mo
len in polder Waalenburg belooft met
göede uitslag te worden bekroond. De
in eigendom bekomen landerijen aan de
Westenboerswcg staan zoo goed als on
der water aldus meldt onze corresp.
tot groot genot van honderden vogels,
die hun „oude" Waalenburg weer terug
hebben. Je ziet er nu weer vogels zonder
tal, zooals voorheen eenden, smienten,
talingen, oevciioopcrs, ijsvogeltjes en
vele andere. Voor vogelvrienden en voor
al ook voor vogeltrekwaarncmers is liet
hier weer een dorado. Jacht is hier niet|
toegestaan, zoodat de vogels hier met
recht in hun element zijn.
Intusschen heeft IJsclub De Waal we
derom kosteloos een perceel lands in
Waalenburg in bruikl)een. bekomen, n. 1.
het Jan Wilkeslland, dat vrijwel geheel
onder water staat en zich uitstrekt van
Motweg tot Westenboerswcg. Bij goed
vriesweer hoopt ijsclub De Waal aldus
een baan te kunnen aanbieden van 520 M.
lengte en 100 M. breedte. Is het voor
vrienden van wintersport niet om te wa
tertanden? De IJsclub noodigt ieder, die
lid wil worden uit, zich ten spoedigste
als lid aan te melden. Wanneer er ijs
ligt zal de contributie booger gesteld;
worden dan ze thans bedraagt. Meldt u
aan bij de heer JGH. EELMAN of hij de
heer C. A. KEIJSER.
OOST.
OESTERTEELT VRIJWEL MISLUKT.
Het hier op het Üverdiep uitgezaaide
oesterzaad is bijna allemaal weer opge-
vischt. De resultaten zijn dit jaar zeer;
slecht. Het zaad is maar weinig ge
groeid en de inhoud verre van best. Ook
is er veel oesterzaad teloor gegaan. Giroo-
tendeels is dit te wijden aan slecht zaad.
In Zeeland was dit seizoen geen goedi
zaad verkrijgbaar. Men had gehoopt, dat
de verplanting_ hierin wel verbetering zou,
brengen, doen dit is niet gelukt. Een
klein partijtje is nog gegroeid, maar daair-i
van was 't zaad beter. Er zijn dit seizoen
met de oesterteelt groote verliezen ge
leden. S.
EEN BEELD DES TIJDS.
p~,
f
V>a//ó6
RUILHANDEL.