No. 4909 48s" Jaargang Zaterdag 12 Jan. 1935
Voor de Zondag.
Het Saargebied.
EERSTE BLAD.
Wat de storm spaart.
Gemengd Nieuws
Texelsohe Berichten
Uw advertentie la dit t>kd
op Texel huis san huis ge
Wild giert de storm over de aarde.
Alsof alle booze machten zijn losgebro
ken loeit de storm over de donkere bos-
sclien en kale velden, alles wat hem in
de weg komt. meedoogenloos vernie
lend. Te midden van die storm staat
daar een eenzame boom, zijn kruin ge
heven in de wind, bevecht hem met alle
kracht, die hij in zich heeft. Zijn wor
tels heeft hij diep in de aarde geplant.
Hij buigt als de windvlagen zijn kruin
heen en weer rukken, maar breekt niet.
Al verliest hij vele bladeren, ja zelfs
eenige takken, wat nood, zijn stam blijft
gespaard. Thans gaat een storm over de
wereld, die maar weinig menschen onbe
roerd laat. Velen verliezen hun bezit
tingen en kunnen zich slechts met moeite
staande houden. Het diepste wezen
wordt aangetast. Ook de menschenziel
heeft haar stormen, haar tijden van be
proeving en strijd. Staande te midden
der beproevingen, omhult de duisternis
haar. Zij is als de boom en ook voor haar
komt het er op aan, te weten of haar
wortels diep geplant zijn, in de vaste
grond van een innerlijk weten, niet door
zintuigen waar te nemen. Dat geloof is
als een kostbare parel gegroeid in de
schelp van het lijden en is een kostbaar
innerlijk bezit, juist in de stormtijd des
levens, want de ziel komt verrijkt uit de
strijd. De storm kan wel uiterlijke be
zittingen rooven (bladeren en takken),
maar het leven, het innerlijk bezit, kan
hij niet beschadigen, integendeel, als de
storm voorbij is, komt de ziel gelouterd
en gezuiverd door leed en beproevingen
te voorschijn. Veel is dan omgezet en
gereinigd. De lucht is dan zuiverder .ge
worden en de boom krachtiger, wat
zwak is, is komen te vallen, wat sterk
was, is staande gebleven. De storm treft
de uiterlijke dingen, vernietigt de harde
bolster, die de diepste kern verborgen
houdt. Vele vormen worden opgebroken;
schijnbaar is dit een verlies, maar in
werkelijkheid geschiedt dit proces alleen
maar om ons achter en door "de vorm,
heen te laten schouwen, het blijvende. Is
die innerlijke kostbare kern eenmaal
aanschouwd, dan noort die ziel boven
het geluid van de storm uit. de stem
van de stilte, van de eeuwige, blijvende
vrede. Maar vaak moet eerst de mensch
alles uit de handen geslagen worden, dan
pas leert hij zijn eigen kleinheid, maar
vooral bok zijn innerlijke grootheid ken
nen.
ZONDAG, 13 Januari 1935.
ZONDAG.
Er bestaat in de eenzaamheid dei' na
tuur geen licht zonder schaduw, geen
winst zonder verlies, geen klimming zon
der daling, geen tweespalt zonder verzoe
ning.
MAANDAG.
Dikwijls leeren wij een fout dan eerst
af, als wij haar bij anderen opgemerkt
hebben.
"DINSDAO.
Op zandbanken stranden meer levens
scheepjes dan op klippen.
WOENSDAG.
Velen werden tot elkaar gebracht, door
dat men ze scheiden, en vele anderen
gingen verschillende wegen, doordat men
ze vereenigen wilde.
DONDERDAG.
Een mensch stoot zich dikwijls aan
dingen, waar hij overheen moest stappen.
VRIJDAG.
Zoo het zonlicht u beschijn',
Open venster en gordijn!
Laat de stralen
In uw huis en harte dalen,
't Zal wel gauw weer avond zijn.
H' e ij e.
ZATERDAG
Vaak treft een pijl, in 't wilde weg
geschoten
Een wit, dat nooit de schutter had
bedoeld.
En menig woord werd achtloos
uitgesproken
Dat lang daarna herdacht werd en
gevoeld.
Longfellow.
N.V. T. E. M
Warmwaterreservoirs: steeds
heet water voor ca. 7 ct. per dag
♦•♦«♦©❖«♦e
Een brokje geschiedenis.
Het Saarbekken, doorstroomd door de
Saar de belangrijkste zijrivier van de
Moesel, beslaat slechts een oppervlak,
half zoo groot als onze provincie Over-
ijsel, doch heeft een bevolking van 800000
zielen, zoodat het een der dichtst be
volkte gebieden van Europa is. Het volk
was en is nog steeds overwegend Duitsch;
de laatste jaren is het aantal Franschen
wat toegenomen, maar hun aantal zal nog
maar twee pet. zijn. Bovendien is het
land door de eeuwen heen steeds met
Duitschland verbonden geweest.
De kolenproductie van deze mijnstreek,
vóór het Verdrag van Versailles, bijna
geheel onder Staatsbeheer, deels van
Pruisen, deels van Beieren, bedroeg in
1912 en 1913 ruim 13 millioen ton en
verschafte arbeid aan 60.000 arbeiders.
Toen was er van een Saar-kwestie
geen sprake.
Als gevolg van de groote economische
ontwikkeling, vestigden zich een 150.000
Duitschers uit alle deelen van Duitsch
land 'in dit gewest.
Toen kwam de oorlog. En daarna het
Verdrag van Versailles. Al de mijnen
met toebehooren, zooals fabrieken ter
verwerking van de producten, electr. cen
trales, spoorwegen, scholen, woningen,
ziekenhuizen werden 9 April 1919 het
eigendom van de Fransche Staat. E>e
waarde van die eigendommen werd in
mindering gebracht van de Herstelschul
den. Het bestuur van het Saarland werd
voorloopig tot 1935 in handen van
de Volkenbond gesteld en wel op uit
drukkelijk verlangen van Wilson (Pres.
Vereen. Staten 1912—1920; overleden 3
Febr. 1924). De Volkenbond wordt ver
tegenwoordigd door een Regeeringscom-
missie, bestaande uit vijt leden, een
Franschman, een Saarbewoner en drie
anderen, geen Duitscher of Franschman
UIT SAARLAND'S
INDUSTRIEGEBIED.
IIHUiWWWIiBIWiWUIMMmtUHHMKttilllltliiraUIUlll
ZOO SPRAK.
IR. MUSSERT (N.S.B.-leider)De
Saar is bij het Verdrag van Versailles
aan Duitschland ontstolen. Wij, Neder
landers, hebben daar niets te zoeken.
Het is een schandaal, dat onze mariniers
daar zijn om handlangersdiensten aan
Frankrijk te bewijzen.
HITLER: Geen land kan meer be
hoefte aan vrede gevoelen dan Duitsch
land, dat al zijn krachten bijeen heeft ge
raapt, voor zijn innerlijk herstel, en van
de andere landen slechts dezelfde erken
ning en achting vraagt, als het deze lan
den verleent.
De moeilijkheden, die zich thans voor
doen kunnen, indien van alle kanten de
goede wil getoond wordt, gemakkelijk uit
de weg worden geruimd.
Het Duitsche volk en zijn regeering
zijn vast besloten hun deel bij te dragen
voor samenwerking onder de volken op
de grondslag van gelijkgerechtigdheid.
GULBRANSON (Noorsch generaal)
Noorwegen is thans veel zwakker dan
eenig ander klein tand in Europa. De
defensie moet versterkt worden.
IIIIH+ Laat uw liefde zonder grenzen
||||jj+ zijn, uw wil heldhaftig, uw de-
llllll# votie zonder weifeling.
IIIIIK Ik haat de wezens, die heeren
IIIIII4 zijn en geen mannen. (Vosmaer.)
MR. KNOX, VOORZ. VAN DE SAAR-
REGEERING EN GENERAAL BRIND.
zijnde. Deze drie leden zijn een Engelsch-
man (Mr. Knox, voorz.), een Fin en een
Zuid-Slaviër. Deze Saar-Comniissie kan
ambtenaren aanstellen en ontslaan, be
heert de publieke diensten en kan elke
administratieve maatregel nemen, die zij
noodig oordeelt. Een zeer uitgebreide
bevoegdheid was "haar dus toebedeeld.
Een leger werd aanvankelijk niet noödig
geoordeeld; voor de handhaving der orde
werd met politie volstaan. Echter hielden
vele jaren na het in werking 'treden van
het Vredesverdrag Fransche troepen het
gebied nog bezet. Hierdoor kwam het
sterk onder Fransche invloed. Het eco
nomisch verkeer met Frankrijk werd bo
vendien bevorderd door de eenheid van
douane-regiem met Frankrijk. De franc
werd geldig betaalmiddel. Hierdoor werd
het Saargebied economisch geheel op
Frankrijk gericht, hoewel het verkeer met
Duitschland toch nog belangrijk is.
Op 1 Juni 1934 kwamen Frankrijk en
Duitschland overeen de Volksstemming
over de vraag of 1. het Saarland weer
bij Duitschland zal komen; 2. bij Frank
rijk zal worden ingelijfd of 3. de be
staande toestand voorloopig gehandhaafd
zal worden, te bepalen op Zondag 13 Ja
nuari 1935. Men verwacht, dat van de
530.000 ingeschreven kiezers er 510.000
aan de stemming zullen deelnemen. Er
zijn 862 stembureau's; alle voorzitters
zijn uit neutrale landen afkomstig.
De Volkenbond besloot 8 Dec. op
voorstel van Laval (Fr.) ter handhaving
van de orde in verband met deze stem
ming een internationale troepenmacht in
het Saargebied samen te trekken. Ze zou
uit Engelschen, Italianen, Nederlanders
en Zweden bestaan. Nederland zond 250
mariniers. Generaal-majoor Brind (Eng.)
Voert bevel over deze intern. Saartroepen.
De wereld is nu in afwachting.
Morgen Zondag heeft de stem
ming plaats. Maandag a.s. kan de uitslag
omstreeks 11 uur'des avonds bekend zijn.
Uit de dagbladen van Woensdag:
SCHIJNDEL. Aangehouden is Adr.
Gevers, die bekend heeft een betonnen
paal te hebben gelegd op de rails van «fc
trein Burg-Diest in België. Gelukkig gleed
de paal op zij.
DE KÓN1NKL. Ned. Middenstands-
Vereen. bracht bij de Minister van Bin-
nenlandsche Zaken bezwaren te berde te
gen de Coöperatieve kwartiertjes van de
Vara en tegen het beschikbaar stellen van
kalenders, leermiddelen, enz. door de om
roepen, die de handel meestal uitschake
len.
GOUDA. J. Rijnhout, wagenverhuur
der, heeft 2 Oct. uit wrok de rentenier
C. Laurier, die hem z.i. te hooge huuF
betalen liet, met een knipmes zoo ver
wond, dat deze aan de gevolgen overleed.
Tegen R., die niet geheel toerekenbaar
zou zijn, is acht jaar geëischt.
A'DAM. In de vergad. van Leeraren
in Levende Talen was de Duitsche sectie
slechts voor één derde voor het gebruiken
van de z.g. Duitsche letters bij het on
derwijs.
EINDHOVEN. De chauffeur, die op
zijn meisje schoot, maar haar niet raakte,
kreeg een jaar gevangenis.
TE A'DAM houdt de N.S.B. 30Maart
een landdag in het R.A.I.-gebouw.
MEXICO'S oudste vrouw is in de leef
tijd van122 jaar overleden.
ENGELAND. Aan de races te Liver
pool nemen 60 paarden deel.
N.V. T. E. M.
Schenk nooit uit een waterketel
e.d. zonder eerst de stroom uit
te schakelen. 0
OVER COÖPERATIE.
Ruim 40 personen gaven gevolg aan de
oproep van de besturen van afd. Texel
en Eierland der Höll. Mij. van Land
bouw, om in hotel Texel Woensdagavond
samen te komen, teneinde te luisteren
naar hetgeen de heeren Kamp, seer. coop,
te Berkhout en voorz. Ring A'dam van
het Centr. Bureau, en C. Klijnhout, adj.
H.M., over coöperatieve aankoop
van voeder, granen, kunstmest, enz. zou
den vertellen.
Na opening door de heer R. Stoepker,
voorz .van afd. Eierland, verkreeg eerst
de heer Kamp het woord. Hij ving aan
met er op te wijzen, dat juist deze tijd
van malaise zoo geschikt is om tot co-
operatie te komen. Reeds zijn er coop,
op allerlei gebied (erediet, zuivel, aan
koop). Het ontstaan dateert uit de jaren
1870—1880, maar het was de Cooperatie-
wet van 1876, welke deze ondernemin
gen goed fundeerde. In later jaren is
deze wet met diverse bepalingen nog
.aangevuld, in het biezonder met betrek
king tot de aansprakelijkheid der leden.
Deze dient zeer nauwkeurig geregeld 'te
worden, omdat de oredietwaardigheid der
Vereen, daarvan in hooge mate afhanke-
llijk is.
Men stuit natuurlijk op de tegenstand
van de handel, maar het goed recht van
de landbouwers, om hun bedrijf zoo zui
nig mogelijk te voeren, mag niet warden
ontkend.
Het bestuur der Coop, moet met groote
omzichtigheid gekozen worden, opdat de
zaak op degelijke en betrouwbare leest
worde geschoeid. Met de Coop. Boeren
leenbank dient nauw contact te worden
onderhouden. De kracht van de coöpe
ratie zit in het bekende „Jantje Con-
tantje". De financiën moeten uitnemend
beheerd warden, de controle moet streng
zijn. Dan komt de soliditeit nimmer in
gedrang en is vruchtbare samenwerking
met de Bank en het Centraal Bureau
verzekerd. Het Centr. Bureau importeert
granen, kunstmest, veevoeder, enz. en
concurreert in prijs en kwaliteit.
De heer Jn. Roeper, Eierland, zou het
liefst zien, dat het C.B. (Centr. Bureau)
hier een filiaal sticht, daarin een flinke
voorraad opslaat en een filiaalhouder aan
stelt, bij wie ieder koopen kan.
De heer Kamp wijst er op, dat het
C.B. alleen aan vereenigingen levert Is
er zoo'n Vereen., met goede statuten,
dan is het C.B. bereid, haar met raad
en daad te helpen. Het sticht een pak
huis, geeft voorraden in consignatie, enz.
Dank zij de groote reserve kan het C.B.
financieele steun verleenen. De Coop, te
Berkhout heeft een winst gemaakt van
146000. Bij het uitreden van leden wordt
het hun toekomend „ledenkapitaal" uit
betaald. Deze reserve bindt de leden en
verhoogt de oredietwaardigheid der Ver
een iging. i
De heer Kamp deelt nog mee, dat het
Centr. Bureau thans 500 afd. telt met
totaal 60.000 leden.
De heer H'. Klimp spoort allen, die
mengvoer gebruiken, aan, dit van de
Coop, te lelrekken. Zij weten dan, wat zij
ontvangen en betalen een minimumprijs.
De voorz. stelt de aanwezigen in de ge
legenheid toe te treden tot de nieuw op
te richten Coop. Een 12-tal personen
geeft zich op. (In zijn openingswoord
wees de voorz. er op, dat in Eierland
destijds een coop, werkzaam was. Thans
heeft deze vrijwel niets meer te beteeke-
nen.)
Vervolgens voert de heer Ir. Klijnhout
het woord, eerst over de verhouding;
der Hoill. Mij. v. L. tegenover Coop.
Spr. stelt de voordeden van samenwer
king in een duidelijk licht en gaat in het
kort het ontstaan van de Coöperaties na.
Coöperatie is „een kind van de nood
genoemd". Daarom, zoo betoogt spr.,
moet men daar thans toe besluiten. Ver
trouwen moet echter de grondslag zijn,
wil een hechte vereen, kunnen worden
opgebouwd. Spr. wenscht de afd. der H.
M. op Texel geluk met het succes van
deze avond, succes, dat hij mede meent te
mogen toeschrijven aan de filmavond,
hier begin 1933 gehouden.
Hierna sluit de voorz. met dank aan
beide sprekers en aan de verdere aan
wezigen, voor de betoonde belangstelling
de vergadering. Zij, die zich als lid op
gaven, zullen spoedig ter nadere bespre
king worden uitgenoodigd.
TEXELSCHE COURANT
VOOR HOOFD RN H ART. |ll(|||l||l|
O
secr.