DE IN DE PIJP.
Oe Nieuwe lexelsche Courant
ASPIRIN
10 V0GBL9
No. 4928 48steJaargang Woensdag 20 Maart 1935
IN Of LUCHT
Texelsche Berichten
MAAQ
Uw advertentie in dit blad
op Texel huis san huis gr k lai
is sinds 1 Juli 1930
kn dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 1—5 regels 60 oent
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven wordt
driemaal berekend.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer Vj uur later.)
21 22 23 24 25 26 27 Maart
9,32 9.59 10,27 i 0,59 11,32 0.32
R1IW1ELEN en Ri|TUIGEN 6.36
VERKIEZING
PROVINCIALE STATEN.
Stemmen in een andere gemeente.
De Burgemeester van Texel maakt be
kend, dat bij de verkiezingen voor de Pro
vinciale Staten, de kiezer met inachtne
ming van het bepaalde in artikelen 57 b
tot en met 57 j der kieswet, in plaats van
in de gemeente op welker kiezerslijst hij
voorkomt, in een andere gemeente in de
zelfde provincie aan de stemming kan
deelnemen. De kiezer kan In die andere
gemeente niet bij volmacht stemmen.
De kiezer, die van deze bevoegdheid ge
bruik wil maken, deelt, uiterlijk veertien
dagen vóór den voor de stemming be
paalden dag, met betrekking tot de aan
staande stemming voor de Provinciale
Staten, alzoo uiterlijk op 2 April a. s.,
in persoon ter secretarie van een gemeente
aan den Burgemeester of aan den daartoe
door dezen aangewezen ambtenaar mede
in welke gemeeente hij aan de stemming
deelnemen wil. Hij geeft daarbij op zijn
naam en voornamen, de dagteekening en
plaats zijner geboorte de gemeente in
welke hij op de voor deze verkiezingen
geldende kiezerslijst voorkomt, en een
adres in de gemeente in welke hij aan
de stemming wil deelnemen, zoo mogelijk
met aanduiding van straat en nummer.
Van de mededeeling wordt een schrif
telijke verklaring opgemaakt, waarvan een
afschrift aan den kiezer wordt uitgereikt.
De kiezer, die heeft medegedeeld, in
een andere gemeente dan die op welker
kiezerslijst hij voorkomt aan de stemming
te willen deelnemen, behoort tot het stern-
district in hetwelk hij het door hem op
gegeven adres geeft. Bij onzekerheid hier
omtrent behoort hij tot het eerste stern-
district. De kiezer en zijn gemachtigde
mogen niet meer deelnemen aan de stem
ming in de gemeente op welker kiezers
lijst de kiezer voorkomt.
Aan het opgegeven adres ontvangt de
kiezer, die bevoegd is aan de stemming
deel te nemen, van den Burgemeester der
gemeente van dit adres de oproepings-
kaart voor de stemming in die gemeente.
Texel, 15 Maart 1935.
De Burgemeester voornoemd.
W. B. OORT.
TMjdOtJt. sttecCi &£jCpt
FOK- EN CONTROLE-VEREEN.
De Maandagmorgen in De Zwaan ge
houden jaarvergadering van bovenge
noemde vereen, viel geen druk bezoek ten
deel. Na opening door 'de voorz., de heer
C. de Wit, en lezing notulen door de heer
M. Zuidewind, secr., bracht deze zijn
JAARVERSLAG uit, waaraan we het vol
gende ontleenen:
Het aantal gecontroleerde melkkoeien
was even groot als vorig jaar, maar het
aantal leden daalde tot 30, waardoor het
gemidd. aantal koeien per lid van negen
op acht kwam. Dat is voor de kas nadee-
deelig, want de uitgaven stijgen hier
door, terwijl de ontvangsten niet grooter
worden. Voor de stierenkeuring van Maart
1934 was maar weinig belangstelling.
Vorig jaar waren er ook maar vijf jonge
stierkalveren geschetst De aanwezigheid
van één ingevoerde stier kon niet ver
hoeden, dat een op Texel gefokte stier
no. 1 werd geplaatst, n.l. Frans 4, fokker
ker C. de Wit, No. 2 werd Adolf van
Stierenvereen. De Waal, no. 3 Agnes Cox
13, fokker C. de Wit. Nog was aanwezig
een 2-j. stier van de Vereen. Den Hoorn
om gekeurd te worden voor het Stamboek,
een dier van beste afstamming, doch to
tale indruk gaf geen hoog cijfer.
De prov. bond bepaalde, dat niet meer
op vaste dagen gemonsterd mocht wor
den. Het moest n.l. uit zijn met 'n frisch
weidje geven een paar dagen voor het
monsternemen. In de stalperiode mag als
van ouds gemonsterd worden.
Er werden 22 registerkoeien ingeschre
ven. Duidelijk is bij twee jaar terug ver
geleken, vooruitgang merkbaar, vooral on
der vee van hen, die al lang aan selectie
doen.
Dank zij het dubbeltje extra heffing
kon de schuld aan de heer Poot met
f25 worden verminderd. Blijft nog f45.
Door scheuring van veel grasland, melk-
beperking, enz., daalt het aantal koeien
per lid, wat de financ. positie der Vereen,
moeilijker maakt. Een lichtpuntje is, dat
C. Z. Eendracht, die de subs., die twee
jaar verleend is, niet handhaven kon,
door onderzoek der melkmonsters de ver
een. blijft steunen.
Aan het verslag van de controleur, de
heer Jac. Roeper Johz., ontleenen we:
Het afgeloopen jaar kenmerkte zich
door minder melk en lager vetgehalte.
Voor een enkele groep gold het tegendeel.
Een berekening doet zien, dat de produc
tie van b.v. erkende vaarzen hooger was
dan die van niet-erkende. Van beide groe
pen was de productie echter beter dan
vorig jaar. Bij de erkende was het ver
schil: 246 Kg. melk, 10 Kg. vet, 0.04
pet. Bij de niet-erkende: 176 Kg. melk,
7 Kg. vet, 0.03 pet. Controleur schrijft
dezle vooruitgang toe aan het feit, dat
vrijwel alle op het bedrijf aanwezige
2-j. dieren werden aangehouden. Overi
gens is het aantal stuks melkvee be
langrijk ingekrompen (lage melk- en vee-
prijs, scheuren grasland, enz.), plm. één
per bedrijf. Over 1934 zullen vermoedelijk
44 melklijsten kunnen worden opgemaakt
van koeien, die voor de le maal kalfden
(in 1933 65). Aangehouden zullen zijn
de dieren, waarvan men een goede pro
ductie verwachtte. En hierin is men niet
teleurgesteld.
Een gelukkig verschijnsel is, dat dank
zij de controle, drie dieren met te lage
opbrengst konden worden opgeruimd. Da'
een beste productie heel goed kan samen
gaan met een goed exterieur bewijst het
feit, dat de drie hoog-productieve dieren,
in de herfst voor het stamregister ge
keurd, 77.7 78.9 en 81.4 punt be
haalden.
Dank zij de melkcontrole vindt, speci
aal onder de 2-j. koeien, een flinke se
lectie plaats. De gemidd. productie van
de drie beste twenters van erk. afstam m.
bedroeg in 1933: 146 Kg.; van de drie
laagste 113 Kg. Een verschil dus van 33
Kg., een betrekkelijk klein verschil, ver
oorzaakt, doordat de minst productieve
dieren verwijderd zijn.
Ten einde de invloed na te gaan, welke
stieren op hun nakomelingen kunnen uit
oefenen, bestudeere men deze cijfers van
acht 2-j. dieren van eenzelfde vader. Deze
had van vaders kant een productie achter
zich van gemidd. plm. 3.50 pet. vet. Van
moeders kant waren twee melklijsten be
kend met gemidd. 3.80 pet. vet. Bezien
we de cijfers van deze acht dieren en
van haar moeder, dan bemerken we, dat
vier dieren een iets hooger vetgehalte
hadden dan de moeder, drie een iets la
ger en van één dier in vetgehalte vrijwel
gelijk gebleven was. De vernooging van 't
vetgehalte vond plaats bij dieren van moe
ders met een laag gehalte; verlaging bij
dieren, afkomstig van moeders, wier
vetgehalte behoorlijk goed was. Hieruit
mogen we concludeeren, dat om verbete
ring van het vetgehalte door middel van
de stier, de productiecijfers van deze in
ieder geval hooger moeten zijn dan die
van het moederdier en dat we, om een
kalf te telen van een koe mét een goede
productie, moeten uitkijken naar vatler-
dieren, wier productie minstens evengoed
is als die van het vrouwelijk fokvee. Vol
gens de controleur worden de eischen
voor de productiecijfers der stierenmoe
der in het algemeen nog vedï te laag ge
steld.
In 1934 werden gebruikt acht dekstieren,
n.l. twee eenjarige, vijf tweejarige en een
oudere stier, die in totaal 213 dieren van
leden dekten, met in totaal 281 dekkingen.
Geschetst werden 79 kalveren, waarvan
55 kui- en 24 stierkalveren. 17 stierkalve
ren werden geschetst voor de C.R.C. en
mochten door de eigenaars boventallig
women aangehouden. Dne verzoeken wer
den ingediend voor erkenning als meer
waardig fokbedrijf, waarvan er een werd
ingewilligd; op het betreffende bedrijf
mogen dus kuikalveren boven liet toege
wezen aantal worden aangehouden, maar
tegen betaling van f20 per kalf.
De keuring voor het 8. Regl., welke pp
2526 Oct. plaats vond, had tot resultaat,
dat van de 10 dieren, van welke twee
melklijsten bekend waren en die, wat pro'
ductie betrof, voor keuring in aanmerking
kwamen, zeven dienen boven liet minimum
aantal van 75 punten kwamen en dus ui
het S.R. werden ingeschreven. Aantalpun
ten varieerde van 75.181.2. Twee van
deze zeven werden eveneens goedgekeurd
voor het N.R.S. Drie werden wegens on
voldoend exterieur afgekeurd.
Ten besluite geeft liet verslag nog
eenige feiten waaruit liet nut van melk-
eontrole, zelfs in deze slechte tijd, duide
lijk spreekt.
In 1933 werden bij de leden 208 melk
lijsten afgesloten inet totaal 851,798 Kg.
melk, 28299 Kg. vet, gemidd. 290melkd.
en gemidd. oporengst per koe: 4095 Kg.
136 Kg. 3.32 pet. 290 m.d. Aan
de Eendracht werden in het tijdvak 1
April 1933—'34 afgeleverd 3,6 millioen
Kg. melk met gemiddeld 3.16 pet. Hiervan
leverden leden der Fokvereen. 0.6 millioen
Kg., met 3.32 pet. De melk van de andere
leveranciers zal gemidd. 3.13 pet. heb
ben bevat. Een berekening toont aan,
(de controleur geeft deze in zijn verslag)
dat de onder controle staande koeien voor
plm. f8.meer produceerden dan de
niet-gecontroleende. De kosten van melk
controle worden, zooals hieruit blijkt, door
de meerdere opbrengst dus ruimschoots
gedekt. Hierbij komt dan nog de hoogere
fokwaarde der gecontroleerde dieren.
De voorz. zegt de heenen Zuidewind en
Roeper hartelijk dank voor hun keurige
verslagen en stelt vervolgens aan de orde
de REKENING 1934-'35. Ontvangen was
1 1100.68. Uitgegeven aan monsternemers
1608.50, controleur f292.70 enz. Totaal
f 1087.95. Batig saldo f 12.73. De reke
ning werd dioor de nazieners in de beste
orde bevonden. Ze wordt onder dank
zegging aan secr.-penn. goedgekeurd.
Voorz. deelt mee, dat bet bestuur zich
genoopt heeft gezien, het loon van de
monsternemers met 20 pet. te verlagen
(van f 1.25 op fl.Het ledental gaat
steeds achteruit. Gevaar voor opheffing
der Vereen, acht spr. echter niet aanwe
zig, daar een kern van doelbewust fok
kende veehouders de Vereen, wel trouw
zal blijven en dat zijn er nu nog 30. Het
aantal is echter wel 56 geweest.
BESTUUR. In de plaats van de heer
P. Meindertsma, die wegens opheffing
veebedrijf niet meer in aanmerking wil
komen, wordt met 9 van de 13 steirimen
de heer P. Dros Bz. benoemd, die zijn
benoeming aanneemt. De voorz. dankt de
heer Meindertsma, die steeds aangenaam
met de andere bestuursleden samen
werkte.
Bij de rondvraag wordt door de heeren
S. Kuiper en Jn. Roeper gesproken over
het aanhouden van boventallige kuikalve
ren op meerwaardige veebedrijven. Voorz.
deelt mee, dat het bestuur zich veel
moeite heeft gegeven, om leden der Ver-
eeniging in een voordeeliger positie te
brengen. Meestal waren deze pogingen
echter vruchteloos. En als een verzoek
werd ingewilligd, werd per boventallig
kuikalf de somma van f20 gevorderd.
Naar aanleiding van 'het artikel van
Ir. L. de Vries, in ons blad van Zaterdag
stelde de beer P. Lap Kz. voor aan'T.E.
S.O. te verzoeken reductie te willen ver
kenen, op het vervoer van koeien, die,
om gedekt te worden, naar de vaste wal
moeten worden vervoerd. Indien TESO
meewerkt, zou de Texelsche rundvee
stapel op deze wijze 'belangrijk kunnen
worden verbeterd. De hooge transport
kosten weerhouden nu menige veehouder
om zijn koeien door hoogwaardige stieren
aan de vaste wal te doen dekken. Wan
neer van deze gelegenheid druk gebruik
gemaakt zou worden, zou het bestuur der
Fokvereen. wellicht ook voordeelige con
dities van de stierenhouders (zie vorig
nr.) kunnen bedingen. Het bestuur
zal de noodige stappen doen en hoopt,
bij succes, in Mei een oproep in dit blad
te doen opnemen.
Tenslotte wees de voorz. er nog op,
dat kalveren zoo spoedig mogelijk en wel
op de boerderij, waar zij geboren zijn,
moeten worden geschetst. Tevens werd
fokkers in overweging gegeven, bij de ver
koop te bepalen, dat de kosten van af-
stammings- en identiteitsbewijs voor re
kening van de kooper komen. Anders
geeft dat later moeilijkheden. Deze kos
ten worden ten behoeve van de koopers
gemaakt, maar hoewel het voor de
hand ligt, dat deze die betaalt ook
blijkt hij daartoe niet altijd bereid. Het
beste is dus, tevoren hierover te spreken.
Hierna volgt te 1.15 uur sluiting der
vergadering van deze nuttige vereeniging.
I IERLAND.
LUCHTVAARTTERREIN TEXEL.
Zoo heet het officieel. Of beter gezegd:
Zoo zal het heeben, want het lijkt er nu
nog allerminst op. Er moet nog menig
metertje sloot gedempt, nog heel wat
gedraineerd en geëgaliseerd worden eer
hier een landingsterrein voor vliegtuigen
verkregen is. Maar er wordt aan gewerkt
en reeds is een enorme hoeveelheid zand
en water verplaatst. Met kipkarren op
rails en met kruiwagens heeft het zand-
transport plaats; een motorpomp ont
last het land van het overtollige water.
Voor de drainage is reeds heel wat ma
teriaal aangevoerd. Binnenkort kan ook
dit omvangrijke werk ter hand genomen
worden. Zooals bekend mag warden ver
ondersteld, wordt de aanleg in werkver
schaffing uitgeoefend, onder toezicht van
de Nederl. Heidemaatschappij.
NED. H EI DE-MIJ.
Mogen we u iets meer van deze maat
schappij vertellen?
Ze werd opgericht in 1888 en stelt zich
ten doel de ontginning van woeste gron
den, stichting en instandhouding van be-
bosschingen en beplantingen, de aanleg
van sport- en vliegvelden met ondetr-
grondsche drainage, enz. Er is vrijwel
geen cultuurwerk, of men trekt er profijt
van het werk der maatschappij, daar haar
ambtenaren op het gebied van bodemcul
tuur, terreinaanleg, enz. speciale ervaring
beschikken.
Plm. 2000 werken zijn thans aan de
Mij. toevertrouwd; het meerendeel wordt
uitgevoerd voor landbouwers, hetgeen be
wijst, dat de Mij. niet te duur werkt.
Veel werk wordt met behulp van werk-
loozen uitgevoerd. Zoo ook in Eierland.
Er zijn tijden, dat over het geheele land
gerekend, wel 40.000 werkloozen onder
leiding van de Heide-Mij. te werk zijn
gesteld.
VOOR HET FILMARCHIEF.
Zaterdagmorgen zijn onder leiding van
de opzichter der Heide-Mij. en in tegen
woordigheid van weth. Parlevliet en ge
meente-opzichter Veldstra op het terrein
van de werkzaamheden eenige tafereelen
vastgelegd voor Texels Filmarchief. Ze
zullen door een tneeks andere worden ge
volgd en met elkaar een verrassend mooi
document vormen van niet geringe histo
rische waarde daar de ganscbe wordings
geschiedenis van ons vliegveld met alle
werk, daarbij verricht en alle personen,
daarbij betrokken, bewaard zal blijven,
in levende beelden voor dit en komende
geslachten.
Illlll^ Mina, je hebt allemaal vinger-
llllll* afdrukken op de glazen laten staan
lil* Dat bewijst tenminste, dat ik
illill* een goed geweten heb, mevrouw.
TEXELSCHECOURA
LICHT OP
komen bij ons
klimaat ge
regeld voor;
hel product van vertrouwen.
Douwe Egberts Echte Friesche Vleeren-Baai en
Baal-Tabak. Nederlands geurigste pijptabak.