KING
De llieuwe Texelsche Courant
No. 4956 48steJaargang Woensdag 26 Juni 1935
Van 'veek tot week
ZO ziet het zakje er uit,
waarin Uw winkelier
KING-PEPERMUNT
per ons verkoopt, en
ZO zien de afzonderlijke
EERSTE BLAD.
Texelsche Berichten
DE NIEUWE RAAD.
Brieven van Texelaars
in den Vreemde.
Uw advertentie in dit blad
op Texel huia aan huis geteem.
is sinds 1 Juli 1930
ka dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Lange veld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg f 1.losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 1—5 regels 60 oent
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven wordt
driemaal berekend.
HOOGWATER ter reede van Texel v.ra
(nam. ongeveer Vj uur later.)
27 28 2 9 30 1 2 3 Juli
6,30 7.42 8,25 9,^7 9 54 10.41 1124
RljWIELEN en RIITU1GEN 9.56
ZATERDAGAVOND.
DE VREDE KWAM.
Een even verheugend als opmerkelijk
bericht is er dezer dagen gekomen uit
Zuid-Amerika. Precies om 12 uur werd
Wijdag 14 Juni aan het front in de
Grand Chaco door de militaire aanvoer
ders van Paraguay en Bolivia het bevel
gegeven: „Staakt het vuren".
Niet alleen in de landen, welke het
aan den liijve hebben ondervonden, wat
het beteekent, een oorlog te moeten voe
ren in een gebied, dat bijgenaamd „De
Groene Hel", honderdduizenden men-
schenlevens opeischte en schatten gelds
verslond, maar in geheel Zuid-Amerika
was de vreugde over het ingaan van de
wapenstilstand zoo groot, dat men el
kaar naar zuidelijke aard in het
openbaar omarmde, betoogingen hield,
die herinneringen opwekten aan de too-
neelen, welke zich afspeelden in de we
reldsteden na het beëindigen van de oor
log 1914—1918.
Hieruit blijkt overduidelijk, dat een oor
log, met hoeveel geforceerd enthousiasme
ook begonnen, ten laatste maar een echte
feestdag kent, de dag namelijk, waarop
die strijd van mensclien onderling wordt
beëindigd. We kunnen de inzet van de
Chaco-oorlog, en de rechtskwestie 'hier
verder onbesproken laten en de conclusie
weergeven van nagenoeg de heele pers,
dat de eenigen, die voordeel van de strijd
in Z.-Amerika getrokken hebben, de wa
penfabrikanten zijn, want Bolivia en Para
guay zijn er zelf niet beter van gewor
den, laat ons hopen, alleen maar wijzer.
NOOIT MEER OORLOG. Van die
wijsheid door ervaring, vindt men geluk
kig ook voorbeelden in 'Europa, wanneer
men oud-strijders van Engeland en
Duitschlannd hoort verklaren, dat zij, die
de loopgraven-ellende hebben gekend,
geen oogenblik meer terugverlangen deze
opnieuw te moeten doorstaan. Het is al
veel gewonnen, dat de oud-soldaten uit
de verschillende landen, zooals de Brit-
sche, wagen het oud zeer te vergeten,
en zooals de Duitsche het nog dezer da
gen uitdrukten, aan hun woegere tegen
standers, wagen om achting en respect.
Maar het wordt direct weer moeilijker,
wanneer we de Duitsche woordvoerder na
mens de bond van oorlogsinvaliden tege
lijkertijd hoornen verklaren: „Als iemand
ons vraagt tegen wie wij ons dan be
wapenen, is ons antwoord: Wij bewa-
nen tegen niemand, wij bewapenen voor
het Duitsche volk en wie dit niet begrij
pen wil jvvenscht bewust ons volk zijn vei
ligheid te ontnemen". De eenige verkla
ring, waarin èn deze afkeer van oorlog,
èn deze drang naar bewapening tezamen
passen is: men wil de vrede, doch men
durft zich er niet op voorbereiden, omdat
het internationale wantrouwen nog onver
minderd sedert de wereldoorlog heerscht.
Eden slaat danook de spijker op de kop,
wanneer hij in zijn rede over de noodza
kelijkheid van collectieve veiligheid in
Europa, vooropstelt, dat de naties bereid
moeten zijn, om zich aan elkaar te onder
werpen.
Anders uitgedrukt, bedoelt hij dus terug
te wijzen het kennelijk streven om in de
verschillende internationale overeenkom
sten, niet vvederzijdsche nationale belan
gen, maar eenzijdig nationalistische of
chauvinistische tendenzen te laten gel
den. Practisch beteekent dit, dat er een
beroep gedaan wordt op onderlinge offer
vaardigheid, welke men beter in vredes
tijd kan betrachten, teneinde de oorlog
te voorkomen, dan zij het in 'n andere
vorm in oorlogstijd om een voordee-
lige vrede te verkrijgen.
WIE WINNEN? Vast staat, dat nog
nooit een volk iets bij een oorlog heeft
gewonnen, wat met even zooveel woorden
ten aanhoore van een 25.000 Duitsche
strijders, ook een paar dagen geleden
op de betooging te Oldenburg werd ver
klaard.
Maar vast staat ook helaas, dat men
in Italië en Japan met deze waarheid
blijkbaar geen rekening houdt, noch met
de lessen, welke te trekken zijn uit de we
reldoorlog en het jongste conflict in Zuid-
Amerika. Mussolini heeft in een tweetal
redevoeringen .vVaarvan er een werd uit
gesproken bij liet vertrek van nieuwe
troepen naar Abessinië verklaard, dat de
strijd zal worden voortgezet tot welzijn
van het volk en de eer van de vlag.
Frankrijk, maar vooral Engeland, hebben
getracht, hun collega van Stresa en de
ontwerper van bet z.g. vier-mogendhe-
den-pact ter bescherming van de Volken
bond te overreden, om het in Afrika
niet tot een militair conflict te laten ko
men. Doch Mussolini hoeft hierop zeer
tel gereageerd, door zich te beroepen op
het voorbeeld, dat Engeland zelf gegeven
heeft toen het bezig was het Britsche
Imperium in de koloniale gebieden te ves
tigen. En dientengevolge is eenige wrij
ving ontstaan tusschen Londen en Rome
en verschillende kleine maatregelen als 't
verbieden van Britsche bladen in Italië,
bewijzen welk een geprikkelde stemming
er in Rome heerscht tegen de „Britsche
schoolmeester".
Gelukkig zetelt er in Engeland een
nuchtere iregcering, welke uiterst gema
tigd op deze Italiaanscbe uitvallen en
maatregelen reageert. Baldwin schijnt be
grip te hebben voor de overwegingen,
welke klaarblijkelijk de buitenlandsche po
litiek van Italië leiden. In een openbare
vergadering heeft er zich toe bepaald,
positief en niet agressief te zijn. Enge
land wil de vrijheid, vrede en veiligheid
voor eigen en voor andere volken, het
strijdt voor Genève en hoopt Europa
geleidelijk te brengen binnen de bescher
mende kracht van een collectieve veilig-
heid. Het is noodzakelijk, zoo betoogt
hij, om te komen tot een bewapenings-
bepsrking, vooral in de lucht, doch zoo
lang deze nog geen feit is, zal Engeland
zich militair blijven toerusten, om de
veiligheid voor het eigen volk aldus te
verzekeren.
Warmwaterreservoirs: steeds
heet water voor ca. 7 ct. per dag
S.D.A.P.: J. Bruin, J. Henkes,
T. Dogger
R.K.H. Leber, S. Keijzer,
J. C. KAGER.
3 9 Alg. Tex. B.J. Parlevliet,
C. J. DE LUGT, P. Dros
BI C.H.: S. DE WAARD, J. v.d. VIS
S3 V.D.: A. El>e.
m A.R.K. Vlaming.
Met één oogopslag ziet ge in boven
staand lijstje, hoe thans de zetels onzer
vroedschap verdeeld zijn. De namen van
hen, die als nieuweling hun intrede zullen
doen, hebben we met hoofdletters gezet.
Ware de Kieswet in Mei 1933 niet ge
wijzigd, de zetelrerdeeling had op ietwat
andere wijze moeten plaats vinden.
In 1931 gold hier het stelsel van de
grootste gemiddelden, thans dat van de
grootste overschotten. We hebben becij
ferd ,dat bij toepassing van het oude stel
sel niet de Chr. Hist, een „overschot
zetel" zouden hebben gekregen maar de
lijst Alg. Tex. Belang. Immers heeft de
C.H.-lijst bij toekenning van twee zetels
een gemiddelde van 186 stemmen en de
Alg. T. B.-lijst bij toekenning van vier
zetels een gemidd. van 237. Een geluk
voor de C.H., maar een strop voor de
A.T.B. was, dat nu (omdat Texels raad
nog geen 19 leden telt) het stelsel der
grootste overschotten toegepast moest
worden en dat na S.D.A.P. en R.K. de
C.H. met 65 stemmen overschot een
zetel extra mocht opeischen.
Catholic Mission Giriama P.O.
Mariakani, Kenya Colony, Br. E.
Africa.
(Vervolg).
Mijn eerste zorg is danook voorloopig
aan zooveel mogelijk mannen werk te ge
ven en aldus een fatsoenlijk onderhoud
voor hun familie. Sommigen probeerden
in het begin hun vrouw te sturen, zooals
ze voor al het werk plegen te doen, maar
die Vlieger ging niet op. Met geld betalen
durf ik ook al slecht, uit vrees, dat vrouw
en kinderen dan nog niet te eten krijgen
- want het is lang niet uitgesloten,
dat paps er bier voor 'koopt van oudsher
zijn de oudjes er ongelooflijk aan ver
slaafd. Gezonde civilisatie in een chris
tendom, dat zelftucht en plichtsbesef leert,
behoeven ze op de allereerste plaats, en
dat probeer ik hun bij te brengen, iedere
morgen voor een paar uurtjes, voordat
liet werk aanvangt. Ze zijn nog ver van
een gezonde ziel in een gezond lichaam.
Mijn ideaal, om eerst in een kostschooltje
een kern te vormen, heb ik voorloopig
moeten opgeven, daar geld maai- één keer
kan worden verbruikt. Eerst eten, dan
phüosophesren, zegt het spreekwoord. Dus
heb ik dagelijks een veertig man aan liet
werk, zoolang het VJtiurt. In iéder geval
is liet drinken geducht verminderd, want
sinds ik hier ben zijn er nog geen
dronkemansvechtpartijen voorgevallen.
Vroeger werd er nogal eens iemand dood
geslagen hier in de buurt. Een neger»
hoofd, die de situatie hier goed kent,
vertelde m'n boy, dat de omgeving zien-
dieroog aan 't veranderen is ten goede.
Met uitrekenen en dagen-tellen hoop ik
het werk zoolang te kunnen rekken, dat
de nieuwe oogst er is.... tenzij de sprink
hanen de boel weer in de war komen
schoppen. Nog niet langer dan een week
geleden werd er alarm geslagen voor een
groote nieuwe zwerm, uitgebroed op
slechts enkele mijlen afstand van de Mis
sie .maar met man en macht zijn de jonge
sprinkhanen nog in hun eerste stadium
van hun ontwikkeling doodgeslagen
en opgepeuzeld. Een gelukje bij een on
geluk.
Maar genoeg van de hongersnood. Laat
ik er nog ter geruststelling bijvoegen,
dat ik het zelf uitstekend maak en meer
en meer gehecht raak aan land en volk. Ik
zal hier best kunnen „wennen". De aller
eerste tijd gat de acclimatisatie me wel
eenige onaangename uurtjes, zelfs dagen
en nachten, maar daar ben ik nu finaal
doorheen en ik kan mezelf feliciteeren, met
een dertig pond overtollig gewicht kwijt
te zijn geraakt, zonder gebruik van ver
mageringspillen. Na zoo'n half jaar va-!
cantie in het genot van een „warme stal
en goed voer", was een beetje Afrikaan-
sche „saneering" in die richting wel te
verwachten; geen viering van de buikband
althans. Mijn nieuwe werk wordt al ge
makkelijker naar gelang ik eraan gewend
raak en ook interessanter. Tevens heb ik
de voldoening, te vernemen persoonlijk
heb ik het nog niet kunnen zien dat
m'n oude werk in Kabaa flink doormar
cheert onder de impuls van zeven Euro
peanen. Voorloopig kan ik het hier alleen
af en m'n eerste gezelschap zal wel zijn:
de toekomstige Radio. En nu maar weer
het allerbeste toegewenscht aan alle lezers
en lezeressen en wie zich in mijn werk
meer interesseeren.
PATER M. J. WITTE.
KOOKT ELECTRISCH te
geen stof, walm of onaangename te
te lucht.
COLLECTE „VALKENHEIDE".
De opbrengst van de collecte voor
„Valkenheide", onlangs op Texel gehou
den, was zeer goed. Aan gevers en col
lectanten wordt hartélijk dank gebracht.
Den Burg f 50.—
Den Hoorn 12.
De Waal 17.28
Oosterend 15.60
Eierland en de Cocksdorp 32.52
I' Oudeschild 8.05
Totaal f 135.45
PEPERMUNT
REISJE HERV. ZUSTERKRING.
Woensdag M. verlieten met de vroege
boot een 20-tal Leden van de Herv. Zus-
terkring, onder leiding van Mevr. Visser*
ons eiland, om er eens een paar dagen
heelemaal uit te zijn. Een keurige reiswa
gen van de firma Moorman Bracht de
reizigsters via Bergen, Schoorl en Haar
lem, naar Den Haag. Daar werd 's mor
gens de Groote Kerk bezichtigd, waarna
de bus, die gedurende deze beide dagen
ter beschikking van het gezelschap bleef,
koers zette naar het huis van de familie
F. B. Visser, die zorgde voor een heerlijke
lunch. Daarna stond Scheveniiigen op
het program. Heerlijk weer was 't. 't Zon
netje overgoot badplaats, vissehersdorp,
baren zee en strand met een overvloed
van licht. Terug werd ten deele gewan
deld langs de oude Scheveningsche weg
naar het Vredespaleis, dat onder leiding
van teen gids van binnen en van buiten)
werd bewonderd. In het Chr. Tehuis voor
vrouwen en meisjes, in het Westeinde,
een prachtige pas geopende modern in
gerichte logeergelegenheid, werden de
Texelsche huismoeders toen allerharte
lijkst ontvangen door de directrice. Hier
werd de 'avondmaaltijd gebruikt, 's Avonds
nog een wandeling door de Haagsche
verlichte winkelstraten, 'n korte avondwijr
ding, 'geleid door mevr. Visser en daarna
welverdiende rust.
Donderdagmorgen werd na een bezoek
aan de Bijenkorf, gereden langs verschil
lende mooie gebouwen en parken. Het
paleis aan 't Noördeinde werd bezich
tigd. 't Was ai ver over twaalven, toen
de „zusters" arriveerden aan het Waal-
sche Weeshuis, waar de familie Kaat,
welbekend op Texel, toonde, dat ook Ha
genaars weten wat gastvrijheid is. Met 'n
heerlijk maal zorgden zij voor kracht voor
de terugtocht.
Opgetogen over al het meegemaakte
kwamen ze weer op Texel aan. En wie
mieer van de reis 'wil weten, moet er maar
een van de leden van de Burgsche Zuster-
fcring naar vragen: ze zal „in geen uren
uutpraat Iraken".
GIFTEN VOOR HET WITTE KRUIS.
Fam. S., Oudeschild f 2.
De meeste thuisblijvers telde Oosterenjd; ruim 11 pet. De minste de Waal: 4.6 pet. Gemiddeld over heel Texel:8.5
TEXELSCHE COURANT
LICHT OP
tete
te
KING
tabletten er uit."'
Indien U dus hier op let, ontvangt
U de originele
enU leert de edele
eigenschappen kennen van het
onvervalste natuurproduct.
TONNEMA 8. C'E SNEÉJC
BI
B II
W.
Oe.
E.
C.
K.
H.
Os.
Totaal
Stemmen van onwaarde
12
20
6
9
2
8
4
4
15
80
GELDIGE STEMMEN:
624
879
221
593
266
330
264
349
459
3986
TOTAAL UITGEBRACHT
636
899
227
602
268
338
268
353
475
4066
AANTAL KIESPLICHTIGEN
695
976
238
677
294
378
285
389
514
4446
NIET OPGEKOMEN:
59
77
11
75
27
40
17
36
39
380